Truyện ngắn: Châu thổ

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Đất nứt toạc dưới chân như thể đã hóa thành lớp băng mỏng, vỡ tan dưới sức nặng cơ thể mười tuổi của thằng nhóc, kéo nó xuống một vùng mát lạnh.


 

 Tranh: TRẦN NGỌC SINH
Tranh: TRẦN NGỌC SINH



Tấm lưng được nước đỡ lấy, chìm từ từ xuống khe sâu. Hai bàn chân duỗi ra, cố tiếp đất nhưng bước hụt khiến nó rơi ra khỏi giấc mộng, bừng tỉnh và thấy mắt mình đang bị một tia nắng chui qua lỗ thủng của mái tôn đâm thẳng vào.

Nó ngồi dậy, nhìn đồng hồ đeo tay rồi uể oải lại tủ lạnh lấy nước. Miệng nó khô như nhai cát nhưng chỉ dám uống một ngụm, vặn nắp, cất lại vào tủ lạnh. Chần chừ một hồi lại mở tủ, lấy chai nước, mở nắp, hớp thêm một ngụm nữa.

Tiếng kèn hiệu tò te vang lên xa xa. Thằng nhỏ vội lấy hai can nước trống ở góc nhà, trèo lên xe đạp nhưng sực nhớ chưa đóng cửa, lại nhảy xuống. Chiếc xe đạp chao nghiêng, vừa quay vào đã ngã xuống đất. Khóa cửa xong, gắn lại xích xe, nó cố leo lên cái xe đạp vốn cao ngang ngực. Cọc cạch hồi lâu, từng vòng bánh xe cuối cùng cũng lăn trên đường quê.

Chiếc áo sơmi người lớn bọc kín tấm thân con nít đen nhẻm của thằng nhỏ như bọc viên kẹo đang tan. Nó đạp mà như bơi, phải rướn hết hai cái cẳng tong teo mới tới bàn đạp, trong khi nắng táp xuống hai bắp đùi nóng rẫy. Hai can nước rỗng cột ở yên xe kêu lụp bụp, thoáng cái đã thoảng lên mùi mủ cháy.

"Đi lấy nước hả?".

Dưới ruộng, người đàn ông đội chiếc nón lá rách rưới nhô lên hỏi. Chống chân không tới, nó phải vừa bóp thắng vừa nhảy xuống: "Dạ, ba!".

Nó đáp gọn lỏn, nhìn khoảnh đất nứt nẻ dưới chân ông. Mặt trời và nước mặn rút cạn sắc xanh của lúa khiến chúng kiệt khô, nằm oằn mình thoi thóp. Sau lưng ông, vẫn còn mấy mảng ruộng xanh chờ cháy, những thân lúa cam chịu, bất động để cho cái nắng mặc sức làm tình làm tội.

"Thôi đi sớm đi, rồi về ăn cơm", ba nó xua tay nói rồi kéo sụp nón lại, cặm cụi nhổ đống lúa chết. Chỉ kịp lí nhí dạ dạ trong miệng, thằng nhóc vội tiếp tục hành trình. Môi nó khô đến mức mở lớn lại đau. Chỉ cần cố thêm chút nữa, qua khỏi khúc cua này là đến chỗ lấy nước.

Nhìn hàng dài những quả đầu nhấp nhô mà nó phát ngán. Nhiều người mang theo một chiếc xe kéo chất đầy năm sáu can lớn. So với họ, hai can nước trên xe đạp của nó chẳng có ký lô nào.

Nó rướn người, nhìn nước từ bồn chảy sang mấy cái can be bé mà nuốt ừng ực, tưởng chừng nhìn thôi cũng đủ đã khát. Mà sao người xếp hàng đông vậy, biết tới phiên nó có còn đủ nước không? Nó bồn chồn siết thắng, mồ hôi chảy từ trán chéo qua mắt cay xè, rơi xuống môi mằn mặn, mặn như vị của đất. Loạng choạng, chiếc xe đạp bỗng như con ngựa chứng vùng khỏi tay, đụng phải người đứng trước.

Cái dáng cao dong dỏng quay lại.

"Dạ, thầy...", mấy lời lúng búng trên môi nó.

Ông thầy nhìn nó cười xòa. Trên cái xe rùa phụ hồ của thầy là bốn năm can nước, rồi cả chai nhựa ngổn ngang. Nhà thầy nhiều người hơn nhà nó. Thật khó để nhận ra ông thầy trong bộ áo thun cộc tay.

"Mấy tháng nay trường đóng cửa, thầy làm gì thầy?".

Ông thầy nhìn học trò, cười méo xẹo: "Làm con lạc đà chở nước".

