Sức sống mới của văn hóa

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Ngày hội văn hóa được tổ chức ở nhiều địa phương trong tỉnh là cơ hội để cộng đồng các dân tộc tôn vinh, quảng bá và phát huy giá trị di sản. Cũng từ sự kiện này, nhiều giá trị được khôi phục, đồng thời xuất hiện những sáng tạo mới mẻ cho thấy sự vận động, phát triển không ngừng của văn hóa khi được bảo vệ và phát huy đúng cách.

Giữa những dàn chiêng đồng tham gia Ngày hội văn hóa các dân tộc toàn tỉnh lần thứ II-2023 tại Quảng trường Đại Đoàn Kết (TP. Pleiku), dàn chiêng tre của đoàn nghệ nhân xã Glar (huyện Đak Đoa) được xem là “đặc sản”. Những chiếc chiêng dài, ngắn khác nhau làm từ tre già được các thành viên là những nghệ nhân lớn tuổi cho đến thế hệ măng non nhịp nhàng diễn tấu. Âm nhạc từ dàn chiêng tre như một lời ru êm ả của đại ngàn. Nghệ nhân Ưu tú Alip đi cuối đoàn, vẻ mặt không giấu niềm vui khi những chiếc chiêng tre độc đáo mang đến ngày hội một món ăn tinh thần mới lạ.

Dàn chiêng tre của đoàn nghệ nhân xã Glar (huyện Đak Đoa) tham gia Ngày hội văn hóa các dân tộc toàn tỉnh lần thứ II. Ảnh: Minh Châu

Dàn chiêng tre của đoàn nghệ nhân xã Glar (huyện Đak Đoa) tham gia Ngày hội văn hóa các dân tộc toàn tỉnh lần thứ II. Ảnh: Minh Châu

Ông cho biết, chiêng tre là nhạc cụ nguyên sơ nhất mà người Tây Nguyên tạo ra âm nhạc phục vụ đời sống. Họ chơi chiêng tre nhưng cũng không biết nó xuất hiện trước hay sau chiêng đồng. Do nhiều yếu tố, chiêng tre không còn được sử dụng phổ biến nữa. Chị Đinh Thị Lan-công chức Văn hóa-Xã hội huyện Đak Đoa-chia sẻ: Glar là địa phương duy nhất trong huyện còn giữ kỹ thuật chế tác và trình diễn chiêng tre, nhạc khí thô sơ nhất của người bản địa Tây Nguyên. Do đó, ngành Văn hóa huyện khuyến khích bà con khôi phục, gìn giữ giá trị văn hóa trước nguy cơ mai một.

Huyện Đak Đoa cũng là địa phương có nhiều cách làm mới để khuyến khích cộng đồng khôi phục, gìn giữ giá trị văn hóa. Tại Ngày hội văn hóa các dân tộc toàn huyện diễn ra cuối tháng 4 vừa qua, Ban tổ chức đã đưa thêm nhiều nội dung mới. Lần đầu tiên sự kiện có phần thi chế biến ẩm thực truyền thống và giã gạo chày đôi. Nếu phần thi giã gạo khiến nhiều phụ nữ ở các làng Bahnar được sống lại không khí rộn ràng, hào hứng của những ngày hội làng trước đây thì phần thi ẩm thực truyền thống lại là sân chơi để nhiều chị em ôn lại và khôi phục những món ăn đã lùi xa trong ký ức.

Chị H'Thúy (làng Ktu, xã Glar) chia sẻ, nếu không tham gia ngày hội, chị sẽ không dụng công để làm món muối cá trê gác bếp. Bởi để làm món ăn truyền thống này, thời gian phải tính bằng tuần, bằng tháng, chỉ phù hợp với lối sống chậm của ông bà ngày xưa. Du khách và người dân có dịp hiểu thêm mảng màu văn hóa ẩm thực đặc sắc của người bản địa Tây Nguyên. Các nội dung mới đưa vào ngày hội cũng khuyến khích sự tham gia của nhiều chủ thể, nhất là phụ nữ có nhiều “đất diễn” để tôn vinh sắc màu văn hóa của dân tộc.

Sắc màu mới tại các sự kiện văn hóa cũng cho thấy sự vận động, phát triển không ngừng của văn hóa. Hình ảnh những nữ pram, pơtul (hóa trang, múa hề) tại Ngày hội văn hóa các dân tộc toàn tỉnh lần thứ II hay các đội cồng chiêng nữ, múa trống nữ xuất hiện ngày càng nhiều là những sáng tạo mới mẻ của cộng đồng các dân tộc, góp phần bảo tồn và phát huy không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên.

