Tạo dựng lối sống văn hóa từ những hành động nhỏ

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Từng chút một, lối sống văn hóa cần được xây dựng từ những hành động nhỏ để tạo dựng cộng đồng văn minh.

1. “Phạt khủng” để xây dựng văn hóa giao thông là cách mà truyền thông nhắc đến về quy định tăng mức xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ theo Nghị định số 168/2024/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 1-1-2025. Theo nghị định mới, nhiều hành vi vi phạm là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tai nạn giao thông như: vượt đèn đỏ, đi ngược chiều, lạng lách, đánh võng, mở cửa xe ô tô thiếu quan sát… bị tăng nặng mức xử phạt.

Những ngày đầu thực hiện Nghị định số 168/2024/NĐ-CP, ý thức chấp hành trật tự, an toàn giao thông của người dân có sự chuyển biến rõ rệt. Xe đậu đúng làn, đúng vạch, tình trạng vượt đèn đỏ được giảm thiểu bởi người tham gia giao thông hiểu rõ hậu quả phải đối mặt là gánh nặng tài chính, có khi mất cả tháng lương do một lỗi vi phạm.

Ngoài ra, việc tăng cường ứng dụng công nghệ trong phát hiện vi phạm; khuyến khích người dân phối hợp, cung cấp thông tin về các trường hợp vi phạm cũng giúp tăng tính răn đe, làm thay đổi ý thức chấp hành quy định pháp luật về giao thông của người dân, góp phần giảm thiểu tai nạn.

dsf.jpg
Người dân nghiêm túc chấp hành tín hiệu đèn giao thông kể từ khi Nghị định 168 có hiệu lực từ 1-1-2025. Ảnh: Internet

Dù vậy, tại các nút giao thông vắng bóng cảnh sát, một số người dân vẫn chưa chấp hành tín hiệu đèn giao thông, dừng sai vạch, vẫn vượt ẩu. Điều này đặt ra vấn đề nhất thiết phải xây dựng cho được văn hóa giao thông. Thực trạng đáng quan ngại liên tục xảy ra gần đây tại một số tỉnh, thành là việc giải quyết mâu thuẫn bằng bạo lực khi va chạm giao thông. Nhiều vụ ẩu đả xuất phát chỉ từ va chạm nhỏ dẫn đến người thì thương vong, kẻ bị xử lý hình sự.

Theo Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia, văn hóa giao thông là tự giác chấp hành trật tự an toàn giao thông, ngăn chặn các hành vi gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông; tôn trọng, nhường nhịn người khác, tận tình giúp đỡ người tham gia giao thông gặp hoạn nạn, giúp đỡ người tàn tật, trẻ em, người cao tuổi để hướng tới một xã hội giao thông an toàn, thân thiện. Các hình thức xử phạt mạnh tay đã được áp dụng. Tuy nhiên, để xây dựng văn hóa giao thông thì không chỉ dựa vào quy định chế tài xử phạt.

Bản thân người viết bài này từng chứng kiến có những trường hợp dừng xe chờ đèn xanh dù đêm đã khuya, ngã tư đường không một bóng người. Có thể gọi đó là đỉnh cao của sự tự giác chấp hành hay cũng là lòng tự trọng của một công dân thượng tôn pháp luật. Giữa nhiều hình ảnh xấu xí phơi bày do vi phạm, va chạm giao thông, vẫn có những người giữ được thái độ bình tĩnh, văn minh, lịch sự khi gặp sự cố với tâm niệm: “Một sự nhịn, chín sự lành”.

2. Xây dựng lối sống văn hóa bắt đầu từ những việc đơn giản hàng ngày như “văn hóa đổ rác”. Nhiều du học sinh Việt Nam tại Nhật Bản, Hàn Quốc khi mới sang đã rất ngỡ ngàng với cách xử lý, phân loại rác thải cực kỳ tỉ mỉ của người dân sở tại. Các quốc gia này quy định phạt rất nặng, thậm chí nêu tên trường hợp vi phạm nếu không chấp hành quy định, không phân loại rác, vứt rác bừa bãi, vứt rác từ xe hơi… Với một số loại rác cồng kềnh, người dân còn bị thu thêm phí thu gom. Trong khi đó, ở ta, sự tùy tiện đổ rác vẫn là chuyện... “muôn năm cũ”.