Nó cười hì hì. Chợt một thằng nhóc khác chạy đến gật đầu chào thầy, rồi quay sang nó rủ chiều đi bắt dế.

"Con không đi lấy nước hả?" - thầy nhìn hai bàn tay trống của nó hỏi.

"Dạ, ba con lấy" - nó chỉ tay phía trước mà chẳng rõ chỉ ai, đoạn quay sang bạn đón lấy can nước "để tao xách tiếp cho!".

Nhìn hai đứa học trò ríu rít, tim ông thầy giật thót. Sau mùa hạn mặn này, liệu đám trò nhỏ còn tin những gì ông nói về "châu thổ phù sa màu mỡ" nữa không. Trọng lực của trái đất như hút dính ông sâu xuống châu thổ, mấy ngón chân bấu chặt.

Dưới cái nắng chấp chới, châu thổ hóa thành một huyền thoại. Hơi nóng bốc lên đẩy trời cao thêm. Trời cứ thể cao mãi ra, nhìn xuống một vùng châu thổ chỉ còn là mảng nâu xám với mấy ngàn đầu người nhô lên như nấm đòi nước. Thứ nước chảy ào ạt vào can, thứ nước sóng sánh theo mỗi vòng xe đạp trên đường. Thằng nhỏ cố đạp nhanh. Nắng tháng năm tráo trở trút lên da thịt trẻ con đang phồng rộp. Một gã khùng đầu trần đi trên đường làng, vừa đi vừa hát mấy bài nhạc chế tục tĩu. "Ê... nhỏ...".

Nó ngoái nhìn, nhưng cứ chạy.

Thình lình, chiếc xe sụp xuống ổ gà, đổ nhào xuống đường. Mặt rát đau, máu rướm hai đầu gối nhưng nó chỉ quan tâm hai can nước đang nằm chỏng chơ trên đường. Một chiếc nắp vặn không kín, văng đâu mất sau cú rơi, nước từ miệng can chảy ra ừng ực như người đang hấp hối. Châu thổ sẽ lấy lại từng giọt, trong cái âm vang của cơn giận dữ tích tụ, đợi biển tới.

Nó lồm cồm ngồi dậy, cà nhắc đi đến lượm lại hai can nước. Trút hết số nước còn lại từ can nước bể sang can mất nắp, lấy nắp vặn kín, đoạn soi bóng nước trong can dưới ánh nắng chính ngọ, chẳng làm sao để nó đầy lại được.

Mặt trời chảy lên tấm thân nhầy nhụa. Bàn chân trần giẫm lên da thịt nóng rẫy của châu thổ. Chiếc xe nằm bên vệ đường, bánh trước móp méo, bánh sau theo quán tính vẫn còn xoay chậm chậm, bị bỏ lại sau chiếc bóng bé nhỏ cà nhắc lôi can nước, nhòe trong hơi nóng mùa hè.

Chỉ còn lại thằng điên trên đường, vừa đi vừa hát.

 

Theo HUỲNH TRỌNG KHANG (TTO)

Có thể bạn quan tâm

"Núi trên đất bằng"

"Núi trên đất bằng"

(GLO)- Tiến sĩ Hà Thanh Vân đã nhận xét Tiểu thuyết "Núi trên đất bằng" của Võ Đình Duy là một tác phẩm văn chương đầu tay ra mắt năm 2025, đánh dấu bước chuyển đầy bất ngờ từ một kiến trúc sư trẻ sống ở Gia Lai sang hành trình kiến tạo thế giới văn chương.

NHÀ THƠ ĐÀO AN DUYÊN: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

Nhà thơ Đào An Duyên: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

(GLO)- Với nhà thơ Đào An Duyên, đọc và viết chính là hành trình nuôi chữ. Trong hành trình ấy, chị chọn một lối đi riêng, chắt chiu xúc cảm, gửi tiếng lòng vào từng con chữ với niềm mong giữ lại những xanh tươi cuộc đời, từ đó góp thêm một giọng thơ giàu hương sắc cho văn chương Gia Lai.

BẢO TỒN CÁC KỊCH BẢN TIÊU BIỂU CỦA HÁT BỘI BÌNH ĐỊNH: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

Bảo tồn các kịch bản tiêu biểu của hát bội Bình Định: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

(GLO)- Hát bội Bình Định là một di sản văn hóa đặc sắc với nhiều vở tuồng kinh điển như: Sơn Hậu, Tam nữ đồ vương, Ngũ hổ Bình Tây, Hồ Nguyệt Cô hóa cáo (còn có tên khác là Chém cáo, Cổ miếu vãn ca) của Nguyễn Diêu, Trầm hương các, Diễn võ đình và Cổ thành… của Đào Tấn.

