Gian nan chuyện học một thời

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Thời chúng tôi học, quy mô trường lớp không như bây giờ. Cả huyện đồng bằng miền Trung quê tôi chỉ có 1 trường cấp III đặt tại trung tâm huyện lỵ. Những năm đầu thập niên 80 của thế kỷ XX, đất nước khó nghèo, để đến trường, chúng tôi đã phải vượt qua rất nhiều khó khăn, thiếu thốn.
Với những học sinh nhà ở xã nằm bên bờ Nam sông Côn, để đến trường, có người phải vượt cung đường đất chừng 10 km, qua chuyến đò ngang bến sông Trường Thi. Nhiều hôm, cả chuyến đò chỉ chở học sinh tan trường. Đầu hạ, sông Côn cạn dòng, nước trong veo, mát rượi dưới ánh nắng chói gắt. Tan trường đã giữa trưa, tuy bụng đói cào vẫn nghĩ ra trò nghịch. Đám con trai rủ nhau đứng làm hai dãy dọc mạn đò, đưa mắt ra hiệu rồi cùng nhún chân theo nhịp bên này, bên kia làm cho chiếc đò dập dềnh chao đảo, rồi hí hố cười, gọi là đi tàu thủy. Lái đò lúc ấy là một thanh niên độ 20 tuổi giận lắm, lúc thì lấy sào tre dài dùng đưa đò huê ngang đầu buộc chúng tôi ngồi xuống, lúc thì bỏ mặc con đò trôi xuôi theo dòng, cập nơi xa lắc để rồi cả bọn xắn quần men theo bờ soi lần ra đường chính mà về.
Một lớp học thời bao cấp. Ảnh: Internet
Một lớp học thời bao cấp. Ảnh: Internet

Mùa mưa, đường quê trơn lầy, tay cầm dép, quần xắn cao, bàn chân trần bám đất lầm lũi bước trong ánh ngày chưa rạng. Mùa mưa, hạ lưu sông Côn nước ngầu đục, cuồn cuộn chảy. Cách bến quãng khá xa, chúng tôi cất tiếng gọi đò, vì nếu nhỡ chuyến là lỡ hẳn tiết học. Đưa chiếc đò ngang có thêm bác lái giàu kinh nghiệm sông nước, cầm chèo đằng mũi giúp con đò nặng nhọc vượt sông. Khách qua đò chừng như nín thở qua sông bởi chẳng có áo phao, không phương tiện bảo hộ. Bây giờ hình dung lại còn rùng mình sợ hãi. Ấy vậy mà chưa từng có chuyện xui xẻo xảy ra, kể thật may mắn!

Mùa mưa, có những trận lụt bất ngờ. Kết thúc buổi học chiều, trời đã sập tối. Giữa đầy trời mưa bay, gió giật, con nước lớn bủa vây cô lập, lòng chúng tôi rối bời. Đi về bằng đường nào, cách nào? Ở lại qua đêm, biết trú nhờ nhà ai? Co cụm dọc hành lang ngôi trường nhìn đêm sầm sập đổ, lũ chúng tôi bàn phương án. Có hôm, tôi và người bạn cùng xóm liều mình sang nhà thầy giáo cạnh trường lên tiếng ở nhờ. Thương cảm hoàn cảnh hai cậu học trò, vợ chồng thầy nấu cơm cho chúng tôi ăn, sắp xếp chỗ qua đêm cùng đám con 7 đứa của mình trong gian nhà hẹp nửa thưng ván, nửa xây. Hơn 10 năm trôi qua, ngày chúng tôi đưa thầy về nơi an nghỉ, có mấy người con của thầy còn nhận ra, nắm chặt tay, đỏ mắt nhìn nhau!
Thời chúng tôi đi học không có chuyện dạy thêm, học thêm. Khát vọng đổi đời bằng con đường học vấn cháy bỏng, nhất là với học sinh nông thôn. Tích lũy kiến thức để vượt qua khe cửa hẹp cổng trường đại học bằng cách nào? Câu hỏi gây áp lực với học sinh ham học từ năm đầu cấp. Tự học, tự đọc, trao đổi và suy ngẫm là giải pháp cứu cánh. Chúng tôi tìm đến sách: mượn lại từ anh chị đi trước, từ thư viện nhà trường. Thư viện không có nhiều sách tham khảo, phải đợi thời gian lâu mới đến lượt, lại chóng phải trả.
Trước cổng trường thi thoảng có người đàn ông luống tuổi bán sách tham khảo trên chiếc xe đạp. Vì số lượng sách có hạn, lo không đến phần, tôi còn tìm đến nhà bác nhỏ to dặn dò, nhờ đỡ. Mua được cuốn sách mình cần, mừng lắm!
Việc tự học gặp nhiều cái khó, mất nhiều thời gian. Chọn trường đại học là vấn đề lớn, tuổi trẻ vốn không hiểu nổi mình, bậc phụ huynh cả đời chân lấm tay bùn càng không biết được năng lực và sở thích con cái, trong khi cơ hội thì quá hẹp. Tôi may mắn được dự thi đại học lần nữa nhờ… bệnh cận thị.
Thời gian trôi, kỷ niệm ngày đi học không quên. Để rồi, một lứa bên trời dịp gặp lại hàn huyên về thời cắp sách, tươi nguyên tiếng gọi: Đò… ơi!
NGUYỄN ĐÌNH PHÊ

