(GLO)- Buổi trò chuyện đã mở ra không gian đối thoại thân mật, nơi khoa học trở nên gần gũi, sống động và đầy cảm hứng với thế hệ trẻ.
Giáo viên là người truyền cảm hứng khoa học
Khởi đầu buổi trò chuyện, GS Haldane nhấn mạnh vai trò then chốt của giáo viên trong hành trình dẫn dắt học sinh đến với khoa học. Theo ông, hầu hết nhà khoa học thành công từng có một người thầy đặc biệt truyền cảm hứng cho họ từ khi còn rất nhỏ. Đồng thời, khẳng định một người thầy nhiệt huyết, đam mê với môn học chính là người có thể khơi dậy sự tò mò và khám phá cho mỗi học sinh, điều không thể thiếu trong khoa học.
GS. Duncan Haldane vui vẻ giải đáp các câu hỏi được bạn trẻ đặt ra với mình xoay quanh câu chuyện nghiên cứu khoa học. Ảnh: An Nhiên
Vũ Lê Anh Khôi, học sinh Trường THPT chuyên Hà Nội-Amsterdam, đặt câu hỏi đầy tò mò: “Có phải trong sự nghiệp nghiên cứu khoa học, việc giành được giải Nobel là điều khiến giáo sư cảm thấy hạnh phúc nhất?”. Khẳng định giải Nobel là đỉnh cao danh giá, nhưng GS Haldane cũng chia sẻ chân tình: Điều khiến ông hạnh phúc nhất trong hành trình khoa học không phải là giải thưởng, mà chính là những khoảnh khắc khám phá ra điều gì đó hoàn toàn mới mẻ. Giải thưởng là sự công nhận, nhưng niềm vui và động lực thật sự lại đến từ đam mê khám phá, từ cảm giác rung động khi trí tuệ con người chạm đến điều chưa từng được biết đến.
Lĩnh vực nghiên cứu chính của GS Haldane là cơ học lượng tử, đặc biệt là hiện tượng “vướng víu lượng tử” và “thông tin lượng tử”. Theo ông, thế giới đang bước vào cuộc cách mạng lượng tử thứ hai, với nhiều ứng dụng tiềm năng trong công nghệ như: máy tính lượng tử, mã hóa dữ liệu an toàn tuyệt đối và các vật liệu thông minh. Các định luật cơ bản của cơ học lượng tử tuy được khám phá từ gần một thế kỷ trước, nhưng các hiện tượng bất ngờ chỉ mới được hiểu rõ trong vài chục năm gần đây.
Ông cho rằng, phát hiện ban đầu của mình từng bị nhiều nhà khoa học nghi ngờ và bác bỏ, nhưng thực nghiệm cuối cùng đã chứng minh tính đúng đắn. Trong khoa học, điều quan trọng không phải là ai bàn tán ai, căn bản là bằng chứng từ thí nghiệm để chứng minh.
GS Haldane cũng dành chút thời gian để giải thích rõ hơn về khái niệm tôpô - lĩnh vực giúp ông đạt giải thưởng Nobel Vật lý năm 2016. Ông ví von đó là cách phân biệt các vật thể theo số lượng lỗ của chúng, ví dụ như cái bánh vòng có một lỗ, còn quả bóng thì không có lỗ. Chính những tính chất ổn định của tôpô đã mở ra khả năng xây dựng các hệ thống lưu trữ và xử lý thông tin lượng tử bền vững, nền tảng của máy tính lượng tử thế hệ mới.
“Microsoft hiện đang phát triển hướng đi này. Chúng ta hãy chờ xem liệu có thành công không”, ông chia sẻ.
Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục liên ngành (ICISE) - nơi diễn ra Hội nghị Quốc tế “Từ Mê Kông đến Đại dương: Kết nối thế hệ trẻ của các Trường trung học thuộc khối Label France Education”.
Đam mê là yếu tố then chốt để vượt qua thử thách
Nhiều câu hỏi thú vị được các bạn trẻ gửi đến GS Haldane không chỉ về khoa học, đó còn là những tâm tư bên lề cuộc sống. Bạn Trần Bảo Thiên - học sinh Trường Quốc tế Pháp Marguerite Duras (TP Hồ Chí Minh) tò mò: Trên hành trình nghiên cứu khoa học, có bao giờ ông cảm thấy đơn độc?”. GS Haldane chân tình chia sẻ những suy ngẫm sâu sắc về hành trình nghiên cứu. Đó là những lúc đơn độc, những ý tưởng bị từ chối và cả sự may mắn tình cờ.
“Bạn phải đủ sự hiếu kỳ và chuẩn bị sẵn sàng để nhận ra cơ hội khi nó xuất hiện. Giống như đi trên bãi biển, nếu không để ý bạn sẽ bước qua một kho báu mà không hề hay biết”, ông hóm hỉnh ví von.
