Trong lời điếu, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định, trọn cuộc đời, đồng chí Đỗ Mười có nhiều công lao to lớn và cống hiến xuất sắc đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng ta, dân tộc ta.
Sáng nay (7/10), trong niềm xúc động và tiếc thương vô hạn, Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Chủ tịch nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Chính phủ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Uỷ Ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng đồng bào, đồng chí cả nước, bạn bè và gia đình trang trọng tổ chức Lễ truy điệu và tiễn đưa Đồng chí Đỗ Mười, nguyên Tổng Bí thư Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, nguyên Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng (nay là Thủ tướng Chính phủ) nước Cộng hòa xã hội Chủ nghĩa Việt Nam; Nguyên cố vấn Ban chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam về nơi an nghỉ cuối cùng.
 |
| Lễ truy điệu Nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười |
Tham dự lễ truy điệu có các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đại diện các bộ, ban ngành, cơ quan, đoàn thể Trung ương và địa phương; đại diện các tầng lớp nhân dân và gia quyến nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười.
Đến dự Lễ truy điệu Nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười còn có đồng chí Thongloun Sisoulith, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào và nhiều bạn bè quốc tế. Cùng thời điểm này, lễ truy điệu Nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười cũng được cử hành trọng thể tại Hội trường Thống nhất TPHCM .
Từ sáng sớm, đông đảo các tầng lớp nhân dân, cán bộ, chiến sĩ đã tề tựu đông đủ tại khu vực Nhà Tang lễ Quốc gia số 5 Trần Thánh Tông, thành phố Hà Nội, bày tỏ niềm tiếc thương vô hạn, tiễn đưa nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười- Nhà lãnh đạo xuất sắc, có uy tín lớn của Đảng, Nhà nước và nhân dân ta; người Đảng viên cộng sản kiên trung, suốt đời cống hiến, hy sinh vì lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, vì hạnh phúc của nhân dân, về nơi an nghỉ cuối cùng.
 |
| Phó Thủ tướng thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình, Trưởng ban Tổ chức Lễ tang tuyên bố Lễ truy điệu |
Phát biểu Tuyên bố Lễ truy điệu, Phó Thủ tướng thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình, Trưởng Ban Tổ chức Lễ tang cho biết: Trong những ngày qua, đã có trên 1600 đoàn với số lượng trên 60.000 người, đại diện các cơ quan, đoàn thể, địa phương, đơn vị, các lực lượng vũ trang nhân dân, các nhân sĩ trí trức, chức sắc tôn giáo, các tổ chức cá nhân trong nước và quốc tế đã đến viếng nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười tại Nhà tang lễ Quốc gia số 5 Trần Thánh Tông Hà Nội, tại Hội trường Thống nhất TPHCM và tại quê nhà xã Đông Mỹ, huyện Thanh Trì, Hà Nội. Có hơn 100 đoàn ngoại giao và tổ chức quốc tế, trong đó có 3 đoàn ngoại giao cấp cao các nước, Lào, Campuchia và Cuba đã đến viếng Nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười. Nhiều lãnh đạo các nước, bạn bè quốc tế đã gửi điện chia buồn với Đảng, Nhà nước và nhân dân ta cùng gia quyến đồng chí Đỗ Mười.
Sau Quốc thiều Việt Nam được cử lên trang trọng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước đọc Lời điếu tưởng niệm nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười. Tổng Bí thư trân trọng ôn lại tiểu sử và quá trình hoạt động cách mạng của nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười, khẳng định, trọn cả cuộc đời với hơn 80 năm hoạt động cách mạng, đồng chí Đỗ Mười đã có nhiều công lao to lớn và cống hiến xuất sắc đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng ta, dân tộc ta, gắn liền với sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước và kiên định con đường đi lên chủ nghĩa xã hội mà Đảng, Bác Hồ và Nhân dân ta đã lựa chọn.
