(GLO)- Các công trình hồ, đập giữ vai trò then chốt trong cung cấp nước tưới, sinh hoạt và phát điện. Tuy nhiên, hạ tầng thủy lợi ở nhiều nơi, nhất là khu vực phía Tây tỉnh Gia Lai, vẫn thiếu đồng bộ, chưa đáp ứng nhu cầu.
Xung quanh vấn đề này, phóng viên Báo và phát thanh, truyền hình Gia Lai có cuộc trao đổi với ông Vũ Ngọc An-Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường.
* Thực trạng hạ tầng thủy lợi và quản lý hồ, đập ở Gia Lai hiện nay ra sao, thưa ông?
Ông Vũ Ngọc An-Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường. Ảnh: NVCC
- Tỉnh Gia Lai hiện có 283 hồ chứa với tổng dung tích khoảng 1.275 triệu m³, cùng 486 đập dâng và 53 hồ thủy điện với tổng công suất gần 2.700 MW. Đây là hệ thống hạ tầng thủy lợi quan trọng, đóng vai trò thiết yếu trong việc cung cấp nước tưới cho hơn 270 nghìn ha đất nông nghiệp mỗi năm. Bên cạnh đó, các công trình này còn phục vụ nhiều mục đích khác như cấp nước sinh hoạt, phát điện, nuôi trồng thủy sản và đáp ứng nhu cầu sản xuất công nghiệp.
Đặc biệt, nhờ các hồ đập lớn như Ayun Hạ, Ia Mơr, Định Bình, Đồng Mít, Núi Một…, tỉnh đã chủ động được nguồn nước tưới cho cây trồng, qua đó giữ vững diện tích gieo trồng lúa, hoa màu và cây công nghiệp hằng năm. Nhiều công trình còn đảm nhận vai trò điều tiết lũ cục bộ, cấp nước cho chăn nuôi, thủy sản và hỗ trợ đời sống dân sinh, góp phần quan trọng vào phát triển KT-XH địa phương.
Tuy nhiên, không ít công trình đã được xây dựng từ lâu nên hiện trong tình trạng xuống cấp nghiêm trọng. Một số hạng mục như mái đập bị sạt lở, tràn xả lũ và cống lấy nước hư hỏng, gây nhiều khó khăn cho công tác vận hành, đặc biệt vào mùa mưa lũ. Bên cạnh đó, nhiều hồ đập nhỏ do địa phương quản lý lại không có hồ sơ thiết kế, gây trở ngại cho việc bảo trì, sửa chữa và xây dựng cơ sở dữ liệu. Ngoài ra, năng lực quản lý, vận hành ở cấp cơ sở còn hạn chế, dẫn đến việc khai thác chưa đúng quy trình kỹ thuật, tiềm ẩn rủi ro mất an toàn.
Hồ thủy lợi Ayun Hạ phục vụ tưới cho hơn 13.500 ha đất nông nghiệp, sản xuất 2 vụ lúa nước ở Phú Thiện, Ia Pa, Ayun Pa, phát điện và phục vụ một số cơ sở sản xuất công nghiệp. Ảnh: Phạm Quý
* Đâu là nguyên nhân khiến năng lực cấp nước ở phía Tây còn hạn chế?
- Do yếu tố địa lý và lịch sử, hạ tầng thủy lợi giữa khu vực phía Đông và phía Tây tỉnh vẫn còn nhiều chênh lệch. Vùng phía Đông (trước đây thuộc tỉnh Bình Định) được quy hoạch và đầu tư hệ thống hồ đập từ khá sớm, với mạng lưới kênh mương đồng bộ, phù hợp với địa hình bằng phẳng, dân cư tập trung nên rất thuận lợi cho việc phát triển thủy lợi.
Ngược lại, khu vực phía Tây (thuộc Gia Lai cũ) lại gặp nhiều khó khăn do địa hình đồi núi phức tạp, độ dốc lớn, dân cư phân bố thưa, mùa khô kéo dài và nguồn nước mặt phân tán, không ổn định. Bên cạnh đó, nguồn lực đầu tư cho thủy lợi tại đây còn hạn chế. Do vậy, năng lực cấp nước ở phía Tây hiện vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu sản xuất, đặc biệt là trong mùa khô - thời điểm mà tình trạng thiếu nước thường xuyên xảy ra.
* Vậy tỉnh có định hướng nào để cải thiện hệ thống thủy lợi tại khu vực phía Tây?
