Một thời cơm độn

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Cơm độn khoai, mì, bắp vốn là món ăn của những gia đình nghèo khó ngày xưa, nhưng gần đây được đưa vào thực đơn của một số nhà hàng, quán ăn, nhất là các nhà hàng thực dưỡng (tức chỉ ăn thuần thực vật). Nhiều người nói, đây là món ăn của thời bao cấp, nhưng đến thế hệ đầu 8X như chúng tôi sinh ra ở những làng quê nghèo, đây còn là hương vị của tuổi thơ.
Có lẽ do nguyên liệu được chọn lọc hơn và không nấu bằng nồi gang trên bếp rơm hoặc bếp trấu nên cơm độn trong nhà hàng khác xa so với huơng vị cơm độn suốt tuổi thơ chúng tôi từng ăn. Việc đem món ăn của ký ức ra để kinh doanh ẩm thực cho thấy món ăn tuy đơn giản, mộc mạc nhưng được nhiều người cất giữ như một kỷ niệm riêng tư. Ký ức cơm độn sâu đậm đến như vậy trong tâm trí nhiều người, vì đây là món ăn gợi nhớ, nhớ thời khốn khó, nhớ mẹ, nhớ bà, nhớ quê hương bản quán.
Cơm độn khoai được đưa vào thực đơn trong nhà hàng ở Pleiku. Ảnh: Nguyễn Giang
Cơm độn khoai được đưa vào thực đơn trong nhà hàng ở Pleiku. Ảnh: Nguyễn Giang
Tôi sinh ra tại làng thuần nông nghèo ở xứ Thanh. Suốt cả tuổi thơ, hầu như chưa bao giờ được ăn cơm trắng mà thường ăn cơm độn khoai, mì và có khi là rau má. Nồi cơm thường chỉ có một phần gạo và 2-3 phần khoai hoặc mì lát phơi khô, nấu trong nồi gang, dùng rơm bắt lửa và phải canh vừa nước, vừa lửa cho đến khi cơm chín.
Ăn cơm độn nhiều đã ngán, nếu nấu nhão hoặc nấu bị sống thì càng rất khó ăn. Có lần, anh trai tôi nhìn nồi cơm xong quay sang nói với mẹ: “Dù đang rất đói nhưng con không thể nuốt nổi mẹ ạ”. Bây giờ, nhìn thấy nồi cơm độn ở đâu đó, tôi hay nhớ đến anh trai mình. Và hơn hết, tôi nhớ tình cảm thương nhau không để đâu cho hết của cả nhà trong những năm tháng khốn khó ấy.
Quê tôi ngoài cây lúa thì bà con trồng thêm khoai hoặc bắp để chăn nuôi. Có năm mất mùa khoai, bố tôi phải đạp xe mấy chục cây số đến một huyện trồng chuyên canh cây mì để đổi lúa lấy mì về thái lát hoặc nạo ra phơi khô để độn thêm vào cơm. Cơm độn mì khó ăn hơn cơm độn khoai và phải biết cách nấu, nếu không nồi cơm sẽ vừa nhão vừa khê có mùi nồng ngái.
Có khi để đổi bữa, mẹ tôi cùng các dì ra ngoài đồng hái thêm rau má về rửa sạch, thái nhuyễn rồi xào lên với chút mỡ heo, xới lưng chén cơm ra trộn thêm rau cho đầy bát để ăn cho no bụng. Bữa đầu lạ miệng, chúng tôi ăn khá ngon lành. Nhưng chỉ được 2-3 bữa, sau đó nghe mùi ngai ngái của rau má thái nhuyễn là thấy sợ.
_Người ăn thực dưỡng thường hay độn các loại hạt, củ quả vào cơm để tăng cường dinh dưỡng
Người ăn thực dưỡng thường hay độn các loại hạt, củ quả vào cơm để tăng cường dinh dưỡng. Ảnh: Minh Châu
Ấy vậy nhưng trong lòng nhiều người lại cất giữ hương vị của nồi cơm độn rất sâu đậm. Thời gian có trôi xa miền ký ức ấy bao lâu, cuộc đời đã nếm trải bao nhiêu món ngon trên các bàn tiệc, nhưng chỉ chợt nhìn thấy nồi cơm trắng độn vào mấy khúc khoai lang vàng ruộm hay vài lát củ mì trắng ngà, ký ức lập tức ùa về, có thể chỉ thoáng qua rồi trôi tuột đi giữa bao nhiêu náo nhiệt, nhưng cũng có khi níu lấy ta trong bao nhiêu hoài niệm của một thời cơm không đủ no, áo không đủ mặc.
Cơm độn có hương vị của ký ức, của một đời sống còn thiếu thốn đủ bề nhưng kỳ lạ là chẳng mấy ai thấy khổ. Chỉ có nỗi nhớ cồn cào, da diết mỗi khi hình ảnh nồi cơm độn khoai bất chợt hiện về. Người ta gọi những món ăn đi vào ký ức đó là nhân vị, nó không đơn thuần là món ăn nữa. Và cũng không phân biệt sang hèn hay giàu nghèo, đã là nhân vị thì chỉ duy nhất, nó khiến con người ta có những phút cúi đầu nhìn lại quê hương, tình cảm gia đình. Vì thế, cũng có đôi lúc sống chậm lại chỉ vì nhìn thấy một món ăn từng ước không bao giờ phải ăn nữa, nhưng lại không muốn quên đi hương vị.
MINH CHÂU

Có thể bạn quan tâm

Bếp ăn tình thương tại Bệnh viện Đa khoa trung tâm Gia Lai đã huy động hàng nghìn tấm lòng và bàn tay chung sức để “đỏ lửa” mỗi ngày. Ảnh: ĐVCC

