“Bức xúc không làm ta vô can”

Theo dõi Báo Gia Lai trênGoogle News
(GLO)- Câu chuyện tân Hoa hậu Thế giới Việt Nam 2023 Huỳnh Trần Ý Nhi với những phát ngôn “vạ miệng” gần đây khiến cộng đồng mạng dậy sóng làm tôi nhớ đến cuốn sách “Bức xúc không làm ta vô can” của tác giả Đặng Hoàng Giang.

Bởi lẽ, đằng sau câu chuyện ấy không chỉ là vấn đề tri thức văn hóa của người đẹp đăng quang hoa hậu hay vấn đề của Ban tổ chức cuộc thi mà còn là thái độ, phản ứng của cộng đồng trước sự việc trên.

Không thể phủ nhận rằng, Hoa hậu Huỳnh Trần Ý Nhi đã có những phát ngôn “kém duyên”, “thiếu khiêm tốn” ngay khi vừa đăng quang. Và, một cuộc tấn công tập thể đã xảy ra, hàng trăm ngàn người tham gia nhóm anti người đẹp. Không nói thì chúng ta cũng có thể hình dung cơn bão ấy khủng khiếp đến mức nào khi những ảnh chế, clip nhạo báng xuất hiện dày đặc trên mạng xã hội cùng với cơn sóng cuồng nộ đòi tước vương miện của người đẹp đất Bình Định.

Vì sao Hoa hậu Ý Nhi lại khiến hơn nửa triệu cộng đồng mạng phẫn nộ đến mức như vậy? Xét một cách công bằng, những lời cô ấy nói không xúc phạm hay gây tổn thương cho một người nào cụ thể, kể cả khi cô đặt mình ngang hàng với Hoàng đế Quang Trung hay so sánh mình với bạn bè đồng trang lứa. Nó chỉ chứng tỏ cô nông cạn mà thôi chứ không hề có ý mạo phạm nhân vật lịch sử hay coi thường bạn bè. Cô cũng chưa làm gì vi phạm đạo đức hay thuần phong mỹ tục của dân tộc.

Hoa hậu Ý Nhi (thứ 2 từ phải sang) có nhiều phát ngôn gây tranh cãi. Ảnh: VTC News

Hoa hậu Ý Nhi (thứ 2 từ phải sang) có nhiều phát ngôn gây tranh cãi. Ảnh: VTC News

Nhưng, tại sao dư luận xã hội vẫn không buông tha kể cả khi cô lên sóng trực tiếp công khai xin lỗi mọi người? Nhất là với phát ngôn gần nhất, Ý Nhi cho rằng cô mong “xóa được nạn đói, nạn dốt” ở vùng sâu, vùng xa. Phát ngôn này thêm một lần nữa thổi bùng ngọn lửa tẩy chay và gây nên sự thất vọng không vãn hồi. Có vẻ sau “vạ miệng” mới nhất này, Ý Nhi càng khó có cơ hội tìm được chỗ đứng trong lòng người hâm mộ sắc đẹp.

Nhìn sâu vào câu chuyện này có thể thấy nổi lên mấy vấn đề. Một là, sự nở rộ của phong trào thi hoa hậu dẫn đến “loạn” hoa hậu theo cả nghĩa đen và nghĩa bóng. Nghĩa là, nhan nhản hoa hậu nhưng rất ít người thực sự có nhan sắc, trí tuệ, sự duyên dáng, thông minh, đáp ứng được sự kỳ vọng của xã hội. Dù có đại diện cho sắc đẹp Việt Nam tham gia một cuộc thi quốc tế thì cũng rất hiếm gương mặt mang vinh quang về cho Tổ quốc, chưa kể vinh quang ấy đôi khi chỉ giúp cá nhân họ phát triển sự nghiệp, danh tiếng mà ít mang lại lợi ích thiết thực cho cộng đồng.

Thứ hai, dù biết hoa hậu chỉ là người chiến thắng một cuộc thi sắc đẹp nhưng người hâm mộ lại đang đặt lên vai họ những sứ mệnh, trọng trách cao cả. Nghĩa là, hoa hậu ngoài việc phải đẹp còn phải nhân hậu, phải khéo léo, tinh tế, phải tài năng, phải tỏa sáng để giúp người, giúp đời. Những yếu tố ấy hoàn toàn không có sẵn mà cần phải được đào luyện. Xin nói thêm, sự đào luyện nhân cách, trí tuệ không phải là chuyện ngày một ngày hai, càng không phải qua một cuộc thi mà có được. Sự đào luyện ấy phải dựa trên nền tảng đạo đức, học vấn nhất định của một con người. Khó có ai đang từ người vô tâm, vô cảm, vụng về trong lời ăn tiếng nói thoắt trở thành người nhân hậu hiền lương, biết nói lời khôn khéo ý nhị. Mà nếu có tạo ra được thì e rằng đó là sản phẩm của nền công nghiệp sản xuất hoa hậu, nhất quyết không phải từ đạo đức, nhân tâm của cá nhân người ấy.

