(GLO)- Công tác quản lý giống cây trồng trên địa bàn tỉnh thời gian qua đã có chuyển biến tích cực. Việc sản xuất, kinh doanh giống cây trồng kém chất lượng, không rõ nguồn gốc xuất xứ từng bước được kiểm soát… Song thực tế vẫn còn cơ sở sản xuất kinh doanh giống cây trồng vi phạm quy định pháp luật, chất lượng giống cây trồng chưa được quản lý chặt chẽ đã phần nào ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp.
Còn buông lỏng
Dọc theo quốc lộ 14, đoạn từ TP. Pleiku đi huyện Chư Pah chưa đến 10 km nhưng có hơn 50 cơ sở sản xuất kinh doanh giống cây trồng. Theo báo cáo của Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Chư Pah: Trên địa bàn huyện có 78 cơ sở sản xuất kinh doanh giống cây trồng song chỉ có 27 cơ sở có giấy phép. Điển hình là tại xã Hòa Phú có 34 cơ sở thì 100% không có giấy phép kinh doanh.
Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, ông Phạm Minh Châu-Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Chư Pah cho biết: “Thẩm quyền kiểm tra của phòng còn hạn chế nên khó khăn trong công tác quản lý. Hiện chúng tôi chủ yếu thống kê các cơ sở và thực hiện theo Thông tư 45/2014/TT-BNNPTNT về kiểm tra, đánh giá, phân loại các cơ sở sản xuất kinh doanh giống cây công nghiệp và cây ăn quả lâu năm. Các cơ sở sản xuất giống cây trồng chủ yếu là tự phát, không biển hiệu, buôn bán nhỏ lẻ trong khu vực thôn, làng nên khi bị kiểm tra thường đối phó là gia đình tự ươm chứ không buôn bán nên rất khó xử lý”.
 |
| Nhiều vườn ươm cây giống tự phát mọc lên trên địa bàn xã Nghĩa Hưng (huyện Chư Pah). Ảnh: L.N |
Không riêng gì huyện Chư Pah mà ở hầu hết các địa phương trong tỉnh, tình trạng sản xuất kinh doanh giống cây trồng, nhất là giống cây công nghiệp dài ngày và cây ăn quả lâu năm vẫn trong tình trạng buông lỏng. Theo báo cáo của Thanh tra Sở Nông nghiệp và PTNT, trong tháng 6-2016, đơn vị kiểm tra 8 hộ kinh doanh giống cây ăn quả trên địa bàn TP. Pleiku thì có 7 cơ sở sai phạm với các hành vi như: không có giấy phép kinh doanh, không xuất trình được hồ sơ chứng minh nguồn gốc cây giống… Đoàn thanh tra đã đình chỉ kinh doanh và hướng dẫn các cơ sở này thực hiện đầy đủ quy định của ngành mới tiếp tục được phép kinh doanh.
Kiên quyết chấn chỉnh
Trước thực tế trên, năm 2017, UBND tỉnh đã có những chỉ đạo kiên quyết chấn chỉnh tình trạng mua bán giống cây trồng nông-lâm nghiệp không đủ chất lượng, không rõ nguồn gốc xuất xứ. Theo đó, UBND tỉnh chỉ đạo các địa phương tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến nội dung pháp lệnh giống cây trồng, khuyến cáo người dân sử dụng giống có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, giống tốt, giống đảm bảo chất lượng; niêm yết công khai những nội dung vi phạm hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh giống cây trồng. Rà soát, thông báo cho các tổ chức, cá nhân sản xuất kinh doanh giống cây trồng chưa đăng ký kinh doanh cam kết thực hiện đúng quy định của pháp luật và kiên quyết xử lý, tiêu hủy tất cả các lô giống khi phát hiện không rõ nguồn gốc, kém chất lượng.
Sở Nông nghiệp và PTNT ban hành tiêu chí bình tuyển cây đầu dòng đối với cây công nghiệp dài ngày, cây ăn quả lâu năm, ban hành tiêu chí vườn ươm cây giống, tiêu chuẩn cây giống xuất vườn cho từng loại cây trồng, quy trình chứng nhận vườn ươm giống cây công nghiệp và cây ăn quả lâu năm đủ điều kiện sản xuất kinh doanh; tăng cường tái kiểm tra đối với các cơ sở đạt loại C, đình chỉ thu hồi giấy phép đối với các cơ sở không đủ điều kiện…
Ông Hà Ngọc Uyển-Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Sở Nông nghiệp và PTNT) cho biết: Công tác quản lý chất lượng giống cây trồng và quản lý các cơ sở sản xuất kinh doanh giống cây trồng trên địa bàn tỉnh còn nhiều lỏng lẻo. Một số văn bản cũng còn bất cập, chế tài xử lý còn nhiều khó khăn.
Tại điều 7 Thông tư số 18/2012/TT-BNNPTNT của Bộ Nông nghiệp và PTNT ngày 26-4-2012 có quy định tổ chức, cá nhân sản xuất giống cây công nghiệp, cây ăn quả lâu năm với mục đích thương mại phải đảm bảo điều kiện sản xuất, kinh doanh theo quy định của pháp luật và các yêu cầu quản lý chất lượng cây giống như: diện tích các khu gieo ươm hạt gốc ghép, đóng bầu, nhân giống và huấn luyện cây giống phù hợp quy mô số lượng cây giống sản xuất; chủ động về tưới tiêu nước; cách ly nguồn gây bệnh; nhân giống từ nguồn giống được công nhận; có quy trình kỹ thuật nhân giống; có hoặc thuê người kiểm định giống cây công nghiệp, cây ăn quả lâu năm; thực hiện ghi nhãn, công bố tiêu chuẩn áp dụng đối với cây giống xuất vườn; đảm bảo nguồn gốc cây giống có hợp đồng hoặc giấy tờ mua bán giống với tổ chức, cá nhân sản xuất giống… Tuy nhiên, đến ngày 29-6-2016, Bộ Nông nghiệp và PTNT lại có Quyết định số 2655/QĐ-BNN-PC về việc bãi bỏ Điều 7 Thông tư số 18/2012/TT-BNNPTNT.
Ông Hà Ngọc Uyển cho biết thêm: Theo chỉ đạo của UBND tỉnh, chúng tôi đã thành lập tổ thẩm định công nhận vườn ươm cà phê đầu dòng. Xây dựng ban hành tiêu chí vườn ươm cây giống, tiêu chuẩn cây giống xuất vườn cho từng loại cây trồng và quy trình chứng nhận vườn ươm giống cây trồng đủ điều kiện sản xuất kinh doanh. Thông báo cho các cơ sở kinh doanh giống cây trồng phải thực hiện đầy đủ quy định của pháp luật. Triển khai quyết liệt các giải pháp xử lý tình trạng sản xuất kinh doanh giống cây trồng không đảm bảo chất lượng nhằm hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại cho người sản xuất…
Gia Hưng
