Theo Cục Y tế Dự phòng, đến nay, bệnh dại vẫn là một trong số bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây dịch có số tử vong trên người cao nhất trên thế giới cũng như tại Việt Nam. Mặc dù đã dự phòng được bằng vắc xin, thế giới vẫn ghi nhận xấp xỉ 60.000 ca tử vong do dại mỗi năm. Ở nước ta, bệnh dại đã lưu hành trong nhiều năm. Trước năm 2000, mỗi năm số tử vong do dại ghi nhận rất cao với 300 đến 400 trường hợp. Cùng với con số tử vong, hàng năm có trung bình khoảng 500.000 người bị chó mèo cắn phải điều trị dự phòng bằng vắc xin dại, phí tổn ước tính khoảng 800 tỷ đồng mỗi năm.
 |
Văn nghệ chào mừng lễ mít tính hưởng ứng Ngày Thế giới phòng-chống bệnh dại năm 2023. Ảnh: Như Nguyện |
Bệnh dại còn gây tổn thất đến sức khỏe, tinh thần của người dân. Thời gian qua, công tác phòng-chống bệnh dại tại Việt Nam đã được quan tâm đẩy mạnh và đạt một số kết quả nhất định, giai đoạn 2017-2021 trung bình mỗi năm có 76 người tử vong, giảm 15% so với giai đoạn 2012 - 2016.
Tuy nhiên từ đầu năm 2023 đến nay, dịch bệnh xuất hiện và tăng cao đột biến ở những tỉnh vốn không phải là khu vực trọng điểm về dại. Trong đó, tỉnh Gia Lai ghi nhận 11 ca tử vong do dại (cao nhất cả nước cho đến thời điểm hiện tại). Nguyên nhân cơ bản do số lượng chó nuôi trong các hộ dân ngày càng nhiều, việc quản lý đàn chó nuôi chưa chặt chẽ, tỷ lệ tiêm phòng cho đàn chó còn thấp. Các trường hợp tử vong hầu hết do không tiêm phòng vắc xin sau khi bị chó, mèo dại cắn.
 |
Dịp này, ngành Nông nghiệp và PTNT tỉnh đã bố trí 200 liều vắc xin dại để tiêm miễn phí cho chó, mèo trên địa bàn. Ảnh: Như Nguyện |
Phát biểu tại lễ mít tinh, ông Lý Minh Thái-Phó Giám đốc Phụ trách Sở Y tế Gia Lai cho biết: Tỉnh Gia Lai là một trong các tỉnh có số ca tử vong liên tiếp qua các năm và cao nhất khu vực Tây Nguyên, trong 9 tháng đầu năm 2023, Gia Lai ghi nhận 11 ca tử vong do dại. Để hướng đến mục tiêu Việt Nam phấn đấu không còn người tử vong vì bệnh dại vào năm 2030, bên cạnh sự hỗ trợ của các tổ chức quốc tế, sự quan tâm chỉ đạo của Đảng và nhà nước, đòi hỏi phải có cam kết chính trị dựa trên nền tảng vững chắc của các dịch vụ y tế và thú y, tầm quan trọng của công tác phối hợp liên ngành theo phương pháp tiếp cận Một sức khỏe.
