Màu tết

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Mỗi năm khi từ Mỹ về nhà ăn tết cùng gia đình, chị thường hay bắt tôi chở ra đường hoa Nguyễn Huệ. Hai chị em, một già, một chuẩn bị già, đi chầm chậm, rảo bước chen chúc với cơ man những nam thanh nữ tú, để ngắm từng cành mai, từng chậu hoa dọc theo lối đi. Hai chị em vừa ngắm cảnh, vừa nghĩ đến tuổi tác của mình khi nhớ về những kỷ niệm, ký ức xưa.

Du khách tham quan đường hoa Nguyễn Huệ. Ảnh: DŨNG PHƯƠNG
Du khách tham quan đường hoa Nguyễn Huệ. Ảnh: DŨNG PHƯƠNG


Những năm 1970 thế kỷ trước, gần đến trưa 30 Tết, chị thường bảo tôi chở ra chợ hoa Nguyễn Huệ để mua hoa về chưng trong ba ngày tết. Tôi vô cùng ngạc nhiên vì những ngày trước đó, tôi biết chị đã “rảo” chợ hoa mấy lần. Năm nào cũng vậy, khi thì đi với bè bạn, khi thì đi với gia đình và đi với tôi là chỉ để mua về chưng.

Trước đó mấy ngày, tôi với chị đã đi chợ hoa Nguyễn Huệ. Như một tập tục, hơi cầu kỳ, sáng sớm chị lựa ra một cái áo dài thật đẹp trong tủ quần áo chỉ có mấy cái áo dài mà đa số là áo dài trắng để chị mặc đi học trường Gia Long hàng ngày. Hôm nay, chị lấy ra cái áo dài màu thiên thanh duy nhất và tất nhiên là đẹp. Chỉn chu xong xuôi trước gương, chị vâng lệnh mẹ, dẫn theo thằng em là tôi, vừa phụ chị mang xách, vừa ý ngầm bảo vệ chị khỏi sự chọc ghẹo của mấy tên cao bồi du đãng mặc áo chim cò, quần ống túm, giả vờ chen chúc để tảo thanh những bông hoa. Khi tôi thắc mắc tại sao đi chợ hoa phải mặc áo dài, phải diện như vậy, chị đáp khẽ khàng: “Đi chợ hoa phải đẹp vì chợ hoa là chợ của hoa”. Phà ơi… lúc đó cái đầu đất sét của tôi hiểu gì thì cho tôi chết đi nha.

Năm nào cũng đi chợ hoa nên tôi cũng rành khu chợ hoa này thuộc loại vào hàng sáu câu “vặn cổ bù lon”. Con đường Nguyễn Huệ, mà ba tôi thường gọi là đường Sạc-ne (Charner) bắt đầu từ bồn phun nước vốn có “cựu danh” là Bồn Kèn chạy đến tận bờ sông Sài Gòn, tập trung cơ man nào là hoa - được các nhà trồng hoa thuê xuồng, ghe chở từ lục tỉnh rồi hạ neo tại đây. Tôi thì chẳng mê hoa nhưng cũng biết phân biệt được vài loại như mai, cúc, vạn thọ. Hướng dương thì vàng rực, còn đỏ chói thì có mồng gà, hồng; đại loại như vậy. Phà ơi, phải công nhận là rực rỡ sắc màu chói lọi…

Trong khi chị tôi đang đi tìm những chậu hoa tươi, tôi bèn phú lỉnh đi dọc theo hai con đường nhỏ bên hông các ki-ốt. Các ki-ốt này ngày thường cũng bán hoa nhưng trong những ngày giáp tết thì nhường lợi thế lại cho các nhà vườn. Hàng năm mới có một lần, giống như lời hẹn hò một năm cho hoa lá nở thắm đẹp làn môi hồng thiếu nữ, các loại hoa cùng chen đua sắc với các cô gái đẹp như tiên giáng thế từ các ngả đường Nguyễn Thiệp, Ngô Đức Kế, Phủ Kiệt (nay là Hải Triều). Nhắc đến đường Phủ Kiệt mới nhớ chính con đường này có thể là khởi thủy của con đường hoa Nguyễn Huệ - thời Pháp mang tên Rue aux Fleurs - nằm sau lưng Nhà Đoan (sau này là kho bạc) được mở sau khi con kênh chợ Vải bị lấp vì ô nhiễm nặng.

