Khai thác bô- xít: Những tồn nghi đã được làm rõ

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Những tranh luận nảy lửa cuối cùng có vẻ đã lắng xuống. Bô- xít Tây Nguyên rồi cũng sẽ được khai thác để phục vụ lợi ích con người. Song những băn khoăn, mà nhất là người dân trong vùng dự án, vẫn còn nhiều điều đáng nói. Có mặt tại xã Nhân Cơ huyện Đak R’Lấp tỉnh Đak Nông, chúng tôi ghi lại sau đây những gì đang diễn ra trên vùng đất này…

“Giải tỏa” những nghi ngại…

Lãnh đạo huyện Đak R’Lấp dẫn chúng tôi đi xem những ngọn đồi, nơi mà trong tương lai Công ty cổ phần Alumin Nhân Cơ- TKV (VNAC) sẽ khai thác bô- xít. Một điều dễ nhận ra là hầu hết những khu vực này đồi trọc hoặc cây cối cằn cỗi. Theo ông Phạm Đình Tuấn- Chủ tịch UBND huyện Đak R’Lấp thì: “Những vùng này năng suất cà phê chỉ đạt cao nhất là 2,1 tấn/ha, bằng một nửa so với các vùng khác. Với mức thu nhập này lâu nay người dân vẫn luôn trong cảnh thiếu thốn. Đặc biệt đối với những vùng có quặng bô-xít lộ thiên thì đất gần như bỏ hoang”. Còn theo lãnh đạo VNAC thì vỉa quặng ở đây có độ dày phổ biến từ 2 đến 10 mét và nằm cách mặt đất từ 0,2 đến 1,5 mét. Vì vậy công việc khai thác hết sức đơn giản và việc hoàn thổ cũng không mấy khó khăn. Để khai thác quặng, họ sẽ bóc lớp đất mặt để sang một bên. Sau khi lấy hết quặng sẽ dùng lớp đất này lấp lại chỗ cũ. Lúc này đất đã được xáo kỹ lại không còn quặng, cây trồng nhất định sẽ tốt hơn. Mặc khác, sau khi hoàn thổ, trả lại đất cho dân, chủ đầu tư sẽ đầu tư một lượng phân hữu cơ, phân vi sinh nhất định để “bồi bổ” cho đất (hoặc trả khoản tiền “bồi bổ” đất cho dân).

Hiện trường chuẩn bị khai thác bô-xít
Hiện trường chuẩn bị khai thác bô-xít
Còn vấn đề đất thải- tức bùn đỏ-  lâu nay được rất nhiều người quan tâm ? Ông Khoa đưa chúng tôi tới  vùng thung lũng có diện tích 300 ha. Hồ thải bùn đỏ (EPC) này sẽ do nhà thầu EPC thiết kế và trực tiếp giám sát việc thi công. Sau nhiều lần cân nhắc lựa chọn, nhà thầu Chalieco (Trung Quốc) đã trúng thầu gói thầu EPC (Chalieco cũng đã trúng thầu gói thầu EPC của nhà máy Alumin Lâm Đồng). Trị giá hợp đồng gói thầu EPC  lên đến khoảng 71 triệu USD. Theo ông Khoa, hồ thải bùn đỏ được thiết kế nhiều ngăn nhỏ, bao gồm nhiều ngăn chứa bùn đỏ và các ngăn sự cố. Dưới các lòng hồ đều có một lớp chống thấm nhằm ngăn chặn xút dư trong bùn đỏ ngấm ra ngoài đồng thời có tác dụng thu lại lượng xút dư thừa vì đây là một nguyên liệu rất đắt. Bờ đập được thiết kế vững chắc, có hệ thống bơm nước, tháo khô hồ tuần hoàn để tái sử dụng lượng nước.  Xung quanh hồ chứa bùn đỏ được thiết kế các rãnh thu nước lưu vực, đảm bảo vào mùa mưa nước không tràn vào hồ gây tràn hồ. Nếu lượng mưa quá lớn gây tràn hồ thì đã có các ngăn sự cố giữ bùn đỏ lại. Phương pháp xử lý bùn đỏ là công nghệ đang được thế giới áp dụng. Bùn đỏ sau khi khô tự nhiên được san ủi thành từng lớp, sau đó phủ một lớp đất màu lên trên và trồng cây để tái tạo giá trị thổ nhưỡng. Về vấn đề về phóng xạ trong quặng bô-xít, kết quả thăm dò cho thấy các quặng bô-xít ở Đak Nông không có chứa thành phần hợp chất phóng xạ. Đối với nguồn nước tuyển quặng, với lượng mưa lớn như Tây Nguyên thì không phải là vấn đề lớn.

