Nét đẹp trong phong tục trữ củi của người Jrai

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Ngoài việc chủ động nguồn chất đốt phục vụ sinh hoạt gia đình, việc trữ và xếp củi đã trở thành nét văn hóa truyền thống độc đáo, thể hiện sự khéo léo, đảm đang của người phụ nữ Jrai.

Tại một số làng của người Jrai trên địa bàn tỉnh Gia Lai rất dễ bắt gặp hình ảnh những gầm nhà sàn hoặc bên một góc sân vườn chất đầy thanh củi khô. Củi được tận dụng từ nhiều nguồn khác nhau như cành cây khô trên rừng, các cành nhỏ bời lời, thân cây cà phê... Dù ở hình dáng nào, người phụ nữ Jrai cũng sẽ khéo léo sắp xếp chúng một cách gọn gàng, ngay hàng thẳng lối, trông rất đẹp mắt.

Người Jrai quan niệm rằng: Trước khi "bắt chồng", người con gái phải biết xếp củi, giã gạo, dệt vải. Do đó, khi mới lên 10 tuổi, nhiều trẻ em gái đã mang gùi theo mẹ đi kiếm củi và được hướng dẫn cách xếp củi ngăn nắp, gọn gàng.

z6783539195183-f87b9ce686e90531ece171652bbc2cd0.jpg
Người Jrai duy trì việc trữ củi dưới gầm nhà sàn nhằm phục vụ cho sinh hoạt hàng ngày. Ảnh: Hồng Thương
z6783468300757-2e183aedf2de15c98b45810c8b558844.jpg
Đối với những hộ không có nhà sàn, củi sẽ được xếp gọn gàng vào một góc vườn. Ảnh Hồng Thương.
khi-moi-10-12-tuoi-con-gai-jrai-da-duoc-me-day-cach-xep-cui.jpg
Nhiều thiếu nữ học cách xếp củi gọn gàng từ khi còn nhỏ. Ảnh: Hồng Thương

Theo các già làng, gia đình nào dưới gầm nhà sàn có nhiều củi và được sắp xếp ngăn nắp thì chứng tỏ nhà đó giàu có, sung túc và người phụ nữ rất người siêng năng, khéo léo.

z6783547074617-dc193ceb508cb74e5f42ac1a42ab7ca5.jpg
Những thanh củi được sắp xếp khéo léo, gọn gàng, đều tăm tắp trông như một bức tường chắc chắn phía dưới gầm nhà sàn.
z6783551950843-7d7bf581d578bf02f5ac226d82ed690b.jpg
Gia đình ông Hyuih-người có uy tín tại làng Tiêng 2 (xã Biển Hồ) vẫn duy trì việc trữ củi hàng ngày vừa phục vụ sinh hoạt vừa lưu giữ nét đẹp văn hóa của dân tộc. Ảnh: Hồng Thương
nguoi-jrai-o-xa-ia-tor-tru-cui-de-phuc-vu-sinh-hoat-va-dong-gop-khi-lang-co-viec-chung.jpg
Việc trữ củi cũng là một trong những tiêu chí đánh giá sự khéo léo, đảm đang của người phụ nữ Jrai ở xã Ia Tôr. Ảnh: Anh Huy

Đối với người Jrai, việc trữ củi còn được xem như món quà để tặng người thân khi có công việc quan trọng như: tặng sui gia trước hoặc sau khi tổ chức đám cưới cho các con; phục vụ việc nấu nướng cho gia đình trong dòng họ khi có tang ma...

khi-cui-duoi-gam-nha-san-voi-di-nguoi-dan-lai-di-kiem-them-cui-de-tru-nham-chu-dong-nguon-cui-cho-sinh-hoat-cung-nhu-dong-gop-cho-lang-khi-co-cong-viec-chung.jpg
Nhiều hộ dân trồng các loại cây lấy củi trong vườn nhà hoặc trên nương rẫy để chủ động nguồn chất đốt phục vụ sinh hoạt gia đình. Ảnh: Anh Huy
z6783583131398-6888c643f3c219fd938386edda1df624.jpg
Người Jrai ở xã Ia Tôr duy trì việc tặng củi cho gia đình sui gia trước hoặc sau khi tổ chức lễ cưới. Ảnh: Anh Huy

Đặc biệt, người Jrai còn góp củi mỗi lần làng tổ chức lễ hội hoặc có công việc quan trọng. Củi sau khi góp tập trung về khuôn viên nhà rông để phục vụ cho việc nấu nướng, đốt lửa trại. Tùy theo từng gia đình mà mức độ đóng góp khác nhau để tạo nên một lượng củi dồi dào, góp phần giúp làng hoàn thành tốt việc chung.

z6783827382232-a90f547f1d9e6439133eff87e7cceaba.jpg
Mỗi lần làng tổ chức lễ hội hay triển khai công việc quan trọng, người dân cùng nhau góp củi để phục vụ cho việc nấu nướng, đốt lửa trại. Ảnh: Hồng Thương

Hiện nay, nhiều gia đình đã có bếp ga, bếp điện phục vụ nấu nướng nhưng người Jrai vẫn duy trì việc trữ củi. Với họ, việc làm này nhằm khẳng định sự khéo léo, đảm đang của người phụ nữ trong gia đình. Đồng thời, việc cho củi người thân, đóng góp củi để tổ chức các công việc chung của làng góp phần thắt chặt tình cảm anh em, tạo sự cố kết cộng đồng.