Chung tay vì người nghèo, không để ai bị bỏ lại phía sau

(GLO)- Trong hành trình phát triển, mục tiêu “không để ai bị bỏ lại phía sau” luôn là điểm nhấn trong chính sách an sinh xã hội. Ở Gia Lai, tinh thần này được cụ thể hóa bằng nhiều chương trình, mô hình sáng tạo, từ hỗ trợ sinh kế, nhà ở, y tế, giáo dục đến hoạt động thiện nguyện đầy nhân văn.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thị Thanh Lịch tặng quà cho trẻ em tại Làng Trẻ em SOS Quy Nhơn.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thị Thanh Lịch thăm, trao quà Tết Trung thu cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn

(GLO)- Chiều 1-10, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Nguyễn Thị Thanh Lịch đã đến thăm, trao quà Tết Trung thu cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn được nuôi dưỡng, điều trị tại các cơ sở trên địa bàn các phường: Bình Định, Quy Nhơn Đông và Quy Nhơn.

Vợ chồng đồng lòng hiến máu cứu người

Vợ chồng đồng lòng hiến máu cứu người

(GLO)- Đều là nhân viên y tế nên vợ chồng anh Huỳnh Hoàng Vương-Nguyễn Thị Hồng (tổ 4, phường Thống Nhất, tỉnh Gia Lai) hiểu rõ giá trị của máu trong cấp cứu và điều trị cho người bệnh. Từ năm 2022 đến nay, anh chị đã có 48 lần hiến máu khẩn cấp góp phần cứu sống nhiều người bệnh.

Cần tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền chăm sóc sức khỏe sinh sản ở các thôn, làng địa bàn phía Tây tỉnh, góp phần giảm thiểu tình trạng sinh con tại nhà. Ảnh: Như Nguyện

Kéo giảm tình trạng sinh con tại nhà

(GLO)- Tại Hội thảo chuyên đề về công tác chăm sóc sức khỏe sinh sản do Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Gia Lai tổ chức mới đây, các đại biểu đã đề xuất nhiều giải pháp nhằm giảm thiểu tình trạng sinh con tại nhà ở vùng DTTS, vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện KT-XH đặc biệt khó khăn.

Màn múa lân đặc sắc tại chương trình "Vui hội Trung thu" dành cho các em nhỏ. Ảnh: Vũ Chi

Trung thu ấm áp đến sớm với trẻ em nghèo Ayun Pa

(GLO)- Trong không khí rộn ràng của mùa Tết Trung thu 2025, ngày 27-9, Ủy ban MTTQ Việt Nam phường Ayun Pa (tỉnh Gia Lai) phối hợp với chùa Pháp Đạt (TP. Hồ Chí Minh) tổ chức chương trình “Phiên chợ 0 đồng-Vui hội Trung thu” với nhiều hoạt động thiết thực dành cho trẻ em và hộ nghèo địa phương.

Tổ hiến máu tình nguyện Thiện Chánh 2 thường xuyên tham gia hiến máu tình nguyện.

Tổ hiến máu tình nguyện khu phố Thiện Chánh 2: Một tấm lòng, nhiều giọt máu hồng

(GLO)-Từ năm 2016, Tổ hiến máu tình nguyện khu phố Thiện Chánh 2 (phường Hoài Nhơn Bắc) với 15 thành viên nòng cốt đã góp hàng chục đơn vị máu, nhiều lần kịp thời hiến đột xuất, cứu sống bệnh nhân. Không chỉ cho máu, tổ còn vận động hàng trăm triệu đồng giúp người bệnh khó khăn trang trải viện phí.

Trao tặng 1.000 suất quà trung thu cho trẻ em xã Ia Chía

Trao 1.000 suất quà trung thu cho trẻ em xã Ia Chía

(GLO)- Chiều 28-9, tại Trường Tiểu học Cù Chính Lan (xã Ia Chía), Hội Liên hiệp Phụ nữ phường Hội Phú phối hợp với Hội Phụ nữ cơ quan Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Gia Lai, UBND xã Ia Chía và Đồn Biên phòng Ia Chía tổ chức Chương trình “Biên cương-Đêm hội trăng rằm”.

Nẻo về nguồn cội của Yến

Nẻo về nguồn cội của Yến

(GLO)- Sau những thành công nơi phố thị, nữ kiến trúc sư 9X Hoàng Như Yến vẫn thường xuyên trở về quê nhà xã Phú Thiện (tỉnh Gia Lai) để xây trường học, nuôi trẻ mồ côi, khó khăn và tiếp sức phụ nữ vùng khó.

Easy English: Lớp tiếng Anh miễn phí giữa phố núi

Easy English: Lớp tiếng Anh miễn phí giữa phố núi

(GLO)- Không thu học phí, không áp lực điểm số, lớp tiếng Anh miễn phí Easy English ở phố núi Gia Lai vẫn duy trì đều đặn hơn hai năm qua. Lớp học trở thành điểm hẹn cộng đồng, nơi ngoại ngữ được sẻ chia và niềm tin học tập lan tỏa.

Bị bệnh ung thư dạ dày, ông Huỳnh Văn Chí (bìa trái) vẫn tham gia đầy đủ các hoạt động ý nghĩa của Hội tình thương Pleiku. Ảnh: P.L

Cụ ông bị ung thư vẫn miệt mài thiện nguyện

(GLO)- Ở tuổi 74, lại mang trong mình căn bệnh ung thư dạ dày nhưng ông Huỳnh Văn Chí (tổ 3, phường Pleiku, tỉnh Gia Lai) - người sáng lập Hội tình thương Pleiku vẫn luôn tâm huyết cùng các tình nguyện viên chia sẻ yêu thương bằng nhiều hoạt động hỗ trợ thiết thực cho các đối tượng yếu thế.

null