Gùi nhỏ thân thương

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Tôi sống ở vùng đất Tây Nguyên này đã hơn 20 năm. Chừng ấy thời gian tôi đã hiểu phần nào những nét đẹp trong đời sống của người dân tộc thiểu số Jrai. Một trong những vật dụng sinh hoạt mang đậm nét văn hóa Tây Nguyên mà họ vẫn giữ gìn đến ngày nay là chiếc gùi. Đó dường như là vật bất ly thân mỗi khi họ đi rẫy hay đi chợ. Nhờ sự mang vác của đôi vai, chiếc gùi trở nên rất hữu dụng, có thể đựng được rất nhiều thứ.
Mùa khô Tây Nguyên cũng là mùa thuận lợi cho việc kiếm củi. Con đường bê tông như mềm mại hẳn với hình ảnh các cô gái mang trên vai những gùi củi nhấp nhô. Theo phong tục địa phương, con gái Jrai trước khi bắt chồng phải kiếm củi chất đầy gầm sàn. Với cây rựa trong tay, các thiếu nữ đi chặt những cành cây khô bên đường hay quanh rẫy thành những khúc ngắn xếp chặt trong gùi. Những cành cây lô nhô sau vai áo, tạo nên vẻ đẹp của gùi củi mùa đông. Nhìn ngắm những bước đi uyển chuyển với gùi củi trên lưng giữa tiết trời trong trẻo, nắng vàng nhẹ của buổi chiều Tây Nguyên, dường như tôi thấy cả tình yêu chất chứa trong từng chiếc gùi mơ về tương lai hạnh phúc.
 Thiếu nữ Jrai mang gùi đi gùi nước Ảnh: Đức thụy
Thiếu nữ Jrai mang gùi đi gùi nước Ảnh: Đức thụy
Trong cuộc sống thường ngày của người Jrai, việc đi lấy nước là công việc của phụ nữ. Những bến nước thường là con suối hay con sông cách nhà hàng cây số khiến cho chiếc gùi lại một lần nữa phát huy tác dụng. Các chị, các mẹ hay em gái bỏ vào gùi những chai nhựa có dung tích từ một lít đến năm lít để dễ bề vận chuyển. Để đi lấy nước, họ thường phải qua một con dốc lớn, xuống thì dễ mà lên thì khó. Lúc xuống nhẹ nhàng với chiếc gùi nhẹ tênh, lúc lên lại nặng trĩu với chiếc gùi đầy những chai nước. Bàn chân phải bấm chặt vào đất để giữ cho tư thế được thăng bằng. Khó khăn là vậy nhưng những người phụ nữ nơi đây vẫn ngày ngày cần mẫn gùi từng gùi nước đem về nhà dùng cho sinh hoạt. Về đến nhà, các chai nước được xếp đặt gọn gàng trên chạn. Chiếc gùi lại được nghỉ ngơi nơi góc nhà chờ công việc mới.
Có những hôm trên đường tôi đi dạy, qua cây cầu gỗ nhỏ bắc qua sông Ba thì gặp các em gái gùi những gùi cỏ sau lưng. Các em đi bộ qua cầu, sang tận cánh đồng bên kia sông để cắt cỏ cho bò. Để mang về được nhiều hơn, các em cuộn những bó cỏ to cột vào miệng gùi. Cỏ lòa xòa tứ phía che kín cả tấm lưng gầy ướt đẫm mồ hôi. Gùi cỏ xanh nhấp nhô theo nhịp bước của các em trong chiều hoàng hôn bóng đổ trên cây cầu gỗ, vẽ nên bức tranh quê hương rất đỗi nên thơ.
Cũng là chiếc gùi nhỏ trên vai, các em gái gùi nông sản ra chợ. Nào rau, nào bí, nào cà mướt rượt, tròn đầy. Có khi chưa ra đến chợ các em đã bán được hơn nửa số rau trong gùi. Tôi cũng thường mua rau quả của các em, vừa được ăn thực phẩm sạch, vừa là ủng hộ các em kiếm thêm chút thu nhập cho gia đình.
Quê tôi cũng là nơi có đàn bò nhiều nhất tỉnh nên ngoài một buổi đi học, buổi còn lại các em học sinh phải đi chăn bò giúp bố mẹ. Chiếc gùi nhỏ lại một lần nữa đung đưa trên những đôi vai nhỏ. Có khi chỉ để bỏ một chai nước uống, có khi là mớ lá giang vừa hái ven đường. Và có đôi lần, tôi còn thấy cả những quyển sách giáo khoa được các em mang theo để học bài lúc rảnh rỗi. Chiếc gùi như chứa cả tương lai rộng mở đưa các em đến với bến bờ tri thức. Gùi nhỏ đã trở nên vô cùng thân thương với những người dân quê tôi như vậy đó.
MAI HƯƠNG

