Phát huy truyền thống 16 chữ vàng “Đoàn kết chiến đấu-Kiên cường bám trụ-Trưởng thành nhanh chóng-Chiến thắng vẻ vang”, LLVT tỉnh tiếp tục phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ do Đảng và Nhân dân giao phó.
Những trang sử vàng
Đáp ứng yêu cầu của cách mạng trên địa bàn chiến lược Tây Nguyên, đồng thời thực hiện chủ trương “vũ trang toàn dân” của Đảng và Chỉ thị của Chủ tịch Hồ Chí Minh, ngày 7-11-1945, tại Pleiku, LLVT tập trung được thành lập lấy tên là Chi đội Tây Sơn. Chi đội gồm các đơn vị vũ trang tập trung được xây dựng sau ngày khởi nghĩa ở An Khê, Pleiku, Kon Tum mà nòng cốt là các đội viên du kích Ba Tơ, một bộ phận của Chi đội Phan Đình Phùng (tỉnh Bình Định) và các trung đội Nam tiến của 2 tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình tăng cường cho Gia Lai.
“Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”, cán bộ, chiến sĩ đã phối hợp với quần chúng nhân dân xây dựng 214 cơ sở ở 400 làng trong toàn tỉnh, tạo thế trận rộng khắp với những vùng căn cứ được xây dựng như: chiến khu Đe HBình, chiến khu Xóm Ké, xã chiến đấu Ya Hội, làng chiến đấu Stơr.
Trong chiến đấu gian khổ đã xuất hiện nhiều tấm gương anh dũng hy sinh như: 64 cảm tử quân đánh đồn Tú Thủy ngày 14-3-1947, tiêu biểu nhất là tiếng bom của cảm tử quân Ngô Mây ở Rộc Dứa-Suối Vối ngày 24-10-1947 và những cái tên như: Đinh Núp, Đỗ Trạc, Vi Dân, bok Wừu... mãi là tấm gương trung dũng, kiên cường đã trở thành biểu tượng cho tinh thần “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh” của LLVT tỉnh.
Trong 9 năm trường kỳ chống Pháp, dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh, quân và dân Gia Lai đã lập nên những chiến công vang dội. Trong Chiến dịch Đông Xuân năm 1953-1954, LLVT địa phương đã phối hợp với bộ đội chủ lực và đồng bào An Khê đóng góp lương thực, dân công tải thương, tải đạn tiến hành các hoạt động tiêu diệt địch trên địa bàn. Sau 12 ngày đêm chiến đấu, ta đã tiêu diệt 245 tên, bắt 326 tên, thu 900 khẩu súng các loại, giải phóng địa bàn rộng lớn trên 100 km2 với hơn 20.000 dân.
Ngày 26-4-1954, LLVT tỉnh đã phối hợp với bộ đội chủ lực Liên khu 5 tiến công tiêu diệt Binh đoàn cơ động 100 của thực dân Pháp trên đường 19 làm nên chiến thắng Đak Pơ lịch sử. Chiến thắng này được ví như “Điện Biên Phủ ở Liên khu 5” góp phần cùng với cả nước kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.
Để thống nhất tổ chức và lãnh đạo trực tiếp LLVT, tháng 11-1959, tỉnh thành lập Ban Quân sự tỉnh do Bí thư Tỉnh ủy Võ Trung Thành (tức Năm Vinh) làm Trưởng ban, đồng chí Kpă Thìn làm Phó ban phụ trách quân sự. Ngày 10-3-1960, tại Khu căn cứ địa cách mạng của tỉnh tại huyện Kbang, Ban Chỉ huy Quân sự (CHQS) tỉnh được thành lập do đồng chí Kpă Thìn làm Tỉnh đội trưởng, đồng chí Lê Hoàn-Thường vụ Tỉnh ủy làm Chính trị viên.
Ban Chỉ huy được biên chế các bộ phận gồm: Tham mưu, Chính trị, Hậu cần và các đơn vị bảo đảm trực thuộc. Đây là giai đoạn đánh dấu bước trưởng thành về lực lượng cũng như tổ chức của LLVT tỉnh.
Nhờ đó, LLVT tỉnh không ngừng trưởng thành, lập nên nhiều chiến công xuất sắc như: Ka Nak, Thành An, Lệ Thanh, Phú Nhơn, B4, B5, B6 vào năm 1960, nhất là Chiến dịch Plei Me.
