Những già làng ở Gia Lai “giữ lửa” nghề truyền thống

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Giữa nhịp sống hiện đại, nhiều già làng người dân tộc thiểu số ở Gia Lai vẫn âm thầm gìn giữ và phát huy nghề truyền thống của dân tộc mình. Với họ, đó còn là một phần trách nhiệm với các giá trị được cha ông trao truyền.
Đi qua hơn 70 mùa rẫy, già làng Ksor Cân (làng Dăng, xã Ia O, huyện Ia Grai) như “cây cao, bóng cả” giữa đại ngàn vùng biên. Già là chủ nhân của nhiều bức tượng gỗ dân gian truyền thống. Với tình yêu văn hóa truyền thống của dân tộc mình, già Cân đã kiên trì vận động, khơi dậy ý thức bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của bà con.

Đi qua hơn 70 mùa rẫy, già làng Ksor Cân (làng Dăng, xã Ia O, huyện Ia Grai) như “cây cao, bóng cả” giữa đại ngàn vùng biên. Già là chủ nhân của nhiều bức tượng gỗ dân gian truyền thống. Với tình yêu văn hóa truyền thống của dân tộc mình, già Cân đã kiên trì vận động, khơi dậy ý thức bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của bà con.

Không chỉ là người tạc tượng gỗ giỏi, ông Ksor Krôh còn là người làm khung cửi có tiếng ở làng Ngó 4 (xã Ia Ka, huyện Chư Păh). Học cách làm khung cửi từ ông và cha của mình, ông Krôh không nhớ rõ đôi tay mình đã làm ra biết bao khung cửi để những người phụ nữ trong làng dệt nên những tấm thổ cẩm đặc sắc.

Không chỉ là người tạc tượng gỗ giỏi, ông Ksor Krôh còn là người làm khung cửi có tiếng ở làng Ngó 4 (xã Ia Ka, huyện Chư Păh). Học cách làm khung cửi từ ông và cha của mình, ông Krôh không nhớ rõ đôi tay mình đã làm ra biết bao khung cửi để những người phụ nữ trong làng dệt nên những tấm thổ cẩm đặc sắc.

Ở tuổi 70, ông Kpuih Jol (làng Hle Ngol, xã Ia Tôr, huyện Chư Prông) thuộc lòng từng chất liệu, sắc màu tới ý nghĩa của các loại mặt nạ gỗ khác nhau. Mặt nạ gỗ là một bộ phận quan trọng góp phần làm nên một pơtual (người làm trò) trong lễ hội của người Jrai. Bằng tình yêu và đôi tay khéo léo, “nhà điêu khắc” Kpuih Jol tài hoa đã làm ra hàng trăm chiếc mặt nạ phục vụ lễ hội, đồng thời góp phần gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống.
Ở tuổi 70, ông Kpuih Jol (làng Hle Ngol, xã Ia Tôr, huyện Chư Prông) thuộc lòng từng chất liệu, sắc màu tới ý nghĩa của các loại mặt nạ gỗ khác nhau. Mặt nạ gỗ là một bộ phận quan trọng góp phần làm nên một pơtual (người làm trò) trong lễ hội của người Jrai. Bằng tình yêu và đôi tay khéo léo, “nhà điêu khắc” Kpuih Jol tài hoa đã làm ra hàng trăm chiếc mặt nạ phục vụ lễ hội, đồng thời góp phần gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống.
Ông Đinh Bri (65 tuổi, làng Pyang, thị trấn Kông Chro, huyện Kông Chro) có nhiều đóng góp trong việc duy trì, phát huy giá trị tượng gỗ dân gian của người Bahnar ở khu vực phía Đông tỉnh. Để tiếp tục truyền dạy cho lớp con cháu, những người già trong làng như ông Bri đã nỗ lực làm ra nhiều bức tượng đẹp, tạo “thương hiệu” riêng. Từ đó, lớp cháu con sẽ cảm thấy tự hào và ra sức “giữ hồn” tượng gỗ.
Ông Đinh Bri (65 tuổi, làng Pyang, thị trấn Kông Chro, huyện Kông Chro) có nhiều đóng góp trong việc duy trì, phát huy giá trị tượng gỗ dân gian của người Bahnar ở khu vực phía Đông tỉnh. Để tiếp tục truyền dạy cho lớp con cháu, những người già trong làng như ông Bri đã nỗ lực làm ra nhiều bức tượng đẹp, tạo “thương hiệu” riêng. Từ đó, lớp cháu con sẽ cảm thấy tự hào và ra sức “giữ hồn” tượng gỗ.
Mọi người thường gọi ông Mlang (bên phải, 70 tuổi, làng C, xã Gào, TP. Pleiku) là “già làng tài hoa”. Bởi, từ đôi tay sần sùi, chai sạn, ông đã tạo nên những chiếc gùi chân chất, mộc mạc như kể câu chuyện từ ngàn xưa. Gùi của ông Mlang không chỉ có màu sắc sặc sỡ mà còn mộc mạc, hồn hậu và chứa đựng những mạch nguồn văn hóa. Có lẽ nhờ sự khác biệt ấy, căn nhà với những chiếc gùi do chính tay ông Mlang làm ra đã trở thành một địa chỉ quen thuộc mỗi khi du khách có nhu cầu tìm hiểu văn hóa dân tộc bản địa.