Thi giã gạo chày đôi tại Ngày hội văn hóa các dân tộc huyện Đak Đoa. Ảnh: Minh Châu

Thi giã gạo chày đôi tại Ngày hội văn hóa các dân tộc huyện Đak Đoa. Ảnh: Minh Châu

Trong tháng 5 này, huyện Krông Pa sẽ tổ chức Ngày hội văn hóa thể thao các dân tộc thiểu số và hội chợ kết nối nông sản. Theo ông Ngô Đức Mạo-Giám đốc Trung tâm Văn hóa-Thông tin và Thể thao huyện, đây là hoạt động mở rộng của hội thi văn hóa-thể thao các dân tộc toàn huyện những năm trước.

“Ngày hội không mang nặng tâm lý thi đấu, bà con thoải mái phô diễn hết cái hay, cái đẹp trong đời sống văn hóa của dân tộc mình. Đây là lý do sự kiện thu hút đông đảo nghệ nhân, người dân tham gia so với các năm. Như xã Ia Rmok đăng ký số lượng người đông nhất từ trước tới nay, gần như tất cả các nội dung trong ngày hội. Đây là năm đầu tiên huyện đổi mới hình thức tổ chức, đồng thời là tiền đề để những năm sau mở rộng quy mô, mời thêm một số địa phương lân cận như: Phú Yên, Bình Định, Đak Lak tham gia nhằm giới thiệu nét văn hóa đặc trưng, từ đó nâng tầm thành ngày hội văn hóa-du lịch”-ông Mạo cho biết.

Có thể bạn quan tâm

Chờ đợi tầm xuân

Chờ đợi tầm xuân

(GLO)- Tầm xuân đã trở thành cái tên rất quen thuộc với chúng ta, nằm lòng như mấy câu lục bát: “Trèo lên cây bưởi hái hoa/Bước xuống vườn cà hái nụ tầm xuân/Nụ tầm xuân nở ra xanh biếc/Em có chồng anh tiếc lắm thay”.

Minh họa: HUYỀN TRANG

Nếp nhăn của mẹ

(GLO)- Từ lúc còn nhỏ, tôi đã quen với hình ảnh của mẹ-một người phụ nữ cần mẫn, tảo tần từ sáng đến tối. Mẹ như bông lúa chín, dẻo dai trước nắng mưa nhưng vẫn mang trên mình những dấu ấn của thời gian. 

Minh họa: HUYỀN TRANG

Bảng lảng mùa sương

(GLO)- Chiếc xe bắt đầu sang số, nhấn ga để vào địa phận đèo dốc. Trước mặt chúng tôi, sương giăng đầy. Sương bao trùm đỉnh núi, bám phủ quanh rừng cây, buông mình lên những vạt cỏ, xóa luôn dấu vết con đường quanh co, khúc khuỷu. Kính xe mờ, mặt người đẫm lạnh.

Minh họa: Huyền Trang

Nẻo về Pleiku

(GLO)- Tôi ngồi gõ những dòng này vào ngày đầu tiên thí điểm mở thông tuyến đường Trần Hưng Đạo đoạn đi qua phía trước Tượng đài Bác Hồ với các dân tộc Tây Nguyên (TP. Pleiku).

Hoa muộn

Hoa muộn

(GLO)- Người xưa yêu chuộng hoa mai, xem mai là loài hoa biểu trưng cho người quân tử, có cốt cách chính trực, phong nhã.

Màu xoan thương nhớ

Màu xoan thương nhớ

(GLO)- Trong những chiều hoa rụng, mẹ nói với bố là mẹ nhớ quê, nhớ cây xoan già bên cạnh cầu ao. Mẹ kể, sau ngày mẹ lấy chồng, ông ngoại đã xẻ hết cây xoan quanh nhà để ngâm dưới ao. Ông bảo phải ngâm trước mới kịp để sau này có gỗ cho bố mẹ làm nhà.

Hương phố, hương đồi

Hương phố, hương đồi

(GLO)- Thường thì khi gắn bó với một nơi quá quen thuộc, chúng ta hay mặc nhiên nghĩ rằng những gì đang hiện diện là hết sức bình thường, chẳng đáng bận tâm. Chỉ đến khi xa vắng mới thấy lòng thật chông chênh, khắc khoải.