- Tỉnh xác định đây là vùng trọng điểm cần ưu tiên đầu tư trong giai đoạn 2026 - 2030. Một số dự án thủy lợi lớn đã được quy hoạch, như: Công trình Ea Thul, hệ thống chuyển nước Ayun Thượng - Đăk Pờ Tó, cùng nhiều hạng mục sửa chữa, chống sạt lở, hiện đại hóa hệ thống tưới. Bên cạnh đó, tỉnh cũng thúc đẩy ứng dụng công nghệ tưới tiết kiệm, tăng cường liên kết hồ chứa, đầu tư kênh mương phù hợp địa hình. Mục tiêu là từng bước thu hẹp khoảng cách giữa các vùng, bảo đảm cấp nước ổn định phục vụ sản xuất và sinh hoạt.
* Tỉnh sẽ triển khai những giải pháp gì để khắc phục tình trạng xuống cấp của các hồ, đập?
- Trước mắt, tỉnh sẽ rà soát, đánh giá hiện trạng toàn bộ công trình để lập danh mục ưu tiên sửa chữa theo mức độ khẩn cấp và khả năng huy động vốn. Nguồn lực thực hiện được kết hợp từ ngân sách địa phương, Trung ương, chương trình mục tiêu quốc gia, vốn ứng phó biến đổi khí hậu và xã hội hóa. Bên cạnh đó, tỉnh đẩy mạnh ứng dụng công nghệ quan trắc, dự báo khí tượng thủy văn, điều tiết hồ chứa; tăng cường đào tạo đội ngũ vận hành, bảo trì định kỳ và tuyên truyền cộng đồng nhằm đảm bảo an toàn trong mùa mưa bão.
Ngành Nông nghiệp và tỉnh cũng chủ động tiếp cận đa dạng nguồn vốn cho các dự án hồ chứa, tưới tiết kiệm, kênh mương; khuyến khích xã hội hóa đầu tư thủy lợi. Tỉnh kiến nghị Trung ương hoàn thiện cơ chế phân cấp quản lý, bổ sung ngân sách thường xuyên cho bảo trì, duy tu hồ đập trọng điểm, nhất là công trình bảo vệ vùng hạ du.
Tỉnh cũng đề xuất Trung ương có cơ chế riêng cho các dự án thủy lợi, cấp nước quy mô lớn ở vùng khô hạn; đầu tư hệ thống cấp nước sạch tập trung nông thôn; đồng thời hỗ trợ kỹ thuật, đào tạo nhân lực trong ứng dụng công nghệ giám sát, vận hành, điều tiết, dự báo khí tượng… hướng đến quản lý thủy lợi hiện đại, hiệu quả, an toàn.
(GLO)- Thị trường heo hơi trong nước hôm nay ghi nhận sự tăng giảm trái chiều. Tại miền Bắc và miền Trung-Tây Nguyên giá heo hơi tăng 1.000 đồng/kg, trong khi đó, khu vực miền Nam lại giảm cục bộ ở một số địa phương.
(GLO)- Các địa phương khu vực phía Tây tỉnh Gia Lai đang bước vào cao điểm thu hoạch lúa vụ mùa. Tuy nhiên, giá lúa giảm mạnh, thương lái thu mua chậm khiến bà con nông dân lo lắng.
(GLO)- Ngày 26-9, tại phường Quy Nhơn (tỉnh Gia Lai), Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Bình Định phối hợp với Tổ chức FSC Việt Nam tổ chức hội thảo “Chứng chỉ FSC-Kết nối chuỗi sản xuất bền vững, hỗ trợ bảo vệ rừng và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu”.
(GLO)- Ngày 27-9, giá heo hơi ở khu vực miền Trung-Tây Nguyên duy trì mức ổn định. Riêng tại tỉnh Gia Lai, giá heo hơi giảm 1.000 đồng/kg, xuống còn 55.000 đồng/kg.
(GLO)- Hôm nay (27-9), trong khi hồ tiêu vẫn tiếp tục duy trì mức giá ổn định thì cà phê lại quay đầu giảm 1.000-1.600 đồng/kg. Trong đó, tại tỉnh Gia Lai, cà phê giảm sâu nhất, về giá 112.600 đồng/kg.
(GLO)- Sáng 26-9, tại phường Quy Nhơn, Hội đồng Quản lý rừng (FSC) tại Việt Nam phối hợp với Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Bình Định tổ chức hội thảo “Chứng chỉ FSC - Kết nối chuỗi sản xuất bền vững hỗ trợ bảo vệ rừng và giảm thiểu tác động biến đổi khí hậu”.
(GLO)- Hôm nay (26-9), thị trường cà phê trong nước tiếp tục sôi động khi giá mặt hàng này tăng thêm 3.000 đồng/kg. Hiện giá thu mua cà phê tại các vùng trồng trọng điểm dao động ở mức 113.200-114.500 đồng/kg.
