Sức sống mới của văn hóa

Theo dõi Báo Gia Lai trênGoogle News
(GLO)- Ngày hội văn hóa được tổ chức ở nhiều địa phương trong tỉnh là cơ hội để cộng đồng các dân tộc tôn vinh, quảng bá và phát huy giá trị di sản. Cũng từ sự kiện này, nhiều giá trị được khôi phục, đồng thời xuất hiện những sáng tạo mới mẻ cho thấy sự vận động, phát triển không ngừng của văn hóa khi được bảo vệ và phát huy đúng cách.

Giữa những dàn chiêng đồng tham gia Ngày hội văn hóa các dân tộc toàn tỉnh lần thứ II-2023 tại Quảng trường Đại Đoàn Kết (TP. Pleiku), dàn chiêng tre của đoàn nghệ nhân xã Glar (huyện Đak Đoa) được xem là “đặc sản”. Những chiếc chiêng dài, ngắn khác nhau làm từ tre già được các thành viên là những nghệ nhân lớn tuổi cho đến thế hệ măng non nhịp nhàng diễn tấu. Âm nhạc từ dàn chiêng tre như một lời ru êm ả của đại ngàn. Nghệ nhân Ưu tú Alip đi cuối đoàn, vẻ mặt không giấu niềm vui khi những chiếc chiêng tre độc đáo mang đến ngày hội một món ăn tinh thần mới lạ.

Dàn chiêng tre của đoàn nghệ nhân xã Glar (huyện Đak Đoa) tham gia Ngày hội văn hóa các dân tộc toàn tỉnh lần thứ II. Ảnh: Minh Châu

Dàn chiêng tre của đoàn nghệ nhân xã Glar (huyện Đak Đoa) tham gia Ngày hội văn hóa các dân tộc toàn tỉnh lần thứ II. Ảnh: Minh Châu

Ông cho biết, chiêng tre là nhạc cụ nguyên sơ nhất mà người Tây Nguyên tạo ra âm nhạc phục vụ đời sống. Họ chơi chiêng tre nhưng cũng không biết nó xuất hiện trước hay sau chiêng đồng. Do nhiều yếu tố, chiêng tre không còn được sử dụng phổ biến nữa. Chị Đinh Thị Lan-công chức Văn hóa-Xã hội huyện Đak Đoa-chia sẻ: Glar là địa phương duy nhất trong huyện còn giữ kỹ thuật chế tác và trình diễn chiêng tre, nhạc khí thô sơ nhất của người bản địa Tây Nguyên. Do đó, ngành Văn hóa huyện khuyến khích bà con khôi phục, gìn giữ giá trị văn hóa trước nguy cơ mai một.

Huyện Đak Đoa cũng là địa phương có nhiều cách làm mới để khuyến khích cộng đồng khôi phục, gìn giữ giá trị văn hóa. Tại Ngày hội văn hóa các dân tộc toàn huyện diễn ra cuối tháng 4 vừa qua, Ban tổ chức đã đưa thêm nhiều nội dung mới. Lần đầu tiên sự kiện có phần thi chế biến ẩm thực truyền thống và giã gạo chày đôi. Nếu phần thi giã gạo khiến nhiều phụ nữ ở các làng Bahnar được sống lại không khí rộn ràng, hào hứng của những ngày hội làng trước đây thì phần thi ẩm thực truyền thống lại là sân chơi để nhiều chị em ôn lại và khôi phục những món ăn đã lùi xa trong ký ức.

Chị H'Thúy (làng Ktu, xã Glar) chia sẻ, nếu không tham gia ngày hội, chị sẽ không dụng công để làm món muối cá trê gác bếp. Bởi để làm món ăn truyền thống này, thời gian phải tính bằng tuần, bằng tháng, chỉ phù hợp với lối sống chậm của ông bà ngày xưa. Du khách và người dân có dịp hiểu thêm mảng màu văn hóa ẩm thực đặc sắc của người bản địa Tây Nguyên. Các nội dung mới đưa vào ngày hội cũng khuyến khích sự tham gia của nhiều chủ thể, nhất là phụ nữ có nhiều “đất diễn” để tôn vinh sắc màu văn hóa của dân tộc.

