Đề nghị xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia địa điểm vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Sáng 6-11, tại TP. Pleiku, Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai tổ chức hội thảo khoa học di tích lịch sử “Địa điểm vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947 xã Kông Bờ La, huyện Kbang, tỉnh Gia Lai” nhằm hoàn thiện hồ sơ, trình cấp có thẩm quyền đề nghị xếp hạng di tích quốc gia.

Ông Nguyễn Văn Hạnh-Phó Giám đốc Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch chủ trì hội thảo với sự tham dự của các nhân chứng, các nhà khoa học cùng đại diện xã Kông Bờ La; các phòng, ban huyện Kbang và lãnh đạo UBND huyện.

8f254ac7ce5a76042f4b.jpg
Quang cảnh hội thảo. Ảnh: Lam Nguyên

Theo hồ sơ di tích, trong khoảng thời gian năm 1946 và những tháng đầu năm 1947, sau các trận phục kích, công đồn của bộ đội Việt Minh và hoạt động gây áp lực của lực lượng quần chúng trong vùng, binh sĩ Pháp tại các đồn ở An Khê điên cuồng càn quét, khủng bố trả thù, đặc biệt là đối với những khu vực chúng nghi ngờ đã ủng hộ Việt Minh, nuôi giấu bộ đội.

Các nhân chứng kể lại, ngày 18-3-1947, binh sĩ Pháp càn vào làng Tân Lập. Tại đây, khi lục soát, phát hiện các dấu vết liên quan đến việc bộ đội từng đóng quân như: Trại rạp, chỗ nấu ăn, nồi bung, nồi bảy (loại nồi đồng lớn), dây điện thoại..., chúng liền đập phá tài sản, đốt nhà và thẳng tay bắn giết.

Cùng lúc, nhiều toán binh lính Pháp xộc vào từng nhà và bắt đầu tàn sát dân làng. Người già, trẻ em, phụ nữ có mang đều bị chúng giết không thương tiếc. Sau khi vơ vét của cải, lùa gia súc đi, giặc Pháp đốt làng. Gần 80 nóc nhà cùng bốc cháy, biến Tân Lập thành một biển lửa.

images3150381-1.jpg
Khu Di tích lịch sử "Vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947" luôn được cán bộ, nhân dân trên địa bàn quan tâm, thăm nom. Ảnh: Lam Nguyên

Cuộc thảm sát đã xóa sổ làng Tân Lập; số người may mắn thoát chết sau đó cũng bỏ đi nơi khác sống. Họ chủ yếu đến cư trú tại làng Tân Tạo (nay thuộc xã Thành An, thị xã An Khê, tỉnh Gia Lai). Sau này, khi dồn dân, thực dân Pháp buộc cư dân Tân Tạo đến ở tại khu vực Chợ Đồn (phường An Bình, thị xã An Khê) từ đó cho đến nay.

Ngày 15-11-2016, Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai phối hợp với UBND huyện Kbang tổ chức hội thảo khoa học di tích “Vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947”. Qua thảo luận, Hội thảo thống nhất: Vụ thảm sát tại làng Tân Lập là có thật và khi đó, nơi này từng có khoảng 74 nóc nhà, 368 người bị giết hại trong cuộc tàn sát của thực dân Pháp vào ngày 18-3-1947.

d796580fa291d37fc8fdb9277abe9da2.jpg
Màu xanh cây cỏ đã phủ lấp những đau thương xảy ra cách đây gần 80 năm. Ảnh: Lam Nguyên

Sau hội thảo không lâu, năm 2017, di tích “Vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947” được UBND tỉnh Gia Lai công nhận là di tích lịch sử cấp tỉnh. Thời điểm này, địa điểm di tích thuộc thôn 1, xã Đak Hlơ, huyện Kbang, tỉnh Gia Lai; nay sáp nhập vào xã Kông Bờ La.

Di tích nằm cách trung tâm huyện khoảng 20km, cách trung tâm TP. Pleiku khoảng 100km. Giỗ chung cho các nạn nhân vụ thảm sát luôn được tổ chức trang trọng vào ngày 25-2 Âm lịch hàng năm tại khu tưởng niệm.

25af5a89ab15134b4a04.jpg
Tiến sĩ Sử học Nguyễn Thị Kim Vân phát biểu tại hội thảo. Ảnh: Lam Nguyên

Tại hội thảo, các nhân chứng, nhà khoa học mong mỏi cần tôn tạo di tích xứng tầm nhằm tưởng nhớ những người đã mất, góp phần giáo dục thế hệ trẻ về truyền thống lịch sử của dân tộc; đồng thời xác minh một số thông tin còn chưa thống nhất trong các tư liệu liên quan đến sự kiện.

Về tên gọi của di tích, Tiến sĩ Sử học Nguyễn Thị Kim Vân đề xuất chỉ gọi chung là “Vụ thảm sát Tân Lập năm 1947”, vì trong số các nạn nhân vụ thảm sát, ngoài nhân dân làng Tân Lập còn có khoảng 50 người từ nơi khác tản cư đến.

