Người phụ trách Xưởng Dược tại căn cứ cách mạng Krong

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Biết mục đích đến thăm của chúng tôi, bà Văn Thị Sáu (trú tại số 430 Nguyễn Thái Học, TP. Quy Nhơn, tỉnh Bình Định) rất vui mừng. Trò chuyện cùng chúng tôi, nữ dược sĩ của Xưởng Dược tỉnh Gia Lai trong những năm kháng chiến chống Mỹ bồi hồi kể lại chuyện xưa.

Bà Sáu hồi nhớ: “Sau khi tốt nghiệp Trường Đại học Dược Hà Nội, năm 1966, tôi được Bộ Y tế cử vào miền Nam phục vụ chiến đấu. Đoàn chúng tôi khoảng 20 người. Chúng tôi đi suốt trong 3 tháng từ Hà Nội đến căn cứ y tế Khu 5. Từ đó, các thành viên trong đoàn được phân công đi các tỉnh khác nhau, riêng tôi được phân công về Gia Lai. Khi đến căn cứ, tôi được bác sĩ Lê Tính (Luật)-Trưởng ban Dân y tỉnh nhận và phân về công tác tại bộ phận dược.

Đến năm 1967, Ban Dân y tỉnh được tổ chức thành 5 bộ phận gồm: văn phòng, bệnh xá, bộ phận dược, trường huấn luyện, đội lưu động. Bộ phận dược lúc này gồm cả kho và xưởng sản xuất với 17 người (1 dược cao, 4 dược trung, 6 dược tá, 6 dược công và 10 nhân viên vận chuyển và phục vụ) do dược sĩ Xuân phụ trách. Từ khi dược sĩ Xuân đi phía trước thì tôi phụ trách”.

Bà Văn Thị Sáu (ảnh gia đình nhân vật cung cấp).

Bà Văn Thị Sáu (ảnh gia đình nhân vật cung cấp).

Tháng 7-1969, Xưởng Dược chính thức đi vào sản xuất. Được sự tin tưởng của cấp trên, bà Sáu được phân công làm Xưởng trưởng. Lúc này, ngoài việc được bổ sung người từ miền Bắc vào, Xưởng Dược còn được trang bị dụng cụ phục vụ chế biến như: thuyền tán, thiết bị hàn xì của thợ vàng, cân tiểu ly và thúng lắc. Dù đây chưa phải là thiết bị hiện đại, nhưng trong hoàn cảnh chiến trường lúc đó, chứng tỏ ngành dược của ta đã có nhiều tiến bộ. Cùng với đó, kỹ thuật làm thuốc cũng có nhiều cải tiến, từ in viên thuốc bằng vỏ đạn, chuyển sang dập một số viên tròng bằng thúng lắc; từ chỗ chỉ dùng thuốc thành phẩm từ miền Bắc đưa vào, Xưởng Dược đã sản xuất được nước đóng lọ Penicillin.

Hóa chất để sản xuất dược được nhận tại Quảng Nam gồm: Natri, B1, Vitamin C, dung dịch sát khuẩn… Cứ khoảng 3 tháng, Xưởng trưởng lại cử 2 cán bộ ra Khu 5 xin cấp 1 lần. Việc dùng thuốc, hóa chất phải đảm bảo tiết kiệm, hiệu quả. Để chủ động thêm nguồn dược liệu tại chỗ, anh em cũng nghiên cứu thêm một số loại cây thuốc có tại chỗ. Khi có thời gian rảnh, một số ở lại chăm sóc thương binh kèm tăng gia sản xuất, một số đi khai thác dược liệu. Có lần phải đi xuống tận Đà Nẵng hái sâm, hay vào rừng hái các loại cây như: dạ cẩm, thạch xương bồ, quyển bá, rễ đa đa…

Bên cạnh đó, xưởng còn phối hợp cùng với các ban, ngành và người dân địa phương nghiên cứu thực địa sưu tầm và vẽ được bản đồ cây dược liệu. Những dược liệu chủ yếu được thể hiện trên bản đồ là Quinquina ở vùng Mang Yang, Alongtrơng (hoàng đằng), dền, vỏ sữa, sâm bố chánh… Bản đồ dược liệu này về sau được kỹ sư Vũ Đức Minh khảo sát thêm ở vùng Bắc đường 19 để bổ sung, hoàn chỉnh.

