Dòng sông tuổi thơ

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Ai cũng có tuổi thơ gắn bó với quê hương xứ sở, nơi chôn rau cắt rốn, nơi cuộc đời sâu nặng nghĩa tình với ông bà, cha mẹ, xóm giềng hay những gì thân thuộc nhất. Với tôi, tuổi thơ cũng từng gắn bó với dòng sông quê hương. Ấy là dòng sông Minh.

Sông Minh (đoạn chảy qua thị xã Hồng Lĩnh bây giờ-vốn nguyên quán của tôi ở làng Tiếp Võ, xã Thuận Lộc, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh) thuộc hệ thống kênh nhà Lê (còn gọi sông nhà Lê) đi qua các tỉnh Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An và Hà Tĩnh. Kênh nhà Lê là hệ thống kênh đào đầu tiên ở nước ta, được Lê Hoàn cho khởi công từ năm 983 (thời Tiền Lê).

Kênh khởi nguồn từ kinh đô Hoa Lư (Ninh Bình) vào đến biên giới đèo Ngang, giáp giới giữa Đại Cồ Việt và Champa thời Tiền Lê. Hệ thống kênh đào này (nối nhiều đoạn sông tự nhiên) có chiều dài khoảng 500 km, là tuyến đường thủy nội địa quan trọng về quân sự, kinh tế, xã hội...

dong-song-tuoi-tho.jpg
Minh họa: HUYỀN TRANG

Trong các triều đại phong kiến trước đây và sau này trong kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, kênh nhà Lê là tuyến đường thủy quan trọng của nước ta. Đặc biệt, thời điểm kháng chiến chống Mỹ cứu nước, đoạn sông nhà Lê chảy qua các làng Tiếp Võ, Phúc Hải thuộc xã Thuận Lộc (nay thuộc thị xã Hồng Lĩnh, tỉnh Hà Tĩnh) là một trong những điểm bắn phá ác liệt của máy bay Mỹ.

Hình ảnh dòng sông oằn mình hứng chịu bom đạn của kẻ thù, hoàn thành “nhiệm vụ cao cả” của mình, góp phần vào thắng lợi chung của dân tộc vẫn mãi là biểu tượng đẹp mà bi tráng, ấn tượng trong tâm trí tôi cũng như bao người con quê hương. Sự đóng góp thầm lặng ấy của kênh nhà Lê, đáng kể là tuyến sông qua tỉnh Nghệ An, chính là điều kiện cơ bản để nơi đây được xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia vào năm 2016.

Với bọn trẻ chúng tôi, những năm cuối thập niên 60 của thế kỷ trước, được tắm mát, nô đùa ngụp lặn dưới lòng sông là điều thật sảng khoái, vui thích, nhất là trong những ngày hè nóng bức. Mà không riêng gì chúng tôi, người lớn cũng có thói quen chiều chiều ra sông tắm mát. Dòng sông vẫn cuộn chảy, cứ bao dung ôm ấp như người mẹ hiền chăm lo cho đàn con nhỏ, như một diễm phúc mà tạo hóa ban tặng.

Như nhà thơ Tế Hanh từng hồi tưởng, ngợi ca về dòng sông quê hương trong những năm tháng xa nhà chiến đấu: “Khi bờ tre ríu rít tiếng chim kêu/Khi mặt nước chập chờn con cá nhảy/Bạn bè tôi tụm năm tụm bảy/Bầy chim non bơi lội trên sông”.

Chẳng hiểu tự bao giờ, dòng sông quê như ân nhân, một người bạn tâm phúc, mộc mạc gắn bó cuộc đời; có vị trí đặc biệt trong đời sống làng quê: “Đây con sông như dòng sữa mẹ/Nước về xanh ruộng lúa, vườn cây/Và ăm ắp như lòng người mẹ/Chở tình thương trang trải đêm ngày” (Vàm Cỏ Đông-Hoài Vũ).

