Tranh chấp kéo dài
Theo đó, nguyên đơn trong vụ án là Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Thanh Danh (gọi tắt là Công ty Thanh Danh) và Công ty TNHH Năng lượng xanh Vạn Phát (gọi tắt là Công ty Vạn Phát). 2 Công ty này đều có người đại diện là bà Nguyễn Thị Mộng Huyền-Giám đốc Công ty.
Bị đơn trong vụ án là EVNCPC và Công ty Điện lực Gia Lai (GLPC) được xác định là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan.
Nội dung vụ án thể hiện: Ngày 26-12-2020, hộ kinh doanh Chư Ngọc Huyền đã ký hợp đồng mua bán điện cho hệ thống điện năng lượng mặt trời mái nhà với EVNCPC do GLPC làm đại diện theo ủy quyền. Ngày 13-11-2021, hộ kinh doanh Chư Ngọc Huyền ký thỏa thuận EVNCPC thay đổi chủ thể “Bên bán điện” trong hợp đồng sang Công ty Thanh Danh.
Cũng trong ngày 26-12-2020, Công ty Vạn Phát đã ký hợp đồng mua bán điện cho cho hệ thống điện mặt trời mái nhà với EVNCPC do GLPC đại diện theo ủy quyền. Hai hợp đồng mua bán điện nêu trên đều có hiệu lực và thời hạn từ ngày 26-12-2020 đến ngày 26-12-2040.
Sau khi ký hợp đồng, GLPC chỉ thanh toán 3 lần tiền điện tương ứng các tháng 12-2020, tháng 1 và tháng 2-2021 và tạm ngưng thanh toán tiền điện phát sinh từ ngày 11-3-2021 đến nay mặc cho 2 Công ty liên tục có văn bản đề nghị và khiếu nại thanh toán tiền điện.
Đến ngày 15-4-2021, Điện lực Krông Pa-nơi đặt hệ thống điện mặt trời đã đến kiểm tra hệ thống của 2 Công ty, lập biên bản làm việc, kết luận Công ty Thanh Danh lắp dư 779 tấm pin 410 Wp, vượt 319.780 Wp so với nghiệm thu ban đầu; Công ty Vạn Phát lắp dư 334 tấm pin 410 Wp so với nghiệm thu ban đầu.
Từ cơ sở đó, Điện lực Krông Pa có thông báo sẽ không thực hiện xác nhận thanh toán tiền điện đối với phần lắp đặt vượt công suất trong hợp đồng mua bán điện đã ký kết.
Do 2 Công ty khiếu nại, đến ngày 6-5-2021, GLPC tổ chức cho kiểm đếm và lập biên bản làm việc ghi nhận số lượng tấm pin của hệ thống điện mặt trời mái nhà của Công ty Thanh Danh thực tế là 2.915 tấm pin tương ứng với công suất 1.195,15 MWp; hệ thống điện mặt trời mái nhà của Công ty Vạn Phát thực tế là 2.916 tấm pin tương ứng với công suất 1.195,16 MWp.
Biên bản làm việc này đã ghi nhận số lượng tấm pin khác với biên bản Điện lực Krông Pa làm việc trước đó.
Đến ngày 14-5-2021, GLPC trả lời 2 Công ty với nội dung chủ yếu là hệ thống điện năng lượng mặt trời mái nhà của Công ty Thanh Danh đã nâng công suất vượt công suất trong hợp đồng mua bán điện đã ký kết là 195,55 kWp tương ứng với 476 tấm pin lắp dư.
Còn Công ty Vạn Phát đã nâng công suất vượt công suất trong hợp đồng mua bán điện đã ký kết là 195,96 kWp tương ứng với 477 tấm pin lắp dư và đã vi phạm hợp đồng nên việc Điện lực Krông Pa không thực hiện việc xác nhận sản lượng điện sản xuất của hệ thống để thanh toán tiền điện là đúng.
Tuy nhiên, 2 Công ty cho rằng trả lời của GLPC là không hợp lý và không phù hợp với thỏa thuận tại hợp đồng. Theo đó, 2 Công ty cho biết không hề có việc gắn thêm tấm pin, không nâng công suất kể từ khi ký hợp đồng ngày 26-12-2020. Bởi theo hình ảnh hoàn thành thi công vào ngày 14-12-2020, Công ty Thanh Danh đã lắp 2.915 tấm, Công ty Vạn Phát lắp 2.916 tấm và không đấu nối với các nguồn điện khác ngoài hệ thống.
