Quy định mới về nhãn hàng hóa: Tránh lập lờ, chồng chéo

Quy định mới về nhãn hàng hóa theo Nghị định 43/2017/NÐ-CP (NÐ 43) của Chính phủ có hiệu lực đầu tháng 6.2017 được Giám đốc Sở KH&CN Lê Công Nhường nhấn mạnh là giải pháp tăng hiệu lực bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp.

Tăng hiệu lực bảo vệ người tiêu dùng

Thị trường hàng hóa đang ngày càng mở rộng, sản phẩm ngày một nhiều và có nguồn gốc xuất xứ, mẫu mã, chủng loại khác nhau. Các thông tin ghi trên nhãn hàng hóa không chỉ để doanh nghiệp (DN) quảng bá về sản phẩm, mà còn là cơ sở để xử lý khi có các khiếu kiện từ phía người tiêu dùng. Nhưng, thực tế không ít DN, cơ sở kinh doanh chưa thực hiện đúng, đủ các quy định. 

Kiểm tra ghi nhãn hàng hóa đồ chơi trẻ em tại cửa hàng.

Gần đây nhất, tháng 5.2017, trong số 37 cơ sở kinh doanh thiết bị điện và điện tử, thép làm cốt bê tông lưu thông trên thị trường được Chi cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng (CCTCĐLCL) phối hợp Thanh tra Sở KH&CN, Chi cục Quản lý thị trường kiểm tra, có 6 cơ sở vi phạm về ghi nhãn hàng hóa. Đơn cử như hộ kinh doanh H.Đ (TP Quy Nhơn) vi phạm với mẫu sản phẩm bàn ủi khô Philips, trên nhãn hàng hóa thiếu các thông tin về tên và địa chỉ, định lượng, thời gian sản xuất, dấu hợp quy. Hay như tại hộ kinh doanh P.H (TX An Nhơn), lực lượng chức năng phát hiện lô hàng 27 nồi cơm điện nhãn hiệu Fujika có xuất xứ từ Trung Quốc do một DN ở Hà Nội nhập khẩu và phân phối không có thời hạn sản xuất. Trong khi đó, một cơ sở kinh doanh mặt hàng vật liệu xây dựng ở TX An Nhơn cũng bị xử lý vi phạm nhãn hàng hóa không có số lô sản xuất đối với lô sản phẩm thép cuộn tròn trơn nhãn hiệu Dana-Uc…

Theo ông Lê Hiểu, Chi cục trưởng Chi cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng, kết quả kiểm tra của các cơ quan quản lý chuyên ngành cho thấy, tình trạng vi phạm nhãn hàng hóa chiếm khoảng 5 - 7%/năm. Những vi phạm này tập trung chủ yếu ở một số ngành hàng có liên quan nhiều đến sản phẩm nhập khẩu; nhưng nguy hiểm hơn là mặt hàng thực phẩm, đe dọa trực tiếp đến sức khỏe người sử dụng.

Trong khi đó, theo Chi cục Quản lý thị trường, vi phạm nhãn hàng hóa chiếm tỉ lệ lớn trong tổng số các vụ vi phạm mà cơ quan này phát hiện, xử lý thời gian qua. Tình trạng hàng hóa “quên” ghi ngày sản xuất, nơi sản xuất, ghi nhãn mác mập mờ, thiếu trung thực để đánh lừa người tiêu dùng khá phổ biến. Ngoài ra, tình trạng nhãn in sai quy cách về cỡ chữ, kiểu chữ hoặc dán nhãn mác không đúng vị trí quy định trên hàng hóa, hàng hóa nhập khẩu không có tem nhãn phụ cũng là những sai phạm dễ gặp. Đáng lo ngại hơn, nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh đã lợi dụng tình trạng này để trà trộn hàng nhái, hàng giả...

“Với NĐ 43, những quy định bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng được bổ sung chặt chẽ hơn, như quy định bắt buộc phải công khai thông tin đối với những hàng hóa là thực phẩm, hóa chất gia dụng dạng rời, đóng gói đơn giản không có bao bì thương phẩm và bán trực tiếp cho người tiêu dùng. Bên cạnh đó là các quy định cụ thể về nhãn phụ tiếng Việt với hàng nhập khẩu. Đặc biệt, bổ sung quản lý nhãn hàng hóa đối với nhiều nhóm sản phẩm mới phát sinh”, ông Lê Hiểu cho biết.

Doanh nghiệp được tháo gỡ

Tại hội nghị triển khai NĐ 43 do Sở KH&CN tổ chức cuối tuần qua, ông Lê Công Nhường cho biết, nghị định này thay thế và khắc phục những bất cập của NĐ 89/2006/NĐ-CP, nhất là khi Việt Nam gia nhập vào kinh tế quốc tế như Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA), WTO… “Quan điểm NĐ 43 là sự đồng bộ, tránh mâu thuẫn, chồng chéo trong quản lý về nhãn hàng hóa; phù hợp với các thông lệ quốc tế và không gây khó cho DN”, ông Nhường khẳng định.

Điều dễ thấy là NĐ 43 đưa ra quy định miễn ghi nhãn phụ đối với hàng hóa là linh kiện nhập khẩu trong dịch vụ sửa chữa, bảo hành, không nhằm mục đích mua bán; hàng hóa xuất khẩu không xuất khẩu được quay trở lại lưu thông trong nước cho phép gắn nhãn phụ, không phải làm lại toàn bộ nhãn hàng hóa. Đồng thời, tăng tính “tự chủ” khi cho phép DN tự xác định và ghi xuất xứ hàng hóa theo quy định của pháp luật về xuất xứ hàng hóa và các hiệp định mà Việt Nam tham gia. Đặc biệt, tháo gỡ những vướng mắc và khó khăn về hàng xuất khẩu, vì sản phẩm này chủ yếu phụ thuộc vào hợp đồng của nước có hợp đồng xuất khẩu.

Bên cạnh đó, cho phép hàng hóa có nhãn cũ được tiếp tục lưu thông, sử dụng cho đến hết hạn sử dụng ghi trên nhãn hàng hóa đó. Sáng 23.8, đoàn kiểm tra chuyên ngành do Chi cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng tỉnh phối hợp Thanh tra Sở KH&CN, Chi cục Quản lý thị trường tiến hành kiểm tra chất lượng và nhãn hàng hóa đồ chơi trẻ em tại chi nhánh Công ty CP Gia Lai CTC tại Bình Định (TP Quy Nhơn). Kết quả ghi nhận các sản phẩm đảm bảo quy định nhãn hàng hóa; trong đó, một số sản phẩm có ghi năm sản xuất, còn lại không có nội dung này. Ông Trần Quốc Trường, Trưởng đoàn kiểm tra, cho biết: “Trước đây, trên nhãn sản phẩm đồ chơi trẻ em không cần có nội dung năm sản xuất thì NĐ 43 buộc phải thể hiện đầy đủ thông tin này. Tuy nhiên, vẫn có điều khoản chuyển tiếp cho phép hàng hóa đã được lưu thông trước khi NĐ 43 có hiệu lực, thì vẫn được phép tiếp tục cho đến khi hết hạn sử dụng ghi trên nhãn hàng hóa”.   

THU HIỀN