Truyện ngắn: Châu thổ

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Đất nứt toạc dưới chân như thể đã hóa thành lớp băng mỏng, vỡ tan dưới sức nặng cơ thể mười tuổi của thằng nhóc, kéo nó xuống một vùng mát lạnh.


 

 Tranh: TRẦN NGỌC SINH
Tranh: TRẦN NGỌC SINH



Tấm lưng được nước đỡ lấy, chìm từ từ xuống khe sâu. Hai bàn chân duỗi ra, cố tiếp đất nhưng bước hụt khiến nó rơi ra khỏi giấc mộng, bừng tỉnh và thấy mắt mình đang bị một tia nắng chui qua lỗ thủng của mái tôn đâm thẳng vào.

Nó ngồi dậy, nhìn đồng hồ đeo tay rồi uể oải lại tủ lạnh lấy nước. Miệng nó khô như nhai cát nhưng chỉ dám uống một ngụm, vặn nắp, cất lại vào tủ lạnh. Chần chừ một hồi lại mở tủ, lấy chai nước, mở nắp, hớp thêm một ngụm nữa.

Tiếng kèn hiệu tò te vang lên xa xa. Thằng nhỏ vội lấy hai can nước trống ở góc nhà, trèo lên xe đạp nhưng sực nhớ chưa đóng cửa, lại nhảy xuống. Chiếc xe đạp chao nghiêng, vừa quay vào đã ngã xuống đất. Khóa cửa xong, gắn lại xích xe, nó cố leo lên cái xe đạp vốn cao ngang ngực. Cọc cạch hồi lâu, từng vòng bánh xe cuối cùng cũng lăn trên đường quê.

Chiếc áo sơmi người lớn bọc kín tấm thân con nít đen nhẻm của thằng nhỏ như bọc viên kẹo đang tan. Nó đạp mà như bơi, phải rướn hết hai cái cẳng tong teo mới tới bàn đạp, trong khi nắng táp xuống hai bắp đùi nóng rẫy. Hai can nước rỗng cột ở yên xe kêu lụp bụp, thoáng cái đã thoảng lên mùi mủ cháy.

"Đi lấy nước hả?".

Dưới ruộng, người đàn ông đội chiếc nón lá rách rưới nhô lên hỏi. Chống chân không tới, nó phải vừa bóp thắng vừa nhảy xuống: "Dạ, ba!".

Nó đáp gọn lỏn, nhìn khoảnh đất nứt nẻ dưới chân ông. Mặt trời và nước mặn rút cạn sắc xanh của lúa khiến chúng kiệt khô, nằm oằn mình thoi thóp. Sau lưng ông, vẫn còn mấy mảng ruộng xanh chờ cháy, những thân lúa cam chịu, bất động để cho cái nắng mặc sức làm tình làm tội.

"Thôi đi sớm đi, rồi về ăn cơm", ba nó xua tay nói rồi kéo sụp nón lại, cặm cụi nhổ đống lúa chết. Chỉ kịp lí nhí dạ dạ trong miệng, thằng nhóc vội tiếp tục hành trình. Môi nó khô đến mức mở lớn lại đau. Chỉ cần cố thêm chút nữa, qua khỏi khúc cua này là đến chỗ lấy nước.

Nhìn hàng dài những quả đầu nhấp nhô mà nó phát ngán. Nhiều người mang theo một chiếc xe kéo chất đầy năm sáu can lớn. So với họ, hai can nước trên xe đạp của nó chẳng có ký lô nào.

Nó rướn người, nhìn nước từ bồn chảy sang mấy cái can be bé mà nuốt ừng ực, tưởng chừng nhìn thôi cũng đủ đã khát. Mà sao người xếp hàng đông vậy, biết tới phiên nó có còn đủ nước không? Nó bồn chồn siết thắng, mồ hôi chảy từ trán chéo qua mắt cay xè, rơi xuống môi mằn mặn, mặn như vị của đất. Loạng choạng, chiếc xe đạp bỗng như con ngựa chứng vùng khỏi tay, đụng phải người đứng trước.

Cái dáng cao dong dỏng quay lại.

"Dạ, thầy...", mấy lời lúng búng trên môi nó.

Ông thầy nhìn nó cười xòa. Trên cái xe rùa phụ hồ của thầy là bốn năm can nước, rồi cả chai nhựa ngổn ngang. Nhà thầy nhiều người hơn nhà nó. Thật khó để nhận ra ông thầy trong bộ áo thun cộc tay.

"Mấy tháng nay trường đóng cửa, thầy làm gì thầy?".

