"Dòng sông trôi qua tôi"

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Với những độc giả thường xuyên của Báo Gia Lai Điện tử, Đào An Duyên là cái tên khá quen thuộc trong mảng văn hóa văn nghệ với những bài thơ, tạp bút, tản văn về vùng đất và con người Phố núi.

 

Là giáo viên dạy Ngữ văn, cô giáo Đào An Duyên tìm đến thơ văn như một cách để cảm nhận và sẻ chia những cảm xúc của bản thân. 3 tập thơ lần lượt ra mắt độc giả, rồi thoắt cái, chị lại cho ra đời tiếp tập tản văn “Dòng sông trôi qua tôi”.

 Bìa tập tản văn “Dòng sông trôi qua tôi”. Ảnh: Đ.A.D
Bìa tập tản văn “Dòng sông trôi qua tôi”. Ảnh: Đ.A.D



Tập tản văn có hơn 60 bài viết, có thể chia ra làm 2 phần rõ rệt: phần dành cho Tây Nguyên nơi chị đang sinh sống và làm việc; phần tìm về ký ức nơi miền quê xứ Bắc. Với chị, Tây Nguyên là hiện tại, là niềm yêu của con người được lớn lên trên miền đất đỏ bazan với những cơn mưa dai dẳng thành tràn sông tràn núi, với nắng nóng bụi đường nhuộm quạch đỏ một mùa. “Thứ đất dẻo quánh vào mùa mưa, dính vào quần áo thì thuốc tẩy cũng không tẩy sạch; ấy thế mà lại tinh ra như bột vào mùa khô, thứ “bột đỏ” ấy dày cả gang tay, chỉ một trận gió xoáy ngang qua là tạo thành những “cơn lốc đỏ” (Miền thơm thảo). Tình yêu ấy hồn nhiên và giản dị, chia đều cho từng cánh hoa dã quỳ, loài hoa đặc trưng của Phố núi: “Em cứ rút ruột mà vàng, mà gợi nhớ gợi thương, mà mênh mang bồng bềnh níu chân lãng khách...” (Mênh mang hoa quỳ vàng). Mộc mạc như hoa cà phê cũng hiển hiện một cách giản dị, chân thành khi “Người ta ví mùa hoa cà phê là mùa tuyết trên cao nguyên. Cái vẻ tinh khôi ấy ướp vào không gian một mùi hương dịu dàng, thanh khiết đến mê hoặc, chỉ muốn hít căng lồng ngực cái hương thơm tựa như ban mai trong trẻo” (Tây Nguyên ở phía tháng ba). Không gian dành cho Tây Nguyên trong tập tản văn này rất rộng. Dường như Đào An Duyên “nghiện” Pleiku, nghiện cái sóng sánh của Biển Hồ, nghiện mảnh đất bazan màu mỡ nên luôn có những cái nhìn thật sâu sắc về những điều tưởng như vụn vặt ở chính nơi “đất ở”, chẳng cần phải chờ đến “khi ta đi đất bỗng hóa tâm hồn”. Bởi ngay cả khi ở trong lòng Phố núi, chị vẫn thấy nhớ, vẫn thấy yêu từng góc nhỏ thân thương. 

Bên cạnh đó, một phần tâm hồn của Đào An Duyên luôn dành cho ký ức nơi miền quê hương thơ ấu. Đó là xứ Bắc với những triền sông vàng hoa cải, với những ngày mưa bão chạy lụt, với tuổi học trò xa lăng lắc tay mực tay cặp… Những cái nhìn ấu thơ đọng lại trong các tản văn về gia đình, về người bà gần gũi, về dáng mẹ tần tảo, về người bố quân nhân… Đó còn là những kỷ niệm của một thời thiếu thốn mà mơ mộng: “Thời đi học của chúng tôi thiếu thốn mọi thứ. Quan trọng nhất là sách vở. Sách giáo khoa được mượn từ thư viện nhà trường. Đầu năm xuống đăng ký, ôm sách về bao bọc lại thật cẩn thận. Những quyển sách giáo khoa cũ mèm, có quyển bong tróc, sút gáy, phải lấy đinh đục hai cái lỗ, rồi dùng kim khâu gáy sách lại cho chắc. Quyển nào mất bìa thì dùng tấm giấy cứng tự “vẽ” chữ lên rồi đóng thêm vào” (Chạm vào kỷ niệm).

Đấy là 2 phần nội dung xét về không gian. Còn nếu xét về thời gian, ta cũng sẽ bắt gặp trong tập tản văn “Dòng sông trôi qua tôi” những cảm nhận về mùa thật tươi mới. Ở đó có một Tây Nguyên 2 mùa mưa nắng rõ rệt với những đặc trưng riêng biệt, có một mùa Tết rạng rỡ đan xen từ ký ức đến hiện tại với những cảm nhận khác nhau về Tết Bắc và Tết Tây Nguyên. Ta cũng lại thấy trong tập sách rất nhiều mùa hoa rực rỡ. Dường như Đào An Duyên dành rất nhiều tình cảm cho Tết và hoa qua những trang viết đầy xúc cảm. Chưa kể một mùa đặc biệt nữa nơi Phố núi: mùa sương mù lãng đãng, tạo nên nét trữ tình cho “Dòng sông trôi qua tôi”. Khép sách lại, ta có thể hình dung một dòng sông tâm cảm đã trôi qua tác giả từ ấu thơ đến hiện tại, từ ký ức về miền Bắc xa xôi bên xóm Bờ Sông thắp vàng hoa cải đến Phố núi với dã quỳ quanh quất vàng ruộm nhớ thương… Tất cả tự làm thành một dòng chảy trôi mải miết qua lòng độc giả.