 |
| Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước đọc Lời điếu |
Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ cứu nước, đồng chí Đỗ Mười đã vào sinh ra tử và được giao nhiều trọng trách như Bí thư Tỉnh uỷ các tỉnh Hà Đông, Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình, Hoà Bình, Phó Bí thư kiêm Phó Chủ tịch Uỷ ban Kháng chiến Hành chính liên khu III, Chính uỷ quân khu; Bí thư khu uỷ, Chủ tịch Uỷ ban kháng chiến Hành chính khu Tả ngạn sông Hồng, Bí thư Thành uỷ và Chủ tịch Uỷ ban quân chính thành phố Hải Phòng, Trưởng Ban Chỉ đạo khu 300 ngày, Phó Chủ tịch Hội đồng chi viện tiền tuyến Trung ương và chống phong toả cảng Hải Phòng. Đồng chí là người trực tiếp tổ chức chỉ đạo xây dựng đường ống dẫn dầu bí mật từ Lạng Sơn vào chiến trường miền Nam, đây là đường dẫn dầu huyết mạch góp phần quan trọng vào Đại thắng mùa Xuân 1975, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Tổng Bí thư cũng nêu rõ, sau khi đất nước hoà bình, thống nhất, đồng chí Đỗ Mười được Đảng, Nhà nước giao phó nhiều trọng trách như Thứ trưởng, rồi Bộ trưởng Bộ Nội thương; Chủ nhiệm Uỷ ban Vật giá nhà nước; Bộ trưởng Bộ Xây dựng, Chủ nhiệm Uỷ ban Kiến thiết cơ bản nhà nước; Phó Thủ tướng nhiều khoá phụ trách công nghiệp, vật tư, phân phối lưu thông; Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng (nay là Thủ tướng Chính phủ) từ năm 1988 đến năm 1991; Thường trực Ban Bí thư; Đại biểu Quốc hội các khoá II, IV, V, VI, VII, VIII và IX.
Trong những năm đầy khó khăn của thập niên 90, Đồng chí đã cùng tập thể lãnh đạo Đảng và Nhà nước đề ra và chỉ đạo triển khai thực hiện đường lối đổi mới toàn diện, tạo được bước ngoặt có ý nghĩa lịch sử của đất nước; đề xuất các chương trình phát triển kinh tế - xã hội chuyển từ kinh tế tập trung quan liêu bao cấp sang kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và có các giải pháp chống lạm phát hiệu quả. Đồng chí là người đề xướng chủ trương phong tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam anh hùng, Quy chế dân chủ ở cơ sở. Trong bối cảnh đất nước bị bao vây, cấm vận, Đồng chí Đỗ Mười đã có những đóng góp to lớn trong việc bình thường hoá quan hệ ngoại giao với các nước trong khu vực và trên thế giới; đưa Việt Nam tham gia ASEAN; chủ động, tích cực mở rộng quan hệ đối ngoại và hội nhập quốc tế. Là Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, đồng chí luôn bám sát, đôn đốc công việc, triển khai nghiêm túc, kịp thời các chủ trương, chính sách của Đảng, nhất là đường lối công nghiệp hoá đất nước, hướng tới xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ.
 |
| Các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước và nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước dự lễ truy điệu nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười |
Từ tháng 6 năm 1991 đến tháng 12 năm 1997, trên cương vị Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Quân uỷ Trung ương, bằng những kinh nghiệm thực tiễn phong phú, đồng chí Đỗ Mười đã cùng tập thể Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư luôn nêu cao tinh thần kiên định, vững vàng, đoàn kết, thống nhất, lãnh đạo, chỉ đạo toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta vượt qua nhiều thách thức, tiếp tục thực hiện đường lối đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, hoàn thành tốt nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó.
Tổng Bí thư nhấn mạnh, trọn cả cuộc đời với hơn 80 năm hoạt động cách mạng, đồng chí Đỗ Mười đã có nhiều công lao to lớn và cống hiến xuất sắc đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng ta, dân tộc ta, gắn liền với sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước và kiên định con đường đi lên chủ nghĩa xã hội mà Đảng, Bác Hồ và Nhân dân ta đã lựa chọn. Là cán bộ lão thành cách mạng, được tôi luyện, trưởng thành qua các cuộc kháng chiến, tù đày và trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Đồng chí luôn giữ vững ý chí, phẩm chất của người chiến sĩ cộng sản, hết lòng phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân; không ngừng rèn luyện, ham học tập, trau dồi đạo đức cách mạng, nâng cao tri thức, tìm tòi, sáng tạo, có bản lĩnh chính trị vững vàng, sắc sảo, quyết đoán và hành động quyết liệt trong mọi công việc.
Là một trong những nhà lãnh đạo chủ chốt tiêu biểu của Đảng, dù ở cương vị nào, Đồng chí cũng mang hết nhiệt huyết đóng góp nhiều ý kiến quan trọng vào những vấn đề lớn của đất nước. Đồng chí luôn quan tâm tới vấn đề xây dựng, chỉnh đốn Đảng, thường xuyên nhấn mạnh phải xây dựng Đảng ta thật trong sạch, vững mạnh, giữ vững nguyên tắc tổ chức, sinh hoạt đảng, kiên quyết đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, quan liêu, xa rời quần chúng; chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực...