Các đại biểu cũng đề nghị hoàn thiện hồ sơ, trình cấp có thẩm quyền đề nghị xếp hạng “Địa điểm vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947 xã Kông Bờ La, huyện Kbang, tỉnh Gia Lai” là di tích quốc gia.

Có thể bạn quan tâm

Minh họa: Huyền Trang

Gió qua sông…

(GLO)- Tôi ngồi trên một cù lao giữa thênh thênh sông nước miền Tây. Bốn bề ngăn ngắt màu xanh cây trái phủ sẫm cả một vùng. Con sông rộng mênh mông, phải nheo mắt mới nhìn thấy dáng phố xa xa khuất lấp sau những miệt vườn. Gió chênh chao lướt qua mặt sông.

Từ trái sang: 4 chị em người Bahnar Đinh Thị Hiền, Đinh Thị Hồng, Đinh Thị Hà, Đinh Thị Hương. Ảnh: M.C

Bốn chị em người Bahnar tâm huyết với văn hóa truyền thống

(GLO)- Cả 4 chị em gái trong một gia đình người Bahnar ở làng Kgiang (xã Kông Lơng Khơng, huyện Kbang, tỉnh Gia Lai) đều là thành viên nòng cốt của đội cồng chiêng nữ và câu lạc bộ dệt thổ cẩm của làng. Họ vừa là hạt nhân, vừa là chất xúc tác giúp cộng đồng giữ gìn và phát triển các giá trị văn hóa.

Lên núi trồng cây

Lên núi trồng cây

(GLO)- Tây Nguyên bước vào mùa khô với bầu trời trong vắt, gió lùa qua thảo nguyên và từng đám mây nhẹ trôi. Trên những đỉnh núi của cao nguyên bạt ngàn nắng gió, mùa xuân sắp chạm ngõ với tấm áo mới rạng ngời.

Bà Lê Thị Cẩm (tổ 1, phường Phù Đổng) chuẩn bị mứt gừng giao cho khách. Ảnh: Đ.L

Lưu giữ hương vị mứt truyền thống

(GLO)- Giáp Tết Nguyên đán, những người làm mứt truyền thống tại Trung tâm Thương mại Pleiku đang tất bật đẩy nhanh tiến độ sản xuất để phục vụ nhu cầu của người dân. Bao năm qua, họ vẫn gắn bó với nghề, lưu giữ hương vị mứt truyền thống, góp phần bảo tồn nét đẹp văn hóa của dân tộc.

Tác giả bên khối đá có nguồn gốc từ phế tích Chăm An Phú tại nhà thờ Phú Thọ. Ảnh: X.H

Phế tích Chăm ở An Phú: Bí ẩn vẫn còn nằm trong lòng đất

(GLO)- Phế tích Chăm ở xã An Phú (TP. Pleiku) được Trung tâm Khảo cổ học (Viện Khoa học xã hội vùng Nam Bộ) phối hợp với Bảo tàng tỉnh khai quật khảo cổ học vào năm 2023 và năm 2024. Kết quả khai quật đã phác thảo diện mạo của một đền tháp Chăm cổ, nhưng vẫn còn nhiều bí ẩn chờ được khám phá.

Thắng cảnh Biển Hồ. Ảnh: Phạm Quý

Phố núi tình thân

(GLO)- Pleiku đang trở thành điểm đến yêu thích của nhiều du khách. Vẻ đẹp hoang sơ và tình cảm của con người nơi đây khiến không ít người tìm đến Pleiku như là một điểm dừng chân thú vị.

Ảnh minh họa: Phùng Tuấn Ngọc

Hoài niệm Tết

(GLO)-Tết vừa gợi nên biết bao yêu thương nhưng cũng là nỗi lo của người lớn. Nhưng Tết hiện diện trong suy nghĩ của trẻ con thì khác, nó háo hức, chộn rộn trong tiếng cười, trong tiếng vỗ tay reo vui khi thấy mẹ bắt đầu dọn dẹp nhà cửa và mua bánh kẹo. Và, Tết luôn đầy màu sắc, đầy tiếng cười vui.

Xuân về khoe áo mới

Xuân về khoe áo mới

Tết đến, Xuân về ai cũng muốn mọi điều đều mới mẻ, tốt đẹp. Nên cùng với việc dọn dẹp, trang hoàng nhà cửa thì việc được quan tâm nhiều, háo hức nhiều là sắm sửa quần áo mới.

Những người giữ hồn dân ca Jrai

Những người giữ hồn dân ca Jrai

(GLO)- Nhằm bảo tồn và phát huy nét đẹp văn hóa của dân tộc Jrai, nhiều nghệ nhân ở xã Ia Rbol (thị xã Ayun Pa, tỉnh Gia Lai) từng ngày âm thầm lưu giữ những làn điệu dân ca như một cách thể hiện tình yêu với cội nguồn.

Hoa mùa xuân

Hoa mùa xuân

(GLO)- Mùa này, trên khắp nẻo núi đồi, thung xa hay trong mỗi vườn nhà, những chồi non lộc biếc bắt đầu mởn xanh trong gió, rực rỡ đón chào năm mới.