(GLO)- Những năm qua, ngư dân phường Hoài Nhơn Ðông (tỉnh Gia Lai) kiên cường bám biển, đầu tư tàu thuyền khai thác hiệu quả, vừa làm giàu chính đáng, vừa bảo vệ chủ quyền biển, đảo quê hương.
(GLO)- Ngày 24-9, Trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật khu vực 4 tiến hành tập huấn chuyên môn lĩnh vực trồng trọt, bảo vệ thực vật cho cán bộ phụ trách nông nghiệp của 9 xã trong khu vực.
(GLO)- Thị trường nội địa ngày 24-9 ghi nhận sự bật tăng trở lại của cà phê với mức 2.000-2.500 đồng/kg. Trong khi đó, giá hồ tiêu lại biến động nhẹ, tăng giảm trái chiều tại các địa phương.
(GLO)- Ngày 26-8-2025, Cục Quản lý đại dương và Khí quyển Quốc gia (NOAA) trực thuộc Bộ Thương mại Hoa Kỳ thông báo từ chối công nhận 12 nghề khai thác hải sản Việt Nam theo Ðạo luật Bảo vệ động vật có vú biển (MMPA).
(GLO)- Thực hiện chỉ đạo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, UBND tỉnh Gia Lai yêu cầu các ngành, địa phương tăng cường phối hợp, siết chặt quản lý, bảo vệ và phòng cháy, chữa cháy rừng.
(GLO)- Với khí hậu ôn hòa quanh năm, đất bazan màu mỡ, xã Vĩnh Sơn (tỉnh Gia Lai) có nhiều lợi thế để phát triển sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là các loại rau ôn đới.
(GLO)- Sau chuỗi ngày giảm sâu, hôm nay (23-9), giá cà phê trong nước quay đầu tăng nhẹ trở lại 500-700 đồng/kg. Hiện giá thu mua trung bình tại các địa bàn trọng điểm là 148.600 đồng/kg.
(GLO)- Những năm gần đây, nông dân Gia Lai đã tận dụng rác thải, phụ phẩm nông nghiệp chế biến thành phân bón hữu cơ cho cây trồng. Cách làm này giúp tiết kiệm chi phí sản xuất, hạn chế sử dụng phân bón hóa học, góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
(GLO)- Ngày 21-9, giá cà phê trong nước “lao dốc” mạnh 5.000 đồng/kg so với hôm qua. Giá thu mua cà phê cao nhất trong phiên cuối tuần được ghi nhận tại tỉnh Lâm Đồng và tỉnh Đắk Lắk, ở mức 111.500 đồng/kg.
(GLO)- Ngày ngày, cán bộ Ban Quản lý rừng phòng hộ Vân Canh (tỉnh Gia Lai) cùng người dân tuần tra, tháo gỡ bẫy thú, ngăn chặn săn bắt trái phép, góp phần bảo vệ động vật hoang dã và gìn giữ “lá phổi xanh” bền vững.
(GLO)- Ngày 19-9, Văn phòng Điều phối Xây dựng nông thôn mới (NTM) tỉnh Gia Lai cho biết: UBND tỉnh vừa quyết định phân bổ hơn 25,4 tỷ đồng vốn sự nghiệp để triển khai chương trình xây dựng NTM năm 2025 cho các xã phía Tây tỉnh.
(GLO)- Những năm gần đây, với sự định hướng của chính quyền và sự năng động của nông dân, xã Ia Phí (tỉnh Gia Lai) đang chuyển mình sản xuất theo hướng hữu cơ. Đây được xem là hướng đi bền vững, vừa nâng cao giá trị nông sản, vừa bảo vệ môi trường và cải thiện đời sống người dân.
(GLO)- Hôm nay (19-9), thị trường trong nước ghi nhận sự lao dốc mạnh của giá cà phê với mức giảm 4.200-4.800 đồng/kg. Hiện giá thu mua cà phê trung bình tại các địa bàn trọng điểm là 116.500 đồng/kg.
(GLO)- Sau 2 năm triển khai tại xã Hội Sơn và Phù Mỹ Tây (tỉnh Gia Lai), mô hình trồng kiệu theo tiêu chuẩn VietGAP cho thấy hiệu quả rõ rệt, năng suất tăng, sản phẩm an toàn, lợi nhuận cao. Ðây là cơ sở để địa phương mở rộng diện tích và xây dựng liên kết tiêu thụ bền vững cho nông dân.
(GLO)- Ngày 16-9, tại phường Pleiku, Hội LHPN Gia Lai đã tổ chức tập huấn “Nâng cao chất lượng công tác chỉ đạo, điều hành của các cấp Hội về hỗ trợ, phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã (HTX) và năng lực quản trị cho thành viên Ban quản lý các HTX do phụ nữ làm chủ hoặc tham gia quản lý”.