Trong hoàn cảnh như vậy, sự nôn nóng lăng xê, đánh bóng tên tuổi hoa hậu dễ dẫn đến tác dụng ngược, thay vì nổi tiếng bởi lan tỏa những giá trị tích cực, họ lại trở thành người gây tai tiếng bởi những lời nói hay hành vi chưa vừa mắt, vừa lòng công chúng.

Đừng chỉ đổ lỗi cho Ý Nhi hay Ban tổ chức cuộc thi khi bản thân chúng ta cũng có lỗi trong câu chuyện này. Lỗi của chúng ta là tôn vinh vượt tầm giá trị, dẫn đến sự vênh lệch giữa hình mẫu và thực tế. Hình mẫu hoa hậu trong lòng người hâm mộ là phải đẹp cả hình thể lẫn tâm hồn, phải tỏa hào quang văn hóa tri thức và sự tử tế, thậm chí là biểu tượng cho nhan sắc và vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ Việt Nam. Trong khi thực tế có hoa hậu nào đáp ứng được những đòi hỏi ấy, khi mỗi năm có hàng trăm cuộc thi người đẹp, hoa khôi… khắp các vùng miền?

Thiết nghĩ, nên trả hoa hậu về đúng vị trí của họ-là người đẹp đăng quang một cuộc thi nhan sắc. Không có phép màu nào có thể khiến hoa hậu lột xác chỉ sau một cuộc thi, từ một người bình thường trở thành người ở một “tầm cao mới”, ngoại trừ… người hâm mộ! Chính chúng ta với sự tung hô, tôn vinh hoa hậu mới khiến họ ảo tưởng về chính mình mà quên mất rằng: Hào quang của một hoa hậu không chỉ nằm ở nhan sắc mà ở chính vẻ đẹp của trí tuệ tâm hồn, là vẻ đẹp mang tính chiều sâu và được khẳng định bằng cả quá trình cống hiến từ tâm không mệt mỏi.

Trách móc, lên án, chê bai hay giận dữ đòi tước vương miện hoa hậu không có nghĩa là chúng ta vô can khi đang vô tình hay cố ý góp phần đẩy các cuộc thi sắc đẹp lên thành trào lưu, thành cơ hội đổi đời của các cô gái. Chưa kể, “thánh nhân nào cũng có quá khứ, tội đồ nào cũng có tương lai”. Lên tiếng để góp phần thúc đẩy tiến bộ xã hội khác hoàn toàn với sự “lên đồng tập thể” đầy tính nhạo báng, thù hằn.

Chừng nào còn… loạn thi hoa hậu, còn công nghệ sản xuất hàng loạt hoa hậu, chừng nào chúng ta còn khoác cho hoa hậu những tấm áo “rộng, dài” hơn con người thật của họ, chừng đó chúng ta sẽ còn thất vọng với người đẹp hậu đăng quang. Chừng nào chúng ta nhận ra, bức xúc không làm ta vô can, chừng đó sự phản ứng với những vấn đề xã hội mới thực sự có văn minh, chừng mực và hiệu quả.

Có thể bạn quan tâm

Mùa nấm mối

Mùa nấm mối

(GLO)- Đã 3 mùa mưa qua, khu vườn nhà tôi đều xuất hiện nấm mối. Những búp nấm nhú lên mặt lá ủ sau một thời gian dài ủ meo mầm, khi gặp cơn mưa đầu mùa rồi nắng lên vài hôm, có cơn mưa tiếp theo là những tai nấm mối thân trắng, núm đầu dù màu xám đội lên từng khóm.

Dã quỳ trong sương đêm

Dã quỳ trong sương đêm

(GLO)- Dã quỳ là biểu tượng của sức sống mãnh liệt, kiêu hãnh. Khi gợi nhắc sắc hoa màu nhớ, người ta thường nghĩ đến màu vàng rực rỡ trong nắng ban mai, trong buổi bình minh hé giấc hay rực ấm lúc chiều tà.

Thương hoài bếp lửa

Thương hoài bếp lửa

(GLO)- Ở quê, mẹ tôi vẫn dùng bếp củi. Mỗi lần về quê, tôi rất thích ngồi bên bếp lửa ấy, thi thoảng lại dụi đầu vào vai mẹ. Ngọn lửa tí tách reo vui gọi về trong tôi biết bao kỷ niệm ấu thơ.

