Hè về lại nhớ mo cau

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Bà nội từ vườn bước vào, trên tay lỉnh kỉnh mấy cái tàu cau đang còn nặng trịch. Bố phụ bà dùng dao lọc bỏ phần cuống và lá, chỉ còn lại phần thân rồi mang ra nắng phơi khô. Lúc thấy bà cầm tàu cau đi vào sân, trong đầu tôi đã hiện lên hình ảnh những chiếc quạt mo cau xinh xắn vào mỗi mùa hè, bà vẫn thường lấy quạt ra phe phẩy tạo làn gió mát.
 

Những chiếc tàu cau rụng không đều nên sáng nào bà cũng ra vườn ngóng, rồi mang chúng vào nhà. Hàng cau chừng chục cây được bố tôi trồng từ rất lâu, thuở vừa mới cưới mẹ về. Bố bảo, lúc trồng cau chẳng tính toán làm kinh tế mà chỉ nghĩ trồng cây để lấy quả cúng và để bà ăn cho thêm vui tuổi già. Hàng cau cao vút cứ thế hiên ngang vươn lên trên mảnh đất cằn cỗi đầy nắng gió. Lúc loại bỏ phần cuống và lá, bố nói rằng chiếc tàu cau này có thể làm được một cái quạt loại vừa, còn chiếc khác to hơn thì làm được hai cái quạt, một cái lớn, một cái bé. Chúng tôi ngồi cạnh bố, dán mắt vào những chiếc tàu cau rồi sờ vào tàu cau mát rượi, lòng lâng lâng vui sướng nghĩ về những chiếc quạt nhỏ xinh.

 

Kéo mo cau - trò chơi tuổi thơ. Ảnh: Internet
Kéo mo cau - trò chơi tuổi thơ. Ảnh: Internet


Tàu cau phải phơi nắng chừng một buổi cho bớt nặng và thêm dẻo dai, sau đó bố mới làm quạt. Tạo hình quạt xong rồi thì mang ra nắng phơi cho đến khi quạt khô cong mới thôi. Quạt phơi dưới nắng thường bị quăn mép, vểnh lên, bố dùng cối đá đè lên cho phẳng phiu. Sau khi những chiếc quạt hoàn thành với nhiều kích thước khác nhau, bà xếp gọn gàng trên nóc tủ. Có chiếc bà cẩn thận “khoác áo” bằng những đường diềm chỉ đỏ xinh xắn. Khi mất điện, quạt mo cau là “bảo bối” cho cả nhà. Anh em tôi bé thì dùng quạt bé, còn bà và bố mẹ dùng quạt lớn hơn.  
 
Tôi nhớ những tháng ngày ở quê vào những năm 1990, lúc đấy quê tôi vừa mới có điện, nhưng tới hè là lại bị cắt điện luân phiên. Những cơn gió Lào xào xạc thổi bỏng rát. Buổi tối, mẹ lấy manh chiếu cũ, trải giữa sân gạch, cả nhà quây quần bên nhau, mỗi người cầm một chiếc quạt phe phẩy.
 
Ngoài làm quạt, tàu cau còn là đồ chơi của lũ trẻ nhà nghèo nghịch ngợm. Hồi đó, không đứa nào là không biết trò chơi kéo mo cau. Một đứa ngồi, một đứa kéo, rồi luân phiên nhau kéo đi khắp đường làng. Thương những lần mải miết chơi mà không hay mo cau bị thủng dẫn đến quần cũng thủng theo, tôi trở về nhà canh cánh với nỗi sợ bị bố mẹ mắng. Thương cả những giấc ngủ mộng mị vẫn thấy mình cười khanh khách trong trò chơi ngày xưa, để rồi nước mắt rơi khi chợt nhận ra tuổi thơ đã lùi về xa lắc...
 
Thoắt cái, tôi đã xa quê hai mươi năm có lẻ, xa những mùa hè bỏng rát với gió Lào xào xạc. Quê nhà hôm nay đã thay da đổi thịt, cuộc sống không còn khó khăn như trước. Bà tôi đã về với cát bụi. Lòng tôi bâng khuâng nhớ bà, nhớ hình ảnh bà lỉnh khỉnh từ vườn bước vào, cầm trên tay chiếc tàu cau rụng. Cuộc sống ngày xưa khó khăn, những chiếc mo cau đã đi cùng năm tháng của cuộc đời người nông dân tần tảo... Hè về lại nhớ mo cau, ký ức tuổi thơ trong tôi mãi không phai mờ!

