Quy Nhơn ghi dấu ấn đậm sâu trong cuộc đời nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.
Nhân kỷ niệm 20 năm ngày mất của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn (1.4.2001 - 1.4.2021), chúng tôi đã tìm đến những nơi ông từng lưu dấu ở thành phố biển đẹp xinh này.
 |
| Trịnh Công Sơn (thứ 2 từ trái qua) đang giao lưu với người hâm mộ tại quán cà phê Thu Vàng. |
Theo ký ức của một số bằng hữu của nhạc sĩ họ Trịnh, chính xác vào ngày 22.4.1962, ông từ Huế vào học tại Trường Sư phạm Quy Nhơn. Tuy nhiên một số tài liệu khác lại cho rằng Trịnh Công Sơn vào học Trường Sư phạm Quy Nhơn khóa 1963 - 1964.
Ngày ấy giáo sinh chỉ cần có bằng Trung học đệ nhất cấp (tương đương tốt nghiệp THCS bây giờ) là đã có thể đăng ký thi tuyển. Ông Trần Đình Trắc (83 tuổi), nguyên là người phụ trách Phòng Hành chính & Quản trị Trường Sư phạm Quy Nhơn, giải thích: Trường Sư phạm Quy Nhơn khi đó đào tạo 2 hệ: Giáo viên tiểu học và Giáo học bổ túc. Trong đó, hệ Giáo viên tiểu học chỉ cần có bằng Trung học đệ nhất cấp là được đăng ký thi tuyển, thời gian học là 1 năm. Riêng hệ Giáo học bổ túc chỉ tuyển người có bằng Tú tài (tương đương tốt nghiệp THPT bây giờ), thời gian học là 2 năm. Trịnh Công Sơn đã có bằng Tú tài nên ông thuộc hệ Giáo học bổ túc. Thời gian học Trường Sư phạm Quy Nhơn, ban đầu Trịnh Công Sơn và 2 người bạn ở trọ tại nhà vợ ông Đào Đức Duyên ở 70 Gia Long (nay là đường Trần Hưng Đạo, TP Quy Nhơn). Sau đó, Trịnh Công Sơn chuyển sang nhà một người bà con ở gần rạp Kim Khánh (nay là Cụm rạp chiếu phim, khu vui chơi giải trí và điện máy Quốc Khánh). Thời gian này, Trịnh Công Sơn thường uống cà phê ở quán Phi Điệp, nằm trên đường Phan Bội Châu (nay là trụ sở Công ty Xổ số kiến thiết Bình Định).
Ông Lê Thanh Tuyến, thành viên Ban liên lạc Cựu giáo sinh Trường Sư phạm Quy Nhơn tại Bình Định, cho hay: Trường Sư Phạm Quy Nhơn thành lập vào tháng 5.1962. Khóa đầu tiên vào học Trường Sư phạm Quy Nhơn có khoảng 300 giáo sinh, trong đó số giáo sinh người Huế chiếm tới khoảng 60%, còn lại là người của các tỉnh Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Gia Lai, Kon Tum…
Thời gian sống và học tập ở Quy Nhơn là giai đoạn Trịnh Công Sơn viết được khá nhiều tác phẩm. Tiêu biểu trong số này là các ca khúc: Tiếng hát dã tràng, Biển nhớ, Nhìn những mùa thu đi, Nắng thủy tinh, Chiều một mình qua phố, Cát bụi, Vết lăn trầm… Bà Nguyễn Thị Thanh Thúy, nguyên giảng viên Trường ĐH Quy Nhơn, từng nhiều năm nghiên cứu về Trịnh Công Sơn, cho biết: “Ngay từ những năm tháng đó, tình ca của Trịnh Công Sơn đã gây kinh ngạc cho nhiều người… Những hình ảnh của Trịnh Công Sơn đậm nét siêu thực, với những ca từ lạ hóa hình ảnh đời thường, đã đánh thức cả một thế hệ. Lạ từ nhan đề như: Diễm Xưa, Tuổi đá buồn, Lời buồn thánh… cho tới hình ảnh tân kỳ trong ca từ như: Mắt xanh xao, hồn xanh buốt, hai bàn tay đói, bàn tay chăn gió mưa…”.
Đáng lưu ý là “dấu ấn đẹp” của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn tại quán cà phê Thu Vàng (70 Trần Cao Vân, TP Quy Nhơn). Trao đổi với chúng tôi, chị Trần Thị Thu Trang, nguyên chủ quán Thu Vàng, cho biết: Có một thời gian rất đài, Thu Vàng là quán cà phê duy nhất ở Quy Nhơn chuyên tổ chức hát nhạc Trịnh. Không chỉ có vậy, cứ đúng ngày 28.2, Thu Vàng lại tổ chức đêm nhạc mừng sinh nhật Trịnh Công Sơn. Một lần, hoạt động của Thu Vàng được Báo Tuổi Trẻ TP Hồ Chí Minh viết bài giới thiệu và Trịnh Công Sơn đã đọc được thông tin ấy. Ông xúc động và hứa ra thăm Thu Vàng. Đến cuối năm 1998, nhân kỷ niệm 396 năm phủ thành Quy Nhơn và 100 năm đô thị tỉnh lỵ Bình Định, Trịnh Công Sơn đã tìm đến quán Thu Vàng. Cùng đi với ông còn có một số nghệ sĩ như: Tôn Thất Lập, Thanh Tùng, Hoàng Hiệp, Nguyễn Văn Hiên, Trần Long Ẩn, Nguyễn Ngọc Thiện... Tại đây, Trịnh Công Sơn bồi hồi kể lại kỷ niệm những ngày tháng sống, học tập, sáng tác ở Quy Nhơn và say sưa hát tặng khán giả Quy Nhơn.
Có thể nói, cùng với Huế, Sài Gòn, Bảo Lộc nhạc sĩ Trịnh Công Sơn để lại nhiều dấu ấn sâu đậm ở Quy Nhơn. Nên không có gì khó hiểu khi cuối năm 2018, HĐND tỉnh Bình Định thống nhất lấy tên Trịnh Công Sơn đặt cho con đường mới mở hướng ra biển, gần với ngôi trường mà xưa kia nhạc sĩ từng học. Tiếp đó, tháng 10.2020, tại công viên ven biển giữa khách sạn Hải Âu và khách sạn Hoàng Yến (đường An Dương Vương, TP Quy Nhơn), UBND tỉnh đã tổ chức khánh thành tượng nhạc sĩ Trịnh Công Sơn… Trịnh Công Sơn đi xa đã 20 năm song phố biển Quy Nhơn vẫn mãi nhớ về nhạc sĩ tài hoa.
VIẾT HIỀN
