Mùi quê

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Chuyến xe chiều chầm chậm, đưa nó quay trở về nơi chôn nhau cắt rốn. Bao nhiêu năm hành phương Nam với tất bật áo cơm, nó vẫn không nguôi nhớ về Mộ Đức - một huyện của quê hương Quảng Ngãi ngoan cường.

Sinh ra từ ruộng mạ, lớn lên trên luống cày, thưởng thức những hương vị dân dã nhưng rất đỗi thơ mộng và đẹp đẽ mà trưởng thành... Ảnh: Nguyễn Tiến Phúc
Sinh ra từ ruộng mạ, lớn lên trên luống cày, thưởng thức những hương vị dân dã nhưng rất đỗi thơ mộng và đẹp đẽ mà trưởng thành... Ảnh: Nguyễn Tiến Phúc


Nhiều năm xa xứ, từng vùng ký ức cứ xếp chồng, dâng lên trong khóe mắt, đầy lên trong trái tim nó. Xe tới đầu huyện, con nắng tháng bảy chiếu thẳng xuống cánh đồng lúa ngày nào đang vào mùa thu hoạch, cứ vàng ươm mà vẫy gọi, mà chào mời. Đưa tay kéo kính xe xuống, mùi lúa mới theo gió thoang thoảng len vào trong khoang mũi. Bất chợt, nó nghe tim mình thổn thức. Bồi hồi, nó dần lật lại khoảnh khắc của những ngày xưa…

Tháng ba âm lịch, chợ quê đầy nhóc cá chuồn, vì thế mà giá rất rẻ. Mẹ nó mua về, xếp vào lá chuối, kẹp lại mà nướng hay nấu với khế chua. Nó ngồi bên bếp, vừa ngửi mùi cá nướng, vừa nghe lời bài hát có đoạn “Nhớ mùa cá chuồn nhảy dây ăn trứng”. Chưa kịp dọn ra ăn, nước miếng nó đã tứa ra ròng ròng.

Tháng tám, mùa mưa, đi dọc phía bến bà Mười mà bắt cá niên, ướp muối ớt, nướng trên lửa than củi bạch đàn thơm lừng, béo ngậy, hòa cùng với mùi cơm ghém củ khoai lang khô gói trong những mo cau ngồi ăn ngon lành.

Núi rừng Mộ Đức ban tặng cho lũ trẻ bò chúng nó không biết bao nhiêu sản vật của thiên nhiên. Ở triền Bằng Cam, Hố Mè, Đá Chồng, Giếng Tiên trong những ngày hè, từng bụi sim rừng trĩu quả, chín mủm mỉm trên cành. Những cây trâm trái to bằng ngón tay, mọc dọc mép Hố Xanh, hái ăn xong rồi đứa nào cũng lè cái lưỡi tím rịm của mình ra mà cười giòn tan. Những lùm chà là tới kỳ chín rộ, sum suê, đen óng và ngọt lịm. Chỉ cần chặt một thân cây làm khù néo và một cái rổ tre, lũ chúng nó có thể giũ cả rổ đầy mang về. Hay cả những gốc chùm chày đỏ ối, mọng nước, những trái dủ dẻ vàng óng, ngọt như đường. Nó mê cái mùi hoa dủ dẻ, thơm như hoa ngọc lan. Nó thường hay hái hoa dủ dẻ về úp lại trong ly, để trên bàn học, lâu lâu lại dở ly lên cho mùi hương của hoa bay ra thơm ngát góc học bài.

Những ngày lũ về, nước dâng lên cao, bọn chuột đồng hết chỗ trú ngụ, đành phải trèo lên những lùm dứa dại mà núp. Lũ chúng nó lấy gậy chọt bắt đem về, thui lửa rơm làm thịt, bẻ măng tre gai, hái lá đắng cay xào cùng. Khỏi phải nói, mùi thơm của thịt chuột xào lá đắng cay có thể bay sang làm nứt mũi nhà hàng xóm.

Ngày dắt trâu cho cha đi cày, bùn lún sâu tới đầu gối, tối về nó tắm táp qua loa, cũng chẳng có xà phòng mà gội. Nó cứ để mùi bùn non quấn vào người, len vào trong từng giấc ngủ, riết rồi thành quen. Dân nhà quê mà cơ thể không phát ra mùi hăng hắc của bùn đất thì thật tệ. Nó cứ biện hộ là như thế.