Có thể bạn quan tâm

Vượt qua bóng tối để tìm lại bình minh cuộc đời

Vượt qua bóng tối để tìm lại bình minh cuộc đời

(GLO)- Trên địa bàn tỉnh, có những người từng có đôi mắt sáng nhưng bất ngờ mất thị lực ở tuổi thanh niên hoặc trung niên. Việc phải làm quen với bóng tối khi đã trưởng thành là cú sốc không dễ vượt qua. Bằng nghị lực và quyết tâm, họ đã từng bước tìm lại thăng bằng, viết tiếp cuộc đời mình.

Phụ nữ Gia Lai hướng về ngày hội lớn.

Phụ nữ Gia Lai hướng về ngày hội lớn

(GLO)- Kỷ niệm 95 năm ngày thành lập Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam (20/10/1930-20/10/2025), các cấp Hội phụ nữ tỉnh Gia Lai đã triển khai nhiều hoạt động, công trình và phần việc thiết thực, thể hiện tinh thần trách nhiệm, tình yêu thương và khát vọng cống hiến của phụ nữ trong thời kỳ mới.

Nhờ được hỗ trợ bò giống và vay vốn ưu đãi, gia đình ông Kpuih Pup (làng Tai Glai, xã Ia Ko, tỉnh Gia Lai) đã vươn lên thoát nghèo.

Ia Ko quyết tâm giảm nghèo

(GLO)- Bằng nhiều giải pháp đồng bộ, phát huy vai trò lãnh đạo của tổ chức Ðảng, sự quản lý, điều hành của chính quyền, xã Ia Ko (tỉnh Gia Lai) đang từng bước cụ thể hóa nghị quyết về giảm nghèo, tạo chuyển biến tích cực trong đời sống người dân.

Bà Mai Thị Bích Thu (bìa phải) vận động nhà hảo tâm trao học bổng tiếp sức đến trường cho học sinh khiếm thị. Ảnh: K.H

Kết nối yêu thương, thắp sáng niềm tin

(GLO)- Sau khi sáp nhập tỉnh, Hội Người mù tỉnh Gia Lai đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực hỗ trợ trẻ em khiếm thị. Trao đổi với P.V Báo và phát thanh, truyền hình Gia Lai, bà Mai Thị Bích Thu-Phó Chủ tịch Hội Người mù tỉnh-cho biết, Hội sẽ không để trẻ khiếm thị nào bị bỏ lại phía sau.

Trao cơ hội, dựng niềm tin cho người hoàn lương

Gia Lai: Trao cơ hội, tạo dựng niềm tin cho người hoàn lương

(GLO)- Thực hiện chính sách tín dụng ưu đãi dành cho người chấp hành xong án phạt tù theo Quyết định số 22/2023/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, tỉnh Gia Lai có hàng trăm người tái hòa nhập cộng đồng, vươn lên phát triển kinh tế, góp phần giữ vững an ninh trật tự và lan tỏa tinh thần nhân ái trong xã hội.

Hướng dẫn người dân chạy xe trong vòng số 8.

Đào tạo, sát hạch cấp giấy phép lái xe miễn phí cho người dân xã Ia O

(GLO)- Ngày 14-10, tại xã Ia O, Phòng Cảnh sát giao thông (CSGT), Công an tỉnh Gia Lai phối hợp cùng Trung tâm Đào tạo và sát hạch lái xe (phường Pleiku) và Phòng khám đa khoa Sysmed Phù Đổng tổ chức khám sức khỏe, nhận hồ sơ, phát tài liệu, dạy lý thuyết để sát hạch cấp giấy phép lái xe mô tô hạng A1 cho người dân.

Kết nối tấm lòng, lan tỏa yêu thương

Kết nối tấm lòng, lan tỏa yêu thương

(GLO)- Được thành lập tháng 6-2023, nhóm thiện nguyện Kết nối yêu thương quy tụ hơn 150 thành viên gồm những người trẻ, cán bộ, giáo viên và người lao động ở trong và ngoài tỉnh Gia Lai, cùng chung tấm lòng hướng về cộng đồng với nhiều hoạt động ý nghĩa.

Phụ nữ ở phường Bồng Sơn hỗ trợ ngày công xây nhà cho bà Lê Thị Vinh.

Phụ nữ Gia Lai giúp nhau sửa chữa nhà ở

(GLO)- Trước mùa mưa bão, các cấp hội phụ nữ trong tỉnh Gia Lai đã tích cực hỗ trợ hội viên khó khăn sửa chữa nhà ở. Từ tinh thần “lá lành đùm lá rách”, nhiều người tham gia góp công góp của, giúp nhiều phụ nữ nghèo, cận nghèo có được mái ấm kiên cố, an toàn trước thời tiết khắc nghiệt.

null