Theo bà Sáu, việc thu hái dược liệu trong rừng rất khó khăn, không ít lần anh em trong Xưởng Dược gặp nguy hiểm. “Tôi nhớ có lần dược tá Nguyễn Tấn Đức đi lấy sâm không may gặp địch càn. Nhờ nhanh nhẹn, anh tránh được vòng vây của địch nhưng khi về thì lại gặp nước lũ đầu nguồn đổ về đột ngột, anh phải buộc mình trên cây cao để tránh lũ và thú dữ. Dù gặp khó khăn, nguy hiểm đến vậy, anh Đức vẫn kiên trì mang cho bằng được gùi sâm khô về căn cứ an toàn”-bà Sáu nhắc nhớ.

Cùng với bản đồ dược liệu, trong những năm 1968-1969, Ban Dân y tỉnh cũng đã nghiên cứu và lập được bản đồ dịch của tỉnh. Bản đồ đã xác định được các loại dịch, thời gian, những vùng thường xảy ra các loại dịch cũng như nguyên nhân. Qua bản đồ này, tỉnh xây dựng được kế hoạch vận động Nhân dân vệ sinh phòng dịch hiệu quả hơn.

Từ thực tế những căn bệnh thường gặp mà chưa có thuốc đặc trị, bản thân bà Sáu cũng đã tìm tòi, nghiên cứu chuyên sâu 2 đề tài về cây ngải rợm điều trị kinh nguyệt cho phụ nữ và cây hoàng đằng điều trị tiêu chảy. Năm 1976, sau khi chuyển công tác về Nghĩa Bình (nay là tỉnh Bình Định) giữ chức Giám đốc Công ty Dược liệu miền Trung, bà Sáu cùng với các đồng nghiệp bổ sung đề tài, đi sâu nghiên cứu tìm hiểu thêm về thành phần, công dụng, cách thức, cách điều chế thuốc điều trị tiêu chảy nhằm sử dụng thuốc hiệu quả hơn trong thực tế. Đề tài này đã được Viện Dược liệu cấp chứng nhận cho Xí nghiệp Dược liệu Bình Định để sản xuất và phân phối rộng rãi. Năm 1978, bà Sáu là Tỉnh ủy viên, Giám đốc Công ty Dược tỉnh Bình Định. Đến năm 1996, bà nghỉ hưu theo chế độ.

Với những đóng góp của mình cho công cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc, bà Văn Thị Sáu đã được Đảng và Nhà nước tặng thưởng Huy chương Kháng chiến chống Mỹ cứu nước hạng nhất, Huân chương Độc lập hạng ba và nhiều phần thưởng khác.

Có thể bạn quan tâm

Nghĩa tình với xã Gào

Nghĩa tình với xã Gào

(GLO)-Những ngày tháng 7 này, người dân, nhất là các gia đình chính sách, người có công ở xã Gào anh hùng (tỉnh Gia Lai) luôn ấm lòng bởi các hoạt động nghĩa tình thể hiện sự tri ân sâu sắc của các cấp, ngành, địa phương.

Tháng 7, hội ngộ và tri ân

Tháng 7, hội ngộ và tri ân

(GLO)- Những cuộc hội ngộ của các cựu chiến binh dịp 27-7 luôn ấm nghĩa tình, đậm màu tri ân với tâm niệm “sống thay người nằm xuống và sống sao cho xứng đáng”. Đó cũng là không khí mà chúng tôi ghi nhận trong chương trình tri ân tại Nghĩa trang Liệt sĩ Đức Cơ (xã Đức Cơ, tỉnh Gia Lai) sáng 22-7.

