(GLO)- Buổi trò chuyện đã mở ra không gian đối thoại thân mật, nơi khoa học trở nên gần gũi, sống động và đầy cảm hứng với thế hệ trẻ.
Giáo viên là người truyền cảm hứng khoa học
Khởi đầu buổi trò chuyện, GS Haldane nhấn mạnh vai trò then chốt của giáo viên trong hành trình dẫn dắt học sinh đến với khoa học. Theo ông, hầu hết nhà khoa học thành công từng có một người thầy đặc biệt truyền cảm hứng cho họ từ khi còn rất nhỏ. Đồng thời, khẳng định một người thầy nhiệt huyết, đam mê với môn học chính là người có thể khơi dậy sự tò mò và khám phá cho mỗi học sinh, điều không thể thiếu trong khoa học.
GS. Duncan Haldane vui vẻ giải đáp các câu hỏi được bạn trẻ đặt ra với mình xoay quanh câu chuyện nghiên cứu khoa học. Ảnh: An Nhiên
Vũ Lê Anh Khôi, học sinh Trường THPT chuyên Hà Nội-Amsterdam, đặt câu hỏi đầy tò mò: “Có phải trong sự nghiệp nghiên cứu khoa học, việc giành được giải Nobel là điều khiến giáo sư cảm thấy hạnh phúc nhất?”. Khẳng định giải Nobel là đỉnh cao danh giá, nhưng GS Haldane cũng chia sẻ chân tình: Điều khiến ông hạnh phúc nhất trong hành trình khoa học không phải là giải thưởng, mà chính là những khoảnh khắc khám phá ra điều gì đó hoàn toàn mới mẻ. Giải thưởng là sự công nhận, nhưng niềm vui và động lực thật sự lại đến từ đam mê khám phá, từ cảm giác rung động khi trí tuệ con người chạm đến điều chưa từng được biết đến.
Lĩnh vực nghiên cứu chính của GS Haldane là cơ học lượng tử, đặc biệt là hiện tượng “vướng víu lượng tử” và “thông tin lượng tử”. Theo ông, thế giới đang bước vào cuộc cách mạng lượng tử thứ hai, với nhiều ứng dụng tiềm năng trong công nghệ như: máy tính lượng tử, mã hóa dữ liệu an toàn tuyệt đối và các vật liệu thông minh. Các định luật cơ bản của cơ học lượng tử tuy được khám phá từ gần một thế kỷ trước, nhưng các hiện tượng bất ngờ chỉ mới được hiểu rõ trong vài chục năm gần đây.
Ông cho rằng, phát hiện ban đầu của mình từng bị nhiều nhà khoa học nghi ngờ và bác bỏ, nhưng thực nghiệm cuối cùng đã chứng minh tính đúng đắn. Trong khoa học, điều quan trọng không phải là ai bàn tán ai, căn bản là bằng chứng từ thí nghiệm để chứng minh.
GS Haldane cũng dành chút thời gian để giải thích rõ hơn về khái niệm tôpô - lĩnh vực giúp ông đạt giải thưởng Nobel Vật lý năm 2016. Ông ví von đó là cách phân biệt các vật thể theo số lượng lỗ của chúng, ví dụ như cái bánh vòng có một lỗ, còn quả bóng thì không có lỗ. Chính những tính chất ổn định của tôpô đã mở ra khả năng xây dựng các hệ thống lưu trữ và xử lý thông tin lượng tử bền vững, nền tảng của máy tính lượng tử thế hệ mới.
“Microsoft hiện đang phát triển hướng đi này. Chúng ta hãy chờ xem liệu có thành công không”, ông chia sẻ.
Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục liên ngành (ICISE) - nơi diễn ra Hội nghị Quốc tế “Từ Mê Kông đến Đại dương: Kết nối thế hệ trẻ của các Trường trung học thuộc khối Label France Education”.
Đam mê là yếu tố then chốt để vượt qua thử thách
Nhiều câu hỏi thú vị được các bạn trẻ gửi đến GS Haldane không chỉ về khoa học, đó còn là những tâm tư bên lề cuộc sống. Bạn Trần Bảo Thiên - học sinh Trường Quốc tế Pháp Marguerite Duras (TP Hồ Chí Minh) tò mò: Trên hành trình nghiên cứu khoa học, có bao giờ ông cảm thấy đơn độc?”. GS Haldane chân tình chia sẻ những suy ngẫm sâu sắc về hành trình nghiên cứu. Đó là những lúc đơn độc, những ý tưởng bị từ chối và cả sự may mắn tình cờ.