Sắc màu mới tại các sự kiện văn hóa cũng cho thấy sự vận động, phát triển không ngừng của văn hóa. Hình ảnh những nữ pram, pơtul (hóa trang, múa hề) tại Ngày hội văn hóa các dân tộc toàn tỉnh lần thứ II hay các đội cồng chiêng nữ, múa trống nữ xuất hiện ngày càng nhiều là những sáng tạo mới mẻ của cộng đồng các dân tộc, góp phần bảo tồn và phát huy không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên.

Thi giã gạo chày đôi tại Ngày hội văn hóa các dân tộc huyện Đak Đoa. Ảnh: Minh Châu

Thi giã gạo chày đôi tại Ngày hội văn hóa các dân tộc huyện Đak Đoa. Ảnh: Minh Châu

Trong tháng 5 này, huyện Krông Pa sẽ tổ chức Ngày hội văn hóa thể thao các dân tộc thiểu số và hội chợ kết nối nông sản. Theo ông Ngô Đức Mạo-Giám đốc Trung tâm Văn hóa-Thông tin và Thể thao huyện, đây là hoạt động mở rộng của hội thi văn hóa-thể thao các dân tộc toàn huyện những năm trước.

“Ngày hội không mang nặng tâm lý thi đấu, bà con thoải mái phô diễn hết cái hay, cái đẹp trong đời sống văn hóa của dân tộc mình. Đây là lý do sự kiện thu hút đông đảo nghệ nhân, người dân tham gia so với các năm. Như xã Ia Rmok đăng ký số lượng người đông nhất từ trước tới nay, gần như tất cả các nội dung trong ngày hội. Đây là năm đầu tiên huyện đổi mới hình thức tổ chức, đồng thời là tiền đề để những năm sau mở rộng quy mô, mời thêm một số địa phương lân cận như: Phú Yên, Bình Định, Đak Lak tham gia nhằm giới thiệu nét văn hóa đặc trưng, từ đó nâng tầm thành ngày hội văn hóa-du lịch”-ông Mạo cho biết.

Có thể bạn quan tâm

Mùa nấm mối

Mùa nấm mối

(GLO)- Đã 3 mùa mưa qua, khu vườn nhà tôi đều xuất hiện nấm mối. Những búp nấm nhú lên mặt lá ủ sau một thời gian dài ủ meo mầm, khi gặp cơn mưa đầu mùa rồi nắng lên vài hôm, có cơn mưa tiếp theo là những tai nấm mối thân trắng, núm đầu dù màu xám đội lên từng khóm.

Dã quỳ trong sương đêm

Dã quỳ trong sương đêm

(GLO)- Dã quỳ là biểu tượng của sức sống mãnh liệt, kiêu hãnh. Khi gợi nhắc sắc hoa màu nhớ, người ta thường nghĩ đến màu vàng rực rỡ trong nắng ban mai, trong buổi bình minh hé giấc hay rực ấm lúc chiều tà.

Thương hoài bếp lửa

Thương hoài bếp lửa

(GLO)- Ở quê, mẹ tôi vẫn dùng bếp củi. Mỗi lần về quê, tôi rất thích ngồi bên bếp lửa ấy, thi thoảng lại dụi đầu vào vai mẹ. Ngọn lửa tí tách reo vui gọi về trong tôi biết bao kỷ niệm ấu thơ.

Thân Thương loài hoa của núi - Dã quỳ

Thân thương loài hoa của núi

(GLO)- Khi những cơn mưa cuối mùa khép lại báo hiệu mùa khô Tây Nguyên đã đến, những dải hoa dã quỳ (còn có tên cúc quỳ, sơn quỳ, quỳ dại,…) bắt đầu vươn mình khoe sắc. Những đóa hoa dã quỳ nhỏ bé, tràn đầy năng lượng và sức sống, tạo nên những dải sóng đồi vàng rực, mê hoặc lòng người.

Minh họa: HUYỀN TRANG

Nhớ mùa cà phê

(GLO)- Lâu lắm rồi, tôi mới có 1 ngày nghỉ rớt vào giữa tuần. Vui vẻ tận hưởng ngày nghỉ đột xuất cũng là một cách để hưởng thụ cuộc sống. Tôi lấy điện thoại ra gọi bạn. Sau một hồi chuông dài, tôi nghe tiếng bạn giữa vô số thanh âm ồn ào. Bạn nói đang bận hái cà phê.