Đèo An Khê: Dấu ấn lịch sử

Đèo An Khê: Dấu ấn lịch sử

(GLO)- Nếu như Tây Bắc có “tứ đại danh đèo”: Mã Pí Lèng, Ô Quy Hồ, Pha Đin, Khau Phạ thì vùng duyên hải miền Trung lên đại ngàn Tây Nguyên cũng có “ngũ danh đèo”: An Khê, Phượng Hoàng, Khánh Lê, Ngoạn Mục, Violak.

default

Địa phận Phủ Hoài Nhơn được xác lập năm Hồng Đức thứ 2 (1471), là miền “viễn châu” khá rộng; sau hơn 550 năm, vùng đất rộng lớn lúc ban đầu được phân chia thành nhiều tỉnh thuộc Nam Trung bộ và Bắc Tây Nguyên. 
Pleiku, miền nhớ...

Pleiku, miền nhớ...

(GLO)- Nếu tính từ dấu mốc ký Nghị định Toàn quyền Đông Dương thành lập đại lý hành chính Pleiku thuộc tỉnh Kon Tum ngày 24-5-1925, Pleiku với ý nghĩa một địa danh cả về cách đọc và cách viết đã ra đời và tồn tại đến ngày nay đã được 100 năm.

Ðại ngàn nối liền những niềm vui

Ðại ngàn nối liền những niềm vui

Trong ngôi nhà sàn dưới chân núi ở làng K8, xã Vĩnh Sơn (huyện Vĩnh Thạnh), Nghệ nhân nhân dân Ðinh Chương nở nụ cười sảng khoái, hồ hởi nói: “Bà con trong làng đang trông chờ ngày 1.7.2025, để không chỉ núi liền núi, sông liền sông mà đồng bào Bana ở hai tỉnh trước đây sẽ về chung mái nhà tỉnh Gia Lai mới”.
Tổng Bí thư Tô Lâm dự khai mạc Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp”

Tổng Bí thư Tô Lâm dự khai mạc Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp”

Nhân dịp kỷ niệm 110 năm ngày sinh Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh (1.7.1915 – 1.7.2025), sáng 29.6, tại Hà Nội, Văn phòng Trung ương Đảng tổ chức Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp” nhằm tri ân những cống hiến to lớn của đồng chí Nguyễn Văn Linh đối với Đảng, đất nước và nhân dân. Tổng Bí thư Tô Lâm dự và cắt băng khai mạc Triển lãm.
Cuộc thi thơ, truyện ngắn tỉnh Bình Ðịnh năm 2024 - 2025: Góp phần khơi dậy tiềm năng sáng tạo

Cuộc thi thơ, truyện ngắn tỉnh Bình Ðịnh năm 2024 - 2025: Góp phần khơi dậy tiềm năng sáng tạo

Triển khai trong thời gian chưa tròn 1 năm, Cuộc thi thơ, truyện ngắn tỉnh Bình Ðịnh năm 2024 - 2025 đã thu hút nhiều người yêu văn chương trong và ngoài tỉnh tham gia. Tác phẩm được gửi về không chỉ thể hiện sự đầu tư công phu về nội dung và hình thức, mà còn góp phần lan tỏa hình ảnh vùng đất Bình Ðịnh giàu bản sắc văn hóa, chiều sâu lịch sử.
Núi lửa Chư Đang Ya (huyện Chư Păh) đã đi vào thơ của tác giả Nguyễn Thanh Mừng. Ảnh: Phạm Quý

Cao nguyên trong thơ Nguyễn Thanh Mừng

(GLO)- Tên tuổi nhà thơ Nguyễn Thanh Mừng gắn liền với các tập thơ “Rượu đắng”, “Ngàn xưa”, .... Viết không nhiều nhưng thơ ông lại có mặt trong hầu hết các tuyển tập danh tiếng thơ Việt Nam hiện đại. Mấy năm gần đây, ông dành tình thương mến với Tây Nguyên và viết nhiều về vùng đất này.

Nơi chắp cánh đam mê âm nhạc

Nơi chắp cánh đam mê âm nhạc

(GLO)- Với đặc thù làm việc trong sự cô đơn, tĩnh lặng, nhiều kỹ thuật viên (KTV) có kinh nghiệm tại một số phòng thu trên địa bàn TP. Pleiku (tỉnh Gia Lai) đang âm thầm đứng sau những bản thu chất lượng của các ca sĩ chuyên và không chuyên, chắp cánh cho đam mê âm nhạc.

null