Tháng bảy biên cương

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Mỗi lần đặt chân đến một vùng đất giáp biên, tôi thường có cảm giác mọi thứ đột nhiên chậm lại, giãn ra.

Không gian và thời gian không chỉ là những vòng tròn khép kín những chuỗi ngày sáng-trưa-chiều-tối. Để rồi sau đó trở về, tôi miên mải nghĩ về rất nhiều điều đang hiện diện quanh mình.

Ảnh minh họa: Minh Tiến

Ảnh minh họa: Minh Tiến

Chúng tôi có mặt ở một nghĩa trang liệt sĩ trong ngày đầu tháng 7. Tôi nhắc đến tháng 7 là bởi đó là tháng cả dân tộc hướng về với những người đã góp phần xương máu cho nền độc lập dân tộc. Tháng 7 về, lòng người như cùng đồng vọng về một hướng. Trên chuyến xe trở lại vùng giáp biên, có một cựu chiến binh. Ông mặc quân phục chỉnh tề, ngực đeo huân-huy chương, nghiêm trang và tề chỉnh.

Ông kể: Năm nào, ông cũng đi “gặp” đồng đội vào dịp này. Đó là những người đã cùng ông ăn những bữa cơm nơi chiến hào, cùng ông kề cận với cái chết trong tấc gang. Và cuối cùng, ông là người may mắn. Câu chuyện của ông cuốn chúng tôi qua những đoạn đường đèo dốc.

Ở nghĩa trang bời bời nắng gió hôm ấy, người cựu chiến binh già cẩn thận thắp hương và châm thuốc lên từng ngôi mộ. Ở mỗi ngôi mộ, ông lại ngồi trò chuyện rất lâu. Tôi dõi theo ông, không hiểu ông thủ thỉ với bạn bè những gì, nhưng tôi đoán chắc, đó phải là những chuyện khiến cuộc đời người ta mãi mãi không thể nào nguôi ngoai thương nhớ.

Càng đi nhiều, được nghe nhiều chuyện, được hiểu thêm nhiều điều, tôi càng có cảm giác mình thật nhỏ bé mỗi lần đặt những bước chân trên vùng đất biên cương. Cũng trong chuyến đi, một người bạn đã kể những câu chuyện trải qua nhiều đời trên quê hương của bạn. Đó là vùng đất giáp biên thật đẹp nhưng cũng thật vất vả. Những mảnh đất giáp biên luôn được coi như phên giậu, như lá chắn, mỗi người dân được ví như một cột mốc…

Nhắc đến miền biên cương, người ta nghĩ nhiều về nỗi tao loạn, sự khắc nghiệt của khí hậu và thổ nhưỡng. Thế nhưng, bao đời rồi, người ta vẫn sinh sống, rồi lập làng, sinh con đẻ cháu nối nhau giữ đất mà làm ra quê hương.

Bao lần ở bên này, nhìn qua bên kia đường biên, tôi chợt nhận ra rằng rất nhiều con sông đã được lấy làm ranh giới. Bên phía bờ này con sông Pô Cô một buổi sẫm chiều, tôi nhìn theo con thuyền độc mộc của một người chài lưới phía bờ bên kia. Bên ấy là một đất nước khác, nhưng hình ảnh con thuyền và người đánh cá kia quen thuộc quá. Vẫn dáng vẻ nhẫn nại và chăm chú, vẫn đôi tay thoăn thoắt vừa khua nhịp mái chèo vừa thả lưới.

Hoàng hôn đổ bóng trên sông lúc ấy khiến tôi nhớ nhà quá. Cái khoảng nhập nhoạng ngày đêm này, người đánh cá kia sẽ thu mẻ lưới cuối cùng và trở về nhà. Căn bếp sẽ ấm lửa để nấu bữa cơm chiều. Tôi hình dung ra những nụ cười trẻ nhỏ khi đón cha về với giỏ cá trên tay. Dẫu là quê hương của ai thì nếp sinh hoạt thường nhật cũng sẽ xoay quanh những bữa cơm đầy tiếng cười ấm áp như thế.

