(GLO)- Buổi trò chuyện đã mở ra không gian đối thoại thân mật, nơi khoa học trở nên gần gũi, sống động và đầy cảm hứng với thế hệ trẻ.
Giáo viên là người truyền cảm hứng khoa học
Khởi đầu buổi trò chuyện, GS Haldane nhấn mạnh vai trò then chốt của giáo viên trong hành trình dẫn dắt học sinh đến với khoa học. Theo ông, hầu hết nhà khoa học thành công từng có một người thầy đặc biệt truyền cảm hứng cho họ từ khi còn rất nhỏ. Đồng thời, khẳng định một người thầy nhiệt huyết, đam mê với môn học chính là người có thể khơi dậy sự tò mò và khám phá cho mỗi học sinh, điều không thể thiếu trong khoa học.
GS. Duncan Haldane vui vẻ giải đáp các câu hỏi được bạn trẻ đặt ra với mình xoay quanh câu chuyện nghiên cứu khoa học. Ảnh: An Nhiên
Vũ Lê Anh Khôi, học sinh Trường THPT chuyên Hà Nội-Amsterdam, đặt câu hỏi đầy tò mò: “Có phải trong sự nghiệp nghiên cứu khoa học, việc giành được giải Nobel là điều khiến giáo sư cảm thấy hạnh phúc nhất?”. Khẳng định giải Nobel là đỉnh cao danh giá, nhưng GS Haldane cũng chia sẻ chân tình: Điều khiến ông hạnh phúc nhất trong hành trình khoa học không phải là giải thưởng, mà chính là những khoảnh khắc khám phá ra điều gì đó hoàn toàn mới mẻ. Giải thưởng là sự công nhận, nhưng niềm vui và động lực thật sự lại đến từ đam mê khám phá, từ cảm giác rung động khi trí tuệ con người chạm đến điều chưa từng được biết đến.
Lĩnh vực nghiên cứu chính của GS Haldane là cơ học lượng tử, đặc biệt là hiện tượng “vướng víu lượng tử” và “thông tin lượng tử”. Theo ông, thế giới đang bước vào cuộc cách mạng lượng tử thứ hai, với nhiều ứng dụng tiềm năng trong công nghệ như: máy tính lượng tử, mã hóa dữ liệu an toàn tuyệt đối và các vật liệu thông minh. Các định luật cơ bản của cơ học lượng tử tuy được khám phá từ gần một thế kỷ trước, nhưng các hiện tượng bất ngờ chỉ mới được hiểu rõ trong vài chục năm gần đây.
Ông cho rằng, phát hiện ban đầu của mình từng bị nhiều nhà khoa học nghi ngờ và bác bỏ, nhưng thực nghiệm cuối cùng đã chứng minh tính đúng đắn. Trong khoa học, điều quan trọng không phải là ai bàn tán ai, căn bản là bằng chứng từ thí nghiệm để chứng minh.
GS Haldane cũng dành chút thời gian để giải thích rõ hơn về khái niệm tôpô - lĩnh vực giúp ông đạt giải thưởng Nobel Vật lý năm 2016. Ông ví von đó là cách phân biệt các vật thể theo số lượng lỗ của chúng, ví dụ như cái bánh vòng có một lỗ, còn quả bóng thì không có lỗ. Chính những tính chất ổn định của tôpô đã mở ra khả năng xây dựng các hệ thống lưu trữ và xử lý thông tin lượng tử bền vững, nền tảng của máy tính lượng tử thế hệ mới.
“Microsoft hiện đang phát triển hướng đi này. Chúng ta hãy chờ xem liệu có thành công không”, ông chia sẻ.
Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục liên ngành (ICISE) - nơi diễn ra Hội nghị Quốc tế “Từ Mê Kông đến Đại dương: Kết nối thế hệ trẻ của các Trường trung học thuộc khối Label France Education”.
Đam mê là yếu tố then chốt để vượt qua thử thách
Nhiều câu hỏi thú vị được các bạn trẻ gửi đến GS Haldane không chỉ về khoa học, đó còn là những tâm tư bên lề cuộc sống. Bạn Trần Bảo Thiên - học sinh Trường Quốc tế Pháp Marguerite Duras (TP Hồ Chí Minh) tò mò: Trên hành trình nghiên cứu khoa học, có bao giờ ông cảm thấy đơn độc?”. GS Haldane chân tình chia sẻ những suy ngẫm sâu sắc về hành trình nghiên cứu. Đó là những lúc đơn độc, những ý tưởng bị từ chối và cả sự may mắn tình cờ.
“Bạn phải đủ sự hiếu kỳ và chuẩn bị sẵn sàng để nhận ra cơ hội khi nó xuất hiện. Giống như đi trên bãi biển, nếu không để ý bạn sẽ bước qua một kho báu mà không hề hay biết”, ông hóm hỉnh ví von.
