Chuyện gùi hàng về căn cứ

Theo dõi Báo Gia Lai trênGoogle News

(GLO)- Dốc An Toàn, dốc Ông Hương, đường Ông Dũng, dốc Thò Lò... là những địa danh mà ai đã từng tham gia gùi hàng từ Bình Định, Quảng Ngãi về căn cứ tỉnh Gia Lai trong kháng chiến đều không thể nào quên.

Với cán bộ, nhân viên Tiểu ban Mậu dịch (Ban Tài mậu tỉnh) thì những địa danh đó càng in sâu trong ký ức.

Những năm cuối của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, ở Gia Lai, địch kiểm soát gắt gao nên hầu hết hàng hóa thiết yếu cung cấp cho vùng căn cứ đều phải mua từ các tỉnh đồng bằng. Những năm 1971-1972, khi hàng hóa chi viện của hậu phương miền Bắc (chủ yếu là quần áo, thuốc men, võng...) cho miền Nam ngày càng nhiều, mà địa điểm nhận hàng của Gia Lai ở tận các cửa khẩu Bình Định, Quảng Ngãi nên anh chị em của Tiểu ban Mậu dịch có nhiệm vụ quan trọng là mua hàng về phục vụ căn cứ và vận chuyển hàng chi viện từ các cửa khẩu về kho vô vùng vất vả.

Hướng từ Bình Định lên, tuyến đường chính đi từ Hoài Ân, Hoài Nhơn, qua An Lão (Bình Định) rồi men theo sông Kôn, lên Kon Jrang (Kon Chư Răng) để về khu 1, khu 10.

Mỗi chuyến lấy hàng, nếu không bị địch phục kích, không gặp mưa lũ… thì xuống đồng bằng mất khoảng 3-4 ngày. Khi về, do gùi cõng hàng nặng, leo dốc, ngược núi… nên phải mất 7-8 ngày.

Những khó khăn, vất vả, ác liệt… trên tuyến đường này được anh chị em gùi hàng đúc kết thành những câu nói vần vè: “Gái chưa chồng lội sông An Lão/Trai chưa vợ lên dốc An Toàn”. Câu này được những người trong cuộc như các anh: Trương Minh Tâm, Đỗ Ngọc Thạch (quê Quảng Ngãi) giải thích: “Sông An Lão” có nhiều khúc quanh co, đi lại rất khó khăn. Khi cõng được hàng qua đây, ngoài sự nhiệt tình, còn cần phải có sức khỏe như “gái chưa chồng”.

Còn “dốc An Toàn” là bởi, cung đường từ Hoài Ân, Hoài Nhơn lên Gia Lai phải vượt qua một chặng dài địa hình trống trải. Trên đường chỉ có những lùm cây nhỏ. Để đảm bảo an toàn, phải ngụy trang bao hàng như một bụi cây, thấy máy bay địch là ngồi thụp xuống, bất động để không bị phát hiện.

Xuất phát từ 4 giờ sáng, phải đi thật nhanh thì trưa mới tới được khu vực dốc núi có rừng cây, tức là đến nơi an toàn hơn. Nhưng “An Toàn” cũng là tên một con dốc cao nên phải khỏe như “trai chưa vợ” mới đủ sức gùi hàng lên.

Hướng Quảng Ngãi lên cũng có nhiều địa danh nghe như thơ, nhưng không dễ vượt: “dốc Ông Hương, đường Ông Dũng, dốc Thò Lò, qua Ba Tơ”.

Trong đó, dốc Ông Hương phải đi từ sáng đến tối mới hết. Từ Quảng Ngãi lên, nếu xuất phát từ 4 giờ sáng thì đến trưa mới tới con dốc mà anh em gọi là dốc Bình Minh (nơi có thể nhìn thấy mặt trời)…

Chuyến về, mỗi người thường phải mang trên lưng trọng lượng 70-80 kg, có khi lên đến gần 1 tạ gồm cả hàng hóa và tư trang, vũ khí cá nhân.