Rác thải “bủa vây” đường mới ven sông Dinh

UBND tỉnh Gia Lai chỉ đạo kiểm tra, xử lý tình trạng rác thải "bủa vây" đường ven sông Dinh

(GLO)- Ngày 24-7, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Thị Thanh Hương xác nhận: Sở đã nhận được văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh về việc xử lý tình trạng rác thải, xà bần trên 2 tuyến đường giao thông dọc hệ thống tiêu thoát lũ ven sông Dinh (đoạn qua khu vực 1, phường Quy Nhơn Đông).

Con đường là nỗi lo với các em học sinh khi năm học mới đang đến gần.

Dân làng Bok Rei “khóc ròng” vì đường sá lầy lội

(GLO)- Hàng chục hộ dân tại làng Bok Rei (xã Đak Sơ Mei, tỉnh Gia Lai) đang gặp trở ngại về giao thông khi con đường liên xã dài hơn 2 km lầy lội bùn đất. Năm học mới sắp đến gần, nỗi lo càng lớn hơn khi các em học sinh sẽ phải vượt qua quãng đường trắc trở này để tới lớp.

Mang nước sạch đến đồng bào vùng khó

Mang nước sạch đến đồng bào vùng khó

(GLO)- Triển khai Dự án 1 thuộc Chương trình MTQG phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2025, thời gian qua, các địa phương trong tỉnh đã tích cực triển khai nhiều biện pháp nhằm đưa nước sạch phục vụ sinh hoạt, cải thiện đời sống người dân vùng nông thôn.

Lan tỏa nghĩa tình tháng Bảy

Lan tỏa nghĩa tình trong tháng 7 tri ân

(GLO)- Việc quan tâm, chăm lo cho gia đình chính sách, người có công với cách mạng được Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy Gia Lai phối hợp với Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn duy trì, triển khai nhiều năm qua. Đây là hoạt động an sinh xã hội có ý nghĩa đặc biệt trong những ngày tháng 7 tri ân.

Các xã vùng sâu bảo đảm công tác giải quyết thủ tục hành chính cho người dân

Các xã vùng sâu bảo đảm công tác giải quyết thủ tục hành chính cho người dân

(GLO)- Tuy còn gặp nhiều khó khăn nhưng các xã vùng sâu, vùng xa của tỉnh đã chuẩn bị đầy đủ điều kiện về cơ sở vật chất và nhân lực để vận hành hiệu quả trung tâm phục vụ hành chính công. Mục tiêu là tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân và doanh nghiệp trong thực hiện các TTHC.

Bài thi lớn nhất là vượt qua mặc cảm

Bài thi lớn nhất là vượt qua mặc cảm

(GLO)- Chiều muộn, trên sân Trường THCS Lê Hồng Phong (phường Quy Nhơn, tỉnh Gia Lai), chúng tôi gặp hai phụ nữ đặc biệt giữa đám đông sĩ tử nhỏ tuổi. Tóc điểm bạc, dáng người nhỏ nhắn, họ khác lạ giữa đám đông trẻ trung bởi tâm thế chững chạc với ánh mắt vừa rạng rỡ vừa bồi hồi đầy tự tin.

Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Gia Lai Trương Văn Đạt phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc với xã Ayun. Ảnh: Hà Duy

Xã Ayun cần tiếp tục rà soát nguồn lực để tạo sinh kế cho người dân

(GLO)- Sáng 14-7, đồng chí Trương Văn Đạt - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Gia Lai, đã đến thăm, kiểm tra hoạt động và công tác chuẩn bị cho Đại hội Đảng bộ tại xã Ayun. Cùng tham dự buổi làm việc có đại diện lãnh đạo các sở, ban, ngành của tỉnh. 

null