GS. Duncan Haldane, 74 tuổi. Ông nhận bằng tiến sĩ tại Trường ĐH Cambridge (Anh) và chọn làm việc tại ĐH Princeton từ năm 1990. Ông được biết đến với nhiều đóng góp cơ bản cho vật lý, vật chất cô đặc bao gồm lý thuyết về chất lỏng Luttinger, lý thuyết về chuỗi spin một chiều, lý thuyết về hiệu ứng hội trường lượng tử phân đoạn.
GS Haldane nhấn mạnh tầm quan trọng của việc “tìm ra điều gì đó mình thực sự yêu thích”. Đồng thời, nhấn mạnh sự đam mê là yếu tố then chốt để kiên trì và vượt qua thử thách. Ông khuyến khích học sinh đầu tư vào Toán học và khoa học, bởi “Toán là ngôn ngữ của khoa học”, là nền tảng giúp giải quyết các vấn đề lớn của tương lai.
Về tầm nhìn xa hơn, GS Haldane bày tỏ sự lạc quan khoa học và công nghệ có thể giúp con người vượt qua những thách thức toàn cầu như biến đổi khí hậu và khủng hoảng năng lượng. Ông đặc biệt ủng hộ năng lượng hạt nhân, đồng thời đề cập đến vai trò ngày càng lớn của trí tuệ nhân tạo trong xã hội hiện đại. Đồng thời, tin tưởng rằng trí tuệ nhân tạo sẽ thay đổi cách làm việc, tăng hiệu quả và giúp con người tập trung vào những công việc sáng tạo, thú vị hơn dù có thể làm biến mất một số nghề nghiệp truyền thống.
TS Trần Thanh Sơn, Phó Giám đốc ICISE, cho hay: Buổi giao lưu với GS Duncan Haldane chỉ diễn ra hơn 1 giờ, nhưng đã giúp học sinh hiểu thêm về những khái niệm phức tạp như lượng tử, tôpô hay trí tuệ nhân tạo. Đặc biệt, qua buổi nói chuyện, giáo sư đã truyền thông điệp về lòng đam mê, sự kiên nhẫn và tinh thần khám phá không ngừng. Với sự dí dỏm, giản dị và trí tuệ sắc sảo, giáo sư đã mở ra cánh cửa đầy cảm hứng để thế hệ trẻ bước vào thế giới khoa học, nơi mọi câu hỏi đều đáng giá và mỗi khám phá đều là bước tiến của nhân loại.
(GLO)- Theo thống kê từ Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Gia Lai, toàn tỉnh có 327 thí sinh đạt điểm 10 tại kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025. Thí sinh đạt điểm 10 chủ yếu ở các môn thuộc tổ hợp Khoa học xã hội và Khoa học tự nhiên.
(GLO)- 8 giờ ngày 16-7, Bộ Giáo dục và Đào tạo chính thức công bố điểm thi tốt nghiệp THPT năm 2025. Theo đó, tỷ lệ học sinh đậu tốt nghiệp THPT theo Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) 2018 của tỉnh Gia Lai đạt 99,32%; tỷ lệ học sinh đậu theo Chương trình GDPT 2006 đạt 46,67%.
(GLO)- Chủ trương tiếp nhận học sinh từ Trường THPT chuyên Hùng Vương về Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn và việc hỗ trợ con em cán bộ, công chức, viên chức, người lao động theo bố mẹ chuyển công tác về trung tâm hành chính sau hợp nhất tỉnh được nhiều người quan tâm.
(GLO)- 8 giờ hôm nay (16-7), Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ chính thức công bố điểm thi tốt nghiệp THPT năm 2025. Nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho thí sinh trên địa bàn tỉnh, Báo và Phát thanh, truyền hình Gia Lai mở Box Tra cứu điểm thi trên trang báo điện tử của đơn vị.
(GLO)- Phó Thủ tướng Lê Thành Long vừa ký Quyết định số 1531/QĐ-TTg chuyển Trường Đại học Cần Thơ thành Đại học Cần Thơ, có hiệu lực thi hành kể từ 15-7-2025.
(GLO)- Chiều 15-7, ông Phạm Văn Nam, Giám đốc Sở Giáo dục & Đào tạo tỉnh Gia Lai, cho biết hiện tại có 348 học sinh là con em cán bộ, công chức, viên chức và người dân từ tỉnh Gia Lai (cũ) chuyển về sinh sống, làm việc tại tỉnh Bình Định (cũ) đăng ký chuyển trường.
(GLO)- Đúng 8 giờ ngày 16-7, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) sẽ công bố kết quả kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025. Nhằm góp phần tạo thuận lợi cho thí sinh, Bộ GD-ĐT hướng dẫn cách thức và địa chỉ tra cứu điểm thi chính thức.