Có thể bạn quan tâm

Ký ức tươi đẹp về Pleiku xưa

Ký ức tươi đẹp về Pleiku xưa

(GLO)- “Suối nguồn Pleiku” là tập kỷ yếu do Ban liên lạc cựu học sinh liên trường trung học Pleiku trước năm 1975 thực hiện, tập hợp những bài viết xúc động về bạn cũ trường xưa. Qua từng trang viết, những ký ức tươi đẹp về Pleiku xưa cũng được nhắc nhớ, trong lắng sâu xúc cảm.

Văn chương Việt trong vòng xoáy AI

Văn chương Việt trong vòng xoáy AI

Sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI) đưa văn chương và người đọc vào thời khắc chuyển mình chưa từng có. Nó có thể được xem là công cụ hỗ trợ người viết, cũng gợi mở vô số thách thức cùng các áp lực mới cần đối mặt.

Những nếp gấp giữ trọn thời gian

Những nếp gấp giữ trọn thời gian

Khi cơn mưa bất chợt lướt ngang thành phố, người chủ tiệm sách cũ vội vàng xoay trục kéo dài mái hiên, tránh để nước tạt vào những chồng sách đã ngả vàng. Tuy có vẻ cũ kỹ, nhưng những quyển sách ấy lại là niềm đam mê của nhiều thế hệ, trong đó có các bạn trẻ.

Băng Châu và dấu ấn trở lại

Băng Châu và dấu ấn trở lại

(GLO)- Tại Liên hoan Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc 2025, vai bà Hồng trong vở ca kịch bài chòi "Dòng sông kể chuyện" đã mang về tấm huy chương vàng cho Nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) Huỳnh Thị Kim Châu (nghệ danh Băng Châu). 

Vườn thương chở những ước mơ

Vườn thương chở những ước mơ

(GLO)- Những khi lòng vấn vương hoài niệm, tôi vẫn thường hay nhớ về khu vườn nhỏ của bà, nơi đã neo giữ một phần ký ức tuổi thơ tươi vui, ấm áp. Khu vườn xanh mát ấy chở biết bao thương yêu, thắp lên ý nguyện cuộc đời cho một tâm hồn thơ trẻ đong đầy khát khao, mơ ước.

Thúng chai trở thành phương tiện cứu hộ người dân vùng lũ. Ảnh: Chi hội Hướng dẫn viên du lịch Gia Lai

Thúng chai-Nét văn hóa mưu sinh và nghĩa tình miền biển

(GLO)-Trong đời sống cư dân ven biển miền Trung nói chung, vùng biển tỉnh Gia Lai nói riêng, thúng chai không chỉ là phương tiện đánh bắt hải sản. Nó còn ghi dấu ấn văn hóa đặc sắc, hiện diện từ những chuyến biển ngày thường cho đến lúc mưa lũ khắc nghiệt.

Chuyện những người tiếp lửa di sản

Chuyện những người tiếp lửa di sản

(GLO)- Liên tiếp 2 lớp bồi dưỡng về di sản văn hóa phi vật thể do Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tổ chức mới đây trên địa bàn phía Tây tỉnh Gia Lai đã tạo cơ hội quý giá và khuyến khích nghệ nhân trao truyền cho thế hệ kế cận niềm say mê, tâm huyết bảo tồn và phát huy giá trị di sản.

Hồi sinh đội bả trạo Xương Lý

Hồi sinh đội bả trạo Xương Lý

(GLO)- Hơn 1 tháng nay, tại Lăng Ông Nam Hải vạn đầm Xương Lý (làng biển Nhơn Lý, phường Quy Nhơn Ðông, tỉnh Gia Lai), đội bả trạo địa phương tập luyện rất tích cực với quyết tâm hồi sinh hình thức diễn xướng vốn chỉ còn trong ký ức người già.

Đồng hồ đá độc nhất Việt Nam

Đồng hồ đá độc nhất Việt Nam

Trải qua nhiều giai đoạn tách nhập nhưng Cà Mau vẫn giữ được bản sắc độc đáo riêng. Xứ này là nơi cộng cư của người Việt, người Khmer, người Hoa...; trong đó văn hóa tín ngưỡng của người Hoa còn khá đậm nét.

Xây dựng Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam

Xây dựng Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam

(GLO)- Ngày 25-11, tại xã Kiều Phú (TP. Hà Nội), Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã tổ chức lễ khởi công Dự án chuẩn bị mặt bằng, xây dựng cơ sở hạ tầng Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam.

Cao nguyên mùa gió biếc

Cao nguyên mùa gió biếc

(GLO)- Pleiku đang trong những ngày đẹp nhất của năm. Ngày đi trong dịu dàng cùng trời xanh và gió biếc. Những con gió miệt mài chạy dài khắp nẻo núi đồi cao nguyên, ùa vào lòng tôi niềm thương nhớ vô bờ.

null