Phổ biến là tình trạng xả rác bừa bãi nơi công cộng, những sự kiện tập trung đông người. Cho dù bạn trẻ yêu môi trường phát động rất nhiều hoạt động chung tay dọn sạch rác để “giải cứu” những điểm đến ưa thích như đồi thông Ia Dêr (huyện Ia Grai), đập Tân Sơn (huyện Chư Păh), núi Đá (TP. Pleiku)… nhưng cũng chỉ một thời gian ngắn, tình trạng xả rác bừa bãi... đâu lại hoàn đấy.

nguoi-dan-lang-brel-xa-ia-der-huyen-ia-grai-thue-xe-den-thu-gom-rac-tai-bai-rac-tu-phat-anh-lam-nguyen.jpg
Người dân làng Brel (xã Ia Dêr, huyện Ia Grai) thuê xe đến thu gom rác tại bãi rác tự phát. Ảnh: L.N

Mới đây, bức xúc vì trên con đường thơ mộng dẫn vào làng mọc lên một núi rác do những người thiếu ý thức từ nơi khác mang đến vứt bỏ, gây mất mỹ quan và ô nhiễm nghiêm trọng, người dân làng Brel (xã Ia Dêr) đã đóng góp kinh phí thuê xe rác đến thu gom. Thế nhưng, đến buổi chiều, một số bao rác đã lại chễm chệ “tập kết” tại khu vực gần đó. Sự ích kỷ của một số người chỉ quan tâm đến sự sạch sẽ nhà mình, mặc kệ môi trường đã đẩy nỗ lực sống xanh rơi vào bế tắc.

Và đâu đó vẫn còn những lời phàn nàn về văn hóa xếp hàng, văn hóa ăn buffet, văn hóa giữ trật tự nơi công cộng… của những người vô tư bất chấp luật lệ. Phương cách lâu dài, bền vững là cùng với áp dụng nghiêm chế tài thì cần tăng cường giáo dục, tuyên truyền, hình thành cho được lối sống văn hóa cho người dân, quyết liệt thay đổi thói quen xấu, giảm thiểu những hình ảnh phản cảm.

Cùng với đó, tạo nên dư luận xã hội mạnh mẽ lên án hành vi kém ý thức, để họ biết xấu hổ vì hành động không đẹp, phản cảm. Chỉ khi đó xã hội mới thật sự kỷ cương, tiến bộ, văn minh.

Có thể bạn quan tâm

Phố biển Gia Lai ngân vang nhịp cồng chiêng

Phố biển Gia Lai ngân vang nhịp cồng chiêng

(GLO)- Từ ngày 29-8 đến ngày 1-9, Đội cồng chiêng làng Pleiku Roh (phường Diên Hồng, tỉnh Gia Lai) có mặt tại phường Quy Nhơn để tham gia lễ hội “Tinh hoa đại ngàn - biển xanh hội tụ” năm 2025. Phố biển Gia Lai ngân vang nhịp cồng chiêng cùng vòng xoang nối dài.

Chương trình nghệ thuật đặc sắc '80 năm hành trình Độc lập-Tự do-Hạnh phúc'

Chương trình nghệ thuật đặc sắc '80 năm hành trình Độc lập-Tự do-Hạnh phúc'

Chương trình nghệ thuật quốc gia đặc biệt “80 năm hành trình Độc lập-Tự do-Hạnh phúc” sẽ diễn ra vào 20 giờ ngày 1/9 tại Sân vận động quốc gia Mỹ Đình, Hà Nội. Chương trình do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chỉ đạo, Nhà hát Nhạc Vũ Kịch Việt Nam phối hợp các đơn vị nghệ thuật thực hiện.