Lại nghĩ đến người em ở một chốt trực heo hút mãi tận lưng chừng núi. Cái chốt ấy được dựng tạm từ hồi dịch Covid-19, tường quây bằng những tấm tôn, mái cũng lợp tôn, không điện thắp sáng, không sóng điện thoại. Những đêm khuya tuần tra trở về, người chiến sĩ trẻ ngồi trong căn nhà tạm ấy nhìn về phía thị tứ nhấp nhánh ánh điện, nơi ấy có ngôi nhà của mình, có những người thân yêu ngày đêm dõi về phía núi.

Nhà chỉ cách một quãng thôi, nhưng biền biệt mấy tháng không thể về thăm, đó là khoảng thời gian dễ khiến con người mủi lòng, xao động. Đơn vị tạo điều kiện cho vợ con lên thăm, cả nhà ôm nhau òa khóc. Nhưng rồi bản lĩnh được tôi rèn khiến họ vượt qua những ngày tháng ấy, bước chân tuần tra của họ lại vững chắc trên nẻo đường vành đai thiêng liêng của Tổ quốc. Mỗi lần nghĩ đến họ với những câu chuyện hiển hiện giữa đời thực, lòng tôi lại dâng lên thứ cảm xúc rất bộn bề.

Biên cương bây giờ đã gần hơn nhờ đường sá đi lại thuận tiện. Bất cứ lúc nào có thời gian, chúng tôi cũng có thể trở lại. Mỗi lần trở lại, tôi lại được nghe thêm những câu chuyện mới. Chuyện thì nhiều, nhiều như thời gian cứ gom dần để đầy đặn lên vậy. Nhưng không hiểu sao, lòng tôi luôn cảm thấy những vùng đất giáp biên cứ thăm thẳm trong tâm tưởng mình. Sự thăm thẳm ấy không hẳn là cái xa xôi về địa lý, mà có lẽ, chỉ riêng tôi cảm nhận thấy sự thăm thẳm trong tâm lý vậy thôi.

Vậy là, tôi lại sắp soạn cho mình những chuyến đi tháng bảy. Nơi thăm thẳm biên cương luôn là một hướng thôi thúc bước chân tôi.

Có thể bạn quan tâm

Dốc xưa

Dốc xưa

(GLO)- Nhìn từ trên cao xuống, bạn sẽ thấy đèo dốc như những dải lụa mềm mại. Ấy vậy mà khi đặt chân đến đó, bạn sẽ thấy nó như một thách thức lớn khiến ta phải ngẫm nghĩ thật nhiều. Nhưng, không phải lúc nào chênh vênh cũng làm ta ngã mà lại bồi đắp nên nghị lực và ý chí vượt khó.

Ra Bắc, vào Nam

Ra Bắc, vào Nam

(GLO)- Hơn nửa đời người, tôi loay hoay đi về giữa 2 miền Nam-Bắc. Miền Bắc là quê hương, là nơi tôi cất tiếng khóc chào đời. Còn miền Nam là nơi tôi học tập và trưởng thành.

Ảnh minh họa: Phùng Tuấn Ngọc

Mùi Tết

(GLO)- Có một ngày, tôi bỗng ngồi nhớ nhung mùi Tết, để rồi tự hỏi mùi của Tết là gì? Phải chăng đó là mùi của nồi bánh chưng đang sôi lục bục ở góc sân đêm 29 Tết hay là mùi thơm nồng của dưa hành dưa kiệu mới ngấu?

“Mùa đi cùng tháng năm”

“Mùa đi cùng tháng năm”

(GLO)- Rồi thời gian cũng sớm vẫy mùa xuân trở lại. Tôi đoán thế khi đang đứng ở hành lang một dãy phòng học nhìn ra buổi sáng mà mọi vật như còn bỡ ngỡ với “cơn nắng se ngang trời đông”. Như thể ngày hôm qua và cả hôm kia nữa, chưa hề gió lạnh.