GS. Duncan Haldane, 74 tuổi. Ông nhận bằng tiến sĩ tại Trường ĐH Cambridge (Anh) và chọn làm việc tại ĐH Princeton từ năm 1990. Ông được biết đến với nhiều đóng góp cơ bản cho vật lý, vật chất cô đặc bao gồm lý thuyết về chất lỏng Luttinger, lý thuyết về chuỗi spin một chiều, lý thuyết về hiệu ứng hội trường lượng tử phân đoạn.
GS Haldane nhấn mạnh tầm quan trọng của việc “tìm ra điều gì đó mình thực sự yêu thích”. Đồng thời, nhấn mạnh sự đam mê là yếu tố then chốt để kiên trì và vượt qua thử thách. Ông khuyến khích học sinh đầu tư vào Toán học và khoa học, bởi “Toán là ngôn ngữ của khoa học”, là nền tảng giúp giải quyết các vấn đề lớn của tương lai.
Về tầm nhìn xa hơn, GS Haldane bày tỏ sự lạc quan khoa học và công nghệ có thể giúp con người vượt qua những thách thức toàn cầu như biến đổi khí hậu và khủng hoảng năng lượng. Ông đặc biệt ủng hộ năng lượng hạt nhân, đồng thời đề cập đến vai trò ngày càng lớn của trí tuệ nhân tạo trong xã hội hiện đại. Đồng thời, tin tưởng rằng trí tuệ nhân tạo sẽ thay đổi cách làm việc, tăng hiệu quả và giúp con người tập trung vào những công việc sáng tạo, thú vị hơn dù có thể làm biến mất một số nghề nghiệp truyền thống.
TS Trần Thanh Sơn, Phó Giám đốc ICISE, cho hay: Buổi giao lưu với GS Duncan Haldane chỉ diễn ra hơn 1 giờ, nhưng đã giúp học sinh hiểu thêm về những khái niệm phức tạp như lượng tử, tôpô hay trí tuệ nhân tạo. Đặc biệt, qua buổi nói chuyện, giáo sư đã truyền thông điệp về lòng đam mê, sự kiên nhẫn và tinh thần khám phá không ngừng. Với sự dí dỏm, giản dị và trí tuệ sắc sảo, giáo sư đã mở ra cánh cửa đầy cảm hứng để thế hệ trẻ bước vào thế giới khoa học, nơi mọi câu hỏi đều đáng giá và mỗi khám phá đều là bước tiến của nhân loại.
(GLO)- Thủ tướng Chính phủ vừa ký Công điện tiếp theo Công điện số 151/CĐ-TTg chỉ đạo khắc phục cơ sở giáo dục bảo đảm điều kiện khai giảng năm học mới cho học sinh.
(GLO)- Bộ GD-ĐT vừa đưa ra đề xuất, giáo viên mầm non công lập tuyển mới từ năm học 2025-2026 được trợ cấp tối thiểu 1 năm lương cơ bản với cam kết làm việc ít nhất 5 năm.
(GLO)- Kỳ nghỉ hè mang lại cho học sinh thời gian nghỉ ngơi và vui chơi nhưng cũng khiến nhiều em khó khăn khi quay lại nhịp sinh hoạt, học tập. Sau hơn 2 tháng hè, nhiều học sinh phải chạy đà để bắt nhịp trở lại khi năm học mới đã cận kề.
(GLO)- Nhằm tạo động lực cho giáo dục nghề nghiệp, thúc đẩy người học lựa chọn trình độ đào tạo phù hợp với năng lực của bản thân và nhu cầu xã hội, nhiều chính sách hỗ trợ về học phí đã ra đời.
(GLO)- Từ lúc đặt viên gạch đầu tiên xuống nền đất đỏ bazan cho đến nay, Trường THPT Chi Lăng (tỉnh Gia Lai) đã tròn 6 tuổi. Tuy thời gian không dài nhưng đã chứng minh khát vọng lớn từ ngôi trường trẻ.
(GLO)- Nhằm tạo điều kiện cho sinh viên tiếp cận chương trình đào tạo quốc tế, Trường Đại học FPT cơ sở tại Gia Lai phối hợp cùng Cisco Việt Nam thành lập Học viện mạng Cisco.
(GLO)- Sáng 1-9, Trường THPT Lê Thánh Tông (phường Ayun Pa, tỉnh Gia Lai) long trọng tổ chức kỷ niệm 50 năm thành lập và đón bằng công nhận trường đạt chuẩn quốc gia mức độ 1, giai đoạn 2025-2029.
Mùa tuyển sinh năm 2025 đang trong giai đoạn cao điểm. Trong dịp lễ Quốc khánh 2.9, nhiều trường CĐ tại TP.HCM vẫn bố trí lực lượng trực, làm việc xuyên lễ để tư vấn và tiếp nhận hồ sơ cho thí sinh. Hiện những ngành được nhiều thí sinh quan tâm đã hết hoặc sắp hết chỉ tiêu tại các trường.