Lợi ích đã rõ…

Theo VNAC, toàn bộ lao động của nhà máy dự kiến từ 1.600- 1.700 người. Theo đó, VNAC sẽ ưu tiên tuyển dụng lao động tại chỗ. Đối tượng được ưu tiên lần lượt là: Con em các gia đình có đất bị thu hồi, con em gia đình chính sách, con em đồng bào dân tộc thiểu số và con em đồng bào sinh sống tại Đak Nông. Để phục vu lâu dài cho dự án, đáp ứng yêu cầu về nhân lực, VNAC đã phối hợp với Trường Cao đẳng nghề Công nghiệp Việt Bắc- TKV tuyển dụng, đào tạo công nhân đợt 1 được 352 em (trong đó có 12 em là đồng bào dân tộc thiểu số). Đồng thời, VNAC đang tiến hành xét tuyển đợt 2, dự kiến là 450 em (trong đó ưu tiên sẽ có khoảng 70 em là đồng bào dân tộc thiểu số). Ngoài ra, VNAC đã tuyển được gần 70 học sinh thi đỗ đại học (chủ yếu trên địa bàn Đak Nông) cho đi học chuyên ngành luyện kim- alumin tại Trung Quốc và một số nước tiên tiến khác để sau này về quản lý, vận hành nhà máy.

Cùng với việc chú trọng đào tạo lao động tại chỗ, VNAC rất quan tâm đến đời sống của người dân bị ảnh hưởng trong vùng dự án. Trong đó, công tác đền bù, tái định cư cho người dân bị ảnh hưởng được VNAC đặc biệt quan tâm. Khu tái định canh, định cư với quy mô 110 ha (trong đó có 15 ha dành cho tái định cư) đang được chuẩn bị xây dựng. Ngoài ra, VNAC đã xây dựng 20 ngôi nhà tạm cư và tái định cư cho dự án. Riêng với hai buôn đồng bào dân tộc thiểu số là Bu Dấp (xã Nhân Cơ) và Pi Nao (xã Nhân Đạo) (đều thuộc huyện Đak R’Lấp) VNAC đã và đang tài trợ ủng hộ xây dựng cơ sở hạ tầng như đường giao thông, nhà trẻ, trạm cấp nước... Tài trợ xây dựng một số trương tiểu học trong vùng cùng một số hoạt động tài trợ khác cho giáo dục địa phương. Ông Lâm Trí Hy- Chủ tịch UBND xã Nhân Cơ cho biết: “Với giá đền bù từ 105 đến 360 triệu đồng/ha thì người dân bị thu hồi đất dễ dàng mua được đất khác để canh tác. Tính đến nay, hầu hết họ đều tự nguyện giao đất, chưa có trường hợp nào khiếu kiện cũng như gây khó khăn cho dự án...

Có thể nói, việc tiến hành xây dựng nhà máy Alumin Nhân Cơ (Đak Nông) đã và đang đi theo một chiều hướng tích cực. Song với những gì đang diễn ra, VNAC cũng cần phải xem xét một cách kỹ lưỡng - nhất là vấn đề an sinh cho người dân trong vùng dự án.
Ngọc Tấn- Duy Hậu

Có thể bạn quan tâm

Dây chuyền sản xuất nước giải khát từ thảo dược của Công ty TNHH Phát triển Khoa học Quốc tế Trường Sinh (Khu công nghiệp Trà Đa, phường Pleiku). Ảnh: Hà Duy

Gia Lai: "Cú hích" mới cho kinh tế tư nhân bứt phá

(GLO)- Khu vực kinh tế tư nhân đang ngày càng khẳng định vai trò trụ cột trong tăng trưởng của tỉnh Gia Lai. Với đóng góp hơn 80% GRDP, gần 23% tổng thu ngân sách và tạo việc làm cho 94% lao động toàn tỉnh, khu vực này đã chứng minh năng lực dẫn dắt nhiều lĩnh vực phát triển.