"Gia Lai là tỉnh vẫn còn nhiều khó khăn, song Gia Lai sẽ cùng chung tay với cả nước, cùng nhau đẩy lùi bệnh dại bằng hai biện pháp quan trọng. Đối với ngành Thú Y: phối hợp với chính quyền các địa phương để tăng cường công tác quản lý đàn chó, mèo. Đặc biệt là tăng tỷ lệ tiêm phòng bệnh dại ở đàn chó, mèo hàng năm đạt 70% tổng đàn trong giai đoạn 2022-2025 và 80% trong giai đoạn 2026-2030 trên qui mô xã/phường với mục tiêu là để kiểm soát bệnh dại từ động vật. Đối với ngành Y tế: đảm bảo 100% người bị chó dại cắn phải được xử lý vết thương đúng theo hướng dẫn và tiêm vắc xin, huyết thanh phòng dại đúng theo qui định; tăng cường các hoạt động truyền thông để mọi người dân biết chỉ có một biện pháp duy nhất để phòng bệnh dại là khi bị chó, mèo nghi dại cắn phải được tiêm phòng vắc xin, các biện pháp chữa bệnh bằng gia truyền, thuốc nam... hoàn toàn không có tác dụng để phòng và chữa bệnh dại. Với chủ đề Một sức khỏe “All for One, One Health for all”, buổi lễ mít tinh hôm nay chính là dịp để chính quyền, các sở, ban, ngành, đoàn thể và nhân dân Gia Lai thể hiện quyết tâm đẩy lùi bệnh dại và thực hiện cam kết với lãnh đạo Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và PTNT, các Vụ, Cục, Chi cục, Trung tâm và đại diện các tổ chức quốc tế..."- ông Lý Minh Thái thông tin
Tại lễ mít tinh, tiến sĩ Nguyễn Lương Tâm-Phó Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng nhấn mạnh: Để phòng-chống và tiến tới loại trừ được bệnh dại không thể chỉ dựa vào nỗ lực đơn lẻ của ngành Y tế hoặc ngành Thú y mà cần cả hệ thống chính trị vào cuộc, sự phối hợp liên ngành một cách chủ động, chặt chẽ, thường xuyên, đặc biệt là sự tham gia của các cấp chính quyền và ý thức cao của toàn thể nhân dân và đặc biệt mỗi người dân phải là một chiến sĩ trên mặt trận phòng-chống dịch bệnh.
Theo tiến sĩ Nguyễn Lương Tâm, nguyên nhân trực tiếp gây tử vong do dại trên người chủ yếu là do người bị động vật nghi dại cắn không tiêm phòng vắc xin, nguyên nhân gián tiếp là do tỷ lệ tiêm vắc xin phòng dại trên đàn chó mèo còn thấp. Đây chính là hai vấn đề trọng điểm cần được ưu tiên giải quyết trong chương trình quốc gia phòng-chống bệnh dại 2022-2030 nhằm đạt được mục tiêu không còn người tử vong do dại tại Việt Nam vào năm 2030. Công tác phòng-chống bệnh dại tại nhiều năm đã áp dụng phương pháp tiếp cận Một sức khỏe, được hiểu là phương pháp tiếp cận đa ngành ở cấp độ toàn cầu và quốc gia, khu vực cho một vấn đề sức khỏe ưu tiên.
"Một sức khỏe cũng là chủ đề của Ngày Thế giới phòng-chống bệnh dại năm 2023 nhằm nhấn mạnh tầm quan trọng về phối hợp của toàn bộ xã hội hướng tới một mục tiêu chung không còn người tử vong do bệnh dại tại Việt Nam vào năm 2030. Khi mục tiêu chung đạt được đồng nghĩa với sức khỏe cộng đồng, sức khỏe động vật và sức khỏe môi trường sinh thái cũng như an sinh xã hội được ổn định và tạo nền tảng cho xã hội phát triển bền vững. Hưởng ứng Ngày Thế giới phòng-chống bệnh dại năm 2023, chúng tôi kêu gọi sự hợp lực của các ban, ngành, đoàn thể và ý thức cao của toàn xã hội, của nhân dân cùng với đó là sự hợp tác và hỗ trợ của cộng đồng quốc tế theo hướng tiếp cận Một sức khỏe để không còn người tử vong do dại tại Việt Nam"- tiến sĩ Nguyễn Lương Tâm cho hay.
 |
Đại diện lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương, đại diện các tổ chức quốc tế, lãnh đạo tỉnh Gia Lai cam kết chung tay phòng-chống bệnh dại. Ảnh: Như Nguyện |
Tại lễ mít tinh, nhiều hoạt động hưởng ứng Ngày Thế giới phòng-chống bệnh dại năm 2023 đã diễn ra. Dịp này, đại diện lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương, đại diện các tổ chức quốc tế, lãnh đạo tỉnh Gia Lai đã kí cam kết chung tay phòng-chống bệnh dại. Ngành Nông nghiệp và PTNT tỉnh đã bố trí 200 liều vắc xin dại để tiêm miễn phí cho chó, mèo trên địa bàn.