Cũng bởi có đến hơn 60 tản văn dài ngắn chỉ viết về Tây Nguyên và về thơ ấu nên không tránh khỏi việc đôi chỗ có những chồng chéo, lặp lại về cảm xúc. Vẫn có một số tản văn hơi “tham” khi giới thiệu địa lý như một bài báo về du lịch khiến bài viết chưa thật sự rung lên những âm vang cần thiết. Nhưng trên hết, những cảm xúc của Đào An Duyên đã dẫn dắt độc giả về một vùng tâm tưởng thật dịu dàng. Để rồi, đọng lại trong lòng mỗi độc giả chính là những yêu thương, trân trọng của tác giả dành cho ký ức, hiện tại và cho phố nhỏ thân thương.

KIM SƠN
 

Có thể bạn quan tâm

Thơ Phạm Đức Long: Di vật đời người

Thơ Phạm Đức Long: Di vật đời người

(GLO)- Bài thơ "Di vật đời người" của Phạm Đức Long là khúc tưởng niệm thấm đẫm cảm xúc về những người lính đã hi sinh trong chiến tranh. Họ ngã xuống giữa rừng xanh, để lại những di vật bình dị mà thiêng liêng, là biểu tượng bất tử của một thời tuổi trẻ quên mình vì Tổ quốc...

Tháng năm nhớ Người

Tháng năm nhớ Người

(GLO)- Bài thơ “Tháng năm nhớ Người” của Lenguyen khắc họa hình ảnh Bác Hồ qua ký ức làng quê, tình mẹ, giọt lệ, hương sen và ánh nắng Nam Đàn,... như lời tri ân sâu lắng dành cho vị Cha già kính yêu của dân tộc suốt đời vì dân, vì nước.

Âm sắc Tây Nguyên trên quê Bác

Âm sắc Tây Nguyên trên quê Bác

(GLO)- Từ ngày 16 đến 20-5, gần 40 ca sĩ, diễn viên, nghệ nhân Gia Lai đã tham gia 2 sự kiện vô cùng ý nghĩa tại tỉnh Nghệ An. Đó là hội diễn nghệ thuật quần chúng “Tiếng hát Làng Sen” và triển lãm “Hồ Chí Minh đẹp nhất tên Người” năm 2025.

Thơ Đào An Duyên: Mây biên giới

Thơ Đào An Duyên: Mây biên giới

(GLO)- “Mây biên giới” của tác giả Đào An Duyên là bài thơ giàu cảm xúc về vẻ đẹp thanh bình nơi biên cương Tổ quốc. Tác giả khắc họa hình ảnh cột mốc trong nắng dịu, mây trời không lằn ranh, rừng khộp lặng im... như một bản hòa ca của thiên nhiên và lịch sử...

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Gia Lai một hai ba

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Gia Lai một hai ba

(GLO)- "Gia Lai một hai ba" của Nguyễn Thanh Mừng dẫn người đọc qua những nẻo đường dốc đèo, qua tiếng thác reo và chiêng cồng, để gặp lại khí phách người xưa. Mỗi hình ảnh, mỗi nhịp thơ là một lát cắt vừa hoang sơ, vừa tự hào về bản sắc không thể phai mờ của đại ngàn Tây Nguyên.

Thơ Lê Thành Văn: Nghe con đọc thơ về Tổ quốc

Thơ Lê Thành Văn: Nghe con đọc thơ về Tổ quốc

(GLO)- Trong bài thơ "Nghe con đọc thơ về Tổ quốc", tác giả Lê Thành Văn để mạch cảm xúc tuôn chảy tự nhiên: từ sự rưng rưng khi nhớ về chiến tranh đến niềm tin lặng lẽ gửi gắm vào thế hệ mai sau. Bài thơ như một nhịp cầu nối liền quá khứ đau thương và hiện tại bình yên.

Thơ Lê Vi Thủy: Biên cương mùa gió

Thơ Lê Vi Thủy: Biên cương mùa gió

(GLO)- Giữa những cơn gió xào xạc của núi rừng Tây Nguyên bỏng rát, bài thơ “Biên cương mùa gió” của Lê Vi Thủy như thổi vào lòng người nỗi xúc động lặng thầm. Từ ánh mắt trẻ thơ đến no ấm buôn làng và những giọt mồ hôi người lính, tất cả hòa quyện trong khát vọng yên bình nơi địa đầu Tổ quốc.

Thơ Lữ Hồng: Những gương mặt hoa cài

Thơ Lữ Hồng: Những gương mặt hoa cài

(GLO)- Bằng hình ảnh thiên nhiên giàu biểu cảm, bài thơ "Những gương mặt hoa cài" của Lữ Hồng gợi nên vẻ đẹp bình yên ẩn sâu trong nhịp sống phố thị. Lời thơ không chỉ là hoài niệm, mà còn là nơi gửi gắm tình yêu, ký ức và những giấc mơ không lời giữa tháng năm xoay vần.

Thơ Sơn Trần: Phía Trường Sơn

Thơ Sơn Trần: Phía Trường Sơn

(GLO)- Bài thơ "Phía Trường Sơn" của Sơn Trần là khúc trầm sâu lắng về nỗi nhớ và sự hy sinh lặng thầm phía hậu phương. Tháng Tư về trên biên cương đầy cỏ xanh và chiều sương phủ trắng, nỗi nhớ hòa quyện cùng đất trời, tạo nên một bản tình ca sâu lắng dành cho cha-người lính năm xưa.