Gói hàng thường được đóng cao gấp rưỡi người mang. Nhưng phải đóng thật khéo để khi cúi xuống có thể đứng lên được thì mới đi được. Với những gói hàng như vậy, khi leo dốc cao, người mang hàng phải chúi đầu về phía trước, chỉ khoảng trên dưới 10 phút là phải nghỉ 1 lần. Muốn nghỉ, cũng phải chọn được vị trí thuận lợi để chống gùi hàng, dựa vào nghỉ, vừa đỡ mệt là tiếp tục lên đường.

Việc xuống đồng bằng mua hàng cũng không hề dễ dàng. Năm 1972, Ban Lương thực cử 5 người gồm các anh, chị: Thạch, Sơn, Nghi, Minh, Sương đi lấy hàng tại xã Hoài Châu, huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định. Vì trời mưa nên đi xuống mất 4 ngày. Cuối ngày thứ 3, đoàn qua sông An Lão để đến hang đá Ông Quởn (tên của một cơ sở cách mạng, đồng thời cũng là khu vực có hang đá để trú chân).

Khoảng 12 giờ đêm thì có tin phía dưới đang bị địch càn, không xuống được. Đoàn nhờ ông Quởn dẫn đi lánh địch. Nhưng vì lúc này, các đoàn xuống lấy hàng rất đông nên anh em Ban Lương thực bị lạc. Mọi người đi cả đêm, đến khi trời sáng vẫn thấy đang loanh quanh ở chỗ cũ. Anh em đi tiếp 1 ngày nữa thì đến 1 con suối và dừng chân chờ khoảng 2 giờ sáng mới tới hang Đá Chồng (ở Hoài Châu). Đến đây thì nghe tin: Đoàn vận chuyển của đơn vị Bình Hải (một đại đội toàn nữ) bị địch phục kích tối hôm trước, chị em hy sinh rất nhiều.

Tham gia gùi cõng hàng không chỉ có anh em cơ quan Tài mậu, Lương thực mà cứ đến cuối năm, các cơ quan của tỉnh cũng thường cử cán bộ về đồng bằng mua hàng. Năm 1971, một số anh em Ban Sản xuất, trong đó có kỹ sư Bùi Kế Nghiệp được cơ quan cử xuống cửa khẩu Hoài Châu (Bình Định) mua hàng. Đến nơi, nghe tin địch sắp càn, ngay trong đêm, mọi người vội gom hàng và lương thực cho đủ chuyến rồi rút về hang Đá Chồng.

Sáng hôm sau, nghe tiếng máy bay, nhìn xuống thì thấy Mỹ đang đổ quân dưới chân núi. Anh em khẩn trương tìm đường chạy ngược lên. Trời mưa to, nước lũ đổ về, nhiều đoạn trên đường đi nước ngập quá đầu gối, trong khi địch đuổi sát từng giờ. Nguy hiểm cận kề, tay không vũ khí, nhưng anh em vẫn kiên quyết không bỏ hàng.

Có thể bạn quan tâm

Xã vùng 3 Ayun nỗ lực thoát nghèo

Xã vùng 3 Ayun nỗ lực thoát nghèo

(GLO)- Với những giải pháp cụ thể cùng nhiều nguồn lực hỗ trợ, năm 2024, xã vùng 3 Ayun (huyện Chư Sê, tỉnh Gia Lai) đã giảm được 65 hộ nghèo, 30 hộ cận nghèo. Tuy nhiên đến nay, hộ nghèo, cận nghèo ở xã vẫn chiếm tỷ lệ rất cao nên công tác giảm nghèo bền vững gặp nhiều khó khăn.

Chuyện về “biệt đội” cứu hộ chó, mèo

E-magazineChuyện về “biệt đội” cứu hộ chó, mèo

(GLO)- Nằm ở cuối đường Bùi Dự (phường Hoa Lư, TP. Pleiku), Trạm cứu hộ chó, mèo Gia Lai có diện tích khá rộng rãi. Đây là mái ấm của những chú chó, mèo bị bỏ rơi hay may mắn thoát ra từ lò mổ hoặc bị thương do xe tông được “biệt đội” cứu hộ đưa về chăm sóc, nuôi dưỡng.

