Những chuyến trở về

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Hôm mua về cho bố cây đàn Mandolin mới, thấy mặt ông dãn ra, ánh mắt sáng hẳn: “Ái chà, gỗ xoan à? Xịn phết!”.

 

 



Ông với lấy chiếc phím đàn cất trên nắp tủ chè vốn đã lâu không dùng tới, rồi cứ thế, phím chạm vào 8 dây đàn như một quán tính: “Còn duyên là duyên ngồi gốc gốc cây thông/ Hết duyên là duyên ngồi gốc í gốc cây hồng là hồng hái hoa…”. Lâu lắm rồi, kể từ khi cây đàn Mandolin cũ bị gãy, bố mới đàn và hát lại bài này.

Mẹ bảo, ở quê, bố từng là tay đàn của đội văn nghệ xã. Hồi ông nội vừa mất, bố mẹ theo đoàn kinh tế mới vào Nam lập nghiệp.

Hành trang bố mẹ chẳng có gì ngoài vài cái xoong, cái thì móp, cái thì mất vung và cây đàn Mandolin cũ. Lẽ ra đoàn tàu phải dừng lại ở vùng đất mà những người cùng làng đã vào trước đó. Nhưng có sự nhầm lần, họ thả bố mẹ xuống vùng khác - vùng đất của người Quảng ở Lâm Đồng. Bố lạc mất xóm làng, lạc mất đội văn nghệ cũ, trên vùng đất kinh tế mới ấy.

Xóm mới chẳng có ai hát quan họ. Những đêm trăng sáng, bố một mình ôm cây đàn Mandolin cũ kỹ ra thềm vừa đàn vừa hát một chặp chục bài. Giọng hát có gì đó như quay quắt, như thương nhớ. Hết dịch sốt rét lại đến đói nghèo, phải 15 năm sau ngày ra đi, lần đầu tiên mẹ tôi mới được quay về quê nhà, mà cũng phải nhân dịp ông bà ngoại khao thọ 80. Mẹ lên chuyến xe Bắc Nam chật như nêm. Bố ngóng theo mãi. Nhìn ánh mắt bố, tôi tưởng tượng rằng nếu xe dừng lại, bố sẽ vét hết tiền trong nhà ra để mua thêm một vé nữa.

Vài năm sau, bố về quê trong một tâm trạng gấp gáp và thấp thỏm khi chú báo tin bà nội ốm nặng. Bà nằm chờ bố hai ngày một đêm, nhìn thấy bố, bà mới yên lòng nhắm mắt xuôi tay. Bố về, mẹ lại ra, khi lần lượt có tin báo ông ngoại rồi bà ngoại hấp hối.

Lần cuối cùng bố về quê là đợt cải mả cho bà nội. Bố là con trưởng nên phải đích thân lội xuống huyệt, mò mẫm từng chiếc xương. Nước ngoài đồng thì ngập đến ngang ngực. Vừa xây cất mộ đàng hoàng cho bà, bố đã tất tả vào Nam. Sau đợt ấy, bố ốm nặng, phải nằm cả tháng trời. Dường như bố mẹ chưa một lần nào được về quê trong cảm giác thảnh thơi và dư giả. Họ chỉ trờ về khi có ai đó báo tin quan trọng của người thân mình, mà đa phần là tin dữ.

Ở tuổi xế chiều, không còn phải lặn ngụp vì tiền nữa, bố mẹ hay nhắc đến chuyện của những ngày xa xưa. Chuyện từ nhỏ, mẹ đã cùng ông ngoại chèo thuyền đi vớt củi trên sông Đà hay chuyện bố cùng ông nội đi đánh dậm mùa lũ, về những chiều cả làng ra sông gánh nước. Tôi hỏi bố có định về quê nữa không? Ông thở dài: “Giờ ở quê còn ai nữa mà về”.

Làng quê như lùi xa vào ký ức của bố mẹ, khi những người thân không còn hiện diện. Dạo này, đêm nào, bố cũng ôm đàn ra thềm hát “a hội a, hư hội hư là hứ hội hừ” đến tận khuya. Khi màn đêm tĩnh lặng, âm điệu của tiếng đàn lại càng vang vọng.

Có khi nào, tiếng đàn của bố đã vang tới tận quê hương, kết nối với cội nguồn thay cho những chuyến trở về?

Khương Quỳnh (LĐO)

Có thể bạn quan tâm

Giải Booker 2025: Danh sách đề cử đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm

Giải Booker 2025: Danh sách đề cử đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm

(GLO)-Danh sách đề cử của Giải Booker 2025 danh giá mới được công bố, trong đó có 13 tác phẩm của các tác giả đến từ nhiều quốc gia khác nhau, cũng như sự cân bằng về tỷ lệ nam - nữ và sự đan xen giữa tên tuổi cũ và mới. Điều này cho thấy sự đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm của giải thưởng này.

