(GLO)- Các công trình hồ, đập giữ vai trò then chốt trong cung cấp nước tưới, sinh hoạt và phát điện. Tuy nhiên, hạ tầng thủy lợi ở nhiều nơi, nhất là khu vực phía Tây tỉnh Gia Lai, vẫn thiếu đồng bộ, chưa đáp ứng nhu cầu.
Xung quanh vấn đề này, phóng viên Báo và phát thanh, truyền hình Gia Lai có cuộc trao đổi với ông Vũ Ngọc An-Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường.
* Thực trạng hạ tầng thủy lợi và quản lý hồ, đập ở Gia Lai hiện nay ra sao, thưa ông?
Ông Vũ Ngọc An-Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường. Ảnh: NVCC
- Tỉnh Gia Lai hiện có 283 hồ chứa với tổng dung tích khoảng 1.275 triệu m³, cùng 486 đập dâng và 53 hồ thủy điện với tổng công suất gần 2.700 MW. Đây là hệ thống hạ tầng thủy lợi quan trọng, đóng vai trò thiết yếu trong việc cung cấp nước tưới cho hơn 270 nghìn ha đất nông nghiệp mỗi năm. Bên cạnh đó, các công trình này còn phục vụ nhiều mục đích khác như cấp nước sinh hoạt, phát điện, nuôi trồng thủy sản và đáp ứng nhu cầu sản xuất công nghiệp.
Đặc biệt, nhờ các hồ đập lớn như Ayun Hạ, Ia Mơr, Định Bình, Đồng Mít, Núi Một…, tỉnh đã chủ động được nguồn nước tưới cho cây trồng, qua đó giữ vững diện tích gieo trồng lúa, hoa màu và cây công nghiệp hằng năm. Nhiều công trình còn đảm nhận vai trò điều tiết lũ cục bộ, cấp nước cho chăn nuôi, thủy sản và hỗ trợ đời sống dân sinh, góp phần quan trọng vào phát triển KT-XH địa phương.
Tuy nhiên, không ít công trình đã được xây dựng từ lâu nên hiện trong tình trạng xuống cấp nghiêm trọng. Một số hạng mục như mái đập bị sạt lở, tràn xả lũ và cống lấy nước hư hỏng, gây nhiều khó khăn cho công tác vận hành, đặc biệt vào mùa mưa lũ. Bên cạnh đó, nhiều hồ đập nhỏ do địa phương quản lý lại không có hồ sơ thiết kế, gây trở ngại cho việc bảo trì, sửa chữa và xây dựng cơ sở dữ liệu. Ngoài ra, năng lực quản lý, vận hành ở cấp cơ sở còn hạn chế, dẫn đến việc khai thác chưa đúng quy trình kỹ thuật, tiềm ẩn rủi ro mất an toàn.
Hồ thủy lợi Ayun Hạ phục vụ tưới cho hơn 13.500 ha đất nông nghiệp, sản xuất 2 vụ lúa nước ở Phú Thiện, Ia Pa, Ayun Pa, phát điện và phục vụ một số cơ sở sản xuất công nghiệp. Ảnh: Phạm Quý
* Đâu là nguyên nhân khiến năng lực cấp nước ở phía Tây còn hạn chế?
- Do yếu tố địa lý và lịch sử, hạ tầng thủy lợi giữa khu vực phía Đông và phía Tây tỉnh vẫn còn nhiều chênh lệch. Vùng phía Đông (trước đây thuộc tỉnh Bình Định) được quy hoạch và đầu tư hệ thống hồ đập từ khá sớm, với mạng lưới kênh mương đồng bộ, phù hợp với địa hình bằng phẳng, dân cư tập trung nên rất thuận lợi cho việc phát triển thủy lợi.
Ngược lại, khu vực phía Tây (thuộc Gia Lai cũ) lại gặp nhiều khó khăn do địa hình đồi núi phức tạp, độ dốc lớn, dân cư phân bố thưa, mùa khô kéo dài và nguồn nước mặt phân tán, không ổn định. Bên cạnh đó, nguồn lực đầu tư cho thủy lợi tại đây còn hạn chế. Do vậy, năng lực cấp nước ở phía Tây hiện vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu sản xuất, đặc biệt là trong mùa khô - thời điểm mà tình trạng thiếu nước thường xuyên xảy ra.
* Vậy tỉnh có định hướng nào để cải thiện hệ thống thủy lợi tại khu vực phía Tây?
- Tỉnh xác định đây là vùng trọng điểm cần ưu tiên đầu tư trong giai đoạn 2026 - 2030. Một số dự án thủy lợi lớn đã được quy hoạch, như: Công trình Ea Thul, hệ thống chuyển nước Ayun Thượng - Đăk Pờ Tó, cùng nhiều hạng mục sửa chữa, chống sạt lở, hiện đại hóa hệ thống tưới. Bên cạnh đó, tỉnh cũng thúc đẩy ứng dụng công nghệ tưới tiết kiệm, tăng cường liên kết hồ chứa, đầu tư kênh mương phù hợp địa hình. Mục tiêu là từng bước thu hẹp khoảng cách giữa các vùng, bảo đảm cấp nước ổn định phục vụ sản xuất và sinh hoạt.
