Cách đây khoảng 10 năm, ông Trần Văn Bấm (tổ dân phố 8, thị trấn Chư Ty) bắt đầu trồng sầu riêng trên diện tích gần 5 sào. Năm 2020, ông gia nhập Nông hội cây ăn quả thị trấn Chư Ty. Kể từ đó, ông được tạo điều kiện tham quan vườn cây ở các địa phương lân cận để học hỏi kinh nghiệm, được tham gia hội thảo đầu bờ, tiếp cận những kỹ thuật chăm sóc vườn cây bài bản hơn để nâng cao năng suất, chất lượng sầu riêng.
Tương tự, ngay từ khi trồng 1.200 cây sầu riêng, anh Trần Kiên Trung (làng Bi, xã Ia Dom) xác định sẽ canh tác theo hướng hữu cơ. Anh Trung cho hay, để cây sầu riêng đạt năng suất, chất lượng cao phải tưới nước và bón phân hợp lý trong giai đoạn cây ra hoa, đậu quả, đồng thời chỉ dùng các chế phẩm hữu cơ, sinh học trong quá trình chăm sóc. Những nỗ lực đó đã được đền đáp xứng đáng khi năm 2022, sản phẩm sầu riêng của anh đã được công nhận OCOP 3 sao cấp tỉnh.
 |
Vườn sầu riêng của ông Trần Văn Bấm (tổ dân phố 8, thị trấn Chư Ty, huyện Đức Cơ). Ảnh: Hà Duy |
Ông Siu Luynh-Phó Chủ tịch UBND huyện-cho biết: “Đức Cơ hiện có khoảng 300 ha sầu riêng. Hướng đến mục tiêu xuất khẩu, huyện đã xây dựng kế hoạch cụ thể, trong đó chú trọng tuyên truyền, khuyến khích người dân tham gia nông hội, hợp tác xã để xây dựng các chuỗi liên kết sản xuất có giá trị. Ủy ban nhân dân huyện cũng vừa ban hành Kế hoạch số 33/KH-UBND về việc thực hiện các chuỗi liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp năm 2023. Trong đó, huyện phấn đấu thực hiện chuỗi liên kết sầu riêng xuất khẩu và liên kết sản xuất cây điều”.
Cũng theo Phó Chủ tịch UBND huyện Siu Luynh, đối với chuỗi liên kết sầu riêng xuất khẩu, huyện sẽ xây dựng nhãn hiệu chứng nhận vùng sản xuất sầu riêng huyện Đức Cơ, hỗ trợ chứng nhận sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, truy xuất nguồn gốc, tập huấn, chuyển giao kỹ thuật, quy trình trồng sầu riêng theo hướng hữu cơ, làm mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói... với diện tích 150 ha.
Đồng thời, huyện phối hợp với các doanh nghiệp, hợp tác xã mở các lớp tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật cho người dân nhằm sản xuất sản phẩm đạt chất lượng theo yêu cầu của doanh nghiệp thu mua; bố trí, huy động, lồng ghép kinh phí từ các chương trình, dự án hỗ trợ các doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, nông dân xây dựng vùng sản xuất, cơ sở hạ tầng nông thôn; hỗ trợ máy móc thiết bị, ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động truy xuất nguồn gốc, xây dựng nhãn hiệu sản phẩm và các hoạt động quảng bá, xúc tiến thương mại.
Vào tháng 10-2022, UBND huyện Đức Cơ và Hợp tác xã Xuất khẩu Bắc Tây Nguyên đã ký bản ghi nhớ hợp tác, liên kết sản xuất, thu mua sản phẩm quả sầu riêng trên địa bàn. Với năng lực thu mua hơn 2.000 tấn/năm và kế hoạch sẽ xây dựng 1 xưởng sơ chế, kho đông lạnh bảo quản sầu riêng phục vụ xuất khẩu tại huyện, Hợp tác xã Xuất khẩu Bắc Tây Nguyên trước mắt sẽ giúp bà con nông dân ổn định đầu ra của sản phẩm. Đồng thời, hỗ trợ nông dân tham gia chuỗi liên kết sản xuất sầu riêng; hỗ trợ chuyển giao khoa học công nghệ, ứng dụng vào quy trình chăm sóc, sản xuất sầu riêng đạt tiêu chuẩn xuất khẩu.
 |
Nông dân Đức Cơ sử dụng hệ thống tưới nước tự động để đảm bảo chất lượng sầu riêng. Ảnh: Ngọc Sang |
“Huyện cũng đang hoàn tất các thủ tục đăng ký cấp 9 mã số vùng trồng sầu riêng và trên cơ sở này tập trung hỗ trợ các hộ kinh doanh, hợp tác xã, doanh nghiệp xây dựng thương hiệu, đề nghị cấp mã số cơ sở đóng gói. Dự kiến vụ thu hoạch sầu riêng năm 2023, huyện sẽ có những sản phẩm đầu tiên đạt chuẩn xuất khẩu sang Trung Quốc theo Nghị định thư đã ký kết giữa Bộ Nông nghiệp và PTNT Việt Nam và Tổng cục Hải quan Trung Quốc”-ông Luynh thông tin.
Tại buổi họp báo Triển lãm quốc tế về sản xuất và chế biến rau, hoa, quả Việt Nam (HortEx Vietnam 2023) diễn ra ngày 1-3 ở TP. Hồ Chí Minh, ông Đặng Phúc Nguyên-Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam-nhận định: Năm nay, sầu riêng sẽ là loại trái cây xuất khẩu chủ lực đứng đầu trong ngành hàng rau quả, mà thị trường chính là Trung Quốc. Giữa tháng 9-2022, tỉnh Đak Lak đã xuất khẩu chuyến hàng sầu riêng quả tươi đầu tiên với gần 20 container (khoảng 25 tấn/container) sang thị trường Trung Quốc theo Nghị định thư ký kết giữa Bộ Nông nghiệp và PTNT Việt Nam với Tổng cục Hải quan Trung Quốc. Ngày 17-3, TP. Cần Thơ cũng đã có những container sầu riêng đầu tiên được xuất sang Trung Quốc.
Và mới đây, Tổng cục Hải quan Trung Quốc đã phê duyệt mã số các vùng trồng và cơ sở đóng gói sầu riêng xuất khẩu sang nước này, trong đó, Gia Lai được phê duyệt 16 mã số vùng trồng sầu riêng (Chư Prông 4 mã, Ia Grai 2 mã, Đak Đoa 4 mã, Chư Pưh 6 mã) với tổng diện tích 328,8 ha. Đây là động lực cho nông dân Đức Cơ nỗ lực hơn để khẳng định vị thế sầu riêng của địa phương và có thể sớm đưa mặt hàng này sang nước ngoài bằng con đường chính ngạch.