Triển vọng “Cây cọ nhí” Nguyễn Trịnh Gia Thy

Triển vọng “Cây cọ nhí” Nguyễn Trịnh Gia Thy

(GLO)- 11 tuổi, Nguyễn Trịnh Gia Thy (học sinh lớp 5.9, Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi, phường Pleiku) được nhiều người ưu ái gọi là “cây cọ nhí”. Những bức tranh của Thy không chỉ khéo léo về đường nét, bố cục, màu sắc mà còn chứa đựng những thông điệp ý nghĩa về cuộc sống.

Hòa điệu cùng tình yêu nghệ thuật múa

Cặp đôi nghệ sĩ Nguyễn Cơ-Hồng Mai: Hòa điệu cùng tình yêu nghệ thuật múa

(GLO)- Cùng sinh năm rồng (1988) và lớn lên với tình yêu dành cho từng nhịp vũ đạo, Nguyễn Văn Cơ và Trần Thị Hồng Mai-hai nghệ sĩ trưởng thành từ Nhà hát Ca múa nhạc tổng hợp Đam San trở thành cặp đôi hiếm hoi của làng múa ở cao nguyên Pleiku, luôn song hành cả trên sân khấu và trong đời sống.

Ngọn đèn nhỏ bên khung cửa

Ngọn đèn nhỏ bên khung cửa

(GLO)- Chồng tôi nhận quyết định chuyển công tác vào một sáng cuối tháng Năm, khi sương vẫn còn giăng mờ trên những con dốc quen thuộc của phố núi Pleiku. Tin anh phải xuống Quy Nhơn theo diện hợp nhất 2 tỉnh không bất ngờ.

Bảo vật quốc gia ngai vua triều Nguyễn đặt tại Điện Thái Hòa, Đại Nội Huế.

Phục chế ngai vàng triều Nguyễn: Trả lại nguyên trạng năm 2015, đảm bảo đúng tinh thần bảo vật quốc gia

(GLO)-Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL) vừa có văn bản chính thức góp ý kế hoạch phục chế ngai vua triều Nguyễn, bảo vật quốc gia bị phá hoại hồi tháng 5 - 2025 tại điện Thái Hòa, yêu cầu phục hồi hiện trạng "gần giống nhất" so với năm 2015, thời điểm hiện vật được lập hồ sơ công nhận.

Vở ca kịch bài chòi trò chơi của quỷ: Tôn vinh chiến sĩ công an, cảnh tỉnh kẻ lầm lạc

Vở ca kịch bài chòi trò chơi của quỷ: Tôn vinh chiến sĩ công an, cảnh tỉnh kẻ lầm lạc

(GLO)- Vở diễn Trò chơi của quỷ do Ðoàn ca kịch bài chòi Bình Ðịnh (thuộc Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh Gia Lai) dàn dựng vừa giành huy chương đồng tại Liên hoan Nghệ thuật sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc về “Hình tượng người chiến sĩ Công an nhân dân” lần thứ V-năm 2025.

"Núi trên đất bằng"

"Núi trên đất bằng"

(GLO)- Tiến sĩ Hà Thanh Vân đã nhận xét Tiểu thuyết "Núi trên đất bằng" của Võ Đình Duy là một tác phẩm văn chương đầu tay ra mắt năm 2025, đánh dấu bước chuyển đầy bất ngờ từ một kiến trúc sư trẻ sống ở Gia Lai sang hành trình kiến tạo thế giới văn chương.

NHÀ THƠ ĐÀO AN DUYÊN: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

Nhà thơ Đào An Duyên: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

(GLO)- Với nhà thơ Đào An Duyên, đọc và viết chính là hành trình nuôi chữ. Trong hành trình ấy, chị chọn một lối đi riêng, chắt chiu xúc cảm, gửi tiếng lòng vào từng con chữ với niềm mong giữ lại những xanh tươi cuộc đời, từ đó góp thêm một giọng thơ giàu hương sắc cho văn chương Gia Lai.

BẢO TỒN CÁC KỊCH BẢN TIÊU BIỂU CỦA HÁT BỘI BÌNH ĐỊNH: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

Bảo tồn các kịch bản tiêu biểu của hát bội Bình Định: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

(GLO)- Hát bội Bình Định là một di sản văn hóa đặc sắc với nhiều vở tuồng kinh điển như: Sơn Hậu, Tam nữ đồ vương, Ngũ hổ Bình Tây, Hồ Nguyệt Cô hóa cáo (còn có tên khác là Chém cáo, Cổ miếu vãn ca) của Nguyễn Diêu, Trầm hương các, Diễn võ đình và Cổ thành… của Đào Tấn.

null