Nguyên mẫu nhân vật Thế trong "Đất nước đứng lên"

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Cuối năm 2008, trong chuyến công tác tại TP. Đà Nẵng để sưu tầm tư liệu phục vụ biên tập cuốn sách “Tôn vinh cán bộ lão thành cách mạng, cán bộ tiền khởi nghĩa, cán bộ ở lại miền Nam sau ngày 20-7-1954 của tỉnh Gia Lai”, chúng tôi may mắn khai thác được thông tin về nguyên mẫu nhân vật Thế trong tiểu thuyết “Đất nước đứng lên” của nhà văn Nguyên Ngọc. Đó là ông Huỳnh Hoàn-cán bộ ở lại Gia Lai hoạt động sau Hiệp định Genève.
Cũng giống như nhân vật Thế trong tác phẩm “Đất nước đứng lên”, ngoài đời thực, ông Huỳnh Hoàn là người cùng ăn, cùng ở, cùng làm, cùng chiến đấu với Anh hùng Núp và dân làng Stơr (xã Tơ Tung, huyện Kbang). Chính vì vậy, hình ảnh Anh hùng Núp, buôn làng và mảnh đất này luôn khắc sâu trong tâm trí người cán bộ cách mạng. Biết được tâm tư đó, năm 1973, một người bạn đã tặng ông cuốn sách “Đất nước đứng lên” của nhà văn Nguyên Ngọc. Sau này, ông Hoàn về sống với con gái tại TP. Đà Nẵng. Mỗi khi nhớ về con người và buôn làng Tây Nguyên, ông lại lấy cuốn sách “Đất nước đứng lên” ra đọc. Bà Huỳnh Thị Lâm Sang-con gái ông Huỳnh Hoàn-chia sẻ: “Ba tôi suốt ngày ôm khư khư cuốn sách và cất giữ sách cẩn thận như người bạn tri kỷ của mình”. Năm 2000, ông Hoàn qua đời, bà Sang đã giữ lại cuốn sách làm kỷ niệm. Gặp chúng tôi, bà đã tặng lại cuốn sách “Đất nước đứng lên” để Bảo tàng tỉnh Gia Lai bảo quản, trưng bày và phục vụ công tác tuyên truyền.
Ông Huỳnh Hoàn (Huỳnh Anh Thế) được đồng bào gọi bằng tên thân thuộc là Bri, Ama Trang. Ông sinh năm 1920 tại xã Phổ Thuận, huyện Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi. Sinh ra và lớn lên ở một vùng quê có phong trào cách mạng sớm phát triển, ông Hoàn đã sớm giác ngộ cách mạng, hoạt động bí mật trong tổ chức Việt Minh, tuyên truyền, vận động Nhân dân trong xã tham gia phong trào chống phát xít Nhật.
Bìa sách “Đất nước đứng lên” in năm 1973. Ảnh: Lê Hà
Bìa sách “Đất nước đứng lên” in năm 1973. Ảnh: Lê Hà
Cách mạng Tháng Tám 1945 nổ ra tại địa phương, ông Hoàn hăng hái vận động Nhân dân đứng lên giành chính quyền. Ông được người dân tín nhiệm bầu làm Xã đội trưởng, Ủy viên Ban Chấp hành Hội Thanh niên cứu quốc. Tháng 3-1948, ông Hoàn được kết nạp vào Đảng. Sau đó, ông được tổ chức điều động lên công tác ở Huyện đội An Khê. Ban đầu, ông được tổ chức giao phụ trách xây dựng lực lượng dân quân du kích xã, rồi được bầu làm Bí thư Đảng ủy xã Nam Ka Nak. Từ khi ông về đây công tác, phong trào xây dựng làng kháng chiến ở An Khê bắt đầu phát triển rộng khắp. Ông cùng Chi bộ xã lãnh đạo phong trào cách mạng, lấy làng Stơr-một làng bất hợp tác với Pháp từ trước năm 1945, làm nòng cốt để xây dựng vùng căn cứ chống địch phía Tây Nam huyện. Ông chú trọng xây dựng tổ Đảng điển hình ở làng Stơr. Ông Hoàn chính là người bồi dưỡng, kết nạp ông Đinh Núp vào Đảng. Đến đầu năm 1954, vùng Tây Nam huyện An Khê đã hình thành vùng căn cứ trên 20 làng, làm địa bàn đứng chân của lực lượng vũ trang huyện An Khê.
Sau Hiệp định Genève (20-7-1954), ông Hoàn được bố trí ở lại Gia Lai tiếp tục công tác, vẫn giữ chức Bí thư xã Nam Ka Nak. Đến năm 1956, Tỉnh ủy chỉ định ông bổ sung vào Ban cán sự Đảng huyện 2, phụ trách công tác vận động tề ngụy. Năm 1959, do nhu cầu cán bộ ở khu vực Nam Tây Nguyên, ông cùng một số đồng chí khác ở Gia Lai được điều chuyển công tác sang tỉnh Đak Lak. Khi đất nước hòa bình, ông Hoàn được phân công công tác tại nhiều địa phương, đảm nhận nhiều chức vụ khác nhau nhưng ông luôn hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ mà Đảng và Nhân dân giao phó. Đầu năm 1977, ông nghỉ hưu.
Ông Hoàn đã gắn bó với mảnh đất An Khê anh hùng từ những năm đầu kháng chiến chống Pháp. Ông có công bồi dưỡng ông Đinh Núp trở thành chiến sĩ cách mạng (năm 1955, ông Đinh Núp được phong Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân) và có nhiều kinh nghiệm trong việc xây dựng căn cứ kháng chiến vùng Tây Nam huyện An Khê (thời kỳ 1949-1954). Đồng bào dân tộc vùng Nam Kbang ngày nay có nhiều cụ già vẫn còn nhớ đến hình ảnh ông Huỳnh Hoàn-anh cán bộ Thế luôn tận tụy, gần gũi và quý trọng đồng bào các dân tộc Tây Nguyên.
Với những cống hiến to lớn cho sự nghiệp cách mạng, ông Huỳnh Hoàn được Đảng, Nhà nước tặng thưởng nhiều huân-huy chương, trong đó có Huân chương Độc lập hạng nhì. Ông Huỳnh Hoàn và Anh hùng Núp đều đã về cõi vĩnh hằng, song tên tuổi và những chiến công của họ vẫn còn lưu danh sử sách.
NGUYỄN ANH MINH

