Chớm đông

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Không hiểu sao, tôi rất thích cảm giác giao mùa, có gì vừa mơ hồ vừa rõ rệt, cứ buâng khuâng xao xuyến, nửa tiếc nuối, nửa khát khao xen lẫn bao kí ức mờ tỏ, bao vòng giao thoa quên - nhớ.
 

Cứ thế vun lên mỏng manh như sợi khói giăng mắc mà đầm đậm ấm nóng lan tỏa giữa con người với thiên nhiên với một mối đồng cảm, giao cảm như đó là những tín hiệu mùa. Tôi đã từng có cảm giác vào hạ, sang thu và bây giờ là chớm đông. Khi chạm vào cái lạnh đầu mùa với một chút xuýt xoa vậy mà đánh thức trong mình bao xốn xang như được gặp lại người bạn cũ lâu ngày. Cái lạnh đầu mùa cứ níu kéo mọi người xích lại gần nhau hơn, cởi mở tâm tình hơn.
 

 Phố chớm đông. Ảnh: Internet
Phố chớm đông. Ảnh: Internet

 
Nếu vào hạ như bước vào một không gian ánh sáng lộng lẫy của nở bông bao sắc đỏ hoa tươi, bao lấp lánh ánh bạc sông quê, bao rực rỡ của nắng tràn thì sang thu trầm lắng dịu lại với muôn sắc vàng của hoa cúc mà một thi sĩ đã từng ngẩn ngơ “Hoa cúc vàng như nỗi nhớ dây dưa”. Thu dây dưa bởi cái xạc xào của gió, cái lấp lánh viền sóng gợn của hồ, cái nồng nàn của cốm gói trong lá sen xanh. Chớm đông thì lại điểm tô thêm màu lạnh của hoa sữa thơm trắng đêm góc phố mà không bơ phờ sáng ra cứ tươi hớn hở. Rồi cúc họa mi trắng li ti điểm xuyết mà cứ như muốn dạt dào trổi dậy để đan cài, để dệt nên tấm thổ cẩm chan chứa sức trẻ mùa đông. Chớm đông, bao sắc áo màu khăn tưng bừng tỏa sáng đến nỗi “Cây xanh như cũng ánh theo hồng” (Vũ Quần Phương). Tấm áo mùa đông được dệt, được đan, được chuốt bằng những sợi len thời gian mà mẹ ta, chị ta đã gửi gắm vào đó bao tình thương mến nâng niu và da diết. Sợi len đan cài, như cài đan ấm nồng những sợi nắng cuối thu hiếm hoi còn sót lại để chớm vào một thời tiết khác, một ấm lạnh khác mang theo cái lưu luyến của lá rụng về cội mà tôi đã từng viết: “Lá rụng theo hình lượn sóng/ Thời gian sấp,ngửa bàn tay/ Nửa muốn dùng dằng níu bóng/ Nửa thương cội đất hao gầy” để ấp ủ bao chồi non, lộc biếc hút từ nhựa đất đai chống chọi cái rét của mùa đông sắp tới.
 
