Xung quanh vấn đề này, phóng viên Báo và phát thanh, truyền hình Gia Lai có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Minh Trưởng-Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo.
▪Để bảo đảm thực hiện công tác dân tộc trong bối cảnh mới, Sở đã triển khai những giải pháp chủ yếu nào, thưa ông?
Với vai trò cơ quan tham mưu, chuyên trách, Sở Dân tộc và Tôn giáo luôn chủ động tham mưu Tỉnh ủy, UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành và địa phương quán triệt, tổ chức thực hiện nghiêm túc các văn bản chỉ đạo của Trung ương và của tỉnh về công tác dân tộc.
Chúng tôi cũng phối hợp chặt chẽ với lực lượng chức năng theo dõi tình hình an ninh chính trị, đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và vùng tôn giáo; từ đó tham mưu biện pháp xử lý, hỗ trợ phù hợp.
Bên cạnh công tác quản lý nhà nước, Sở đặc biệt chú trọng công tác tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức của người dân về chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước.
Các chương trình, dự án được giao đều được Sở phối hợp theo dõi, đôn đốc, hướng dẫn các địa phương triển khai kịp thời, bảo đảm đúng đối tượng, đúng mục tiêu.
Các văn bản chỉ đạo về chính sách dân tộc được tham mưu ban hành đầy đủ, tạo cơ sở pháp lý thống nhất cho toàn tỉnh trong tổ chức thực hiện.
▪Ông có thể cho biết, sau sắp xếp đơn vị hành chính, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 được triển khai ra sao?
Với sự chỉ đạo quyết liệt của Tỉnh ủy, HĐND và UBND tỉnh, việc triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia được tổ chức bài bản, có trọng tâm. UBND tỉnh đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, tạo cơ sở để các đơn vị, địa phương chủ động thực hiện nhiệm vụ.
Ngay trong thời điểm thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh và thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, tổng kế hoạch vốn năm 2025 là 1.568,7 tỷ đồng, bao gồm cả vốn các năm trước chuyển sang. Đến nay, tỉnh đã giải ngân 543,9 tỷ đồng, đạt 34,7%; riêng vốn đầu tư phát triển giải ngân đạt 50,8%.
Tuy nhiên, tỷ lệ giải ngân vẫn thấp so với kế hoạch. Nguyên nhân chính là vốn phân bổ từ Trung ương chậm khiến thời gian thực hiện trong năm 2025 bị rút ngắn.
Giai đoạn đầu sau sáp nhập, việc kiện toàn tổ chức bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp cũng ảnh hưởng tiến độ triển khai dự án. Một số nội dung, dự án chưa được tháo gỡ triệt để vướng mắc, dẫn đến chậm tổ chức thực hiện.
Dù vậy, các cơ quan, địa phương đang tập trung xử lý khó khăn, bảo đảm tiến độ chung. Chúng tôi xác định việc đẩy nhanh giải ngân có ý nghĩa then chốt vì đây là nguồn lực trực tiếp phục vụ phát triển vùng DTTS.
▪Với đặc thù tỉnh Gia Lai rộng hơn 21.000 km², có 47 dân tộc cùng sinh sống, công tác dân tộc thời gian qua có những điểm nhấn nào đáng chú ý, thưa ông?
Toàn tỉnh hiện có 135 đơn vị hành chính cấp xã; trong đó, theo kết quả phân định vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 202-2025, có 65 xã khu vực III và 500 thôn, làng đặc biệt khó khăn, ngoài ra còn có 7 xã biên giới.
Qua rà soát cho thấy, toàn tỉnh có 28.369 hộ nghèo, trong đó có 23.262 hộ nghèo người DTTS, chiếm 12,95% tổng số hộ người DTTS.
Sau khi sáp nhập, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Chỉ thị số 03-CT/TU ngày 7-8-2025 về tăng cường hoạt động kết nghĩa giữa các địa phương, đơn vị với thôn, làng vùng đồng bào DTTS; UBND tỉnh tiếp tục cụ thể hóa bằng Kế hoạch số 43/KH-UBND.
Thực hiện chỉ đạo này, Sở đã tham mưu phân công kết nghĩa đối với 503 thôn, làng. Hoạt động kết nghĩa là sự tiếp nối ý nghĩa từ các chỉ thị trước đây của 2 tỉnh Bình Định và Gia Lai (cũ), khẳng định sự quan tâm xuyên suốt của Đảng bộ tỉnh đối với đồng bào DTTS.
Trong năm 2025, nhờ sự quan tâm hỗ trợ của Trung ương, sự chỉ đạo thống nhất từ Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, cùng sự vào cuộc của Mặt trận, các đoàn thể và nhân dân trên địa bàn tỉnh, công tác dân tộc có nhiều chuyển biến rõ rệt.
KT-XH vùng DTTS khởi sắc; nhiều công trình hạ tầng thiết yếu được đầu tư; đời sống người dân cải thiện đáng kể; tỷ lệ hộ nghèo người DTTS giảm 5,6% so với năm 2024.
Đặc biệt, bản sắc văn hóa truyền thống của các dân tộc được trân trọng bảo tồn và phát huy, góp phần củng cố quốc phòng-an ninh và khối đại đoàn kết toàn dân.
▪ Xin cảm ơn ông!