Thay mặt Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thị Thanh Lịch (thứ 2 từ phải sang) trao tặng phần quà cho buôn Chư Krih, xã Chư Drăng, huyện Krông Pa. Ảnh: Yến Thụy

Bình xét danh hiệu văn hóa: Công khai, minh bạch

(GLO)- Trên cơ sở Quyết định số 60/2024/QĐ-UBND ngày 11-11 của UBND tỉnh Gia Lai quy định tiêu chuẩn xét tặng danh hiệu “Gia đình văn hóa”, “Thôn, tổ dân phố văn hóa”, “Xã, phường, thị trấn tiêu biểu”, các địa phương đã triển khai bình xét các danh hiệu nghiêm túc, đảm bảo công khai, minh bạch.

Những mô hình thay đổi nếp nghĩ, cách làm của người dân Ia Rtô

Những mô hình thay đổi nếp nghĩ, cách làm của người dân Ia Rtô

(GLO)- Hưởng ứng cuộc vận động “Làm thay đổi nếp nghĩ, cách làm trong đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) để từng bước vươn lên thoát nghèo bền vững”, xã Ia Rtô (thị xã Ayun Pa, tỉnh Gia Lai) đã triển khai một số mô hình hay nhằm giúp người dân nâng cao nhận thức, tự lực vươn lên phát triển kinh tế.

Các đơn vị thi công đang đẩy nhanh tiến độ để hoàn thành các hạng mục để sớm bố trí tái định cư cho 33 hộ dân làng Đê Kôn (xã H'ra). Ảnh: Lê Nam

"Điểm tựa" giúp người dân ổn định cuộc sống

(GLO)- Thực hiện Chương trình MTQG phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi, huyện Mang Yang triển khai dự án sắp xếp, bố trí ổn định dân cư làng Pyâu (Lơ Pang), Đê Bơ Tơk (Đak Jơ Ta), Đê Kôn (Hra) nhằm giúp người dân ổn định cuộc sống và phát triển kinh tế.

Ia Ka đa dạng giải pháp hỗ trợ giảm nghèo

Ia Ka đa dạng giải pháp hỗ trợ giảm nghèo

(GLO)- Những năm qua, xã Ia Ka (huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai) chú trọng tuyên truyền, hướng dẫn bà con nông dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, đồng thời thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội, góp phần nâng cao hiệu quả công tác giảm nghèo.

An Khê thắt chặt tình đoàn kết ở khu dân cư

An Khê thắt chặt tình đoàn kết ở khu dân cư

(GLO)- Những ngày qua, không khí rộn ràng của Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc lại lan tỏa khắp các khu dân cư trên địa bàn thị xã An Khê. Ngày hội là dịp để chính quyền địa phương triển khai các công trình ý nghĩa, thắt chặt tình đoàn kết và chung sức xây dựng khu dân cư ngày càng giàu đẹp.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Dương Mah Tiệp dự Ngày hội Đại đoàn kết dân tộc tại huyện Phú Thiện

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Dương Mah Tiệp dự Ngày hội Đại đoàn kết dân tộc tại huyện Phú Thiện

(GLO)- Nhân kỷ niệm 94 năm Ngày Truyền thống MTTQ Việt Nam (18/11/1930- 18/11/2024), sáng 16-11, đồng chí Dương Mah Tiệp- Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai đến dự và chung vui với người dân Tổ Dân phố 8 (thị trấn Phú Thiện, huyện Phú Thiện) trong Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc.

 Hiệu quả truyền thông giảm nghèo ở phường Thống Nhất

Hiệu quả truyền thông giảm nghèo ở phường Thống Nhất

(GLO)- Thời gian qua, phường Thống Nhất (TP. Pleiku) đã tập trung phổ biến, tuyên truyền mục đích, ý nghĩa của việc thực hiện công tác giảm nghèo bằng nhiều hình thức. Nhờ đó, người dân đã chủ động phát triển sản xuất, chăn nuôi giúp tăng thu nhập, tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo giảm dần qua các năm.

Minh họa: ĐẶNG HỒNG QUÂN

Tuổi già

(GLO)- Gần đây, tôi ít về quê. Nhiều khi người thân ở quê có việc hoặc muốn biết về tình hình phát triển của quê hương, chỉ cần bỏ ra mươi phút lướt mạng là có đầy đủ thông tin.