Minh họa: HUYỀN TRANG

Vườn quê giữa phố

(GLO)- Chẳng biết chủ vườn là ai nhưng tự nhiên lại thấy mến khi họ đã mang chút hương đồng gió nội vào chốn phố xá chật chội. Vườn có rau cải ngồng, diếp cá, rau lang, chuối xanh... Bao nhiêu món rau quê cứ thế bày biện.

Áo bà ba

Áo bà ba

(GLO)- Đang mua hàng thì bỗng nhiên tôi cảm thấy có người phía sau nhìn mình. Tôi quay đầu lại và bất giác mỉm cười chào chị.

Thạch sương sâm - Món quà ký ức

Thạch sương sâm - Món quà ký ức

(GLO)- Khu chợ Bà Định (TP. Pleiku, tỉnh Gia Lai) đông đúc kẻ bán người mua với đủ thực phẩm tươi rói vào sáng sớm. Vậy nhưng, hàng thạch sương sâm của bà Nguyễn Thị Hoa (trú tại 34/25 Hoàng Sa, TP. Pleiku) luôn có sức hút đặc biệt. Dù nắng hay mưa, hàng của bà luôn bán hết trước 8-9 giờ sáng.

Gửi lại trên đồi

Gửi lại trên đồi

(GLO)- Đôi khi, một chuyến đi xa chỉ chừng mấy mươi cây số cũng đủ khiến chúng ta bước ra khỏi cái vòng quẩn quanh thường nhật, thu lấy một ít năng lượng mới trước khi mình bị “mòn” đi bởi những trật tự cũ càng.

Chênh chao mùa về

Chênh chao mùa về

(GLO)- Những ngày này, mưa dường như đã ngừng rơi. Khoảng mênh mông bao la chờn vờn mây trắng bỗng trở thành phông nền cho bức tranh thiên nhiên vời vợi nắng. Gió cũng đã thao thiết trở mùa.

Chiếc áo ấm cũ

Chiếc áo ấm cũ

Mấy ngày nay trời trở lạnh. Mẹ lúi húi dọn tủ đồ, rồi lấy ra chiếc áo len đã cũ, phần ống tay đen nhẻm, lại còn bị bung chỉ một đoạn. Thay vì bỏ đi, mẹ vuốt ve rồi lấy kim chỉ ra khâu khâu vá vá.

Ảnh minh hoạ. Nguồn: Internet

Thương những tàn phai

(GLO)- Giao mùa, khi làn gió mang hơi lạnh ào qua, những chiếc lá khô bứt khỏi cành rơi lả tả. Một chiếc lá rơi, một cánh hoa tàn, một buổi chiều nhạt nắng tạo nên khung cảnh tịch liêu với vẻ đẹp rất riêng. Có người bảo đó là cái đẹp của sự tàn phai.

Ảnh minh hoạ. Nguồn: Internet

Đồ cũ

(GLO)- Có lẽ thuộc tuýp người hoài cổ nên tôi thường tiếc nuối những điều thuộc về xưa cũ. Đôi khi, không hẳn là những khắc khoải mơ hồ mà ám ảnh tôi bằng cả một vùng ký ức ắp đầy nhớ thương day dứt. Một ngày bất giác chạm vào, lòng lại chênh chao nhớ người, nhớ về một thời gian khó ngày xưa.

Bước chạy trong mây

Bước chạy trong mây

Một cuốc chạy bộ ngẫu hứng, từ bờ biển Mân Thái lên đỉnh Sơn Trà (TP.Đà Nẵng) cho tôi vỡ ra nhiều điều. Tôi tự nhủ mình đang có những bước chạy trong mây...

Minh họa: HUYỀN TRANG

Hoài niệm thư tay

(GLO)- Khi ngồi bên hiên nhà cùng cơn mưa cuối mùa, tôi lại nhớ về những người bạn thân từ thuở nhỏ. Đã mấy lần cầm điện thoại, định gọi hoặc nhắn tin trong nhóm, nhưng rồi lại thôi.