Chớm đông, ta chạm vào hơi ấm của bếp lửa rạ rơm mùa màng, của tuổi thơ đã từng đốt khói đồng hun chuột khi “Cánh diều mắc cạn dưới vòm tre”. Những củ khoai nướng hôi hổi xuýt xoa nóng hổi cả nụ cười bốc khói. Đông về là lúc hiện rõ nhất dấu hiệu của tuổi tác mà mẹ tôi suốt một đời “một nắng hai sương” dầm chân trong nước bạc, bàn chân rạn chân chim, ngón chân tỏe ra bấm võng xuống đường cày. Bao mưa nắng cứ ngấm dần, thấm dần cứ nhuộm dần tuổi mẹ để một ngày biến thành những cơn đau khớp xương âm ỉ. Mẹ mang trong mình những mùa đông tái tê dai dẳng không chỉ là cơn gió rít qua vách cửa mà cái rét thấu xương trong tận đường gân thớ thịt của mình. Mẹ chống lại cái buốt tê là hơi ấm, sức ấm từ miếng trầu đỏ thắm với vôi trắng với lá trầu xanh với miếng cau bổ sáu. Mẹ chống lại cái lạnh hun hút ấy bằng bát nước chè xanh sóng sánh tỏa khói với hàng xóm láng giềng. Nhớ mẹ ngày nào bện rơm thành con cúi tấm nệm áo rơm để che chắn, để sum vầy, để quấn quýt, để ríu ran với con cháu từ cái xác xơ gầy gò thân rơm thân rạ thành cái ấm nồng lan tỏa sẻ chia. Giờ con mẹ đã trưởng thành đi xa mua về tặng mẹ tấm áo ấm, mẹ lại thích áo bông cộm lên dày lên, mẹ thích cái xôm xốp căng phồng hơn là cái nhẵn lỳ dù đó là tơ lụa.
 
Chớm đông năm nay bao cơn bão, cơn lũ cuộn xiết tràn về, băng xuống. Ngấn lụt năm nào còn chạm khắc trên thân cau trên vách cửa giờ chớm cao hơn bởi cái vòng kim cô muôn thuở khắc nghiệt của thiên nhiên cứ đợi dịp đông về là đổ xuống như để thử thách sự bền gan của con người đất đai phong thổ. Dải đất miền Trung thắt lại thì chính nơi này đã tỏa ra, đã mở ra đã ngời lên sức quật khởi kiên cường, tình keo sơn gắn bó, nghĩa đồng bào lớn lao. Đó như một con đập vô hình cứ bền chặt, cứ tôn cao lên, cứ vững chãi cắm chân vào nền móng cội nguồn vào trầm tích truyền thống lịch sử không chỉ chống giặc ngoại xâm mà còn chống bão lũ như một nhà thơ đã ví: Dải đất thân yêu của đất nước hình chữ S chính là con đê trên bán đảo...

Theo NGUYỄN NGỌC PHÚ (LĐO)

Có thể bạn quan tâm

Khi sông gặp biển

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Khi sông gặp biển

(GLO)- Giữa dòng chảy ký ức, bài thơ "Khi sông gọi biển" của tác giả Nguyễn Thanh Mừng gợi về hình bóng con sông xưa với lời hẹn thơ ngây, thể hiện nỗi niềm tiếc nuối trước những đổi thay. Sông vẫn đợi, chỉ người đã không còn như trước.

Người nối dài tình yêu với dân ca Jrai

Người nối dài tình yêu với dân ca Jrai

(GLO)- Suốt 50 năm qua, bà Kpă H’Mi (SN 1961, buôn Chư Jú, xã Ia Rsai, huyện Krông Pa) vẫn luôn say mê những giai điệu dân ca Jrai. Bà là niềm tự hào của buôn làng khi không chỉ lưu giữ mà còn truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ thêm yêu và gắn bó với những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

Mắt hạ cho nhau

Thơ Lenguyen: Mắt hạ cho nhau

(GLO)- "Mắt hạ cho nhau" của Lenguyen là khúc ngân dịu dàng của tuổi học trò, nơi bằng lăng tím, phượng đỏ và tiếng ve gọi về ký ức. Bài thơ chan chứa hoài niệm, tiếc nuối những rung động đầu đời chưa kịp nói thành lời.

“Tên Người là cả một niềm thơ”

“Tên Người là cả một niềm thơ”

(GLO)- Bảo tàng Hồ Chí Minh (thuộc Bảo tàng tỉnh Gia Lai) hiện trưng bày, giới thiệu nhiều hình ảnh, tài liệu, hiện vật về cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Bác. Một trong số đó là tập sách “Tên Người là cả một niềm thơ” do ông Nguyễn Khoa-Cán bộ lão thành cách mạng trao tặng năm 2004.