Hoa rù rì bên dòng Pô Cô

Hoa rù rì bên dòng Pô Cô

(GLO)- Dòng Pô Cô huyền thoại uốn lượn qua miền biên giới Ia Grai trước khi chảy qua Campuchia hợp lưu với sông Mê Kông. Mỗi độ cuối đông đầu xuân, ven bờ sông và trên cồn bãi xuất hiện một loài hoa rất đẹp, người Jrai gọi là bra tang hay còn gọi là hoa rù rì.

Công nhân Công ty 74 vận hành máy băm trộn cỏ làm thức ăn cho bò. Ảnh: T.S

Tình ca du mục miền Ia Kla

“Thảo nguyên bát ngát mênh mông tận chân trời/Cỏ cây hoa lá hương thơm tỏa ngát đồng”. Giai điệu ca khúc lãng mạn của những năm tuổi trẻ cứ nhẹ nhàng lẩn quất trong tâm trí khi tôi đến thăm trại bò siêu thịt của Công ty TNHH một thành viên 74 (Binh đoàn 15) trên địa bàn xã Ia Kla, huyện Đức Cơ.

Cầu Bến Mộng. Ảnh: Phạm Quý

Bên kia bờ sông Ba

(GLO)- Nhà tôi ở bên hữu ngạn sông Ba, nơi phố thị tấp nập, náo nhiệt. Ở nơi đông vui, thuận tiện cho sinh hoạt, nhưng đôi khi tôi lại cảm thấy ngột ngạt, tù túng bởi sự chật chội, ồn ào.

Đèo An Khê. Ảnh: Phan Nguyên

Bâng khuâng chiều An Khê

(GLO)- Tôi trở lại An Khê vào một chiều mưa. Cơn mưa không ồn ào mà rơi êm vào ký ức, đánh thức một miền nhớ xa xôi, thuở nơi đây còn là một thị trấn nhỏ bình lặng nằm ven quốc lộ 19.

Minh họa: HUYỀN TRANG

Mùa về trên lưng áo mẹ

(GLO)- Từ khi còn nhỏ, tôi đã có thói quen dậy sớm. Mỗi khi tiếng mấy con gà ở chái bếp cất lên, tiếng đòn gánh dựng ở góc nhà sơ ý va vào liếp cửa, tôi lại nghe tiếng ho cố nén của mẹ. Lại thấy thương mẹ nhiều hơn.

Ảnh minh họa: Phạm Quý

Mùa lá rụng

(GLO)- Phố nhỏ của tôi đã vào mùa cây trút lá. Lang thang dọc con đường quen, tôi nhận ra bên hè phố, từng đám lá khô buông dày. Muôn vàn chiếc lá nương theo gió sà xuống những ô gạch cũ, la đà trên mái ngói hiên bàng bạc gam màu trầm. Tôi ngồi trong một góc phố, miên man nghĩ về triền xanh hoa cỏ.

Minh họa: H.T

Ký ức chợ quê

(GLO)- Khi tiếng gà gáy vang lên trên mái nhà, mẹ tôi vội trở dậy chuẩn bị ra chợ. Không chỉ riêng mẹ tôi, việc đi chợ lúc sáng sớm đã trở thành nếp quen của nhiều người dân quê.

Bước ra ngày mới

Bước ra ngày mới

(GLO)- Lúc còn đi học, mỗi buổi sớm mai, tôi thường nghe thấy tiếng bánh xe lăn trên đường rồi sau đó mới là tiếng những cánh cổng sắt được mở ra, tiếng người đi thể dục lao xao.

Ảnh minh họa: Minh Lê

Mây giăng mắt núi

(GLO)- Qua ngày lập đông, còn bao nhiêu heo may gió cũng mang về theo mùa hun hút. Trên đầu dốc, cây bằng lăng núi lá đã chuyển thành màu đỏ sậm như những nốt son ấm áp giữa bao la xanh. Và mây ở đây, bốn mùa cứ lờn vờn khắp các triền đồi.

Minh họa: HUYỀN TRANG

Vườn bắp của ba

(GLO)- Nhiều năm ở phố nhưng tôi đã quen với đất đồng, quen với sự bình yên làng mạc. Bởi vậy, hễ có dịp là tôi tranh thủ về quê, chẳng nhất thiết là phải cuối tuần.