Tôi từng xa nhà đi học, rồi công tác nơi đất khách quê người. Trong ký ức của tôi, dòng sông vẫn luôn hiển hiện cảnh làng quê bình dị mà nồng ấm, chân chất mà son sắt nghĩa tình làng xóm. Đó là năm tháng tuổi thơ, là một phần cuộc đời tôi, dẫu hôm nay đã có nhiều đổi khác.

Quá khứ vẫn thường nối với hiện tại bằng sợi dây cảm xúc. Những ký ức, hoài niệm về dòng sông quê như tiếp thêm sức sống, nghị lực để tôi vượt lên gian khó đời thường, thêm tin yêu vào cuộc sống.

Có thể bạn quan tâm

Sau cơn mưa

Sau cơn mưa

(GLO)- Với nhiều người, tự thân mưa đã gợi nỗi sầu, như một sự bất an, là niềm không mong đợi. Dẫu thế, như cỏ cây, cuộc đời mỗi người chẳng phải từ cơn mưa mà lớn khôn lên, những trải nghiệm cứ thế mà lấp đầy.

Ảnh minh họa. Nguồn internet

Nuôi chữ, dưỡng tâm

(GLO)- Con người có quá nhiều đam mê mà một ngày thời gian được mặc định sẵn và phải chia đều cho những việc khác nhau. Cân bằng được mọi thứ, thật chẳng dễ dàng gì. Và cuối cùng thì những gì mình cho là quan trọng nhất thường được ưu tiên. Với riêng tôi, sự ưu tiên đó là niềm vui bên con chữ.

Dòng sông An Lão. Ảnh: internet

Dòng sông tuổi thơ

(GLO)- Có lẽ ai cũng có một miền ký ức để thương, để nhớ, để mỗi khi mỏi mệt giữa cuộc đời xô bồ lại mong được trở về. Với tôi, miền ký ức ấy nằm dọc theo dòng sông An Lão, đoạn chảy qua thôn Hội Long-một làng quê nhỏ thuộc huyện Hoài Ân, tỉnh Bình Định.

Mật ngọt trước hiên nhà

Mật ngọt trước hiên nhà

(GLO)- Trước hiên nhà tôi bỗng xuất hiện một tổ ong mật. Đàn ong bay lượn trong nắng mai, những đôi cánh mỏng manh khẽ rung lên, hòa cùng làn gió nhẹ, tạo nên bản nhạc du dương. Tôi lặng lẽ dõi theo, chợt cảm thấy lòng mình cũng rung lên theo nhịp điệu ấy, một sự đồng điệu vô hình.

Mùa hè tuổi thơ

Mùa hè tuổi thơ

(GLO)- Thế là mùa hè đã về. Tia nắng thắp đỏ chùm phượng vĩ trải dài trên những lối phố. Tôi đi miên man trong nắng vàng, hòa cùng bản giao hưởng tiếng ve giữa trưa oi bức. Ký ức những ngày hè của tuổi thơ bỗng ùa về, lay động hồn tôi.

Một thời hương mía…

Một thời hương mía…

(GLO)-Từ con ngõ quen thuộc, tôi hướng mắt ra cánh đồng, thu vào bạt ngàn màu xanh của mía, bắp, đậu, khoai lang... Mỗi mùa một sắc điệu, trù phú và no đủ. Nếu ai đó từng gắn bó với mảnh đất này như tôi sẽ nghe tim mình thổn thức, thấy lòng xốn xang khi bao ký ức luyến thương thầm gọi, tìm về.

Chạm vào sách

Chạm vào sách

(GLO)- Tôi có thói quen đọc sách từ hồi còn nhỏ. Cứ đi đâu, làm gì thấy thuận tiện là tôi mang sách theo cùng. Trên chuyến tàu Bắc-Nam hay trên chuyến xe đường dài, trong ba lô của tôi luôn có một vài cuốn sách mới mua hay đọc nửa chừng.