Theo MAI HOÀNG (baoquangngai)

 

Có thể bạn quan tâm

Bé An Nhiên có niềm đam mê và tình yêu đặc biệt với cây đàn t'rưng. Ảnh: Vũ Chi

Nahria Rose An Nhiên và tình yêu tiếng đàn t’rưng

(GLO)- Mới 8 tuổi nhưng cô bé dân tộc Cơ-ho Nahria Rose An Nhiên đã bộc lộ năng khiếu đánh đàn t’rưng. Với khả năng làm chủ sân khấu cùng ngón đàn điêu luyện, các tiết mục trình diễn của em luôn nhận được những tràng pháo tay không ngớt từ khán giả.

Tính sử thi trong tranh Xu Man

Tính sử thi trong tranh Xu Man

(GLO)- Họa sĩ Xu Man (1925-2007) được mệnh danh là “cánh chim đầu đàn của mỹ thuật Tây Nguyên”. Nét đặc sắc trong tranh Xu Man là tính sử thi. Đây vừa là đặc trưng nghệ thuật cũng vừa là nội hàm văn hóa ẩn trong tác phẩm của ông.

Xếp từng hạt gạo thành tranh

Xếp từng hạt gạo thành tranh

Cha mẹ làm nông, cả tuổi thơ của Trương Kim Ngân (sinh năm 1994) đã quen với việc gieo mạ, gặt lúa. Về sau, theo nghề họa sĩ - nghệ nhân, chị vẫn để bàn tay mình gắn bó với từng hạt gạo thân yêu thay vì chỉ có cọ, màu, giấy vẽ…

Khi sông gặp biển

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Khi sông gặp biển

(GLO)- Giữa dòng chảy ký ức, bài thơ "Khi sông gọi biển" của tác giả Nguyễn Thanh Mừng gợi về hình bóng con sông xưa với lời hẹn thơ ngây, thể hiện nỗi niềm tiếc nuối trước những đổi thay. Sông vẫn đợi, chỉ người đã không còn như trước.

Người nối dài tình yêu với dân ca Jrai

Người nối dài tình yêu với dân ca Jrai

(GLO)- Suốt 50 năm qua, bà Kpă H’Mi (SN 1961, buôn Chư Jú, xã Ia Rsai, huyện Krông Pa) vẫn luôn say mê những giai điệu dân ca Jrai. Bà là niềm tự hào của buôn làng khi không chỉ lưu giữ mà còn truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ thêm yêu và gắn bó với những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

Mắt hạ cho nhau

Thơ Lenguyen: Mắt hạ cho nhau

(GLO)- "Mắt hạ cho nhau" của Lenguyen là khúc ngân dịu dàng của tuổi học trò, nơi bằng lăng tím, phượng đỏ và tiếng ve gọi về ký ức. Bài thơ chan chứa hoài niệm, tiếc nuối những rung động đầu đời chưa kịp nói thành lời.

“Tên Người là cả một niềm thơ”

“Tên Người là cả một niềm thơ”

(GLO)- Bảo tàng Hồ Chí Minh (thuộc Bảo tàng tỉnh Gia Lai) hiện trưng bày, giới thiệu nhiều hình ảnh, tài liệu, hiện vật về cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Bác. Một trong số đó là tập sách “Tên Người là cả một niềm thơ” do ông Nguyễn Khoa-Cán bộ lão thành cách mạng trao tặng năm 2004.

Mới mẻ “Trang sách mùa hè”

Mới mẻ “Trang sách mùa hè”

(GLO)- 12 năm liên tục duy trì chương trình “Trang sách mùa hè” cũng là chừng ấy thời gian cán bộ, viên chức Thư viện tỉnh dành nhiều tâm huyết để tạo ra một không gian vừa học vừa chơi mới mẻ, hấp dẫn.

Thơ Phạm Đức Long: Di vật đời người

Thơ Phạm Đức Long: Di vật đời người

(GLO)- Bài thơ "Di vật đời người" của Phạm Đức Long là khúc tưởng niệm thấm đẫm cảm xúc về những người lính đã hi sinh trong chiến tranh. Họ ngã xuống giữa rừng xanh, để lại những di vật bình dị mà thiêng liêng, là biểu tượng bất tử của một thời tuổi trẻ quên mình vì Tổ quốc...

Khai mạc triển lãm ảnh “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”

Khai mạc triển lãm ảnh “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”

Nhân kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2023); 47 năm Ngày Quốc tế Bảo tàng (18/5/1978 - 18/5/2025), sáng 12-5, Bảo tàng tỉnh Bình Định phối hợp Bảo tàng Quang Trung khai mạc triển lãm ảnh chủ đề “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”.