Đề nghị xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia địa điểm vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Sáng 6-11, tại TP. Pleiku, Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai tổ chức hội thảo khoa học di tích lịch sử “Địa điểm vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947 xã Kông Bờ La, huyện Kbang, tỉnh Gia Lai” nhằm hoàn thiện hồ sơ, trình cấp có thẩm quyền đề nghị xếp hạng di tích quốc gia.

Ông Nguyễn Văn Hạnh-Phó Giám đốc Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch chủ trì hội thảo với sự tham dự của các nhân chứng, các nhà khoa học cùng đại diện xã Kông Bờ La; các phòng, ban huyện Kbang và lãnh đạo UBND huyện.

8f254ac7ce5a76042f4b.jpg
Quang cảnh hội thảo. Ảnh: Lam Nguyên

Theo hồ sơ di tích, trong khoảng thời gian năm 1946 và những tháng đầu năm 1947, sau các trận phục kích, công đồn của bộ đội Việt Minh và hoạt động gây áp lực của lực lượng quần chúng trong vùng, binh sĩ Pháp tại các đồn ở An Khê điên cuồng càn quét, khủng bố trả thù, đặc biệt là đối với những khu vực chúng nghi ngờ đã ủng hộ Việt Minh, nuôi giấu bộ đội.

Các nhân chứng kể lại, ngày 18-3-1947, binh sĩ Pháp càn vào làng Tân Lập. Tại đây, khi lục soát, phát hiện các dấu vết liên quan đến việc bộ đội từng đóng quân như: Trại rạp, chỗ nấu ăn, nồi bung, nồi bảy (loại nồi đồng lớn), dây điện thoại..., chúng liền đập phá tài sản, đốt nhà và thẳng tay bắn giết.

Cùng lúc, nhiều toán binh lính Pháp xộc vào từng nhà và bắt đầu tàn sát dân làng. Người già, trẻ em, phụ nữ có mang đều bị chúng giết không thương tiếc. Sau khi vơ vét của cải, lùa gia súc đi, giặc Pháp đốt làng. Gần 80 nóc nhà cùng bốc cháy, biến Tân Lập thành một biển lửa.

images3150381-1.jpg
Khu Di tích lịch sử "Vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947" luôn được cán bộ, nhân dân trên địa bàn quan tâm, thăm nom. Ảnh: Lam Nguyên

Cuộc thảm sát đã xóa sổ làng Tân Lập; số người may mắn thoát chết sau đó cũng bỏ đi nơi khác sống. Họ chủ yếu đến cư trú tại làng Tân Tạo (nay thuộc xã Thành An, thị xã An Khê, tỉnh Gia Lai). Sau này, khi dồn dân, thực dân Pháp buộc cư dân Tân Tạo đến ở tại khu vực Chợ Đồn (phường An Bình, thị xã An Khê) từ đó cho đến nay.

Ngày 15-11-2016, Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai phối hợp với UBND huyện Kbang tổ chức hội thảo khoa học di tích “Vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947”. Qua thảo luận, Hội thảo thống nhất: Vụ thảm sát tại làng Tân Lập là có thật và khi đó, nơi này từng có khoảng 74 nóc nhà, 368 người bị giết hại trong cuộc tàn sát của thực dân Pháp vào ngày 18-3-1947.

d796580fa291d37fc8fdb9277abe9da2.jpg
Màu xanh cây cỏ đã phủ lấp những đau thương xảy ra cách đây gần 80 năm. Ảnh: Lam Nguyên

Sau hội thảo không lâu, năm 2017, di tích “Vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947” được UBND tỉnh Gia Lai công nhận là di tích lịch sử cấp tỉnh. Thời điểm này, địa điểm di tích thuộc thôn 1, xã Đak Hlơ, huyện Kbang, tỉnh Gia Lai; nay sáp nhập vào xã Kông Bờ La.

Di tích nằm cách trung tâm huyện khoảng 20km, cách trung tâm TP. Pleiku khoảng 100km. Giỗ chung cho các nạn nhân vụ thảm sát luôn được tổ chức trang trọng vào ngày 25-2 Âm lịch hàng năm tại khu tưởng niệm.

25af5a89ab15134b4a04.jpg
Tiến sĩ Sử học Nguyễn Thị Kim Vân phát biểu tại hội thảo. Ảnh: Lam Nguyên

Tại hội thảo, các nhân chứng, nhà khoa học mong mỏi cần tôn tạo di tích xứng tầm nhằm tưởng nhớ những người đã mất, góp phần giáo dục thế hệ trẻ về truyền thống lịch sử của dân tộc; đồng thời xác minh một số thông tin còn chưa thống nhất trong các tư liệu liên quan đến sự kiện.

Về tên gọi của di tích, Tiến sĩ Sử học Nguyễn Thị Kim Vân đề xuất chỉ gọi chung là “Vụ thảm sát Tân Lập năm 1947”, vì trong số các nạn nhân vụ thảm sát, ngoài nhân dân làng Tân Lập còn có khoảng 50 người từ nơi khác tản cư đến.

Các đại biểu cũng đề nghị hoàn thiện hồ sơ, trình cấp có thẩm quyền đề nghị xếp hạng “Địa điểm vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947 xã Kông Bờ La, huyện Kbang, tỉnh Gia Lai” là di tích quốc gia.