(GLO)- Sau 50 năm xây dựng và phát triển, Trường THPT Lê Thánh Tông (phường Ayun Pa) đã khẳng định được chất lượng giáo dục toàn diện với bề dày thành tích, trở thành địa chỉ tin cậy để phụ huynh yên tâm gửi gắm con em và là điểm sáng trong ngành Giáo dục tỉnh nhà.
(GLO)- Sáng 29-8, Công ty TNHH Delta Galil Việt Nam (Cụm công nghiệp Cát Trinh, xã Phù Cát, tỉnh Gia Lai) đã trao học bổng Delta Galil Việt Nam (DGV) năm 2025 cho con em người lao động của Công ty và sinh viên có hoàn cảnh khó khăn tại địa phương.
(GLO)- Dù mang trong mình căn bệnh viêm khớp thiếu niên hệ thống, di chuyển khó khăn nhưng cậu học trò mồ côi Nguyễn Song Nguyên (thôn An Cửu, xã Tuy Phước Bắc, tỉnh Gia Lai) vẫn vượt khó chinh phục giảng đường đại học.
Với hình ảnh cá chép vươn tới ánh trăng ngụ ý cho khát vọng vươn xa, bộ giấy báo trúng tuyển năm 2025 của Trường Khoa học liên ngành và Nghệ thuật, Đại học Quốc gia Hà Nội thu hút sự quan tâm của đông đảo tân sinh viên năm nay.
(GLO)- Càng gần ngày tựu trường, nhiều học sinh có hoàn cảnh khó khăn càng nhận được sự quan tâm, hỗ trợ từ chính quyền, hội đoàn thể, nhóm thiện nguyện. Những món quà tiếp thêm niềm tin, giúp các em thêm hứng khởi bước vào năm học mới.
(GLO)- Trước thềm năm học mới, các trường tiểu học có học sinh dân tộc thiểu số vào lớp 1 sẽ triển khai hoạt động dạy học tiếng Việt kéo dài 2-3 tuần. Hoạt động này nhằm giúp các em làm quen tiếng Việt và tự tin bước vào lớp 1.
(GLO)- Sáng 28-8, tại TP. Đà Nẵng, Tổ chức Khoa học và Giáo dục "Gặp gỡ Việt Nam” đã trao 241 suất học bổng Vallet năm 2025 cho học sinh, sinh viên ưu tú đến từ các tỉnh Gia Lai, Quảng Ngãi, Đắk Lắk và TP. Đà Nẵng.
(GLO)- Sáng 27-8, Trường Tiểu học, THCS và THPT iSchool Quy Nhơn (tỉnh Gia Lai) phối hợp cùng Trung tâm Khảo thí Cambridge VN552 tổ chức lễ ký kết hợp tác khảo thí tiếng Anh Cambridge.
(GLO)- Thời gian qua, từ các nguồn lực, ngành giáo dục cùng các địa phương trong tỉnh Gia Lai đã tập trung xây dựng, nâng cấp cơ sở vật chất, trang-thiết bị cho trường phổ thông dân tộc nội trú, bán trú, góp phần cải thiện điều kiện dạy và học, nâng cao chất lượng giáo dục ở vùng khó khăn.
(GLO)- Bức tường trắng trong khuôn viên Trường Hội nhập Quốc tế iSchool Quy Nhơn (phường Quy Nhơn Bắc, tỉnh Gia Lai) nay được “thay áo” mới bằng hình ảnh đầy màu sắc của tranh bích họa. Ở đây, giáo viên và học sinh đã kể về câu chuyện văn hóa nơi “đất võ trời văn” bằng ngôn ngữ của hội họa.
Ngày 23/8, Học viện Báo chí và Tuyên truyền công bố điểm chuẩn đại học chính quy năm 2025. Nhóm ngành Báo chí của Học viện Báo chí và tuyên truyền lấy điểm chuẩn từ 33,64 đến 35,96 (theo thang điểm 40), tùy theo tổ hợp.
(GLO)- Trường Đại học Quang Trung (tỉnh Gia Lai) vừa công bố điểm chuẩn xét tuyển đại học chính quy đợt 1 năm 2025. Theo đó, 10 ngành học của trường có điểm trúng tuyển dao động từ 13 đến 18,5.
(GLO)- Trường Đại học Sư phạm TP. Hồ Chí Minh vừa công bố điểm trúng tuyển các ngành đào tạo đại học, cao đẳng hệ chính quy năm 2025. Trong đó, Phân hiệu Trường Đại học Sư phạm TP. Hồ Chí Minh tại Gia Lai có 4 mã ngành với điểm chuẩn trúng tuyển dao động trong khoảng 22,02-25,14.