Xung quanh nội dung này, phóng viên Báo và Phát thanh, truyền hình Gia Lai đã phỏng vấn ông Phạm Văn Nam, Giám đốc Sở GD&ÐT.
▪ Xin ông cho biết những mục tiêu cụ thể của đợt khảo sát điều kiện dạy và học tại 7 xã biên giới trong 2 ngày đầu tháng 8 vừa qua?
- Trong 2 ngày thực địa, Sở GD&ĐT đã phối hợp cùng các sở, ngành và đơn vị liên quan tiến hành khảo sát thực tế tại 7 xã biên giới của tỉnh gồm: Ia Mơ, Ia Púch, Ia Nan, Ia Pnôn, Ia Dom, Ia Chia và Ia O.
Mục tiêu của đợt khảo sát lần này nhằm đánh giá toàn diện hiện trạng cơ sở vật chất các trường học để triển khai đầu tư đồng bộ, đảm bảo đạt chuẩn mức độ 2 theo quy định của Bộ GD&ĐT. Đồng thời, rà soát điều kiện sinh hoạt, học tập nội trú, bán trú của học sinh, trong đó có con em quân nhân đang học tại các xã biên giới, qua đó đề xuất các chế độ, chính sách phù hợp.
Bên cạnh đó, đợt khảo sát còn hướng tới việc tạo điều kiện thuận lợi cho đội ngũ giáo viên yên tâm công tác lâu dài, góp phần giữ chân học sinh đến trường, hạn chế tình trạng bỏ học và phát triển nguồn nhân lực tại chỗ cho vùng biên giới.
Đợt khảo sát ghi nhận sự phối hợp tích cực, đồng bộ giữa các sở, ngành, đơn vị liên quan cùng chính quyền địa phương và người dân tại 7 xã biên giới. Đặc biệt, chủ trương xây dựng hệ thống trường phổ thông dân tộc nội trú, bán trú để đưa vào phục vụ năm học 2026 - 2027 nhận được sự đồng thuận, ủng hộ rất cao từ cấp ủy, chính quyền và người dân địa phương.
Mô hình trường liên cấp được kỳ vọng sẽ đáp ứng nhu cầu thực tế của học sinh, phụ huynh và giáo viên ở những nơi có tỷ lệ học sinh dân tộc thiểu số cao. Khi hoàn thiện, học sinh được học tập, sinh hoạt tại chỗ, giảm gánh nặng di chuyển và góp phần giữ vững sĩ số, nâng cao chất lượng giáo dục.
▪ Từ đợt khảo sát thực tế, Sở đã đề xuất mô hình trường học như thế nào cho phù hợp với từng địa phương? Việc triển khai liệu có gặp trở ngại gì không, thưa ông?
- Trên cơ sở khảo sát thực tế và đề xuất của UBND 7 xã biên giới, Sở GD&ĐT đã xây dựng báo cáo đề xuất xây dựng trường nội trú liên cấp tiểu học và THCS, đảm bảo đầy đủ các phân khu chức năng: khu hành chính, khu học tập, khu phục vụ sinh hoạt cho học sinh và giáo viên, khu TDTT, khu phục vụ hoạt động trải nghiệm lao động, sản xuất… phục vụ toàn diện cho việc giảng dạy, học tập, chăm sóc và rèn luyện học sinh.
Với địa hình tại các xã biên giới của tỉnh, quá trình xây dựng sẽ không gặp nhiều khó khăn trong việc vận chuyển vật tư, vật liệu và trang thiết bị. Tuy nhiên, công tác tổ chức vận hành trường nội trú, bán trú sau khi hoàn thành đòi hỏi phải có đội ngũ quản lý, giáo viên ổn định, được đào tạo chuyên sâu và có chính sách hỗ trợ đủ mạnh để gắn bó lâu dài. Đây sẽ là thách thức không nhỏ.
▪ Với tổng số hơn 10.000 học sinh đang theo học, trong đó trên 7.100 em có nhu cầu ở bán trú hoặc nội trú, ngành Giáo dục sẽ ưu tiên đầu tư hạng mục nào trước để đáp ứng nhu cầu cấp bách?
- Ngành Giáo dục xác định ưu tiên đầu tư trước tiên là khu nhà ở nội trú và các hạng mục phục vụ sinh hoạt thiết yếu cho học sinh. Đây là yếu tố cấp bách nhằm giải quyết ngay nhu cầu lưu trú, ăn ở ổn định để các em yên tâm học tập.
Tuy nhiên, hiện tại, diện tích đất của các trường tại 7 xã biên giới chỉ từ 5 - 10 ha, không đủ để xây dựng trường nội trú liên cấp tiểu học và THCS theo hướng dẫn tại Văn bản số 4408/BGDĐT-KHTC ngày 29.7.2025 của Bộ GD&ĐT. Vì vậy, cần bố trí khu đất mới để đảm bảo quy mô xây dựng.
Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh, Sở GD&ĐT đã tham mưu UBND tỉnh báo cáo Bộ GD&ĐT triển khai xây dựng 7 trường nội trú liên cấp tiểu học và THCS trên địa bàn 7 xã biên giới trong năm 2025 (xây dựng mới tất cả các hạng mục theo quy định trên khu đất đã được quy hoạch), với tổng kinh phí hơn 1.200 tỷ đồng.
Vị trí xây dựng các trường nội trú liên cấp được lựa chọn trên cơ sở thuận tiện giao thông, không nằm trong vùng có nguy cơ thiên tai và có sẵn hạ tầng như điện, nước, viễn thông. Việc quy hoạch cũng tính đến điều kiện thực tế từng địa phương để thuận lợi khi triển khai và vận hành.
▪ Để bảo đảm tiến độ và chất lượng công trình trường học tại vùng biên, Sở GD&ĐT sẽ phối hợp với các đơn vị liên quan như thế nào trong từng giai đoạn triển khai?
- Trong quá trình triển khai xây dựng, Sở GD&ĐT sẽ phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành liên quan để đảm bảo tiến độ và chất lượng công trình.
Cụ thể, Sở sẽ phối hợp với Sở Xây dựng và UBND các xã biên giới trong việc khảo sát, hoàn thiện quy hoạch cục bộ, đảm bảo thiết kế trường lớp phù hợp thực tiễn và triển khai đúng tiến độ. Đồng thời, phối hợp với Sở Tài chính để điều chỉnh kế hoạch vốn đầu tư, bố trí ngân sách hợp lý cho việc xây dựng các trường…
▪ Trong điều kiện đặc thù của vùng biên giới, đâu là những giải pháp mang tính chiến lược mà Sở GD&ĐT hướng tới để nâng cao chất lượng giáo dục một cách bền vững ?
- Về lâu dài, Sở GD&ĐT xác định nâng cao chất lượng giáo dục vùng biên phải toàn diện, đồng bộ. Sở sẽ tập trung nâng cao năng lực đội ngũ thông qua đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn và kỹ năng quản lý cho cán bộ, giáo viên tại các trường. Đồng thời, Sở cũng tham mưu UBND tỉnh xây dựng chính sách đặc thù nhằm thu hút, giữ chân giáo viên giỏi về công tác lâu dài tại các xã biên giới.
Về chuyên môn, Sở chỉ đạo các trường xây dựng kế hoạch giáo dục phù hợp với thực tiễn địa phương, linh hoạt điều chỉnh phương pháp dạy học dựa trên kết quả học sinh. Bên cạnh đó, đảm bảo chính sách cho học sinh, nhất là con em dân tộc thiểu số, được học tập và sinh hoạt trong môi trường an toàn, đầy đủ.
▪ Xin cảm ơn ông!