Có thể bạn quan tâm

Người kể chuyện làng mình

Người kể chuyện làng mình

(GLO)- Không chỉ ghi dấu ấn bởi là một trong số ít nữ họa sĩ ở khu vực miền Trung - Tây Nguyên theo đuổi và thành công với dòng tranh sơn mài, nữ họa sĩ Hồ Thị Xuân Thu còn là người kể chuyện buôn làng thật tài tình bằng ngôn ngữ hội họa.

Nữ họa sĩ ba miền hội ngộ phố Núi

Nữ họa sĩ ba miền hội ngộ phố Núi

(GLO)- Những ngày này, công tác chuẩn bị cho triển lãm “Về miền đất đỏ” của các nữ họa sĩ Bắc - Trung - Nam đang được gấp rút triển khai nhằm kịp ra mắt đông đảo công chúng yêu nghệ thuật vào ngày 20-10, đúng dịp kỷ niệm 95 năm Ngày Phụ nữ Việt Nam.

Chương trình nghệ thuật đặc biệt “Sắt son niềm tin theo Đảng” sẽ diễn ra vào tối 4-10

Chương trình nghệ thuật đặc biệt “Sắt son niềm tin theo Đảng” sẽ diễn ra vào tối 4-10

(GLO)- Chào mừng thành công của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, tối ngày 4-10, tỉnh Gia Lai tổ chức chương trình nghệ thuật đặc biệt với chủ đề “Sắt son niềm tin theo Đảng” tại Quảng trường Nguyễn Tất Thành (phường Quy Nhơn).

Thắp lên lời thơ quê xứ

Thắp lên lời thơ quê xứ

(GLO)- Giữa thời đại ngổn ngang những thanh âm đô thị, giữa nhịp sống hối hả dễ bào mòn gốc rễ bản thể, tập thơ Cồn quê xứ (NXB Hội Nhà văn, 2025) vừa ra mắt bạn đọc đầu tháng 7-2025 như một vọng âm dịu dàng từ đất mẹ, khiến ta như lắng lại...

Giải mã 'năm số 9'

Giải mã 'năm số 9'

Trào lưu “năm số 9” hay "năm thế giới số 9" bùng nổ trong ngày 9/9. Không chỉ nhiều bạn trẻ hưởng ứng, chia sẻ những bài học, chiêm nghiệm của bản thân mà nhiều nghệ sĩ Việt cũng hưởng ứng.

Dấu ấn nhiếp ảnh trẻ ở sân chơi quốc gia

Dấu ấn nhiếp ảnh trẻ ở sân chơi quốc gia

(GLO)- Tham gia Festival Nhiếp ảnh trẻ năm 2025, các tay máy Gia Lai đã đạt giải thưởng cao hoặc có tác phẩm được chọn triển lãm, củng cố kỳ vọng về lứa nghệ sĩ kế thừa với tố chất trẻ trung, tư duy nhanh nhạy và cực kỳ nghiêm túc trong sáng tạo nghệ thuật.

Tiểu thuyết 'Mưa đỏ' cháy hàng, in không kịp bán

Tiểu thuyết 'Mưa đỏ' cháy hàng, in không kịp bán

Sau thành công vang dội của bản điện ảnh, "Mưa đỏ" tiếp tục gây “cơn sốt” trên thị trường xuất bản. Nhiều hiệu sách cho biết độc giả phải chờ tới 15-20 ngày mới nhận được tiểu thuyết. Hiện tại, lượng đặt hàng sách đã vượt xa dự đoán, lên tới hàng chục nghìn cuốn chỉ trong ít ngày.

Đồng đội

Đồng đội

(GLO)- Cả nhà không yên tâm khi bố quyết định theo đoàn Cựu chiến binh về Quảng Trị thăm lại chiến trường xưa. Bố vừa trải qua một đợt điều trị dài vì thoái hóa khớp, đầu gối đau nhức, đi lại rất khó khăn.

Lan tỏa văn hóa đọc

Lan tỏa văn hóa đọc đến buôn làng vùng sâu

(GLO)- Cuộc thi “Giới thiệu sách trực tuyến” năm 2025 do Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai tổ chức thu hút nhiều cá nhân là người đồng bào dân tộc thiểu số tham gia. Bằng tình yêu với sách, họ đã góp phần lan tỏa văn hóa đọc đến buôn làng vùng sâu.

null