* Tỉnh sẽ triển khai những giải pháp gì để khắc phục tình trạng xuống cấp của các hồ, đập?
- Trước mắt, tỉnh sẽ rà soát, đánh giá hiện trạng toàn bộ công trình để lập danh mục ưu tiên sửa chữa theo mức độ khẩn cấp và khả năng huy động vốn. Nguồn lực thực hiện được kết hợp từ ngân sách địa phương, Trung ương, chương trình mục tiêu quốc gia, vốn ứng phó biến đổi khí hậu và xã hội hóa. Bên cạnh đó, tỉnh đẩy mạnh ứng dụng công nghệ quan trắc, dự báo khí tượng thủy văn, điều tiết hồ chứa; tăng cường đào tạo đội ngũ vận hành, bảo trì định kỳ và tuyên truyền cộng đồng nhằm đảm bảo an toàn trong mùa mưa bão.
Ngành Nông nghiệp và tỉnh cũng chủ động tiếp cận đa dạng nguồn vốn cho các dự án hồ chứa, tưới tiết kiệm, kênh mương; khuyến khích xã hội hóa đầu tư thủy lợi. Tỉnh kiến nghị Trung ương hoàn thiện cơ chế phân cấp quản lý, bổ sung ngân sách thường xuyên cho bảo trì, duy tu hồ đập trọng điểm, nhất là công trình bảo vệ vùng hạ du.
Tỉnh cũng đề xuất Trung ương có cơ chế riêng cho các dự án thủy lợi, cấp nước quy mô lớn ở vùng khô hạn; đầu tư hệ thống cấp nước sạch tập trung nông thôn; đồng thời hỗ trợ kỹ thuật, đào tạo nhân lực trong ứng dụng công nghệ giám sát, vận hành, điều tiết, dự báo khí tượng… hướng đến quản lý thủy lợi hiện đại, hiệu quả, an toàn.
(GLO)- Chiều 18-10, Công an phường Hội Phú (tỉnh Gia Lai) đã bàn giao một cá thể trăn quý hiếm còn sống cho Hạt Kiểm lâm khu vực Đak Đoa để chăm sóc và chuyển giao cho cơ quan chuyên môn cứu hộ, tái thả về môi trường tự nhiên.
(GLO)- Hôm nay (18-10), giá cà phê trong nước tiếp tục tăng 800-1.000 đồng/kg tại các vùng trồng trọng điểm. Giá cà phê đang được thương lái thu mua trung bình đạt 114.400 đồng/kg.
(GLO)- Tối 17-10, tại Quảng trường Đại Đoàn Kết, phường Pleiku, Hội Nông dân tỉnh Gia Lai đã khai mạc Ngày hội nông sản gắn với hội thi sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu lần thứ 1, năm 2025. Đây thực sự là ngày hội của nông dân với những sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu được hội tụ, quảng bá.
(GLO)- Thị trường cà phê trong nước ngày 17-10 ghi nhận sự tăng giá trở lại với mức 700 đồng/kg so với hôm qua. Hiện giá thu mua cà phê cao nhất là tại tỉnh Đắk Lắk với 114.500 đồng/kg.
(GLO)- Ngày 17-10, tại phường Pleiku, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Gia Lai phối hợp tổ chức hội thảo “Giải pháp phát triển xanh gắn kết du lịch Vườn Quốc gia Kon Ka Kinh”.
(GLO)- Dù kinh tế thế giới biến động, ngành chế biến gỗ và lâm sản vẫn duy trì tăng trưởng, khẳng định vai trò trụ cột trong xuất khẩu của tỉnh. Sự linh hoạt của doanh nghiệp cùng đồng hành của chính quyền đang tạo sức bật cho ngành vươn ra thị trường toàn cầu.
(GLO)- Giá heo hơi hôm nay (16-10) ghi nhận sự giảm nhẹ tại một số địa phương ở khu vực miền Bắc và miền Nam. Trong khi đó, ở miền Trung-Tây Nguyên vẫn giữ ổn định với mức 50.000-53.000 đồng/kg.
(GLO)- Ngày 16-10, giá cà phê trong nước đồng loạt giảm 700 đồng/kg tại các vùng trồng trọng điểm. Sau khi giảm, cà phê tại tỉnh Gia Lai được thu mua ở mức 113.500 đồng/kg.
(GLO)- Phó Chủ tịch UBND tỉnh Dương Mah Tiệp vừa ký quyết định tạm ứng kinh phí hỗ trợ ổn định đời sống đối với các chủ tàu cá không đủ điều kiện tham gia khai thác thủy sản trên địa bàn tỉnh. Theo đó, tỉnh sẽ tạm ứng hơn 4,4 tỷ đồng để triển khai chính sách hỗ trợ.