(GLO) - Chiều 15-7, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chính thức công bố phổ điểm các môn thi trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025, đồng thời giới thiệu một số điều chỉnh mới nhằm phù hợp với Chương trình Giáo dục phổ thông 2018.
(GLO)- Từ ngày 24-6 đến 25-7, các trường mầm non, tiểu học, THCS trên toàn tỉnh đồng loạt tuyển sinh đầu cấp. Trong khi đăng ký trực tuyến tuyển sinh cho con mình, nhiều phụ huynh đã gặp phải những trở ngại. Họ đã được ngành Giáo dục quan tâm hỗ trợ kịp thời.
(GLO)- Ngày 14-7, tại Trường Đại học Quy Nhơn đã diễn ra lễ ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác giữa Trường Đại học Quy Nhơn, Tập đoàn GEO (Đức) và Công ty TNHH O-Door Việt Nam về việc xây dựng Trung tâm đào tạo và phát triển nguồn nhân lực năng lượng tái tạo.
(GLO)- Ngày 14-7, Hội Khoa học Gặp gỡ Việt Nam phối hợp Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục liên ngành (ICISE, phường Quy Nhơn Nam) khai mạc Trường hè SAGI 2025.
(GLO)- Ngày 13-7, Hội Chữ thập đỏ tỉnh Gia Lai, Nhóm Siết chặt vòng tay-H2O, Công ty cổ phần Sao Hỏa Toàn Quốc (TP. Hồ Chí Minh) phối hợp với UBND xã Kon Chiêng tổ chức lễ khởi công xây dựng Thư viện tiếp bước đến trường tại Trường Tiểu học Kon Chiêng số 2.
(GLO)- Sáng 13-7, gần 140 học sinh, sinh viên trong toàn quốc tham dự Hội nghị Mô phỏng Liên Hợp quốc Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn (tỉnh Gia Lai) mở rộng năm 2025 (LQDOMUN 2025).
Đúng 8 giờ sáng ngày 16/7, các Hội đồng thi trên toàn quốc sẽ công bố kết quả thi cho gần 1,17 triệu thí sinh dự Kỳ thi Tốt nghiệp THPT năm 2025. Mọi thí sinh có quyền phúc khảo bài thi nếu chưa thỏa mãn về điểm.
(GLO)- Với tỷ lệ học sinh dân tộc thiểu số khá cao, Trường Mẫu giáo Hoa Sữa (xã Chư Prông, tỉnh Gia Lai) đã triển khai đa dạng mô hình học tập, hướng tới môi trường học tập tích cực-nơi trẻ cảm thấy yêu thích và thỏa sức sáng tạo.
Ngày 9/7/2025, Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Khon Kaen, Thái Lan đã đến thăm và làm việc tại trường Đại học Hoàng gia Ubon Ratchathani, một trong những đại học hàng đầu vùng Đông Bắc Thái Lan.
Theo dự kiến, Bộ GD-ĐT sẽ tham mưu Chính phủ xếp lại lương của một số chức danh nhà giáo, như giáo viên mầm non, phổ thông, dự bị đại học, giáo viên giáo dục nghề nghiệp hạng IV…
(GLO)- Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) vừa công bố dự thảo Thông tư ban hành quy định về đánh giá diện rộng cấp quốc gia chất lượng giáo dục phổ thông để lấy ý kiến góp ý theo quy định.
(GLO)- Ngày 8-7, UBND tỉnh Gia Lai ban hành Công văn số 192/UBND-KGVX về việc tiếp nhận học sinh từ Trường THPT chuyên Hùng Vương về học tập tại Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn.
(GLO)- Năm học 2025-2026, Phân hiệu Trường Đại học Sư phạm TP. Hồ Chí Minh tại Gia Lai sẽ tuyển sinh 300 chỉ tiêu cho 4 mã ngành. Đây là năm đầu tiên Phân hiệu thực hiện tuyển sinh nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho thí sinh và góp phần nâng cao chất lượng đầu vào ở khu vực Tây Nguyên.
(GLO) – Khác với những năm trước, nhiều phụ huynh năm nay đã chủ động mua sắm sách giáo khoa cho năm học 2025-2026 từ rất sớm. Trong khi đó, các đơn vị cung ứng cũng khẳng định đã chuẩn bị đầy đủ nguồn hàng, cam kết cung cấp kịp thời, đúng tiến độ.
(GLO)- Vượt qua hơn 2.000 thí sinh đến từ 230 đội tuyển trên toàn quốc, 4 học sinh Trường THPT Chi Lăng (tỉnh Gia Lai) đã xuất sắc ghi danh trên bảng vàng thành tích tại Cuộc thi Vô địch Tin học văn phòng thế giới (MOS WORLD CHAMPIONSHIP)-VIETTEL 2025.
