Luật sư Bùi Thanh Vũ tư vấn pháp luật về lập di chúc miệng

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
*Bạn đọc N.H.L. hỏi: Cuối năm 2023, mẹ tôi lâm bệnh nặng. Trước lúc lâm chung, mẹ tôi có nói toàn bộ di sản thừa kế gồm căn nhà và thửa đất do mẹ đứng tên sẽ để lại cho tôi đứng tên.

Việc này có sự chứng kiến của các anh chị em trong gia đình. Vậy, di chúc miệng của mẹ tôi có hiệu lực hay không?

- Luật sư Bùi Thanh Vũ-Trưởng Văn phòng Luật sư Vinh Phú kiêm Trưởng Chi nhánh Gia Lai-trả lời:

Điều 624 và Điều 627 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:

- Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.

- Di chúc phải được lập thành văn bản; nếu không thể lập được di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng.

- Trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể lập di chúc miệng.

Như vậy, theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015, di chúc phải được lập thành văn bản, người để lại di chúc chỉ được lập di chúc miệng khi rơi vào các hoàn cảnh như tai nạn, bị cái chết đe dọa... mà không thể lập di chúc bằng văn bản nhưng có nguyện vọng để lại di sản cho những người thừa kế.

Theo quy định tại khoản 5 Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc miệng được coi là hợp pháp khi đáp ứng các điều kiện sau:

- Người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất 2 người làm chứng.

- Ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ.

- Trong thời hạn 5 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.

Như vậy, di chúc miệng hợp pháp phải đáp ứng đủ 3 điều kiện trên. Ngoài ra, di chúc miệng là cơ sở để xác lập quan hệ dân sự liên quan đến quyền và nghĩa vụ trong thừa kế. Vì vậy, người lập di chúc và người làm chứng cho di chúc miệng cũng phải đáp ứng các điều kiện theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015.

Người lập di chúc trong hoàn cảnh nguy kịch, tai nạn hoặc bị cái chết đe dọa... thì người lập di chúc có thể được phép để lại di chúc miệng. Tuy nhiên, vẫn phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện về năng lực lập di chúc theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015, cụ thể:

- Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc.

- Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.

- Di chúc của người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.

- Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.

Việc lập di chúc miệng bắt buộc phải có 2 người làm chứng, trừ người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật của người lập di chúc.

Do đó, trong trường hợp bạn nêu thì di chúc miệng của mẹ bạn lập cho bạn không được pháp luật công nhận do không có 2 người làm chứng theo quy định. Nhưng, bạn và các anh chị em trong gia đình có thể thỏa thuận để lập thủ tục thừa hưởng di sản theo di nguyện của mẹ. Trường hợp không thỏa thuận được thì bạn có thể khởi kiện ra Tòa án để yêu cầu phân chia thừa kế theo pháp luật.

Có thể bạn quan tâm

Khánh thành Bếp ăn tình thương và ra mắt Chi hội Bảo trợ Bệnh nhân nghèo BVĐK Gia Lai

Khánh thành Bếp ăn tình thương và ra mắt Chi hội Bảo trợ Bệnh nhân nghèo BVĐK Gia Lai

(GLO)- Chiều 29-8, tại phường Pleiku, Hội Bảo trợ Bệnh nhân nghèo tỉnh Gia Lai phối hợp với Đảng ủy, Ban Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Gia Lai khánh thành Bếp ăn tình thương. Đây là một trong các hoạt động thiết thực, hướng tới kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2-9.

Gia Lai: Hai em nhỏ góp tiền, gửi tặng người dân Cuba

Gia Lai: Hai em nhỏ góp tiền, gửi tặng người dân Cuba

(GLO)-Thông qua Đoàn phường Hoài Nhơn Đông, hai anh em Trịnh Hồng Vinh (10 tuổi) và Trịnh An Châu (6 tuổi, ở phường Hoài Nhơn Đông) đã ủng hộ 1,6 triệu đồng, được gom góp từ những tờ tiền mệnh giá 1.000 - 2.000 đồng gửi đến đất nước Cuba, kèm theo bức thư tay viết nắn nót...

9 năm, hơn 100 chiếc xe lăn và hành trình trao gửi yêu thương

9 năm, hơn 100 chiếc xe lăn và hành trình trao gửi yêu thương

(GLO)-Hơn 9 năm qua, anh Nguyễn Quốc Việt (SN 1982, phường Quy Nhơn Bắc) đã sửa hơn 100 chiếc xe lăn, xe lắc, xe đạp cũ, xe máy cũ để tặng miễn phí cho người khó khăn. Không nhận tiền, quà, mọi chi phí anh đều tự lo, chỉ mong quà của mình phần nào giúp người bệnh di chuyển dễ dàng, bớt nhọc nhằn…

null