Mùi quê

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Chuyến xe chiều chầm chậm, đưa nó quay trở về nơi chôn nhau cắt rốn. Bao nhiêu năm hành phương Nam với tất bật áo cơm, nó vẫn không nguôi nhớ về Mộ Đức - một huyện của quê hương Quảng Ngãi ngoan cường.

Sinh ra từ ruộng mạ, lớn lên trên luống cày, thưởng thức những hương vị dân dã nhưng rất đỗi thơ mộng và đẹp đẽ mà trưởng thành... Ảnh: Nguyễn Tiến Phúc
Sinh ra từ ruộng mạ, lớn lên trên luống cày, thưởng thức những hương vị dân dã nhưng rất đỗi thơ mộng và đẹp đẽ mà trưởng thành... Ảnh: Nguyễn Tiến Phúc


Nhiều năm xa xứ, từng vùng ký ức cứ xếp chồng, dâng lên trong khóe mắt, đầy lên trong trái tim nó. Xe tới đầu huyện, con nắng tháng bảy chiếu thẳng xuống cánh đồng lúa ngày nào đang vào mùa thu hoạch, cứ vàng ươm mà vẫy gọi, mà chào mời. Đưa tay kéo kính xe xuống, mùi lúa mới theo gió thoang thoảng len vào trong khoang mũi. Bất chợt, nó nghe tim mình thổn thức. Bồi hồi, nó dần lật lại khoảnh khắc của những ngày xưa…

Tháng ba âm lịch, chợ quê đầy nhóc cá chuồn, vì thế mà giá rất rẻ. Mẹ nó mua về, xếp vào lá chuối, kẹp lại mà nướng hay nấu với khế chua. Nó ngồi bên bếp, vừa ngửi mùi cá nướng, vừa nghe lời bài hát có đoạn “Nhớ mùa cá chuồn nhảy dây ăn trứng”. Chưa kịp dọn ra ăn, nước miếng nó đã tứa ra ròng ròng.

Tháng tám, mùa mưa, đi dọc phía bến bà Mười mà bắt cá niên, ướp muối ớt, nướng trên lửa than củi bạch đàn thơm lừng, béo ngậy, hòa cùng với mùi cơm ghém củ khoai lang khô gói trong những mo cau ngồi ăn ngon lành.

Núi rừng Mộ Đức ban tặng cho lũ trẻ bò chúng nó không biết bao nhiêu sản vật của thiên nhiên. Ở triền Bằng Cam, Hố Mè, Đá Chồng, Giếng Tiên trong những ngày hè, từng bụi sim rừng trĩu quả, chín mủm mỉm trên cành. Những cây trâm trái to bằng ngón tay, mọc dọc mép Hố Xanh, hái ăn xong rồi đứa nào cũng lè cái lưỡi tím rịm của mình ra mà cười giòn tan. Những lùm chà là tới kỳ chín rộ, sum suê, đen óng và ngọt lịm. Chỉ cần chặt một thân cây làm khù néo và một cái rổ tre, lũ chúng nó có thể giũ cả rổ đầy mang về. Hay cả những gốc chùm chày đỏ ối, mọng nước, những trái dủ dẻ vàng óng, ngọt như đường. Nó mê cái mùi hoa dủ dẻ, thơm như hoa ngọc lan. Nó thường hay hái hoa dủ dẻ về úp lại trong ly, để trên bàn học, lâu lâu lại dở ly lên cho mùi hương của hoa bay ra thơm ngát góc học bài.

Những ngày lũ về, nước dâng lên cao, bọn chuột đồng hết chỗ trú ngụ, đành phải trèo lên những lùm dứa dại mà núp. Lũ chúng nó lấy gậy chọt bắt đem về, thui lửa rơm làm thịt, bẻ măng tre gai, hái lá đắng cay xào cùng. Khỏi phải nói, mùi thơm của thịt chuột xào lá đắng cay có thể bay sang làm nứt mũi nhà hàng xóm.

Ngày dắt trâu cho cha đi cày, bùn lún sâu tới đầu gối, tối về nó tắm táp qua loa, cũng chẳng có xà phòng mà gội. Nó cứ để mùi bùn non quấn vào người, len vào trong từng giấc ngủ, riết rồi thành quen. Dân nhà quê mà cơ thể không phát ra mùi hăng hắc của bùn đất thì thật tệ. Nó cứ biện hộ là như thế.

Chuyến xe chiều chầm chậm, đưa nó quay trở về nơi chôn nhau cắt rốn. Bao nhiêu năm hành phương Nam với tất bật áo cơm, nó vẫn không nguôi nhớ về Mộ Đức - một huyện của quê hương Quảng Ngãi ngoan cường.

Quê nó mía nhiều vô kể. Khi những cánh đồng mía trổ bông trắng lóa là đến mùa thu hoạch. Mía được đưa về các chòi, dùng trâu bò làm sức kéo để ép lấy nước và nấu lấy đường bằng phương pháp thủ công. Lũ chúng nó hay lấy củ khoai lang hoặc khoai mì nhúng vào các chảo đường đang nấu sôi, để đường sánh vào củ ngọt lịm, vớt ra ăn, lấy nước mía chè hai mà uống, no rồi thì trèo lên đống bã mía mà ngủ ngon lành.

Ngày tết, nhà nhà đều đúc bánh thuẫn, loại bánh được chế biến từ bột bình tinh và trứng gà. Bánh mới đúc xong còn nóng, mềm, thơm mùi đặc trưng của trứng và nước cốt gừng. Những cái bánh tịt, không nở đẹp được các mẹ cho chúng nó ăn ngay tại bếp. Vậy nên mỗi khi các mẹ giở nắp khuôn ra mà thấy bánh tịt, không nở, là lũ chúng nó reo lên như bắt được vàng, hớn hở lắm.

