Kostas Sarantidis - một người sinh ra bên bờ Địa Trung Hải nhưng lại dành cả tuổi thanh xuân cho sự nghiệp đấu tranh cách mạng của nhân dân Việt Nam. Ông đã sống, chiến đấu đúng nghĩa của một anh hùng, tựa như một câu chuyện thần thoại...
Điều ước trong lương tri Hy Lạp
Vậy là sau hơn 50 năm rời xa Việt Nam, cuối cùng người chiến sĩ năm xưa - Anh hùng LLVT nhân dân Việt Nam Kostas Sarantidis Nguyễn Văn Lập - đã được quay về và yên nghỉ bên những đồng đội thân thương của mình tại Nghĩa trang Liệt sĩ Quân khu 5. Lễ viếng, truy điệu anh hùng Kostas Sarantidis Nguyễn Văn Lập (gọi thân thương là Kostas Nguyễn Văn Lập) vừa tổ chức tại TP.Đà Nẵng ngày 2.8 khiến nhiều người xúc động.
Ôn lại thân thế vị anh hùng, thiếu tướng Trương Thiên Tô, Phó chính ủy Quân khu 5, cho biết Kostas Sarantidis sinh năm 1927 tại TP.Athens (Hy Lạp). Năm 1943, khi vừa tròn 16 tuổi, Kostas Nguyễn Văn Lập bị bắt đi lính phục vụ cho chế độ phát xít Đức Quốc xã. Nhận thấy sự tàn bạo của chế độ phát xít, nên ông tìm cách trốn thoát khỏi Đức Quốc xã. Sau khi Thế chiến 2 kết thúc, Kostas Nguyễn Văn Lập bị đưa vào đội quân lê dương của Pháp.
|
Ông Kostas Sarantidis Nguyễn Văn Lập (thứ 5 từ phải sang) cùng các đồng đội viếng lăng Hồ Chủ tịch |
Tháng 2.1946, Kostas Nguyễn Văn Lập bị đưa tới Việt Nam, phục vụ trong quân đội Pháp. Chứng kiến tội ác dã man của thực dân Pháp đối với nhân dân Việt Nam, nhận thức rõ bản chất chính nghĩa của cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân dân Việt Nam, Kostas Nguyễn Văn Lập giác ngộ cách mạng. Tháng 6.1946, Kostas Nguyễn Văn Lập trốn khỏi đội quân lê dương Pháp tới vùng tự do ở tỉnh Bình Thuận và tham gia lực lượng Việt Minh kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược. “Từ đó, ông trở thành người bạn, người đồng chí, đồng đội của nhân dân Việt Nam. Mọi người gọi ông là “đồng chí” với cái tên Việt Nam rất thân thương, gần gũi: Kostas Nguyễn Văn Lập”, thiếu tướng Tô xúc động.
Trong cuốn sách Chiến sĩ quốc tế, bộ đội cụ Hồ, Kostas Sarantidis - Nguyễn Văn Lập do Nhà xuất bản Quân đội nhân dân in năm 2011, Anh hùng LLVT Nguyễn Văn Lập đã chia sẻ lý do “Tại sao tôi theo Việt Minh”.
Ông viết: “Tôi theo Trung đoàn lê dương số 2 quân đội viễn chinh Pháp đổ bộ vào Sài Gòn ngày 6.2.1946. Nhưng chỉ sau 4 tháng ở Đông Dương, tôi đã thực hiện được điều ước mơ hằng ấp ủ trong lương tri Hy Lạp của mình: Về với lực lượng kháng chiến chính nghĩa và trở thành một anh bộ đội cụ Hồ”.
|
Anh hùng Kostas Sarantidis Nguyễn Văn Lập (người ngồi thứ 3 từ trái sang) thăm gia đình ông Võ Văn Minh vào năm 2005. Ảnh:HOÀNG SƠN CHỤP LẠI TƯ LIỆU |
“Chiến thần” của sức mạnh
Cùng ăn, cùng ngủ, cùng chiến đấu với Kostas Nguyễn Văn Lập, đại tá Võ Văn Minh (nguyên chiến sĩ Trung đoàn 803 Liên khu 5) không bao giờ quên hình ảnh một ông Tây với sức mạnh hơn người trong chiến đấu, nhưng lại lóng ngóng trong sinh hoạt đời thường tại Việt Nam. “Anh Lập hơn tôi 2 tuổi. Ảnh biết tiếng Pháp, tôi cũng hiểu chút ít. Rồi chúng tôi giao tiếp với nhau bằng ngôn ngữ này. Năm 1946, khi anh gia nhập đơn vị, tôi được phân công hướng dẫn Lập về nếp sống trong quân đội Việt Nam. Chúng tôi thân thiết nhau từ đó”, ông Minh nhớ lại.
Nhớ nhất là lần đang chiến đấu tại Hà Lam (H.Thăng Bình, Quảng Nam), Nguyễn Văn Lập bảo rằng thèm ly cà phê đen. Biết địa điểm bán cà phê rất xa, nhưng 2 người vẫn quyết lội bộ trên con đường đá lởm chởm hơn 10 km để đi mua. “Ở đội quân lê dương, anh không thiếu thứ gì. Thế mà anh quyết tâm từ bỏ đội quân đó để theo Việt Minh đúng nghĩa lúc đó chẳng có thứ gì về vật chất. Quần áo không, mũ không, dép cũng không... Nhìn anh nhảy lò cò trên từng tảng đá đi mua cà phê, tôi vừa cảm phục vừa thương ảnh”, ông Minh nhớ lại.