“Bạn phải đủ sự hiếu kỳ và chuẩn bị sẵn sàng để nhận ra cơ hội khi nó xuất hiện. Giống như đi trên bãi biển, nếu không để ý bạn sẽ bước qua một kho báu mà không hề hay biết”, ông hóm hỉnh ví von.
GS. Duncan Haldane, 74 tuổi. Ông nhận bằng tiến sĩ tại Trường ĐH Cambridge (Anh) và chọn làm việc tại ĐH Princeton từ năm 1990. Ông được biết đến với nhiều đóng góp cơ bản cho vật lý, vật chất cô đặc bao gồm lý thuyết về chất lỏng Luttinger, lý thuyết về chuỗi spin một chiều, lý thuyết về hiệu ứng hội trường lượng tử phân đoạn.
GS Haldane nhấn mạnh tầm quan trọng của việc “tìm ra điều gì đó mình thực sự yêu thích”. Đồng thời, nhấn mạnh sự đam mê là yếu tố then chốt để kiên trì và vượt qua thử thách. Ông khuyến khích học sinh đầu tư vào Toán học và khoa học, bởi “Toán là ngôn ngữ của khoa học”, là nền tảng giúp giải quyết các vấn đề lớn của tương lai.
Về tầm nhìn xa hơn, GS Haldane bày tỏ sự lạc quan khoa học và công nghệ có thể giúp con người vượt qua những thách thức toàn cầu như biến đổi khí hậu và khủng hoảng năng lượng. Ông đặc biệt ủng hộ năng lượng hạt nhân, đồng thời đề cập đến vai trò ngày càng lớn của trí tuệ nhân tạo trong xã hội hiện đại. Đồng thời, tin tưởng rằng trí tuệ nhân tạo sẽ thay đổi cách làm việc, tăng hiệu quả và giúp con người tập trung vào những công việc sáng tạo, thú vị hơn dù có thể làm biến mất một số nghề nghiệp truyền thống.
TS Trần Thanh Sơn, Phó Giám đốc ICISE, cho hay: Buổi giao lưu với GS Duncan Haldane chỉ diễn ra hơn 1 giờ, nhưng đã giúp học sinh hiểu thêm về những khái niệm phức tạp như lượng tử, tôpô hay trí tuệ nhân tạo. Đặc biệt, qua buổi nói chuyện, giáo sư đã truyền thông điệp về lòng đam mê, sự kiên nhẫn và tinh thần khám phá không ngừng. Với sự dí dỏm, giản dị và trí tuệ sắc sảo, giáo sư đã mở ra cánh cửa đầy cảm hứng để thế hệ trẻ bước vào thế giới khoa học, nơi mọi câu hỏi đều đáng giá và mỗi khám phá đều là bước tiến của nhân loại.
(GLO)- Từ sự đồng hành ủng hộ của nhà hảo tâm, thầy Vũ Văn Tùng-Giáo viên Trường Tiểu học và THCS Đinh Núp (xã Pờ Tó, tỉnh Gia Lai) đã dành thời gian nghỉ hè để hỗ trợ xây nhà nhân ái cho học sinh nghèo, nhằm tiếp thêm động lực giúp các em vững bước đến trường.
(GLO)- Sau khi xem xét đề nghị của Bộ GD-ĐT, Bộ Chính trị thống nhất chủ trương đầu tư xây dựng các trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học và THCS tại 248 xã biên giới đất liền.
(GLO)- Để đảm bảo điều kiện tốt nhất cho năm học 2025-2026, ngành Giáo dục tỉnh Gia Lai đã triển khai nâng cấp, sửa chữa cơ sở vật chất trường học. Các hạng mục được triển khai đúng tiến độ, hướng tới mục tiêu tạo môi trường học tập tốt nhất cho học sinh.
(GLO)- Sáng 21-7, Trường THPT chuyên Hùng Vương (tỉnh Gia Lai) tổ chức tuyên dương, khen thưởng cho 20 em học sinh đạt điểm 10 trong kỳ thi Tốt nghiệp THPT năm 2025.
(GLO)- Sáng 20-7, Đoàn xã Tuy Phước Đông phối hợp cùng Đoàn Trường THPT Nguyễn Diêu và đại diện Công ty TNHH Tư vấn Xây dựng Phước Sơn đã đến thăm, chúc mừng và trao phần thưởng trị giá 5 triệu đồng cho em Phạm Ngọc Nhã Uyên-thủ khoa cấp tỉnh khối D01 trong Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025.