Bên cạnh đó, trong biên bản nghiệm thu ban đầu của Điện lực Krông Pa với hộ kinh doanh Chư Ngọc Huyền và Công ty Vạn Phát để ký hợp đồng, có xác định rõ đối tượng nghiệm thu là “Thông số kỹ thuật của các tấm pin quang điện và bộ chuyển đổi Inverter”, các phần kết cấu chịu lực, các giá đỡ, mối liên kết của hệ giá đỡ với các tấm pin trên mái nhà không bao gồm trong biên bản nghiệm thu này.
Biên bản cũng kết luận “Hệ thống điện mặt trời áp mái lắp đặt và nghiệm thu đạt các tiêu chuẩn và đáp ứng các yêu cầu vận hành nối lưới. Công trình thi công cơ bản đảm bảo yêu cầu kỹ thuật để đưa vào vận hành”. Theo đó, các bên đã khẳng định số lượng tấm pin không thuộc đối tượng nghiệm thu và điều này phù hợp với Văn bản số 3725/EVN-KD ngày 1-6-2020 của Tập đoàn Điện lực Việt Nam.
Buộc bị đơn phải trả hơn 11,6 tỷ đồng
Tuy nhiên, Điện lực Krông Pa, GLPC đều giữ nguyên quan điểm của mình dù Sở Công thương tỉnh Gia Lai có chủ trì hòa giải. Do đó, 2 Công ty đã làm đơn khởi kiện vụ án tranh chấp dân sự.
Tại bản án sơ thẩm ngày 15-9-2022, TAND TP. Pleiku đã tuyên chấp nhận yêu cầu khởi kiện của 2 Công ty và buộc EVNCPC trả cho mỗi Công ty hơn 5,8 tỷ đồng tiền sử dụng điện tính từ ngày 11-3-2021 đến 8-9-2022.
Sau đó, tại bản án phúc thẩm ngày 17-3-2023 của TAND tỉnh lại hủy bỏ bản án sơ thẩm và yêu cầu TAND TP. Pleiku xét xử lại theo hướng chấp nhận kháng nghị của EVNCPC. Vụ án sau đó được Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao xem xét và quyết định hủy bản án phúc thẩm của TAND tỉnh, giao hồ sơ cho TAND tỉnh xét xử lại theo đúng quy định của pháp luật.
Tại phiên tòa phúc thẩm ngày 19-6, Hội đồng xét xử do ông Đặng Chí Công-Phó Chánh tòa Dân sự (TAND tỉnh) nhận định: Tại biên bản nghiệm thu để đưa vào vận hành, các bên khẳng định số lượng tấm pin không thuộc đối tượng nghiệm thu. Các tài liệu khác có trong hồ sơ cũng cho thấy công tác nghiệm thu đưa vào đấu nối của hai hệ thống điện không có kiểm đếm số lượng tấm pin cụ thể.
Kết quả xem xét, thẩm định tại chỗ ngày 7-1-2022 xác định số lượng tấm pin của hai hệ thống điện trùng khớp với số lượng tấm pin được GLPC tổ chức kiểm đếm ngày 6-5-2021. Quá trình giải quyết vụ án, EVNCPC và GLPC không xuất trình được tài liệu, chứng cứ chứng minh vị trí hay thời gian lắp đặt thêm các tấm pin của 2 Công ty. Do đó, không có cơ sở xác định số lượng tấm pin 2 Công ty lắp đặt thêm sau ngày nghiệm thu 26-12-2020.
Đồng thời, theo bảng tính do EVNCPC lập thì tính đến ngày 8-9-2022, EVNCPC vẫn sử dụng toàn bộ sản lượng điện thực tế do 2 Công ty sản xuất được. Cụ thể tổng điện năng của Công ty Thanh Danh đã phát lên lưới qua hệ thống đo đếm được là 2.608.368 KWh, thành tiền là hơn 5,5 tỷ đồng; tổng điện năng của Công ty Vạn Phát đã phát lên lưới qua hệ thống đo đếm được là 2.859.792 KWh, thành tiền là hơn 5,4 tỷ đồng. Do đó, Hội đồng xét xử nhận định yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn là có căn cứ.
Kết thúc phiên tòa, Hội đồng xét xử quyết định EVNCPC buộc phải trả số tiền điện đã sử dụng của 2 Công ty cùng lãi suất do chậm thanh toán là hơn 11,6 tỷ đồng.