Thân Thương loài hoa của núi - Dã quỳ

Thân thương loài hoa của núi

(GLO)- Khi những cơn mưa cuối mùa khép lại báo hiệu mùa khô Tây Nguyên đã đến, những dải hoa dã quỳ (còn có tên cúc quỳ, sơn quỳ, quỳ dại,…) bắt đầu vươn mình khoe sắc. Những đóa hoa dã quỳ nhỏ bé, tràn đầy năng lượng và sức sống, tạo nên những dải sóng đồi vàng rực, mê hoặc lòng người.

Minh họa: HUYỀN TRANG

Nhớ mùa cà phê

(GLO)- Lâu lắm rồi, tôi mới có 1 ngày nghỉ rớt vào giữa tuần. Vui vẻ tận hưởng ngày nghỉ đột xuất cũng là một cách để hưởng thụ cuộc sống. Tôi lấy điện thoại ra gọi bạn. Sau một hồi chuông dài, tôi nghe tiếng bạn giữa vô số thanh âm ồn ào. Bạn nói đang bận hái cà phê.

Minh họa: HUYỀN TRANG

Vườn quê giữa phố

(GLO)- Chẳng biết chủ vườn là ai nhưng tự nhiên lại thấy mến khi họ đã mang chút hương đồng gió nội vào chốn phố xá chật chội. Vườn có rau cải ngồng, diếp cá, rau lang, chuối xanh... Bao nhiêu món rau quê cứ thế bày biện.

Áo bà ba

Áo bà ba

(GLO)- Đang mua hàng thì bỗng nhiên tôi cảm thấy có người phía sau nhìn mình. Tôi quay đầu lại và bất giác mỉm cười chào chị.

Thạch sương sâm - Món quà ký ức

Thạch sương sâm - Món quà ký ức

(GLO)- Khu chợ Bà Định (TP. Pleiku, tỉnh Gia Lai) đông đúc kẻ bán người mua với đủ thực phẩm tươi rói vào sáng sớm. Vậy nhưng, hàng thạch sương sâm của bà Nguyễn Thị Hoa (trú tại 34/25 Hoàng Sa, TP. Pleiku) luôn có sức hút đặc biệt. Dù nắng hay mưa, hàng của bà luôn bán hết trước 8-9 giờ sáng.

Gửi lại trên đồi

Gửi lại trên đồi

(GLO)- Đôi khi, một chuyến đi xa chỉ chừng mấy mươi cây số cũng đủ khiến chúng ta bước ra khỏi cái vòng quẩn quanh thường nhật, thu lấy một ít năng lượng mới trước khi mình bị “mòn” đi bởi những trật tự cũ càng.

Chênh chao mùa về

Chênh chao mùa về

(GLO)- Những ngày này, mưa dường như đã ngừng rơi. Khoảng mênh mông bao la chờn vờn mây trắng bỗng trở thành phông nền cho bức tranh thiên nhiên vời vợi nắng. Gió cũng đã thao thiết trở mùa.

Chiếc áo ấm cũ

Chiếc áo ấm cũ

Mấy ngày nay trời trở lạnh. Mẹ lúi húi dọn tủ đồ, rồi lấy ra chiếc áo len đã cũ, phần ống tay đen nhẻm, lại còn bị bung chỉ một đoạn. Thay vì bỏ đi, mẹ vuốt ve rồi lấy kim chỉ ra khâu khâu vá vá.

Ảnh minh hoạ. Nguồn: Internet

Thương những tàn phai

(GLO)- Giao mùa, khi làn gió mang hơi lạnh ào qua, những chiếc lá khô bứt khỏi cành rơi lả tả. Một chiếc lá rơi, một cánh hoa tàn, một buổi chiều nhạt nắng tạo nên khung cảnh tịch liêu với vẻ đẹp rất riêng. Có người bảo đó là cái đẹp của sự tàn phai.

Ảnh minh hoạ. Nguồn: Internet

Đồ cũ

(GLO)- Có lẽ thuộc tuýp người hoài cổ nên tôi thường tiếc nuối những điều thuộc về xưa cũ. Đôi khi, không hẳn là những khắc khoải mơ hồ mà ám ảnh tôi bằng cả một vùng ký ức ắp đầy nhớ thương day dứt. Một ngày bất giác chạm vào, lòng lại chênh chao nhớ người, nhớ về một thời gian khó ngày xưa.

Bước chạy trong mây

Bước chạy trong mây

Một cuốc chạy bộ ngẫu hứng, từ bờ biển Mân Thái lên đỉnh Sơn Trà (TP.Đà Nẵng) cho tôi vỡ ra nhiều điều. Tôi tự nhủ mình đang có những bước chạy trong mây...

Minh họa: HUYỀN TRANG

Hoài niệm thư tay

(GLO)- Khi ngồi bên hiên nhà cùng cơn mưa cuối mùa, tôi lại nhớ về những người bạn thân từ thuở nhỏ. Đã mấy lần cầm điện thoại, định gọi hoặc nhắn tin trong nhóm, nhưng rồi lại thôi.