Các nghệ nhân làng Pleiku Róh trình diễn cồng chiêng trong Lễ hội đường phố. Ảnh: Nguyễn Dũng

Đại ngàn và phố biển Gia Lai chung nhịp lễ hội Quốc khánh

(GLO)-Không khí Quốc khánh 2-9 tràn ngập khắp nhiều nơi ở Gia Lai, mang đến bức tranh lễ hội sôi động, rực rỡ sắc màu. Từ âm vang cồng chiêng đại ngàn đến những màn trình diễn văn hóa, nghệ thuật cuốn hút, tất cả hòa quyện, tạo nên ngày hội của niềm vui, tình yêu quê hương và khát vọng vươn lên.

Gia Lai: Đặc sắc chương trình nghệ thuật truyền thống

Gia Lai: Đặc sắc chương trình nghệ thuật truyền thống

(GLO)-Trong khuôn khổ lễ hội "Tinh hoa đại ngàn-Biển xanh hội tụ" năm 2025, tối 31-8, tại Quảng trường Chiến Thắng (phường Quy Nhơn), Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tổ chức chương trình nghệ thuật truyền thống, nhằm lan tỏa giá trị di sản văn hóa của tỉnh đến đông đảo người dân và du khách.

Nhận diện, định hướng bảo tồn, phát huy giá trị di tích Trường Lũy tỉnh Gia Lai

Nhận diện, định hướng bảo tồn, phát huy giá trị di tích Trường Lũy tỉnh Gia Lai

(GLO)- Sáng 25-8, Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai phối hợp với Viện Khoa học Xã hội vùng Nam bộ tổ chức Hội thảo khoa học “Nghiên cứu giá trị và định hướng bảo tồn, phát huy giá trị di tích Trường Lũy tỉnh Gia Lai” và công bố báo cáo sơ bộ kết quả khai quật khảo cổ di tích này.

Đá cũ An Khê hướng tới danh hiệu Di sản văn hóa thế giới

Đá cũ An Khê hướng tới danh hiệu Di sản văn hóa thế giới

(GLO)- Hơn 80 vạn năm trước, trên vùng đất An Khê (tỉnh Gia Lai), những cộng đồng người cổ đã ghè đẽo đá, để lại dấu tích thuộc loại sớm nhất ở Đông Nam Á. Đây không chỉ là chứng tích của một nền văn hóa cổ xưa, mà còn đặt Việt Nam vào bản đồ nghiên cứu tiến hóa loài người thế giới.

Dấu tích người Kinh xưa ở Tây Sơn thượng đạo

Dấu tích người Kinh xưa ở Tây Sơn thượng đạo

(GLO)- Nằm trên vùng đất ven sông Ba, đình An Khê và đình Cửu An (thuộc quần thể Khu di tích quốc gia đặc biệt Tây Sơn thượng đạo) là những chứng tích hiếm hoi về sự hiện diện của cộng đồng người Kinh trên vùng đất cao nguyên Gia Lai từ thế kỷ XVII - XVIII.

Đồng đội

Đồng đội

(GLO)- Cả nhà không yên tâm khi bố quyết định theo đoàn Cựu chiến binh về Quảng Trị thăm lại chiến trường xưa. Bố vừa trải qua một đợt điều trị dài vì thoái hóa khớp, đầu gối đau nhức, đi lại rất khó khăn.

Đằng sau bộ ảnh vừa đoạt giải Bạc của NSNA Đào Tiến Đạt

Đằng sau bộ ảnh vừa đoạt giải Bạc của NSNA Đào Tiến Đạt

(GLO)- Mới đây, bộ ảnh “Cổ tích thời hiện đại” (The fairy tale of modern) của Nghệ sĩ Nhiếp ảnh (NSNA) Đào Tiến Đạt đoạt Giải Bạc tại cuộc thi ảnh quốc tế Nexus International Photography Awards 2025 (NIPA). Bộ ảnh là câu chuyện về nghị lực sống và tình bạn trong cuộc đời nhà thơ Nguyễn Ngọc Hưng.

Lan tỏa văn hóa đọc

Lan tỏa văn hóa đọc đến buôn làng vùng sâu

(GLO)- Cuộc thi “Giới thiệu sách trực tuyến” năm 2025 do Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai tổ chức thu hút nhiều cá nhân là người đồng bào dân tộc thiểu số tham gia. Bằng tình yêu với sách, họ đã góp phần lan tỏa văn hóa đọc đến buôn làng vùng sâu.

null