Việc khai thác cát trên sông Côn đoạn qua xóm Gò Cát, khu vực Long Quang, phường Nhơn Hòa (TX An Nhơn) diễn ra trong nhiều năm nay. Lo sợ hoạt động khai thác cát sẽ gây sạt lở nên người dân đã tập trung ngăn cản, phản đối.
Lo sạt lở vì khai thác cát
Bà Bùi Thị Xuân (71 tuổi, ở xóm Gò Cát, khu vực Long Quang, phường Nhơn Hòa), có nhà nằm sát mép bờ sông Côn, bày tỏ sự lo lắng: Trước năm 2012, bờ sông Côn đoạn chảy qua địa bàn không xảy ra hiện tượng sạt lở, xâm thực. Thế nhưng, từ năm 2012 đến nay, bờ sông liên tục diễn ra xói lở, khoét sâu vào vườn tược, đất canh tác của người dân, nhất là vào năm 2013 và cuối năm 2017. Dẫn chúng tôi ra bờ sông, bà Xuân chỉ những đoạn bị sạt lở và nói: “Khoảng cách từ bờ sông tới khu vườn nhà tôi cách đây 10 năm là hơn 40 m; đến nay còn chưa đầy 10 m nếu tính từ mép tường nhà ra bờ sông và sát đất vườn của gia đình tôi. Hiện nay, bờ sông đang tiếp tục xói lở, cứ tình hình này, tôi lo sợ mùa mưa tới, nhà sẽ bị cuốn đi mất”.
 |
| Bờ sông Côn qua xóm Gò Cát, khu vực Long Quang, phường Nhơn Hòa (TX An Nhơn) đang sạt lở nghiêm trọng. Người dân cho rằng hoạt động khai thác cát là nguyên nhân sạt lở. |
Quan sát dọc bờ sông, có hàng chục ngôi nhà ở xóm Gò Cát đang bị nước lấn sát vào vườn tược, nằm trong diện nguy hiểm. Thậm chí, có đoạn, nhà cửa bà con cách mép sông chưa tới 10 m. Đáng chú ý, vào năm 2016, “hà bá” đã từng nhấn chìm một căn nhà của người dân ở xóm Gò Cát. Ngôi nhà này vào thời điểm trước năm 2012 cách bờ sông chừng hơn 30 m. Do lo ngại hiện tượng xói lở, xâm thực bờ sông đang diễn ra sẽ cuốn trôi đất đai, uy hiếp nhà cửa khi có mưa lũ lớn, nên những ngày qua người dân địa phương liên tục tập trung phản đối, ngăn cản hoạt động khai thác cát tại khu vực này.
“Bờ sông ngày càng teo tóp dần. Nhà cửa giờ chỉ cách sông vài ba mét. Cứ đà này thì chẳng bao lâu nữa nhà cửa sẽ đổ nhào xuống sông nếu họ cứ tiếp tục lấy cát. Việc khai thác cát thời gian qua đã gây ra hệ lụy rất nặng nề, rõ nhất là bờ sông đã sạt lở, xâm thực hàng chục mét. Nhiều héc ta đất, cây cối dọc bờ sông đã chìm xuống nước”, ông Nguyễn Văn Lâm, một hộ dân ở xóm Gò Cát, khu vực Long Quang, bức xúc nói.
Sẽ tổ chức đối thoại với người dân
Việc lấy cát mà người dân phản ảnh nói trên do Công ty TNHH MTV An Vũ (trụ sở ở phường Nguyễn Văn Cừ, TP Quy Nhơn) thực hiện. Công ty này được UBND tỉnh cho thuê 2,2 ha đất tại bãi bồi sông Côn đoạn chảy qua Gò Cát, khu vực Long Quang để khai thác cát làm vật liệu xây dựng thông thường vào ngày 11.4.2018. Thời hạn cho thuê kể từ ngày ký đến ngày 13.3.2020. Công ty này cũng thực hiện đầy đủ thủ tục pháp lý trước khi tiến hành khai thác. Vừa qua, đơn vị này bắt đầu thực hiện khai thác cát thì vấp sự phản ứng của người dân do lo ngại sạt lở xảy ra.
Nhìn nhận về hiện tượng bờ sông Côn đoạn qua khu vực trên, ông Nguyễn Bốn, Chủ tịch UBND phường Nhơn Hòa, nhìn nhận: Bà con lo lắng là có cơ sở, bởi hiện tượng bờ sông sạt lở là có. Nguyên nhân dẫn tới hiện trạng này một mặt do hoạt động khai thác cát từng xảy ra ở những năm trước và ảnh hưởng từ lũ lụt. “Tôi nghĩ với trữ lượng cát được UBND tỉnh phê duyệt cho Công ty TNHH MTV An Vũ là 11.000 m3 cát/năm và được cắm mốc cụ thể cũng không ảnh hưởng gì mấy khi có lũ nhỏ, nhưng lũ lớn thì đáng quan ngại. Để giải quyết dứt điểm hiện tượng sạt lở, tôi nghĩ phải xây dựng kè. Phường đã báo cáo vấn đề này lên UBND TX An Nhơn xin nguồn vốn của tỉnh để triển khai. Tỉnh cũng đang tìm nguồn vốn để hỗ trợ địa phương”, ông Bốn cho hay.
Dự kiến, vào ngày 22.5.2018, UBND phường Nhơn Hòa sẽ phối hợp cùng các đơn vị chức năng và đơn vị khai thác tổ chức đối thoại với dân. Tại buổi đối thoại, phường sẽ công khai tất cả hồ sơ pháp lý được cấp có thẩm quyền phê duyệt, đồng thời, cũng mời bà con ra khu vực mỏ cát được tỉnh cấp phép cho Công ty TNHH MTV An Vũ khai thác để chỉ rõ tọa độ, mốc giới và yêu cầu bà con giám sát hoạt động khai thác của đơn vị.
“UBND phường Nhơn Hòa cũng khuyến cáo người dân không được tụ tập, ngăn cản, phá hoại máy móc của đơn vị khai thác vì đây là hành vi trái pháp luật. Bởi, Công ty TNHH MTV An Vũ đã được tỉnh cấp phép khai thác cát với đầy đủ thủ tục pháp lý. Bên cạnh người dân giám sát, phường cũng tăng cường giám sát. Nếu DN vi phạm chúng tôi sẽ xử lý nghiêm khắc”, ông Nguyễn Minh Muộn, Phó Chủ tịch UBND phường Nhơn Hòa, xác nhận.
Theo tìm hiểu của PV, hiện có khoảng 70 hộ dân ở xóm Gò Cát đang nằm trong vùng sạt lở và cần di dời khi có lũ lớn xảy ra. Hiện tượng sạt lở bờ sông ở đây vẫn đang tiếp diễn. Do vậy, các cơ quan có thẩm quyền cần rà soát, kiểm tra, giải quyết thấu tình nỗi lo của người dân nơi đây, tránh tình trạng “cái sảy nảy cái ung”.
TRỌNG LỢI