Có thể bạn quan tâm

default

Địa phận Phủ Hoài Nhơn được xác lập năm Hồng Đức thứ 2 (1471), là miền “viễn châu” khá rộng; sau hơn 550 năm, vùng đất rộng lớn lúc ban đầu được phân chia thành nhiều tỉnh thuộc Nam Trung bộ và Bắc Tây Nguyên. 
Pleiku, miền nhớ...

Pleiku, miền nhớ...

(GLO)- Nếu tính từ dấu mốc ký Nghị định Toàn quyền Đông Dương thành lập đại lý hành chính Pleiku thuộc tỉnh Kon Tum ngày 24-5-1925, Pleiku với ý nghĩa một địa danh cả về cách đọc và cách viết đã ra đời và tồn tại đến ngày nay đã được 100 năm.

Ðại ngàn nối liền những niềm vui

Ðại ngàn nối liền những niềm vui

Trong ngôi nhà sàn dưới chân núi ở làng K8, xã Vĩnh Sơn (huyện Vĩnh Thạnh), Nghệ nhân nhân dân Ðinh Chương nở nụ cười sảng khoái, hồ hởi nói: “Bà con trong làng đang trông chờ ngày 1.7.2025, để không chỉ núi liền núi, sông liền sông mà đồng bào Bana ở hai tỉnh trước đây sẽ về chung mái nhà tỉnh Gia Lai mới”.
Tổng Bí thư Tô Lâm dự khai mạc Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp”

Tổng Bí thư Tô Lâm dự khai mạc Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp”