Lực lượng vũ trang tỉnh đã loại khỏi vòng chiến đấu hàng ngàn tên địch, đưa chiến tranh nhân dân sang giai đoạn mới-giai đoạn tiến công tiêu hao, tiêu diệt địch, đẩy địch vào thế phòng ngự, bị động. Từ năm 1969 đến năm 1974, LLVT tỉnh đã phối hợp với Mặt trận Tây Nguyên mở các đợt tiến công trên diện rộng loại khỏi vòng chiến đấu hơn 1.900 tên địch; giải phóng 10 khu dồn dân và 21 ấp chiến lược.
Trong Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, trưa 17-3-1975, mũi nhọn tiến công của Đại đội 70 (Tiểu đoàn Đặc công 408) cùng một số bộ phận dân chính của thị xã Pleiku đã tiến công tiêu diệt địch và giải phóng tỉnh Gia Lai. Khi đất nước vừa bước ra khỏi chiến tranh, thực hiện nghĩa vụ quốc tế cao cả, nhiều đơn vị thuộc LLVT tỉnh nằm trong đội hình Quân khu 5 bước vào cuộc chiến giúp Nhân dân Campuchia thoát khỏi nạn diệt chủng và tiếp tục lập nên những chiến công mới.
Lực lượng vũ trang cùng với đồng bào các dân tộc tỉnh Gia Lai tiếp tục kề vai sát cánh trên trận tuyến mới: khắc phục hậu quả chiến tranh, truy quét FULRO; bảo vệ biên giới Tây Nam và làm nghĩa vụ quốc tế ở Campuchia. Ngày 7-1-1979, bộ đội Việt Nam đã tiến công giải phóng Phnom Penh, lật đổ chế độ diệt chủng Khmer Đỏ, đánh bại hoàn toàn cuộc chiến tranh xâm lược biên giới Tây Nam của kẻ thù, bảo vệ vững chắc vùng biên giới của Tổ quốc, góp phần giải phóng Nhân dân Campuchia khỏi thảm họa diệt chủng, giúp bạn hồi sinh đất nước.
Xây dựng lực lượng vũ trang mẫu mực tiêu biểu
Kế thừa truyền thống của các thế hệ cha anh đi trước, ngày nay, cán bộ, chiến sĩ LLVT tỉnh luôn quán triệt đường lối, quan điểm của Đảng về chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới và nghị quyết, chỉ thị, mệnh lệnh của cấp trên. Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 5, trực tiếp là Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Đảng ủy, Bộ CHQS tỉnh đã đề ra nhiều chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo công tác quốc phòng, quân sự địa phương.
Trong đó, chú trọng xây dựng các tiềm lực trong khu vực phòng thủ; xây dựng LLVT tỉnh vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức; huấn luyện, diễn tập nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu; giúp người dân khắc phục hậu quả thiên tai, xóa đói giảm nghèo; thực hiện công tác đền ơn đáp nghĩa, tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ; tham gia xây dựng nông thôn mới, phòng-chống dịch bệnh và nhiều việc làm thiết thực khác.
Hàng năm, trên 95% tổ chức Đảng và 93,2% đảng viên được xếp loại hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên; giữ vững 100% chi bộ quân sự có chi ủy, tỷ lệ đảng viên trong dân quân tự vệ đạt 30,74%, thôn đội trưởng là đảng viên đạt 94,48%. Xây dựng, sửa chữa 128 nhà làm việc của ban CHQS cấp xã; đến nay, 93,2% ban CHQS cấp xã có nhà làm việc riêng. Công tác tuyển quân luôn đạt 100% chỉ tiêu được giao; xây dựng lực lượng dân quân tự vệ, dự bị động viên đủ số lượng, độ tin cậy cao.
Cùng với đó, Đảng ủy, Bộ CHQS tỉnh luôn làm tốt công tác đối ngoại quân sự với chính quyền, LLVT và người dân các tỉnh giáp ranh của Campuchia với tinh thần quốc tế cao cả, trong sáng, đoàn kết thủy chung, coi “giúp bạn là tự giúp mình”, son sắt, chí nghĩa, vẹn tình.
Đảng ủy, Bộ CHQS tỉnh phối hợp với các địa phương, đơn vị tổ chức rà soát, phúc tra đăng ký quân nhân dự bị, phương tiện kỹ thuật đúng quy định; sắp xếp, biên chế, bổ nhiệm vào các đơn vị dự bị động viên 18.780 người, đạt 99,82%, tăng 0,13% so với năm 2023.