Ông thầy nhìn học trò, cười méo xẹo: "Làm con lạc đà chở nước".

Nó cười hì hì. Chợt một thằng nhóc khác chạy đến gật đầu chào thầy, rồi quay sang nó rủ chiều đi bắt dế.

"Con không đi lấy nước hả?" - thầy nhìn hai bàn tay trống của nó hỏi.

"Dạ, ba con lấy" - nó chỉ tay phía trước mà chẳng rõ chỉ ai, đoạn quay sang bạn đón lấy can nước "để tao xách tiếp cho!".

Nhìn hai đứa học trò ríu rít, tim ông thầy giật thót. Sau mùa hạn mặn này, liệu đám trò nhỏ còn tin những gì ông nói về "châu thổ phù sa màu mỡ" nữa không. Trọng lực của trái đất như hút dính ông sâu xuống châu thổ, mấy ngón chân bấu chặt.

Dưới cái nắng chấp chới, châu thổ hóa thành một huyền thoại. Hơi nóng bốc lên đẩy trời cao thêm. Trời cứ thể cao mãi ra, nhìn xuống một vùng châu thổ chỉ còn là mảng nâu xám với mấy ngàn đầu người nhô lên như nấm đòi nước. Thứ nước chảy ào ạt vào can, thứ nước sóng sánh theo mỗi vòng xe đạp trên đường. Thằng nhỏ cố đạp nhanh. Nắng tháng năm tráo trở trút lên da thịt trẻ con đang phồng rộp. Một gã khùng đầu trần đi trên đường làng, vừa đi vừa hát mấy bài nhạc chế tục tĩu. "Ê... nhỏ...".

Nó ngoái nhìn, nhưng cứ chạy.

Thình lình, chiếc xe sụp xuống ổ gà, đổ nhào xuống đường. Mặt rát đau, máu rướm hai đầu gối nhưng nó chỉ quan tâm hai can nước đang nằm chỏng chơ trên đường. Một chiếc nắp vặn không kín, văng đâu mất sau cú rơi, nước từ miệng can chảy ra ừng ực như người đang hấp hối. Châu thổ sẽ lấy lại từng giọt, trong cái âm vang của cơn giận dữ tích tụ, đợi biển tới.

Nó lồm cồm ngồi dậy, cà nhắc đi đến lượm lại hai can nước. Trút hết số nước còn lại từ can nước bể sang can mất nắp, lấy nắp vặn kín, đoạn soi bóng nước trong can dưới ánh nắng chính ngọ, chẳng làm sao để nó đầy lại được.

Mặt trời chảy lên tấm thân nhầy nhụa. Bàn chân trần giẫm lên da thịt nóng rẫy của châu thổ. Chiếc xe nằm bên vệ đường, bánh trước móp méo, bánh sau theo quán tính vẫn còn xoay chậm chậm, bị bỏ lại sau chiếc bóng bé nhỏ cà nhắc lôi can nước, nhòe trong hơi nóng mùa hè.

Chỉ còn lại thằng điên trên đường, vừa đi vừa hát.

 

Theo HUỲNH TRỌNG KHANG (TTO)

Có thể bạn quan tâm

Vũ Văn Tam Lang & 50 cây violon đặc chế

Vũ Văn Tam Lang và 50 cây violon đặc chế

(GLO)- Cách đây vài năm, khi ngắm 22 cây đàn violon do ông Vũ Văn Tam Lang (phường An Phú, tỉnh Gia Lai) chế tác bằng tất cả tâm huyết được giới chuyên môn đánh giá cao, tôi thầm nghĩ, ông đã có thể tự hài lòng với những gì mình có.

Mở lối vào thế giới sắc màu

Mở lối vào thế giới sắc màu

(GLO)- Từ nét màu nước chấm phá, mực tàu loang trên giấy dó, đến những dòng thư pháp bay bổng hay gam màu rực rỡ của tranh sáp màu, acrylic - tất cả hòa quyện tại những lớp học vẽ. Mùa hè, những lớp học nhỏ ấy lặng lẽ góp phần vun đắp tâm hồn nghệ thuật cho nhiều bạn trẻ.

Hòa điệu cùng tình yêu nghệ thuật múa

Cặp đôi nghệ sĩ Nguyễn Cơ-Hồng Mai: Hòa điệu cùng tình yêu nghệ thuật múa

(GLO)- Cùng sinh năm rồng (1988) và lớn lên với tình yêu dành cho từng nhịp vũ đạo, Nguyễn Văn Cơ và Trần Thị Hồng Mai-hai nghệ sĩ trưởng thành từ Nhà hát Ca múa nhạc tổng hợp Đam San trở thành cặp đôi hiếm hoi của làng múa ở cao nguyên Pleiku, luôn song hành cả trên sân khấu và trong đời sống.