Đồng chí luôn căn dặn cán bộ phải gương mẫu, làm gương cho cấp dưới, gắn bó mật thiết với nhân dân. Bản thân Đồng chí không ngừng phấn đấu, rèn luyện, học tập tư tưởng, đạo đức, tác phong, lối sống theo tấm gương của Chủ tịch Hồ Chí Minh, luôn thể hiện rõ phẩm chất cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư; sống giản dị, khiêm tốn; giữ gìn sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng, đặt lợi ích của Đảng, Tổ quốc và nhân dân lên trên hết. Cuộc đời hoạt động cách mạng của Đồng chí là tấm gương sáng để đồng bào, đồng chí, cán bộ, chiến sĩ cả nước yêu quý, học tập noi theo. Trong gia đình, Đồng chí là người chồng, người cha, người ông, người cụ mẫu mực, đức độ, giàu đức hy sinh và lòng nhân ái.
Với 102 tuổi đời, 80 năm tuổi Đảng, đồng chí Đỗ Mười đã trọn đời phấn đấu, cống hiến cho sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng và Nhân dân ta. Đồng chí đã được trao tặng nhiều phần thưởng cao quý: Huân chương Sao Vàng; Huy hiệu 80 năm tuổi Đảng và nhiều huân, huy chương cao quý khác của Việt Nam và Quốc tế.
Bày tỏ lòng tiếc thương và tình cảm sâu sắc đối với đồng chí Đỗ Mười, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nguyện đoàn kết một lòng, noi gương Đồng chí, cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ra sức phấn đấu tiếp tục đi theo con đường cách mạng mà Đảng, Bác Hồ và các thế hệ cách mạng đi trước, trong đó có Đồng chí đã lựa chọn; kiên định chủ nghĩa Mác - Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, vì mục tiêu xây dựng một nước Việt Nam "dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh".
 |
| Cả hội trường Nhà tang lễ dành phút mặc niệm. |
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trân trọng gửi đến toàn thể gia quyến Đồng chí Đỗ Mười lời chia buồn sâu sắc nhất trước nỗi đau thương, mất mát không gì bù đắp được.
Sau lời điếu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Lãnh đạo Ðảng, Nhà nước và gia quyến, cùng các đồng chí, đồng đội, đồng bào đã dành một phút mặc niệm tưởng nhớ nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười.
Thay mặt gia quyến, ông Nguyễn Duy Trung con trai nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười phát biểu gửi lời cảm ơn sâu sắc đến lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận tổ quốc Việt Nam, các ban, bộ ngành, đoàn thể trung ương và địa phương, các giáo sư, y bác sĩ đã ngày đêm quan tâm chăm sóc, tổ chức tang lễ và động viên gia đình vượt lên những khó khăn, đau thương mất mát. Đồng thời, bày tỏ các thế hệ con cháu sẽ nguyện tiếp tục noi theo tấm gương sáng người cha kính yêu, nỗ lực đóng góp nhiều hơn cho quê hương, đất nước.
 |
| Đại diện gia đình nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười phát biểu cảm ơn. |
Trong niềm tiếc thương vô hạn, trong nền nhạc trầm hùng của bài "Hồn tử sĩ", các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đại diện các bộ, ban, ngành, đoàn thể, đồng chí, đồng bào đã đi quanh linh cữu lần cuối tiễn biệt nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười, Nhà lãnh đạo xuất sắc, có uy tín lớn của Đảng, Nhà nước và nhân dân ta; Người đảng viên cộng sản rất mực kiên trung, suốt đời chiến đấu hy sinh vì lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, vì hạnh phúc của nhân dân; Người có nhiều công lao và cống hiến to lớn cho sự nghiệp đấu tranh, giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước và trong công cuộc đổi mới, xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Ðúng 9h30 phút, lễ di quan được cử hành. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cùng nhiều đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng Nhà nước đã trân trọng đi bên linh cữu nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười ra linh xa, tiễn đưa đồng chí về nơi an nghỉ cuối cùng tại quê nhà thôn 1, xã Đông Mỹ, huyện Thanh Trì, Hà Nội.
 |
| Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đứng hai bên cùng nâng linh cữu đồng chí Đỗ Mười đang di chuyển ra cỗ linh xa. |
Lễ an táng nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười sẽ diễn ra lúc 13 giờ, tại quê hương nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười, Khu Ma Vang, thôn 1, xã Đông Mỹ, huyện Thanh Trì, Hà Nội.
Xuân Dần-Nguyên Nhung-Lại Hoa/VOV
