Những ngày gần đây, sáng nào, chị Rơ Châm HJút (làng Pleiku Roh, phường Yên Đỗ, TP. Pleiku) cũng phải dậy rất sớm để đi lấy nước giọt về dùng. Chị bộc bạch: “Nhà nước đầu tư xây dựng giọt nước của làng, bà con ai cũng mừng. Nhưng do trời nắng nóng quá nên nước chảy ra ít. Mình phải dậy thật sớm để đi lấy nước về sử dụng trong ngày”.
Còn ông Rơ Châm Lối (cùng làng Pleiku Roh) thì cho biết: “Chưa năm nào giọt nước làng mình lại ít nước như năm nay. Nhiều gia đình phải đào giếng hoặc nạo vét, khoan giếng sâu hơn. Nhà mình đã đào 3 cái giếng, nhưng chỉ 1 cái có nước. Bây giờ, làng mình ai cũng tiết kiệm nước”.
 |
Người dân làng Klung (xã Nghĩa Hưng, huyện Chư Păh) khoan giếng để lấy nước. Ảnh: H.C |
Anh Nguyễn Ẩn (thôn 5, xã Trà Đa, TP. Pleiku) làm nghề khoan giếng hơn 10 năm nay. Trước nhu cầu nước sinh hoạt và phục vụ sản xuất tăng cao, anh Ẩn huy động thêm nhân lực và sắm 3 cái máy khoan. Tuy nhiên, có thời điểm, anh chưa thể đáp ứng kịp thời nhu cầu của khách hàng. Thời điểm này, ai muốn khoan giếng phải thỏa thuận đặt cọc trước 5 ngày.
Anh chia sẻ: “Năm nay, nguồn nước ngầm suy giảm chưa từng thấy, nhiều nơi phải khoan sâu xuống 130 m mới tới nguồn nước, tốn tới 20 triệu đồng tiền công. Đó là chưa kể tiền mua ống dẫn nước và máy bơm. Với 1 cái giếng khoan, bà con phải bỏ ra khoảng 30-40 triệu đồng”.
Ông Nguyễn Văn Tường (làng Klung, xã Nghĩa Hưng, huyện Chư Păh) cũng hành nghề khoan giếng nước nhiều năm. Ngoài nhận khoan giếng, anh còn sửa giếng, nạo vét giếng, đào ao tích trữ nước và lắp đặt hệ thống nước sinh hoạt, tưới tiết kiệm các loại cây trồng. Khách hàng của anh không chỉ ở huyện Chư Păh, huyện Ia Grai, TP. Pleiku mà còn cả ở tỉnh Kon Tum. “Năm nay, trời nắng nóng kéo dài nên nhu cầu khoan giếng tăng cao. Anh em chúng tôi luôn kín lịch làm việc”-ông Tường nói.
Nước ngầm suy giảm mạnh là do nhiều nguyên nhân như mất rừng tự nhiên trên diện rộng, quá nhiều người khai thác sử dụng nước, tốc độ bê tông hóa nhanh, công tác quản lý còn nhiều bất cập... Tuy nhiên, nguyên nhân chính vẫn là do biến đổi khí hậu gây ra hạn hán kéo dài, lượng nước bốc hơi nhiều. Các cấp chính quyền trong tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp bảo vệ, khai thác nguồn nước mặt, nước ngầm, thực hiện quy định của Luật Tài nguyên nước, Luật Lâm nghiệp… Tuy vậy, trên thực tế, hoạt động khoan, đào, thăm dò, khai thác nước dưới lòng đất vẫn diễn ra rất phức tạp tại các địa phương.
Trao đổi với P.V, ông Lương Thanh Bình-Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường-cho hay: “Chính quyền các địa phương và ngành chức năng cần công khai các vùng hạn chế khai thác, sử dụng nước dưới đất và hướng dẫn người dân khai thác nước ngầm theo từng khu vực để bảo vệ tài nguyên nước. Đồng thời, cần xử lý nghiêm những trường hợp khai thác, sử dụng nước trái phép”.