Mới mẻ “Trang sách mùa hè”

Mới mẻ “Trang sách mùa hè”

(GLO)- 12 năm liên tục duy trì chương trình “Trang sách mùa hè” cũng là chừng ấy thời gian cán bộ, viên chức Thư viện tỉnh dành nhiều tâm huyết để tạo ra một không gian vừa học vừa chơi mới mẻ, hấp dẫn.

Tháng năm nhớ Người

Tháng năm nhớ Người

(GLO)- Bài thơ “Tháng năm nhớ Người” của Lenguyen khắc họa hình ảnh Bác Hồ qua ký ức làng quê, tình mẹ, giọt lệ, hương sen và ánh nắng Nam Đàn,... như lời tri ân sâu lắng dành cho vị Cha già kính yêu của dân tộc suốt đời vì dân, vì nước.

Âm sắc Tây Nguyên trên quê Bác

Âm sắc Tây Nguyên trên quê Bác

(GLO)- Từ ngày 16 đến 20-5, gần 40 ca sĩ, diễn viên, nghệ nhân Gia Lai đã tham gia 2 sự kiện vô cùng ý nghĩa tại tỉnh Nghệ An. Đó là hội diễn nghệ thuật quần chúng “Tiếng hát Làng Sen” và triển lãm “Hồ Chí Minh đẹp nhất tên Người” năm 2025.

Khai mạc triển lãm ảnh “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”

Khai mạc triển lãm ảnh “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”

Nhân kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2023); 47 năm Ngày Quốc tế Bảo tàng (18/5/1978 - 18/5/2025), sáng 12-5, Bảo tàng tỉnh Bình Định phối hợp Bảo tàng Quang Trung khai mạc triển lãm ảnh chủ đề “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”.

Thơ Đào An Duyên: Mây biên giới

Thơ Đào An Duyên: Mây biên giới

(GLO)- “Mây biên giới” của tác giả Đào An Duyên là bài thơ giàu cảm xúc về vẻ đẹp thanh bình nơi biên cương Tổ quốc. Tác giả khắc họa hình ảnh cột mốc trong nắng dịu, mây trời không lằn ranh, rừng khộp lặng im... như một bản hòa ca của thiên nhiên và lịch sử...

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Gia Lai một hai ba

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Gia Lai một hai ba

(GLO)- "Gia Lai một hai ba" của Nguyễn Thanh Mừng dẫn người đọc qua những nẻo đường dốc đèo, qua tiếng thác reo và chiêng cồng, để gặp lại khí phách người xưa. Mỗi hình ảnh, mỗi nhịp thơ là một lát cắt vừa hoang sơ, vừa tự hào về bản sắc không thể phai mờ của đại ngàn Tây Nguyên.

Thơ Lê Thành Văn: Nghe con đọc thơ về Tổ quốc

Thơ Lê Thành Văn: Nghe con đọc thơ về Tổ quốc

(GLO)- Trong bài thơ "Nghe con đọc thơ về Tổ quốc", tác giả Lê Thành Văn để mạch cảm xúc tuôn chảy tự nhiên: từ sự rưng rưng khi nhớ về chiến tranh đến niềm tin lặng lẽ gửi gắm vào thế hệ mai sau. Bài thơ như một nhịp cầu nối liền quá khứ đau thương và hiện tại bình yên.

Thơ Lê Vi Thủy: Biên cương mùa gió

Thơ Lê Vi Thủy: Biên cương mùa gió

(GLO)- Giữa những cơn gió xào xạc của núi rừng Tây Nguyên bỏng rát, bài thơ “Biên cương mùa gió” của Lê Vi Thủy như thổi vào lòng người nỗi xúc động lặng thầm. Từ ánh mắt trẻ thơ đến no ấm buôn làng và những giọt mồ hôi người lính, tất cả hòa quyện trong khát vọng yên bình nơi địa đầu Tổ quốc.