“Con kênh chợ Vải và hai con đường hai bên bờ kênh sau khi bị lấp biến thành con đường Charner vào năm 1887. Nhưng có lẽ không khoái gọi tên viên đô đốc cai trị thành phố, người dân vẫn hay gọi là đường Kinh Lấp. Đến năm 1956, chính quyền Việt Nam Cộng hòa đổi tên con đường này thành đại lộ Nguyễn Huệ. Con đường Rue aux Fleurs là một nhánh đâm ngang đường Kinh Lấp, được người Pháp quy hoạch thành một con đường bán hoa có nhiều ki-ốt. Con đường Rue aux Fleurs nhỏ, chật hẹp nên khi các quan chức Pháp đi ô tô đến mua hoa chen chúc thì con đường càng trở nên nhỏ bé. Thấy con đường Charner rộng rãi, chính quyền thành phố bèn cho mở một số ki-ốt bán hoa dọc hai bên lề đường nhỏ. Bỗng dưng khu này trở thành nơi cung cấp hoa tươi xứ lạnh Đà Lạt cho những gia đình thượng lưu Pháp cũng như Việt. Rồi vào dịp tết ta, ghe thương hồ chở hoa từ các nhà vườn neo đậu bán dọc bến sông đầu đường Charner. Dân Sài Gòn chen nhau ra đó mua hoa tươi về chưng tết. Thấy nhu cầu mua hoa tươi cúng ông bà, chưng đẹp nhà cửa của người dân trong những ngày tết là chính đáng nên Xã Tây thành phố đã cho phép mở chợ hoa trên con đường Charner từ ngày đưa ông Táo đến trưa 30…”. Ấy là ba tôi giảng giải cho tôi hiểu sau khi ông đã tham khảo sách tây ta đâu đó trong cái tủ sách cũ xì cũng ngang ngửa tuổi ông.

Phà ơi, sao mà đen nghịt những người, những xe. Người đâu mà lủ khủ khiêng từng chậu mai, chậu quất ra những chiếc xích lô đạp đang đợi sẵn phía đầu đường. Tôi có cảm tưởng như họ đang chen chúc đi, chen chúc cười, chen chúc nói. Khi tôi đi ngang ngửa dọc hai con đường nhỏ bên chợ hoa để xem những ki-ốt bán băng nhạc, báo mới hay những cửa hàng đồ chơi, thực phẩm thì chị tôi đã gặp được những cô bạn gái của mình cũng xúng xính trong những chiếc áo dài mini tay raglan thời thượng. Các “bà” nhí nhảnh đứng làm dáng bên những cành mai vàng rực chụp ảnh trước những cái nhìn ngưỡng mộ của một vài thằng cha đàn ông đã thoát khỏi tay các bà vợ khi các bà đang trả giá với những chủ hàng hoa.

Càng lúc chợ hoa Nguyễn Huệ càng đông. Những ngày trước tết, có hai nơi người đi chợ tết thường tập trung mua sắm là chợ Bến Thành và chợ Nguyễn Huệ. Một ngôi chợ mua sắm những thứ lo cho cái phần “hình nhi hạ” của thân thể. Ngôi chợ khác - chợ hoa Nguyễn Huệ là lo phần “hình nhi thượng”, phần tâm linh của con người trong những ngày tết, chọn hoa tươi, tên đẹp như mai, hồng, cúc, vạn thọ để hy vọng cả gia đình được may mắn suốt năm. Đi chợ hoa Nguyễn Huệ không chỉ để mua hoa mà còn ngửi cả được không khí tết bắt đầu tràn về, chiếm lĩnh trong từng mảnh nhỏ tâm hồn con người. Đi chợ hoa Nguyễn Huệ như đi giữa một xứ sở đầy hoa, tinh khiết từng hương thơm gột rửa cho tâm hồn và cơ thể. Đi chợ hoa Nguyễn Huệ hàng năm như đi tìm lại cái truyền thống hưởng thụ văn hóa của người Sài Gòn xưa khi tết đến “một chung trà bên cạnh một bình hoa, một nhành mai”…

Năm nay, “tết mùa Covid”, như bao người Việt đang ở nước người, chị tôi không về lại TPHCM được. Chị đã viết mail cho tôi: “Năm nay, TPHCM có đường hoa không em, chị nhớ đường hoa Nguyễn Huệ quá đi. Mỗi khi tết chị lại nhớ đến đường hoa và mỗi khi có đường hoa, chị biết là tết đã đến”. Chợ hoa - đường hoa Nguyễn Huệ tính từng năm tuổi của chị, từng năm hắt hiu nhớ nhà, quê xưa. Tôi biết, không chỉ với chị tôi mà đối với rất nhiều người Sài Gòn - TPHCM, chợ hoa - đường hoa Nguyễn Huệ không chỉ là một con đường chỉ có hoa bán cho người chơi trong dịp tết, mà nó còn là hình ảnh của ngày xưa, quá khứ của kỷ niệm trong mỗi con người.

Theo LÊ VĂN NGHĨA (SGGPO)

 

Có thể bạn quan tâm

Chuyện học trong một gia đình trí thức Jrai

Chuyện học trong một gia đình trí thức Jrai

(GLO)- Sinh ra trong một gia đình trí thức người Jrai ở thị xã Ayun Pa (tỉnh Gia Lai), cô Kpă H’Nina-Giáo viên môn Tiếng Anh ở Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng (huyện Ia Grai) không chỉ được rèn giũa tinh thần ham học, mở mang kiến thức mà còn được thừa hưởng vẻ đẹp của cả bố và mẹ.

“Tổ quốc bên bờ sóng”

“Tổ quốc bên bờ sóng”

(GLO)- Đó là chủ đề cuộc thi và triển lãm ảnh nghệ thuật cấp quốc gia do Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tổ chức nhằm thực hiện kế hoạch tuyên truyền về biển, đảo năm 2025.