(GLO)- Trước yêu cầu ngày càng cao về an toàn thực phẩm, nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã ở Gia Lai đã đầu tư mạnh vào chăn nuôi heo sạch theo hướng an toàn sinh học, gắn sản xuất với tiêu thụ theo chuỗi khép kín.
(GLO)- Ngày 14-10, giá heo hơi trong nước tiếp tục giảm 1.000 đồng/kg ở một số địa phương khu vực miền Trung-Tây Nguyên và miền Nam. Trong khi đó, tại miền Bắc, mặt hàng này ổn định giá so với hôm qua.
(GLO)- Hôm nay (13-10) thị trường cà phê trong nước có sự chững lại sau 2 phiên giảm giá liên tiếp. Hiện cà phê ở các vùng trồng trọng điểm đang được thương lái thu mua với giá 113.500-113.800 đồng/kg.
(GLO)- Gia Lai đặt mục tiêu phát triển lâm nghiệp bền vững, đẩy nhanh trồng mới và phục hồi hơn 16.000 ha rừng trong năm 2025. Dù gặp khó khăn về thời tiết, địa hình và nhân lực, các địa phương vẫn nỗ lực phủ xanh đất trống, góp phần bảo vệ “lá phổi xanh” Tây Nguyên và ứng phó biến đổi khí hậu.
(GLO)- Chứng chỉ rừng giúp nâng giá trị gỗ, hỗ trợ kỹ thuật cho người trồng và tạo nguồn nguyên liệu đạt chuẩn cho doanh nghiệp. Xung quanh vấn đề này, P.V Báo và phát thanh, truyền hình Gia Lai đã trao đổi với TS. Nguyễn Hoàng Tiệp-Phó Giám đốc Văn phòng Chứng chỉ Quản lý rừng bền vững (VFCO).
(GLO)- Nghề nuôi cá lồng bè đang mang lại sinh khí mới cho vùng sông nước phía Tây Gia Lai, giúp khai thác hiệu quả tiềm năng mặt nước, thúc đẩy nông nghiệp xanh và hình thành thương hiệu “cá sạch Tây Gia Lai”. Đây được xem là hướng phát triển bền vững, tạo sinh kế cho nhiều người dân địa phương.
(GLO)- Sự kết hợp giữa lợi thế của cao nguyên đất đỏ bazan và tiềm năng vùng ven biển đang mở ra cơ hội để Gia Lai vươn lên trở thành cực tăng trưởng mới của miền Trung-Tây Nguyên, nhất là trong phát triển nông nghiệp công nghệ cao gắn với công nghiệp chế biến, xuất khẩu và logistics.
(GLO)- Ngày 11-10, thị trường cà phê trong nước tiếp tục giảm nhẹ 400-500 đồng/kg so với hôm qua. Sau khi giảm, cà phê tại tỉnh Gia Lai hiện đang được thương lái thu mua với giá 114.000 đồng/kg.
(GLO)- Để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường, nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã ở Gia Lai đang đẩy mạnh ứng dụng công nghệ hiện đại như AI, drone, IoT trong quản trị vùng nguyên liệu.
(GLO)- Để nâng cao thu nhập cho gia đình và phát triển sản xuất ổn định, bền vững, thời gian qua, nhiều hội viên, phụ nữ là người dân tộc thiểu số ở các địa phương trong tỉnh Gia Lai đã mạnh dạn tham gia vào các tổ liên kết sản xuất tại thôn, làng.
(GLO)- Hôm nay (9-10), thị trường trong nước tiếp tục ghi nhận sự đi xuống của giá cà phê với mức giảm 1.000 đồng/kg. Trong khi đó, hồ tiêu đảo chiều tăng 500-1.000 đồng/kg, giao dịch với giá 146.000-148.000 đồng/kg.
(GLO)- Giá heo hơi ngày 9-10 giảm nhẹ ở khu vực miền Bắc và miền Nam, miền Trung-Tây Nguyên ổn định so với hôm qua. Tại Gia Lai, giá heo hơi hôm nay ở mức 50.000 đồng/kg, tiếp tục chuỗi 3 ngày thấp nhất cả nước.
(GLO)- Ngày 8-10, giá cà phê trong nước quay đầu giảm 2.000-2.500 đồng/kg sau phiên đi ngang hôm qua. Hiện giá thu mua tại vùng trọng điểm dao động trong khoảng 114.500-115.000 đồng/kg.
(GLO)- Theo thông tin từ Vườn quốc gia Kon Ka Kinh, từ đầu năm 2025 đến nay, các cá nhân, tổ chức ở Gia Lai đã tự nguyện giao nộp nhiều cá thể động vật rừng hoang dã nguy cấp, quý hiếm để chăm sóc, tái thả về môi trường tự nhiên.
(GLO)- Ngày 7-10, giá heo hơi đồng loạt giảm 1.000 đồng/kg ở 3 miền. Mức giá cao nhất được ghi nhận tại tỉnh Đồng Nai và Tây Ninh với 56.000 đồng/kg, trong khi tại Gia Lai, heo hơi được thu mua 50.000 đồng/kg, thấp nhất cả nước.