Chuyến xe chiều chầm chậm, đưa nó quay trở về nơi chôn nhau cắt rốn. Bao nhiêu năm hành phương Nam với tất bật áo cơm, nó vẫn không nguôi nhớ về Mộ Đức - một huyện của quê hương Quảng Ngãi ngoan cường.

Quê nó mía nhiều vô kể. Khi những cánh đồng mía trổ bông trắng lóa là đến mùa thu hoạch. Mía được đưa về các chòi, dùng trâu bò làm sức kéo để ép lấy nước và nấu lấy đường bằng phương pháp thủ công. Lũ chúng nó hay lấy củ khoai lang hoặc khoai mì nhúng vào các chảo đường đang nấu sôi, để đường sánh vào củ ngọt lịm, vớt ra ăn, lấy nước mía chè hai mà uống, no rồi thì trèo lên đống bã mía mà ngủ ngon lành.

Ngày tết, nhà nhà đều đúc bánh thuẫn, loại bánh được chế biến từ bột bình tinh và trứng gà. Bánh mới đúc xong còn nóng, mềm, thơm mùi đặc trưng của trứng và nước cốt gừng. Những cái bánh tịt, không nở đẹp được các mẹ cho chúng nó ăn ngay tại bếp. Vậy nên mỗi khi các mẹ giở nắp khuôn ra mà thấy bánh tịt, không nở, là lũ chúng nó reo lên như bắt được vàng, hớn hở lắm.

Thế đấy, bao nhiêu cái hương vị của xứ sở Mộ Đức yêu thương này cứ lần lượt ùa về, bủa vây trong tâm hồn nó. Vậy nên, đã quá nửa đời người nhưng nó chẳng bao giờ nguôi quên. Chiều nay, nó được mẹ đãi cho món bánh xèo làm từ gạo mới thu hoạch, đúc với thịt vịt cỏ băm nhuyễn. Cầm cái bánh nóng trên tay đưa lên mũi, nó hít thật sâu vào lồng ngực, cho cái mùi đồng nội thấm vào trong từng mạch máu.


Đêm xuống, nó ôm người cha già dãi dầu sương gió vì ruộng đồng của mình mà ngỡ như ôm tất cả quê hương vào lòng. Vị hăng hắc nắng từ cơ thể cha pha lẫn với những mùi vị của tất cả ký ức mà nó nhớ tạo nên cái chất, cái đậm đà của nơi chốn này.

Sinh ra từ ruộng mạ, lớn lên trên luống cày, thưởng thức những hương vị dân dã nhưng rất đỗi thơ mộng và đẹp đẽ mà trưởng thành. Dẫu thành danh nơi đất khách, nó vẫn không thể nào nguôi quên. Trong tâm hồn nó, vẫn chất chứa một mùi thơm phưng phức - Mùi quê!

Theo VŨ TRẦM (thanhnien)

Có thể bạn quan tâm

Vũ Văn Tam Lang & 50 cây violon đặc chế

Vũ Văn Tam Lang và 50 cây violon đặc chế

(GLO)- Cách đây vài năm, khi ngắm 22 cây đàn violon do ông Vũ Văn Tam Lang (phường An Phú, tỉnh Gia Lai) chế tác bằng tất cả tâm huyết được giới chuyên môn đánh giá cao, tôi thầm nghĩ, ông đã có thể tự hài lòng với những gì mình có.

Mở lối vào thế giới sắc màu

Mở lối vào thế giới sắc màu

(GLO)- Từ nét màu nước chấm phá, mực tàu loang trên giấy dó, đến những dòng thư pháp bay bổng hay gam màu rực rỡ của tranh sáp màu, acrylic - tất cả hòa quyện tại những lớp học vẽ. Mùa hè, những lớp học nhỏ ấy lặng lẽ góp phần vun đắp tâm hồn nghệ thuật cho nhiều bạn trẻ.

Hòa điệu cùng tình yêu nghệ thuật múa

Cặp đôi nghệ sĩ Nguyễn Cơ-Hồng Mai: Hòa điệu cùng tình yêu nghệ thuật múa

(GLO)- Cùng sinh năm rồng (1988) và lớn lên với tình yêu dành cho từng nhịp vũ đạo, Nguyễn Văn Cơ và Trần Thị Hồng Mai-hai nghệ sĩ trưởng thành từ Nhà hát Ca múa nhạc tổng hợp Đam San trở thành cặp đôi hiếm hoi của làng múa ở cao nguyên Pleiku, luôn song hành cả trên sân khấu và trong đời sống.