Những lần nghỉ ngơi sau chiến đấu, người đồng đội đến từ Hy Lạp kể cho ông Minh nghe lại lý do ông căm thù thực dân Pháp. Hồi mới sang Việt Nam, Kostas Nguyễn Văn Lập được cho biết sẽ giải giáp quân đội phát xít Nhật.
“Ảnh kể, giải giáp đâu không thấy, chỉ thấy lính Pháp tàn sát người dân vô tội. Có lần, vì thương cụ già bị nhốt đến đói khát, Kostas Nguyễn Văn Lập mang nước cho uống thì bọn lính Pháp đá bay rồi sát hại luôn ông cụ. Từ đó, anh Lập phẫn nộ và quyết không ở thêm giờ phút nào nữa trong đội quân lê dương...”, ông Minh nói.
Thời kỳ đầu, Kostas Nguyễn Văn Lập được giao nhiệm vụ làm công tác địch vận trên chiến trường Quảng Nam - Đà Nẵng và đã nhanh chóng lập công xuất sắc khi cảm hóa được 40 lính lê dương buông súng trở về với gia đình.
Nhờ sức mạnh hơn người cộng với việc sử dụng các vũ khí hạng nặng một cách điêu luyện, ông trở thành xạ thủ khiếp sợ đối với quân địch. “Hồi đó, đơn vị chúng tôi giao khẩu đại liên 12,7 mm cho anh Lập sử dụng vì ảnh là người mạnh khỏe và sử dụng vũ khí tốt. Trong trận chống địch càn quét năm 1948 ở Hương An (Quảng Nam), anh Lập đã dùng khẩu đại liên này bắn đến đỏ nòng, góp công diệt gọn 200 tên lính Âu - Phi. Cuối năm 1948, anh Lập đã dùng trung liên đầu bạc Bren bắn cháy một chiếc máy bay Morane - chiếc máy bay đầu tiên bị bắn rơi ở Liên khu 5, và bắt sống tổ giặc lái", ông Minh tiếp lời.
Năm 1949, Nguyễn Văn Lập được kết nạp vào Đảng Cộng sản Việt Nam.
|
Đại tá Võ Văn Minh cũng là người đã góp phần làm rõ công lao của ông Kostas Sarantidis Nguyễn Văn Lập |
“Linh hồn tôi ở Việt Nam”
Sau Hiệp nghị Geneva, Kostas Nguyễn Văn Lập tập kết ra Bắc. Tại đây, ông đã tích cực tham gia phong trào phản đối, chống địch cưỡng ép đồng bào miền Bắc di cư vào Nam. Trên các cương vị là Đội trưởng Đội cung tiêu ở sân bay Gia Lâm, làm lái xe tải ở mỏ than Na Dương, mỏ thiếc Cao Bằng, làm phiên dịch ở nhà máy in Tiến Bộ…, ông luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Năm 1965, ông đã cùng gia đình trở về Hy Lạp sống cùng mẹ già. Tại quê nhà, ông gia nhập Đảng Cộng sản Hy Lạp, làm cầu nối giữa hai Đảng, hai Chính phủ và các cơ quan, đoàn thể, góp phần vun đắp mối quan hệ hữu nghị tốt đẹp giữa 2 nước.
Lễ truy điệu vị anh hùng vào ngày 2.8 đã khiến nhiều người rớt nước mắt, khi bà Foteini Sarantidou Nguyễn Bạch Tuyết (con gái cả của Kostas Nguyễn Văn Lập) chia sẻ, trong phòng của bố bà luôn gìn giữ tấm vải thêu bằng chỉ vàng: “Thây tôi về Hy Lạp, linh hồn tôi ở Việt Nam”. “Giây phút cuối cùng, bố có nguyện vọng muốn đưa tro cốt của mình về chôn cất tại Việt Nam. Người Việt Nam có câu tục ngữ “uống nước nhớ nguồn”, nhắn nhủ mọi người sống cho trọn nghĩa trọn tình, phải biết nhớ ơn sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ…. Đối với chúng tôi, ông là tấm gương quên mình và tinh thần chiến đấu, là ngọn hải đăng sáng. Có mặt ở đây cũng không thể quên cội nguồn của mình, vì mẹ mình là người Việt Nam…”, bà Tuyết nghẹn giọng.
Người nước ngoài đầu tiên được phong tặng Anh hùng LLVT Thiếu tướng Trương Thiên Tô cho biết, với thành tích xuất sắc trong chiến đấu và công tác, Kostas Nguyễn Văn Lập được Đảng và Nhà nước ta tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý như: Huân chương Chiến công hạng nhất, Huân chương Hữu nghị... Năm 2013, Kostas Nguyễn Văn Lập trở thành người nước ngoài đầu tiên được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân. Sinh thời, Kostas Nguyễn Văn Lập có nhiều việc làm thiết thực để giúp đỡ Việt Nam, như: tích cực vận động thành lập Hội Việt kiều tại Hy Lạp, động viên bà con hướng về Tổ quốc, tích cực vận động quyên góp, ủng hộ mỗi khi Việt Nam gặp thiên tai, dịch bệnh, ủng hộ người nghèo, nạn nhân chất độc da cam... |
Theo Hoàng Sơn (TNO)