Thế đấy, bao nhiêu cái hương vị của xứ sở Mộ Đức yêu thương này cứ lần lượt ùa về, bủa vây trong tâm hồn nó. Vậy nên, đã quá nửa đời người nhưng nó chẳng bao giờ nguôi quên. Chiều nay, nó được mẹ đãi cho món bánh xèo làm từ gạo mới thu hoạch, đúc với thịt vịt cỏ băm nhuyễn. Cầm cái bánh nóng trên tay đưa lên mũi, nó hít thật sâu vào lồng ngực, cho cái mùi đồng nội thấm vào trong từng mạch máu.


Đêm xuống, nó ôm người cha già dãi dầu sương gió vì ruộng đồng của mình mà ngỡ như ôm tất cả quê hương vào lòng. Vị hăng hắc nắng từ cơ thể cha pha lẫn với những mùi vị của tất cả ký ức mà nó nhớ tạo nên cái chất, cái đậm đà của nơi chốn này.

Sinh ra từ ruộng mạ, lớn lên trên luống cày, thưởng thức những hương vị dân dã nhưng rất đỗi thơ mộng và đẹp đẽ mà trưởng thành. Dẫu thành danh nơi đất khách, nó vẫn không thể nào nguôi quên. Trong tâm hồn nó, vẫn chất chứa một mùi thơm phưng phức - Mùi quê!

Theo VŨ TRẦM (thanhnien)

Có thể bạn quan tâm

Nhà thơ Đào Đức Tuấn (thứ 2 từ phải sang) khẳng định người nghệ sĩ cần hun đúc tinh thần lao động sáng tạo phù hợp với thời kỳ mới. Ảnh: Lam Nguyên

“Trái ngọt” từ một trại sáng tác

(GLO)- Sau 1 tuần tổ chức đi thực tế và dành thời gian cho trại viên tự do sáng tạo, Trại sáng tác Văn học nghệ thuật (VHNT) năm 2025 tại cao nguyên Gia Lai bế mạc ngày 3-11. Từ đây, nhiều cảm xúc đẹp đẽ được chắt lọc và gửi trao qua từng tác phẩm.

Âm thanh đàn T’rưng gắn bó với tuổi thơ của em H’Thương. Ảnh: Ngọc Duy

Khi tiếng đàn nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ

(GLO)- Hiện có một số nơi tại phố núi Gia Lai dạy đàn tranh, đàn t’rưng, piano, guitar… thu hút nhiều học sinh các cấp. Mỗi buổi học không chỉ giúp các em rèn luyện tính kiên trì, khơi dậy năng khiếu, mà còn vun đắp tình yêu âm nhạc, sự trong trẻo của tâm hồn.

“Giữ lửa” nghề thủ công truyền thống ở vùng cao

“Giữ lửa” nghề thủ công truyền thống ở vùng cao

(GLO)- Giữa nhịp sống hiện đại, khi những sản phẩm công nghiệp ngày càng phổ biến, ở các xã vùng cao trong tỉnh vẫn có những nghệ nhân miệt mài gìn giữ nghề thủ công truyền thống của dân tộc mình. Họ không chỉ làm ra sản phẩm để mưu sinh, mà còn giữ lửa cho những giá trị văn hóa truyền đời.

Tác phẩm Đại hội quân nhân Sư đoàn 5 của họa sĩ Huỳnh Phương Đông sáng tác năm 1965.

Văn học và số phận con người

(GLO)- Kỷ nguyên mới mà Ðảng ta đang dồn sức dẫn dắt toàn dân tộc vươn tới, hiểu một cách nôm na là kỷ nguyên mà toàn dân tộc ai cũng hạnh phúc. Hay như lời Bác Hồ giản dị-“…dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành”. 

Niềm vui của nghệ nhân Thui và cô gái trẻ Hyăo khi được tham gia biểu diễn ở thủ đô, đồng thời giao lưu với các dân tộc anh em. Ảnh: Lam Nguyên

“Hoa của núi” tỏa sắc tại Hà Nội

(GLO)- Như những bông hoa rừng mộc mạc mà đậm hương sắc, 25 nghệ nhân Bahnar làng Kon Măh (xã Ia Khươl, tỉnh Gia Lai) góp mặt tại chuỗi hoạt động tháng 10 với chủ đề “Em là hoa của núi” diễn ra tại Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam, nơi hội tụ vẻ đẹp và tình đoàn kết các dân tộc anh em.

Chương trình nghệ thuật đặc biệt “Sắt son niềm tin theo Đảng” sẽ diễn ra vào tối 4-10

Chương trình nghệ thuật đặc biệt “Sắt son niềm tin theo Đảng” sẽ diễn ra vào tối 4-10

(GLO)- Chào mừng thành công của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, tối ngày 4-10, tỉnh Gia Lai tổ chức chương trình nghệ thuật đặc biệt với chủ đề “Sắt son niềm tin theo Đảng” tại Quảng trường Nguyễn Tất Thành (phường Quy Nhơn).

“Ung dung thanh thản giữa mây trời”

“Ung dung thanh thản giữa mây trời”

(GLO)- Tôi mượn câu thơ “Ung dung thanh thản giữa mây trời” trong bài mở đầu tập “Vân không” để giới thiệu tập thơ mới của Ngô Thanh Vân. “Vân không” ghi dấu sự trở lại của nữ thi sĩ sau 8 năm chị không xuất bản cuốn sách nào về thơ.

null