Nhân dịp kỷ niệm 110 năm ngày sinh Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh (1.7.1915 – 1.7.2025), sáng 29.6, tại Hà Nội, Văn phòng Trung ương Đảng tổ chức Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp” nhằm tri ân những cống hiến to lớn của đồng chí Nguyễn Văn Linh đối với Đảng, đất nước và nhân dân. Tổng Bí thư Tô Lâm dự và cắt băng khai mạc Triển lãm.
Nhen tình yêu dân ca, bài chòi

Nhen tình yêu dân ca, bài chòi

Với ngọn lửa đam mê nghệ thuật truyền thống, vợ chồng Nghệ nhân Ưu tú Lý Thành Long đứng ra truyền dạy làn điệu dân ca, bài chòi cho nhiều học sinh tại Trường THCS Tam Quan (ở phường Tam Quan, TX Hoài Nhơn).

Núi lửa Chư Đang Ya (huyện Chư Păh) đã đi vào thơ của tác giả Nguyễn Thanh Mừng. Ảnh: Phạm Quý

Cao nguyên trong thơ Nguyễn Thanh Mừng

(GLO)- Tên tuổi nhà thơ Nguyễn Thanh Mừng gắn liền với các tập thơ “Rượu đắng”, “Ngàn xưa”, .... Viết không nhiều nhưng thơ ông lại có mặt trong hầu hết các tuyển tập danh tiếng thơ Việt Nam hiện đại. Mấy năm gần đây, ông dành tình thương mến với Tây Nguyên và viết nhiều về vùng đất này.

Nơi chắp cánh đam mê âm nhạc

Nơi chắp cánh đam mê âm nhạc

(GLO)- Với đặc thù làm việc trong sự cô đơn, tĩnh lặng, nhiều kỹ thuật viên (KTV) có kinh nghiệm tại một số phòng thu trên địa bàn TP. Pleiku (tỉnh Gia Lai) đang âm thầm đứng sau những bản thu chất lượng của các ca sĩ chuyên và không chuyên, chắp cánh cho đam mê âm nhạc.

Chung vai một gánh hai quê

Chung vai một gánh hai quê

Chung vai một gánh hai quê là chủ đề chung cho tập truyện ngắn “Người hai quê” của Hương Văn do Tạp chí Văn nghệ Quân đội chọn lọc và được NXB Quân đội Nhân dân - 2025 ấn hành. 

Chuyện về những nhà báo không chuyên

Chuyện về những nhà báo không chuyên

(GLO)- Dù chưa được đào tạo chuyên ngành báo chí, nhưng bằng nhiệt huyết, nhiều cộng tác viên của Báo Gia Lai vẫn luôn nuôi dưỡng niềm đam mê với nghề báo, cần mẫn ghi lại từng khoảnh khắc đời sống ở cơ sở trở thành cánh tay nối dài của tòa soạn trong việc lan tỏa thông tin, kết nối cộng đồng.

Trong dòng chảy báo chí cách mạng

Trong dòng chảy báo chí cách mạng

Trong dòng chảy tròn một thế kỷ của nền báo chí cách mạng Việt Nam, cái tên Thanh Niên luôn mang trên mình một sứ mệnh thiêng liêng; luôn khát khao, ước vọng đồng hành cùng dân tộc trên mọi chặng đường phát triển.

Tự hào được sống đúng đam mê

Tự hào được sống đúng đam mê

Có thẻ hay không có thẻ nhà báo họ vẫn làm báo. Bởi họ luôn có niềm đam mê và mong muốn góp một phần nhỏ bé vào hành trình chuyển động của xã hội bằng ngòi bút, bằng trái tim và bằng đôi mắt luôn đau đáu với hiện thực.

Tác nghiệp ở Trường Sa

Tác nghiệp ở Trường Sa

Mỗi chuyến tác nghiệp tại Trường Sa không chỉ là nhiệm vụ, mà còn là hành trình cảm xúc, hun đúc tinh thần yêu nước và khát vọng cống hiến. Những trải nghiệm nơi đảo xa đã trở thành dấu mốc nổi bật trên chặng đường làm báo, để các phóng viên, biên tập viên được “tôi luyện” trong môi trường đặc biệt, khắc nghiệt và đầy cảm hứng.

null