Vở ca kịch bài chòi trò chơi của quỷ: Tôn vinh chiến sĩ công an, cảnh tỉnh kẻ lầm lạc

Vở ca kịch bài chòi trò chơi của quỷ: Tôn vinh chiến sĩ công an, cảnh tỉnh kẻ lầm lạc

(GLO)- Vở diễn Trò chơi của quỷ do Ðoàn ca kịch bài chòi Bình Ðịnh (thuộc Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh Gia Lai) dàn dựng vừa giành huy chương đồng tại Liên hoan Nghệ thuật sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc về “Hình tượng người chiến sĩ Công an nhân dân” lần thứ V-năm 2025.

"Núi trên đất bằng"

"Núi trên đất bằng"

(GLO)- Tiến sĩ Hà Thanh Vân đã nhận xét Tiểu thuyết "Núi trên đất bằng" của Võ Đình Duy là một tác phẩm văn chương đầu tay ra mắt năm 2025, đánh dấu bước chuyển đầy bất ngờ từ một kiến trúc sư trẻ sống ở Gia Lai sang hành trình kiến tạo thế giới văn chương.

NHÀ THƠ ĐÀO AN DUYÊN: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

Nhà thơ Đào An Duyên: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

(GLO)- Với nhà thơ Đào An Duyên, đọc và viết chính là hành trình nuôi chữ. Trong hành trình ấy, chị chọn một lối đi riêng, chắt chiu xúc cảm, gửi tiếng lòng vào từng con chữ với niềm mong giữ lại những xanh tươi cuộc đời, từ đó góp thêm một giọng thơ giàu hương sắc cho văn chương Gia Lai.

BẢO TỒN CÁC KỊCH BẢN TIÊU BIỂU CỦA HÁT BỘI BÌNH ĐỊNH: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

Bảo tồn các kịch bản tiêu biểu của hát bội Bình Định: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

(GLO)- Hát bội Bình Định là một di sản văn hóa đặc sắc với nhiều vở tuồng kinh điển như: Sơn Hậu, Tam nữ đồ vương, Ngũ hổ Bình Tây, Hồ Nguyệt Cô hóa cáo (còn có tên khác là Chém cáo, Cổ miếu vãn ca) của Nguyễn Diêu, Trầm hương các, Diễn võ đình và Cổ thành… của Đào Tấn.

Nguyễn Nhật Ánh: Người làm vườn

Nguyễn Nhật Ánh: Người làm vườn

Tôi không phải một dịch giả chuyên nghiệp - mào đầu vậy hoàn toàn không phải để biện hộ cho những sơ suất, sai sót và thô lậu mà bất cứ ai khi chạm tay vào việc dịch nói riêng, việc chữ nghĩa nói chung, dẫu là tay thuận hay tay ngang, đều phải đối mặt và chịu trách nhiệm.

Khẳng định vị thế là cơ quan báo chí chủ lực

Khẳng định vị thế là cơ quan báo chí chủ lực

Để chào đón thời khắc đặc biệt của đất nước, của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; thực hiện nhiệm vụ cao cả với vai trò, vị thế là cơ quan ngôn luận của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; thực hiện nhiệm vụ mà người đứng đầu hệ thống Mặt trận đã tin tưởng giao phó; kể từ tháng 7.2025, Báo Đại đoàn kết ra mắt ấn phẩm Tinh hoa Việt bộ mới.
Đèo An Khê: Dấu ấn lịch sử

Đèo An Khê: Dấu ấn lịch sử

(GLO)- Nếu như Tây Bắc có “tứ đại danh đèo”: Mã Pí Lèng, Ô Quy Hồ, Pha Đin, Khau Phạ thì vùng duyên hải miền Trung lên đại ngàn Tây Nguyên cũng có “ngũ danh đèo”: An Khê, Phượng Hoàng, Khánh Lê, Ngoạn Mục, Violak.

default

Địa phận Phủ Hoài Nhơn được xác lập năm Hồng Đức thứ 2 (1471), là miền “viễn châu” khá rộng; sau hơn 550 năm, vùng đất rộng lớn lúc ban đầu được phân chia thành nhiều tỉnh thuộc Nam Trung bộ và Bắc Tây Nguyên. 
null