Vườn xưa mùa trái rụng

Vườn xưa mùa trái rụng

(GLO)- Tôi từng nghe âm thanh ấy khi ngồi dưới một tán cây xoài sẻ sau vườn, nơi má tôi phơi áo, con mèo nằm duỗi mình trên bậu cửa và tuổi thơ tôi trôi qua như một dòng nước mát lành.

Ngoái nhìn thương nhớ

Ngoái nhìn thương nhớ

Mỗi lần ngang qua góc phố nhỏ ấy, mình đều sẽ sàng ngoái đầu nhìn lại ngôi nhà ba tầng cũ kĩ và hàng cây bằng lăng đang đến mùa trổ hoa vun tán tròn no đủ mãi khiến cho bao người ngẩn ngơ theo sắc màu tim tím đến lạc lối về.

Kỷ niệm khó quên

Kỷ niệm khó quên

(GLO)- Cũng đã nhiều lần, tôi được tham dự những buổi giao lưu giữa tác giả với bạn đọc qua các chương trình nghe nói chuyện thơ, đêm thơ-nhạc, buổi ra mắt tác phẩm mới, giới thiệu tác giả-tác phẩm do Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh tổ chức.

Những mùa sen

Những mùa sen

(GLO)- Tôi có một thời thơ ấu sống bên đầm sen Đồng Tháp Mười. Những buổi chiều mùa hạ, các anh chị chèo chiếc xuồng nhỏ đưa tôi ra một đầm nước mênh mông với ngập tràn màu sen hồng chấp chới, ngan ngát hương thơm.

Khi phố mùa hoa

Khi phố mùa hoa

(GLO)- Nơi nắng mưa chia 2 mùa rõ rệt, giao của mùa là những phố màu hoa. Không còn gió se mát hanh hao trên nền trời xanh ngắt, cái nóng oi hầm bắt đầu cho một ngày như sớm hơn thường lệ. 

Rau dại quê nhà

Rau dại quê nhà

(GLO)- Mùa nào thức nấy, vùng nào rau ấy, không chỉ những bữa cơm trên rẫy, dưới đồng mà dường như bữa cơm nào của tuổi thơ chúng tôi cũng không thiếu mớ rau dại.

Năm tháng học trò

Năm tháng học trò

(GLO)- Mỗi độ hè về, khi những tia nắng tràn ngập trên sân trường cũng là lúc những chùm phượng vĩ bắt đầu cháy đỏ một góc trời. Phượng không chỉ là loài hoa báo hiệu mùa hè mà còn là biểu tượng bất diệt của tuổi học trò-cái tuổi ngây thơ, vụng dại nhưng đầy ắp yêu thương và khát vọng.

khúc mưa, cơn mưa, chìm vào cơn mưa, Gia Lai, Báo Gia Lai

Khúc mưa

(GLO)- Bất ngờ chìm vào cơn mưa ngờm ngợp giữa phố chiều tấp nập người xe, tôi vội vã tìm một nơi trú tạm chờ mưa tạnh. Kiểu mưa đầu mùa thế này, vội đến rồi cũng sẽ tan đi nhanh.

Bánh tráng Bình Định

Bánh tráng Bình Định

(GLO)- Bánh tráng có thể tìm thấy ở bất cứ nơi đâu trên cả nước, cả trong cộng đồng người Việt ở nước ngoài. Thế nhưng chẳng hiểu sao, tôi cứ nghĩ và nhớ về món bánh tráng Bình Định. Có lẽ là bởi không ở nơi đâu bánh tráng lại đa dạng và có thể ăn vào mọi dịp như “xứ nẫu”.

Gặp lại thanh xuân

Gặp lại thanh xuân

(GLO)- Tôi từng thấy chị gái mình đứng thật lâu trước tấm gương. Lúc đầu, tôi cứ ngỡ chị đang nhìn xem có vết nám nào trên mặt như một sự lo âu thường thấy của phụ nữ nhưng không phải.

null