Vở ca kịch bài chòi trò chơi của quỷ: Tôn vinh chiến sĩ công an, cảnh tỉnh kẻ lầm lạc

Vở ca kịch bài chòi trò chơi của quỷ: Tôn vinh chiến sĩ công an, cảnh tỉnh kẻ lầm lạc

(GLO)- Vở diễn Trò chơi của quỷ do Ðoàn ca kịch bài chòi Bình Ðịnh (thuộc Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh Gia Lai) dàn dựng vừa giành huy chương đồng tại Liên hoan Nghệ thuật sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc về “Hình tượng người chiến sĩ Công an nhân dân” lần thứ V-năm 2025.

"Núi trên đất bằng"

"Núi trên đất bằng"

(GLO)- Tiến sĩ Hà Thanh Vân đã nhận xét Tiểu thuyết "Núi trên đất bằng" của Võ Đình Duy là một tác phẩm văn chương đầu tay ra mắt năm 2025, đánh dấu bước chuyển đầy bất ngờ từ một kiến trúc sư trẻ sống ở Gia Lai sang hành trình kiến tạo thế giới văn chương.

NHÀ THƠ ĐÀO AN DUYÊN: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

Nhà thơ Đào An Duyên: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

(GLO)- Với nhà thơ Đào An Duyên, đọc và viết chính là hành trình nuôi chữ. Trong hành trình ấy, chị chọn một lối đi riêng, chắt chiu xúc cảm, gửi tiếng lòng vào từng con chữ với niềm mong giữ lại những xanh tươi cuộc đời, từ đó góp thêm một giọng thơ giàu hương sắc cho văn chương Gia Lai.

BẢO TỒN CÁC KỊCH BẢN TIÊU BIỂU CỦA HÁT BỘI BÌNH ĐỊNH: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

Bảo tồn các kịch bản tiêu biểu của hát bội Bình Định: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

(GLO)- Hát bội Bình Định là một di sản văn hóa đặc sắc với nhiều vở tuồng kinh điển như: Sơn Hậu, Tam nữ đồ vương, Ngũ hổ Bình Tây, Hồ Nguyệt Cô hóa cáo (còn có tên khác là Chém cáo, Cổ miếu vãn ca) của Nguyễn Diêu, Trầm hương các, Diễn võ đình và Cổ thành… của Đào Tấn.

Nguyễn Nhật Ánh: Người làm vườn

Nguyễn Nhật Ánh: Người làm vườn

Tôi không phải một dịch giả chuyên nghiệp - mào đầu vậy hoàn toàn không phải để biện hộ cho những sơ suất, sai sót và thô lậu mà bất cứ ai khi chạm tay vào việc dịch nói riêng, việc chữ nghĩa nói chung, dẫu là tay thuận hay tay ngang, đều phải đối mặt và chịu trách nhiệm.

Khẳng định vị thế là cơ quan báo chí chủ lực

Khẳng định vị thế là cơ quan báo chí chủ lực

Để chào đón thời khắc đặc biệt của đất nước, của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; thực hiện nhiệm vụ cao cả với vai trò, vị thế là cơ quan ngôn luận của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; thực hiện nhiệm vụ mà người đứng đầu hệ thống Mặt trận đã tin tưởng giao phó; kể từ tháng 7.2025, Báo Đại đoàn kết ra mắt ấn phẩm Tinh hoa Việt bộ mới.
Đèo An Khê: Dấu ấn lịch sử

Đèo An Khê: Dấu ấn lịch sử

(GLO)- Nếu như Tây Bắc có “tứ đại danh đèo”: Mã Pí Lèng, Ô Quy Hồ, Pha Đin, Khau Phạ thì vùng duyên hải miền Trung lên đại ngàn Tây Nguyên cũng có “ngũ danh đèo”: An Khê, Phượng Hoàng, Khánh Lê, Ngoạn Mục, Violak.

default

Địa phận Phủ Hoài Nhơn được xác lập năm Hồng Đức thứ 2 (1471), là miền “viễn châu” khá rộng; sau hơn 550 năm, vùng đất rộng lớn lúc ban đầu được phân chia thành nhiều tỉnh thuộc Nam Trung bộ và Bắc Tây Nguyên. 
null