Có thể bạn quan tâm

Chuyện quanh gian bếp nhà Ma Hoa

Chuyện quanh gian bếp nhà Ma Hoa

(GLO)- Nhiều năm qua, căn bếp của già làng Kpă Jao-người trong buôn vẫn quen gọi là Ma Hoa (buôn Chính Hòa, xã Phú Túc, tỉnh Gia Lai) dần trở thành bảo tàng sống, lưu giữ ký ức về đời sống, văn hóa, gợi lại thanh âm của bao mùa lễ hội đã qua.

Giải mã 'năm số 9'

Giải mã 'năm số 9'

Trào lưu “năm số 9” hay "năm thế giới số 9" bùng nổ trong ngày 9/9. Không chỉ nhiều bạn trẻ hưởng ứng, chia sẻ những bài học, chiêm nghiệm của bản thân mà nhiều nghệ sĩ Việt cũng hưởng ứng.

Dấu ấn nhiếp ảnh trẻ ở sân chơi quốc gia

Dấu ấn nhiếp ảnh trẻ ở sân chơi quốc gia

(GLO)- Tham gia Festival Nhiếp ảnh trẻ năm 2025, các tay máy Gia Lai đã đạt giải thưởng cao hoặc có tác phẩm được chọn triển lãm, củng cố kỳ vọng về lứa nghệ sĩ kế thừa với tố chất trẻ trung, tư duy nhanh nhạy và cực kỳ nghiêm túc trong sáng tạo nghệ thuật.

Tiểu thuyết 'Mưa đỏ' cháy hàng, in không kịp bán

Tiểu thuyết 'Mưa đỏ' cháy hàng, in không kịp bán

Sau thành công vang dội của bản điện ảnh, "Mưa đỏ" tiếp tục gây “cơn sốt” trên thị trường xuất bản. Nhiều hiệu sách cho biết độc giả phải chờ tới 15-20 ngày mới nhận được tiểu thuyết. Hiện tại, lượng đặt hàng sách đã vượt xa dự đoán, lên tới hàng chục nghìn cuốn chỉ trong ít ngày.

Họa sĩ Mai Thị Kim Uyên: “Soi lòng giữa mênh mông”

Họa sĩ Mai Thị Kim Uyên: “Soi lòng giữa mênh mông”

(GLO)- Càng gần đến ngày ra mắt triển lãm cá nhân “Những vì sao trong đêm”, ánh đèn bên giá vẽ của nữ họa sĩ Mai Thị Kim Uyên càng thao thức. Nhiều lần, ánh đèn khuya tan hòa vào những tia sáng đầu ngày để cho Uyên được tự do đến tận cùng trong cuộc mê mải tìm kiếm chính mình.

Hòa tiếng cồng chiêng vang vọng đại ngàn

Hòa tiếng cồng chiêng vang vọng đại ngàn

(GLO)- Cồng chiêng của người Jrai và người Bahnar cùng sinh sống trên mảnh đất Gia Lai đã hòa quyện trong mạch nguồn chung của bản sắc-niềm tự hào văn hóa truyền thống. Tiếng cồng chiêng nối liền con người với đất trời, gắn kết bền chặt cộng đồng nơi rừng núi.

Chuyện ngôi làng Bahnar từng “bước vào” phim

Chuyện ngôi làng Bahnar từng “bước vào” phim

(GLO)- 43 năm trước, làng Ktăng (xã KDang) từng “bước vào” bộ phim Chiếc vòng bạc, trở thành “nhân vật điện ảnh” đặc biệt. Vẻ đẹp văn hóa và sức sống của một ngôi làng Bahnar đã được gìn giữ, phát huy suốt nhiều thập kỷ qua.

Mùa mận Tết Độc lập

Mùa mận Tết Độc lập

(GLO)- Trời chuyển nắng. Mấy cây mận trước sân đã chi chít nụ lu lú. Vài cành đong đưa rưng rưng gió, khiến nụ hoa cứ e ấp mãi chẳng muốn căng bung. Thanh tựa cửa trông ra, thở ra một hơi dài như muốn tuôn theo cái nồng rực, bức bối.

Khán giả Gia Lai xúc động với “Mưa đỏ”

Khán giả Gia Lai xúc động với “Mưa đỏ”

(GLO)-Trong dịp nghỉ lễ Quốc khánh năm nay, tại một số rạp chiếu phim trên địa bàn tỉnh, nhiều khán giả xếp hàng dài chờ mua vé để xem phim "Mưa đỏ". Nhiều suất chiếu nhanh chóng kín chỗ, phản ánh sức hút đặc biệt của tác phẩm này chỉ sau thời gian ngắn ra mắt. 

Bền bỉ với hành trình đọc sách

Bền bỉ với hành trình đọc sách

(GLO)- Các cuộc thi khuyến đọc trên địa bàn tỉnh Gia Lai vừa tổ chức tổng kết và trao giải. Câu chuyện của các cá nhân, tập thể tham gia cuộc thi đã một lần nữa khẳng định, đọc là một hành trình dài cần tính kiên trì, bền bỉ để từ đó lặng lẽ tích lũy tri thức và trưởng thành.

null