(GLO)- Ngày 20-7, Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức lớp bồi dưỡng nâng cao năng lực quản lý nhà nước trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo cho 540 cán bộ, công chức thuộc 135 phường, xã.
(GLO)- Các đội thi đến từ tỉnh Gia Lai đã xuất sắc giành 3 Huy chương vàng tại Cuộc thi Olympic Phát minh và Sáng tạo thế giới (WICO) lần thứ 14-năm 2025 tại Hàn Quốc.
Thời lượng chương trình nâng cao các môn Ngữ văn, Toán, Ngoại ngữ là 70 tiết/năm học; các môn Lịch sử, Địa lý, Vật lý, Hóa học, Sinh học và Tin học là 52 tiết/năm học.
(GLO)- Sau khi kết quả thi tốt nghiệp THPT năm 2025 được công bố vào sáng 16-7, tỉnh Gia Lai ghi nhận nhiều điểm 10 ở các môn Toán, Tiếng Anh, Địa lý, Vật lý... Những số điểm ấn tượng này chính là “trái ngọt” cho sự quyết tâm và nỗ lực hết mình của các sĩ tử sau 12 năm đèn sách.
(GLO)- Theo thống kê từ Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Gia Lai, toàn tỉnh có 327 thí sinh đạt điểm 10 tại kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025. Thí sinh đạt điểm 10 chủ yếu ở các môn thuộc tổ hợp Khoa học xã hội và Khoa học tự nhiên.
(GLO)- 8 giờ ngày 16-7, Bộ Giáo dục và Đào tạo chính thức công bố điểm thi tốt nghiệp THPT năm 2025. Theo đó, tỷ lệ học sinh đậu tốt nghiệp THPT theo Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) 2018 của tỉnh Gia Lai đạt 99,32%; tỷ lệ học sinh đậu theo Chương trình GDPT 2006 đạt 46,67%.
(GLO)- Chủ trương tiếp nhận học sinh từ Trường THPT chuyên Hùng Vương về Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn và việc hỗ trợ con em cán bộ, công chức, viên chức, người lao động theo bố mẹ chuyển công tác về trung tâm hành chính sau hợp nhất tỉnh được nhiều người quan tâm.
(GLO)- 8 giờ hôm nay (16-7), Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ chính thức công bố điểm thi tốt nghiệp THPT năm 2025. Nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho thí sinh trên địa bàn tỉnh, Báo và Phát thanh, truyền hình Gia Lai mở Box Tra cứu điểm thi trên trang báo điện tử của đơn vị.
(GLO)- Phó Thủ tướng Lê Thành Long vừa ký Quyết định số 1531/QĐ-TTg chuyển Trường Đại học Cần Thơ thành Đại học Cần Thơ, có hiệu lực thi hành kể từ 15-7-2025.
(GLO)- Chiều 15-7, ông Phạm Văn Nam, Giám đốc Sở Giáo dục & Đào tạo tỉnh Gia Lai, cho biết hiện tại có 348 học sinh là con em cán bộ, công chức, viên chức và người dân từ tỉnh Gia Lai (cũ) chuyển về sinh sống, làm việc tại tỉnh Bình Định (cũ) đăng ký chuyển trường.
Công tác chấm thi tốt nghiệp THPT 2025 diễn ra khi vừa sáp nhập tỉnh, thành, việc công bố điểm thi sẽ theo tỉnh, thành mới; Bộ GD-ĐT sẽ phân tích kết quả thi để đánh giá độ khó của đề thi; phân tích điểm hiệu chỉnh giữa các môn thi...là những điểm đặc biệt trong việc chấm thi và công bố kết quả thi.
(GLO)- Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 đã khép lại nhưng cánh cửa tương lai của các sĩ tử vừa mới mở ra. Đề thi năm nay được đánh giá có độ phân hóa rõ rệt khiến nhiều em lo ngại điểm số không như kỳ vọng. Trước tình hình đó, nhiều học sinh bắt đầu trăn trở trước ngã rẽ: chọn đại học hay học nghề?
(GLO)- Ngày 14-7, tại Trường Đại học Quy Nhơn đã diễn ra lễ ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác giữa Trường Đại học Quy Nhơn, Tập đoàn GEO (Đức) và Công ty TNHH O-Door Việt Nam về việc xây dựng Trung tâm đào tạo và phát triển nguồn nhân lực năng lượng tái tạo.
(GLO)- Ngày 14-7, Hội Khoa học Gặp gỡ Việt Nam phối hợp Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục liên ngành (ICISE, phường Quy Nhơn Nam) khai mạc Trường hè SAGI 2025.