Mọi người thường gọi ông Mlang (bên phải, 70 tuổi, làng C, xã Gào, TP. Pleiku) là “già làng tài hoa”. Bởi, từ đôi tay sần sùi, chai sạn, ông đã tạo nên những chiếc gùi chân chất, mộc mạc như kể câu chuyện từ ngàn xưa. Gùi của ông Mlang không chỉ có màu sắc sặc sỡ mà còn mộc mạc, hồn hậu và chứa đựng những mạch nguồn văn hóa. Có lẽ nhờ sự khác biệt ấy, căn nhà với những chiếc gùi do chính tay ông Mlang làm ra đã trở thành một địa chỉ quen thuộc mỗi khi du khách có nhu cầu tìm hiểu văn hóa dân tộc bản địa.

Người làng Hăng Ring (thị trấn Chư Sê, huyện Chư Sê) kính trọng già Rah Lan Hào bởi ngoài là già làng uy tín, ông còn là người tập hợp và thành lập đội cồng chiêng thanh-thiếu niên để truyền lại ngọn lửa văn hóa truyền thống của dân tộc mình. Cùng với đó, già Hào còn có tài tạc tượng gỗ dân gian tuyệt đẹp. Biết tạc tượng từ năm 20 tuổi, đôi tay tài hoa của già đã tạo nên không biết bao nhiêu tượng gỗ với nhiều kiểu dáng và ý nghĩa độc đáo.

Người làng Hăng Ring (thị trấn Chư Sê, huyện Chư Sê) kính trọng già Rah Lan Hào bởi ngoài là già làng uy tín, ông còn là người tập hợp và thành lập đội cồng chiêng thanh-thiếu niên để truyền lại ngọn lửa văn hóa truyền thống của dân tộc mình. Cùng với đó, già Hào còn có tài tạc tượng gỗ dân gian tuyệt đẹp. Biết tạc tượng từ năm 20 tuổi, đôi tay tài hoa của già đã tạo nên không biết bao nhiêu tượng gỗ với nhiều kiểu dáng và ý nghĩa độc đáo.

Có thể bạn quan tâm

Đến Paris xem tuần phim Việt Nam

Đến Paris xem tuần phim Việt Nam

Tuần lễ điện ảnh VN tại Paris - hành trình ánh sáng và đáng nhớ của cộng đồng người VN tại Pháp và châu Âu - diễn ra từ 5 - 12.12. Đây là tuần lễ phim VN đầu tiên được tổ chức quy mô với số lượng khán giả khổng lồ.

Ký ức tươi đẹp về Pleiku xưa

Ký ức tươi đẹp về Pleiku xưa

(GLO)- “Suối nguồn Pleiku” là tập kỷ yếu do Ban liên lạc cựu học sinh liên trường trung học Pleiku trước năm 1975 thực hiện, tập hợp những bài viết xúc động về bạn cũ trường xưa. Qua từng trang viết, những ký ức tươi đẹp về Pleiku xưa cũng được nhắc nhớ, trong lắng sâu xúc cảm.

Văn chương Việt trong vòng xoáy AI

Văn chương Việt trong vòng xoáy AI

Sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI) đưa văn chương và người đọc vào thời khắc chuyển mình chưa từng có. Nó có thể được xem là công cụ hỗ trợ người viết, cũng gợi mở vô số thách thức cùng các áp lực mới cần đối mặt.