Hương cau mùa cũ

Hương cau mùa cũ

(GLO)- Mỗi lần đi ngang qua vườn cau, lòng tôi lại xao động bởi mùi hương thanh khiết mà dịu dàng của những chùm hoa nở rộ. Hương cau không nồng nàn như hoa sữa mà thoảng nhẹ như một ký ức xa xăm, gợi nhớ những mùa cũ đã đi qua trong đời.

Hương lúa

Hương lúa

(GLO)- Tuổi thơ tôi gắn liền với cánh đồng lúa bát ngát với mùi hương lúa thơm nồng mỗi mùa vụ. Đó là hương thơm của quê hương, của những ngày tháng gắn bó với ruộng đồng, của những ký ức tuổi thơ êm đềm và tình yêu đất mẹ thiêng liêng.

Chạm miền thương nhớ

Chạm miền thương nhớ

(GLO)- Chiếc xe rẽ trái đưa chúng tôi vào con đường làng. Cánh đồng xanh giữa những vườn dừa tươi tốt dần hiện ra trước mắt. Một cảm xúc thật lạ kỳ đang dâng lên trong lòng.

Minh họa: H.T

Nơi những cánh chim trở về

(GLO)- Ngày bé, tôi thường phải ở nhà một mình. Với một đứa trẻ, điều ấy chẳng những không thú vị mà còn đáng sợ. Nếu ai đã từng xem bộ phim “Ở nhà một mình” của đạo diễn Chris Columbus sẽ thấy cậu bé Kevin phải đối diện với những hiểm nguy ra sao. 

Phụ nữ là để yêu thương

Phụ nữ là để yêu thương

(GLO)- Không phải ngẫu nhiên mà xưa nay danh xưng “phái đẹp” lại chỉ dùng khi nói về phụ nữ. Họ còn được ví như những bông hoa tươi thắm với tất cả sự nâng niu, yêu mến bởi cái đẹp tự thân không thể phủ nhận.

Tháng ba

Tháng ba

(GLO)- Tháng ba về, vùng đất Tây Nguyên lại chuyển mình trong một bản hòa ca của sắc màu và hương thơm. Đây là một trong những thời điểm đẹp và đặc biệt nhất trong năm của cao nguyên đầy nắng gió này. Cả đất trời trở nên thơ mộng hơn bao giờ hết, dễ khiến lòng người lưu luyến nhớ thương.

Hoa vàng anh nơi miền sơn cước

Hoa vàng anh nơi miền sơn cước

(GLO)- Một người bạn đã rủ tôi xuôi đường xuống Vĩnh Thạnh, Bình Định. Đây là huyện miền núi sát với huyện Kbang, Gia Lai. Mùa này, hai bên bờ suối khoác lên mình một tấm áo rực rỡ của hàng trăm cây vàng anh, nổi bật trên nền trời xanh thắm.

“Gặp gỡ êm đềm”

“Gặp gỡ êm đềm”

(GLO)- Gần như không thể đếm được mỗi chúng ta đã có bao nhiêu lần gặp gỡ trong đời. Dù so với cái rộng dài của thế gian thì “môi sinh” của một người cũng chỉ là bầu không khí nhỏ thôi.

Tản mạn chuyện tình yêu

Tản mạn chuyện tình yêu

(GLO)- Trong một giờ học liên quan đến nội dung giáo dục giới tính, sau nhiều vấn đề được nêu ra thảo luận khá sôi nổi, tôi đặt câu hỏi thăm dò thử xem các em học sinh suy nghĩ thế nào về tình yêu ở tuổi học trò. Lớp học ngay lập tức được chia thành 2 nhóm với các ý kiến trái chiều.

Thanh âm quê nhà

Thanh âm quê nhà

(GLO)- Sinh ra vào những năm đầu thập niên 70 của thế kỷ XX, tuổi thơ tôi gắn liền với những cánh đồng lúa xanh mướt, con đường làng quanh co và những ngôi nhà tranh đơn sơ mộc mạc. Quê nhà dẫu còn nghèo khó nhưng lại chứa đựng biết bao kỷ niệm đẹp đẽ, khó quên.

Giấc mơ xanh

Giấc mơ xanh

(GLO)- Mùa xuân có muôn vàn con đường mở ra trước mắt. Mới hôm nào giá rét đẩy ta đến bờ sông sụt lở, thấy bi quan, lo lắng thì giờ đây, mùa xuân như bến mơ, có con đò sẵn đợi.