Phát huy vai trò đội quân chiến đấu, đội quân công tác và đội quân lao động sản xuất, thời gian qua, LLVT tỉnh thường xuyên phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương và các lực lượng nắm chắc tình hình địa bàn, chủ động làm tốt công tác tuyên truyền, vận động quân nhân và người dân thực hiện thắng lợi chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhiệm vụ quốc phòng, quân sự; tích cực tham gia xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở vững mạnh; tham gia chương trình phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới; khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, tham gia giải quyết những vấn đề phức tạp nảy sinh.
Triển khai thực hiện tốt phong trào thi đua “Dân vận khéo”, xây dựng “Đơn vị dân vận tốt” và các phong trào thi đua, cuộc vận động do Đảng, Nhà nước, MTTQ, Quân đội và địa phương phát động; phát huy hiệu quả tổ công tác dân vận ở các cơ quan, đơn vị; chấp hành nghiêm kỷ luật và giữ vững mối quan hệ đoàn kết với Nhân dân.
Các đơn vị đã huy động 53.841 ngày công giúp người dân sửa chữa đường giao thông; dọn vệ sinh, phát quang đường làng; nạo vét kênh mương thủy lợi; dọn vệ sinh nhà rông, nhà văn hóa, nơi công cộng, cải tạo vườn tạp, phát triển sản xuất, khắc phục hậu quả thiên tai. Cùng với đó, hỗ trợ người dân 27 con bò giống cùng thức ăn chăn nuôi, vật tư sản xuất; trao tặng 104 căn nhà “Đại đoàn kết”, nhà tình nghĩa, nhà đồng đội, nhà 100 đồng, “Mái ấm biên cương”…
Với những thành tích đặc biệt xuất sắc trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, ngày 6-11-1978, LLVT tỉnh được Đảng và Nhà nước trao tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân. Ngoài ra, toàn tỉnh có 53 tập thể, 21 cá nhân được tuyên dương Anh hùng LLVT nhân dân, 226 bà mẹ được phong tặng, truy tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam Anh hùng. Lực lượng vũ trang tỉnh được trao tặng 10 Huân chương Thành đồng hạng nhất, nhì, ba trong các năm từ 1965 đến 1973; 30 Huân chương Quân công qua các thời kỳ kháng chiến và hàng ngàn danh hiệu, phần thưởng khác.
Năm 2025, dự báo tình hình an ninh chính trị trong nước tiếp tục được giữ ổn định. Tuy vậy, trên địa bàn Tây Nguyên nói chung, Gia Lai nói riêng còn tiềm ẩn nhiều yếu tố bất ổn về an ninh chính trị, bão lũ bất thường và dịch bệnh tác động đến tình hình phát triển kinh tế-xã hội, đời sống người dân.
Theo đó, LLVT tỉnh sẽ tiếp tục phát huy truyền thống 16 chữ vàng “Đoàn kết chiến đấu-Kiên cường bám trụ-Trưởng thành nhanh chóng-Chiến thắng vẻ vang”, tập trung làm tốt công tác quân sự, quốc phòng địa phương, xây dựng tiềm lực quốc phòng, khu vực phòng thủ liên hoàn vững chắc, tập trung xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân vững chắc.
Cùng với đó, chú trọng nắm chắc tình hình, nhận định, dự báo kịp thời các tình huống để xử lý tốt, không để xảy ra các vụ việc ảnh hưởng đến an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và kiểm soát an ninh biên giới, chủ quyền lãnh thổ; tham mưu UBND tỉnh đảm bảo ngân sách cho các nhiệm vụ quốc phòng, chỉ đạo hoàn chỉnh hồ sơ, thủ tục pháp lý của các điểm đất quốc phòng xây dựng công trình chiến đấu, thao trường huấn luyện theo quy định.
Phát huy truyền thống 79 năm, thời gian tới, LLVT tỉnh tiếp tục nâng cao chất lượng huấn luyện sẵn sàng chiến đấu, góp phần cùng Đảng bộ, chính quyền và đồng bào các dân tộc trong tỉnh xây dựng Gia Lai mạnh về kinh tế, ổn định về chính trị, vững về quốc phòng-an ninh.