Băng Châu và dấu ấn trở lại

Băng Châu và dấu ấn trở lại

(GLO)- Tại Liên hoan Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc 2025, vai bà Hồng trong vở ca kịch bài chòi "Dòng sông kể chuyện" đã mang về tấm huy chương vàng cho Nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) Huỳnh Thị Kim Châu (nghệ danh Băng Châu). 

Phát triển cải lương trên nền tảng số

Phát triển cải lương trên nền tảng số

Ngoài biểu diễn tại sân khấu truyền thống, nhiều nghệ sĩ cải lương đã và đang thực hiện các sản phẩm đăng tải trên kênh YouTube, đưa lên các nền tảng số. Đây là hướng đi cho thấy nỗ lực đưa bộ môn nghệ thuật truyền thống của dân tộc đến gần với khán giả, đặc biệt là người trẻ.

Lời nứa tre kể chuyện buôn làng

Lời nứa tre kể chuyện buôn làng

(GLO)- Bằng sự trao truyền thế hệ mạnh mẽ, sản phẩm của làng đan gùi Ngơm Thung của đồng bào Jrai (xã Ia Băng) lâu nay nổi tiếng về nét đẹp, độ bền chắc. Ðiều rất bất ngờ với nhiều người là một trong những hạt nhân làm nên tiếng thơm ấy hãy còn rất trẻ: nghệ nhân Rinh-năm nay vừa tròn 40 tuổi.

Vườn thương chở những ước mơ

Vườn thương chở những ước mơ

(GLO)- Những khi lòng vấn vương hoài niệm, tôi vẫn thường hay nhớ về khu vườn nhỏ của bà, nơi đã neo giữ một phần ký ức tuổi thơ tươi vui, ấm áp. Khu vườn xanh mát ấy chở biết bao thương yêu, thắp lên ý nguyện cuộc đời cho một tâm hồn thơ trẻ đong đầy khát khao, mơ ước.

Thúng chai trở thành phương tiện cứu hộ người dân vùng lũ. Ảnh: Chi hội Hướng dẫn viên du lịch Gia Lai

Thúng chai-Nét văn hóa mưu sinh và nghĩa tình miền biển

(GLO)-Trong đời sống cư dân ven biển miền Trung nói chung, vùng biển tỉnh Gia Lai nói riêng, thúng chai không chỉ là phương tiện đánh bắt hải sản. Nó còn ghi dấu ấn văn hóa đặc sắc, hiện diện từ những chuyến biển ngày thường cho đến lúc mưa lũ khắc nghiệt.

Chuyện những người tiếp lửa di sản

Chuyện những người tiếp lửa di sản

(GLO)- Liên tiếp 2 lớp bồi dưỡng về di sản văn hóa phi vật thể do Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tổ chức mới đây trên địa bàn phía Tây tỉnh Gia Lai đã tạo cơ hội quý giá và khuyến khích nghệ nhân trao truyền cho thế hệ kế cận niềm say mê, tâm huyết bảo tồn và phát huy giá trị di sản.

Hồi sinh đội bả trạo Xương Lý

Hồi sinh đội bả trạo Xương Lý

(GLO)- Hơn 1 tháng nay, tại Lăng Ông Nam Hải vạn đầm Xương Lý (làng biển Nhơn Lý, phường Quy Nhơn Ðông, tỉnh Gia Lai), đội bả trạo địa phương tập luyện rất tích cực với quyết tâm hồi sinh hình thức diễn xướng vốn chỉ còn trong ký ức người già.

Vở tuồng Nhìn lại một vương triều do Đoàn tuồng Đào Tấn biểu diễn dự thi tại Liên hoan đạt Huy chương bạc. Ảnh: ĐVCC

Vở tuồng "Nhìn lại một vương triều" giành Huy chương bạc

(GLO)- Sau 10 ngày tranh tài sôi nổi tại TP. Hà Nội, tối 26-11, Liên hoan Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc 2025 đã bế mạc và trao giải. Vở tuồng Nhìn lại một vương triều do Đoàn Tuồng Đào Tấn (Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh Gia Lai) dự thi xuất sắc giành Huy chương bạc.

null