Tạo đột phá thu hút đầu tư vào các khu công nghiệp

Tạo đột phá thu hút đầu tư vào các khu công nghiệp

(GLO)- Xác định công nghiệp là 1 trong 3 trụ cột tăng trưởng của nền kinh tế, tỉnh Gia Lai đang tập trung tháo gỡ những vướng mắc, điểm nghẽn về hạ tầng, đất đai và thủ tục đầu tư, hướng đến tạo đột phá mới trong thu hút đầu tư vào các khu công nghiệp.

Giá heo hơi ngày 14-10 giảm nhẹ ở một số địa phương. Ảnh: Internet

Giá heo hơi ngày 14-10 giảm nhẹ

(GLO)- Ngày 14-10, giá heo hơi trong nước tiếp tục giảm 1.000 đồng/kg ở một số địa phương khu vực miền Trung-Tây Nguyên và miền Nam. Trong khi đó, tại miền Bắc, mặt hàng này ổn định giá so với hôm qua.

Ông Thái Như Hiệp-Tổng Giám đốc Công ty TNHH Vĩnh Hiệp nhận Giải thưởng Doanh nhân xuất sắc châu Á-Thái Bình Dương. Ảnh: DNCC

Khát vọng xây dựng thương hiệu giá trị

(GLO)- Những năm qua, cộng đồng doanh nghiệp (DN) tỉnh Gia Lai luôn nỗ lực phát triển với khát vọng xây dựng những thương hiệu thật, giá trị thật, coi đó không chỉ là đích đến về lợi nhuận, mà còn là lời cam kết về niềm tin, trách nhiệm xã hội.

Chứng chỉ VFCS/PEFC giúp sản phẩm từ rừng của Công ty TNHH Lâm nghiệp Sông Kôn có giá trị kinh tế cao khi tiêu thụ trên thị trường trong và ngoài nước. Ảnh: N.N

Phó Giám đốc VFCO Nguyễn Hoàng Tiệp: Chứng chỉ rừng đảm bảo lợi ích cho người trồng và doanh nghiệp

(GLO)- Chứng chỉ rừng giúp nâng giá trị gỗ, hỗ trợ kỹ thuật cho người trồng và tạo nguồn nguyên liệu đạt chuẩn cho doanh nghiệp. Xung quanh vấn đề này, P.V Báo và phát thanh, truyền hình Gia Lai đã trao đổi với TS. Nguyễn Hoàng Tiệp-Phó Giám đốc Văn phòng Chứng chỉ Quản lý rừng bền vững (VFCO).

Nghề nuôi cá lồng bè trên sông Sê San đã tạo nên diện mạo mới cho vùng sông nước phía Tây Gia Lai.

"Xanh hóa" sinh kế vùng sông nước

(GLO)- Nghề nuôi cá lồng bè đang mang lại sinh khí mới cho vùng sông nước phía Tây Gia Lai, giúp khai thác hiệu quả tiềm năng mặt nước, thúc đẩy nông nghiệp xanh và hình thành thương hiệu “cá sạch Tây Gia Lai”. Đây được xem là hướng phát triển bền vững, tạo sinh kế cho nhiều người dân địa phương.

Vĩnh Hiệp Gia Lai vinh dự nhận “cú đúp” giải thưởng Doanh nghiệp xuất sắc châu Á và Doanh nhân xuất sắc châu Á.

Vĩnh Hiệp Gia Lai đạt "cú đúp" giải thưởng tại APEA 2025

(GLO)- Mới đây, tại TP. Hồ Chí Minh, Công ty TNHH Vĩnh Hiệp (tỉnh Gia Lai) và ông Thái Như Hiệp-Chủ tịch Hội đồng Thành viên kiêm Tổng Giám đốc Công ty được vinh danh tại Asia Pacific Enterprise Awards (APEA) 2025 với “cú đúp” giải thưởng Doanh nghiệp xuất sắc châu Á và Doanh nhân xuất sắc châu Á.

Năng lượng tái tạo là lĩnh vực tiềm năng của tỉnh Gia Lai, đóng góp lớn vào sản lượng điện của quốc gia. Ảnh: Vũ Thảo

Nền tảng cho công thương nghiệp Gia Lai bứt phá

(GLO)- Sự kết hợp giữa lợi thế của cao nguyên đất đỏ bazan và tiềm năng vùng ven biển đang mở ra cơ hội để Gia Lai vươn lên trở thành cực tăng trưởng mới của miền Trung-Tây Nguyên, nhất là trong phát triển nông nghiệp công nghệ cao gắn với công nghiệp chế biến, xuất khẩu và logistics.

null