Chợ tiền tỷ… bỏ trống
Chợ Mỹ Quang (thuộc thôn Trung Thành 1, xã Phù Mỹ) nằm trên khu đất rộng gần 1 ha, được xây dựng kiên cố với các hạng mục: khu chợ ngoài trời, khu nhà lồng rộng 500 m², khu nhà vệ sinh, nhà bảo vệ. Tổng kinh phí đầu tư gần 2 tỷ đồng. Thế nhưng, hơn 10 năm kể từ khi hoàn thành, chợ Mỹ Quang vẫn chưa một lần họp vì không có người đến buôn bán.

Hiện nay, mặt bằng khu chợ ngoài trời được một số người phơi nông sản, tập kết vật liệu xây dựng, đậu ô tô. Bên trong khu nhà lồng cũng dùng làm nơi đậu xe và chứa nhiều vật dụng khác. Do không được bảo quản, duy tu thường xuyên nên khu nhà lồng đã xuống cấp, hư hỏng nhiều hạng mục.
Tương tự, chợ Mỹ Chánh Tây (thôn Trung Thuận, xã Phù Mỹ) được đầu tư hơn 1 tỷ đồng cũng thường xuyên rơi vào cảnh bỏ trống. Tại chợ, “năm thì mười họa” mới có người đến buôn bán; phần lớn thời gian trong năm, khuôn viên chợ được người dân tận dụng làm nơi phơi nông sản.
Còn chợ Vĩnh An (xã Bình Phú) được đầu tư xây dựng bài bản trên khu đất khoảng 0,2 ha, gồm 2 dãy nhà chính và các hạng mục phụ trợ như hệ thống thoát nước, nhà vệ sinh, với tổng vốn đầu tư hơn 3 tỷ đồng. Chợ được đưa vào sử dụng cuối năm 2023 nhưng đến nay vẫn bỏ trống, không có hoạt động buôn bán. Phần lớn khuôn viên chợ người dân dùng để phơi rơm rạ và chăn thả gia súc.
Cần giải pháp khai thác, sử dụng hiệu quả
Ngoài một số chợ bỏ trống, nhiều chợ truyền thống khác ở các xã phía Đông tỉnh tuy được đưa vào khai thác sau khi xây dựng nhưng hiệu quả chưa như mong đợi. Hầu hết các chợ đều rơi vào tình trạng tiểu thương và người dân chỉ buôn bán ở khu ngoài trời; còn khu nhà lồng rất ít hoặc không được sử dụng. Điển hình như chợ Vạn Phú (xã Phù Mỹ Bắc), chợ Bình Thành (xã Bình An), chợ Mỹ Hòa (xã Phù Mỹ Tây)…

Lãnh đạo một số xã này cho rằng, việc chợ truyền thống nông thôn có khu nhà lồng nhưng không khai thác hết công năng là rất lãng phí. Tuy nhiên, do đặc thù vùng nông thôn, người dân thích buôn bán ngoài trời cho tiện, khiến chính quyền địa phương khó yêu cầu tiểu thương vào khu nhà lồng.
Ông Lý Kim Đình, Chủ tịch UBND xã Bình Phú, cho biết: Chợ Vĩnh An được đầu tư để đáp ứng tiêu chí nông thôn mới, song việc đưa vào hoạt động chưa đạt kỳ vọng. Nguyên nhân là đời sống người dân còn khó khăn và họ quen với tập quán “buôn bán lưu động” nên không muốn vào chợ. Thời gian tới, xã sẽ tuyên truyền, vận động người dân họp chợ; từng bước đưa chợ Vĩnh An đi vào hoạt động nền nếp, tránh lãng phí.
Trong khi đó, ông Trần Minh Tuấn, Chủ tịch UBND xã Phù Mỹ, lý giải: Chợ Mỹ Quang và Mỹ Chánh Tây nằm gần chợ Phù Mỹ (chợ trung tâm xã) nên người dân có nhu cầu buôn bán đều tập trung về đấy. Ngoài ra, trước kia các chợ Mỹ Quang và Mỹ Chánh Tây được xây dựng để đáp ứng tiêu chí nông thôn mới. Tuy nhiên, sau khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, các chợ này không còn phù hợp với quy hoạch.
“Xã Phù Mỹ (sáp nhập từ xã Mỹ Quang, Mỹ Chánh Tây và thị trấn Phù Mỹ) đã làm thủ tục chuyển đổi công năng chợ Mỹ Quang và Mỹ Chánh Tây sang phục vụ hoạt động dịch vụ nông nghiệp. Sau khi hợp nhất HTX nông nghiệp Mỹ Quang và Mỹ Chánh Tây thành HTX nông nghiệp Phù Mỹ, địa phương sẽ giao HTX mới quản lý, sử dụng tài sản và quỹ đất tại các chợ theo đúng quy định pháp luật”, ông Tuấn cho biết thêm.
Theo Sở Công Thương, chợ truyền thống ở nông thôn thuộc thẩm quyền quản lý của UBND cấp xã. Do đó, chính quyền địa phương cần có trách nhiệm và chủ động tìm giải pháp khai thác, sử dụng chợ hiệu quả, đáp ứng nhu cầu kinh doanh, buôn bán của người dân; đồng thời tránh lãng phí đất đai và tài sản công.