Báo Gia Lai: Phụng sự và kiến tạo

Báo Gia Lai phụng sự và kiến tạo

(GLO)- Qua 78 năm xây dựng và trưởng thành (16/3/1947-16/3/2025), Báo Gia Lai xứng đáng là cơ quan ngôn luận của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân các dân tộc trong tỉnh. Trong xu thế hiện nay, Báo Gia Lai chú trọng phát huy vai trò kiến tạo nhằm thực hiện hiệu quả nhiệm vụ thông tin, tuyên truyền.

Nhạc sĩ Thụy Kha qua đời

Nhạc sĩ Thụy Kha qua đời

Nhạc sĩ Thụy Kha qua đời lúc 10h45 sáng 13/3 tại Hà Nội. Năm cuối đời, ông chống chọi với bệnh ung thư. Vài tháng gần đây, nhiều đồng nghiệp chia sẻ hình ảnh thăm nhạc sĩ Thụy Kha trong bệnh viện. 

Tiết mục múa của đơn vị Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng trình diễn tại Liên hoan nghệ thuật quần chúng huyện Ia Grai năm 2025.

Liên hoan nghệ thuật quần chúng lực lượng vũ trang huyện Ia Grai: Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng giành giải nhất toàn đoàn

(GLO)- Trong 2 đêm (11 và 12-3), huyện Ia Grai tổ chức Liên hoan nghệ thuật quần chúng lực lượng vũ trang năm 2025. Liên hoan quy tụ 13 đơn vị tham gia. Mỗi đơn vị đăng ký trình diễn từ 3 đến 5 tiết mục ca, múa và diễn tấu các loại nhạc cụ.

Thơ Bút Biển: Nắng chưa qua

Thơ Bút Biển: Nắng chưa qua

(GLO)- "Nắng chưa qua" của Bút Biển là một bài thơ đầy hoài niệm. Bằng những câu thơ nhẹ nhàng mà day dứt, tác giả khắc họa nỗi buồn của sự xa cách, khi ký ức vẫn còn đó nhưng hiện tại chỉ còn lại gió lùa, hoa rụng và căn phòng trống,... dường như có ai đang ngóng về một vệt nắng chưa qua.

Bản hòa ca cùng triền ký ức

Bản hòa ca cùng triền ký ức

(GLO)- Dù đã có hơn 30 năm sống ở Pleiku nhưng khi đọc tập “Vân môi say phố” của Ngô Thanh Vân (NXB Hội Nhà văn, 2024), tôi lại có cảm tưởng được khám phá một miền đất tưởng chừng quá đỗi quen thuộc.

Giao lưu văn hóa, văn nghệ kỷ niệm 50 năm Giải phóng tỉnh tại xã Gào

Giao lưu văn hóa, văn nghệ kỷ niệm 50 năm Giải phóng tỉnh tại xã Gào

(GLO)- Tối 10-3, tại làng C (xã Gào), Đội Thông tin lưu động-Trung tâm Văn hóa-Thông tin và Thể thao TP. Pleiku tổ chức chương trình giao lưu văn hóa, văn nghệ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng tỉnh (17/3/1975-17/3/2025), chào mừng Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV.

Hội viên Chi hội Nhạc sĩ Việt Nam tỉnh tại chương trình chào mừng Ngày Âm nhạc Việt Nam năm 2024. Ảnh: H.N

Nhạc sĩ Gia Lai kiếm tìm tác phẩm có sức ảnh hưởng lớn

(GLO)- Bám sát hơi thở cuộc sống và đưa bản sắc dân tộc vào tác phẩm, các nhạc sĩ Chi hội Nhạc sĩ Việt Nam tỉnh Gia Lai đã thực sự cố gắng trong hoạt động sáng tác nhằm ghi dấu ấn. Song, làm gì để tác phẩm lan tỏa rộng rãi, ghi đậm trong tâm trí người nghe đang là trăn trở của những người tâm huyết.

Thi vẽ tranh chào mừng Đại hội Đảng và Đại hội cháu ngoan Bác Hồ các cấp: Sáng tạo, ý nghĩa

Thi vẽ tranh chào mừng Đại hội Đảng và Đại hội cháu ngoan Bác Hồ các cấp: Sáng tạo, ý nghĩa

(GLO)- Độc đáo, sáng tạo, ý nghĩa là những đánh giá chung về hơn 300 bức tranh của các tác giả “nhí” gửi về tham gia cuộc thi vẽ tranh chào mừng Đại hội Đảng, Đại hội cháu ngoan Bác Hồ các cấp do Hội đồng Đội thị xã Ayun Pa (tỉnh Gia Lai) phát động gần 1 tháng qua.

Thơ Sơn Trần: Nhớ Pleiku

Thơ Sơn Trần: Nhớ Pleiku

(GLO)- "Nhớ Pleiku" là một tác phẩm đầy cảm xúc của tác giả Sơn Trần. Từng câu thơ vẽ nên bức tranh phố núi đẹp mơ mộng với cảnh sắc yên bình, quyện hòa cùng ký ức, tình yêu và nỗi nhớ...