Bay xa hương vị "Lệ Cần khoai"

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Mấy chục năm trước, trong hành lý mang theo của người dân xứ Quảng lên dinh điền Lệ Cần (xã Tân Bình, huyện Đak Đoa, tỉnh Gia Lai) có giống khoai Trà Đỏa (huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam). Và hôm nay, giống khoai này đã thành đặc sản nức tiếng, giúp cho nhiều gia đình trở nên khá giả.
Từ Trà Đỏa đến Lệ Cần
Ông Nguyễn Trình-Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp và dịch vụ Tân Bình mở đầu câu chuyện về khoai lang Lệ Cần bằng việc dẫn chúng tôi ra nhà kho xem mấy người thợ sắt cặm cụi chế tạo máy thu hoạch khoai. Ông Trình hồ hởi: “Tôi mất khá nhiều thời gian và tâm sức cho chiếc máy này. Từ suy nghĩ phải làm sao để việc thu hoạch mấy chục héc ta khoai lang Lệ Cần được nhanh nhất, tôi lên mạng tìm hiểu, mày mò học hỏi rồi phác thảo sơ bộ, sau thì gọi mấy người cháu làm nghề thợ sắt thi công. Hiện nay, chiếc máy mới hoàn thành phần khung, chưa khảo nghiệm thực tế nhưng sẽ hoạt động theo nguyên tắc tự động. Chiếc máy sẽ gắn với một đầu kéo, chạy dọc luống, nhổ khoai lên để sàng cho sạch đất. Kế đó, khi củ khoai rơi xuống ruộng thì có người đi sau nhặt, phân loại theo kích cỡ rồi bỏ vào bao. Nếu chế tạo thành công, chiếc máy này sẽ giúp ích rất nhiều cho bà con nông dân khi thu hoạch khoai lang, khoai tây”.
Hỏi chuyện nguồn gốc giống khoai lang Lệ Cần, ông Trình kể: “Nguồn gốc khoai lang Lệ Cần là ở Trà Đỏa. Còn thời gian cụ thể trồng ở đây, ai là người đầu tiên mang giống lên thì cả vùng không ai còn nhớ rõ. Tôi nghe ông bà kể lại rằng, năm 1957, khi người dân ở làng Trà Đỏa (xã Bình Đào, huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam) lên đây sinh sống đã mang theo giống khoai lang để trồng. Đây là một trong những loại lương thực quan trọng đối với nhiều gia đình trong ngày đầu lập nghiệp trên vùng đất mới với biết bao gian khó. Trồng khoai Trà Đỏa cũng là cách để mọi người nhớ về quê hương, nguồn cội”.
Khoai lang Lệ Cần nức tiếng thơm ngon. Ảnh: Thiên Di
Khoai lang Lệ Cần nức tiếng thơm ngon. Ảnh: Thiên Di
Trò chuyện cùng chúng tôi, ông Trương Minh Thắng-Chủ tịch UBND xã Tân Bình-cũng chia sẻ những thông tin về nguồn gốc giống khoai lang Lệ Cần tựa như lời ông Trình. Chỉ tay về mẩu giấy in bài thơ “Khoai lang Lệ Cần” của nhà thơ Xuân Diệu đặt dưới mặt kính chiếc bàn gỗ ở phòng khách, hai người họ gật gù ngâm nga mấy câu: “Tên gọi khoai lang giống Lệ Cần/ruột không vàng lắm thoáng hơi thơm/cũng không ngọt lắm sao mà lạ/ăn mãi ngon lành như thể cơm”. Rồi ông Trình kể thêm: “Bài thơ này viết năm 1976, cũng là năm tôi trồng giống khoai Lệ Cần. Ban đầu, trồng chủ yếu để ăn. Vài năm trở lại đây, giống khoai này người dân được trồng nhiều hơn. So với khoai lang Trà Đỏa, khoai Lệ Cần bùi, màu đẹp hơn và năng suất cao hơn. Tôi cho rằng, thổ nhưỡng là yếu tố quyết định chất lượng của khoai lang. Hơn 90% người dân gốc Quảng Nam trong vùng cũng cảm thấy tự hào khi giống khoai mang từ quê hương vào Gia Lai nay đã trở thành đặc sản”. 
Sản vật của núi rừng Tây Nguyên
Khoai lang Lệ Cần đang là một trong những sản phẩm OCOP của Gia Lai. Dẫu giá cả có sự phập phù theo từng năm nhưng lợi nhuận mang lại cho người trồng khoai lang Lệ Cần ở xã Tân Bình là không hề nhỏ. Đơn cử như năm 2022, mức giá 15-18 ngàn đồng/kg, với tổng sản lượng thu hoạch hơn 400 tấn, 7 thành viên của HTX Nông nghiệp và dịch vụ Tân Bình có nguồn thu không nhỏ từ trồng khoai Lệ Cần theo tiêu chuẩn VietGap. 
Tham gia HTX từ năm 2019, anh Nguyễn Song Viên bộc bạch: “Khoai lang cũng giống các loại nông sản khác, không ổn định về giá cả và đầu ra. Nếu so với khoai lang Nhật thì giá thấp hơn. Tuy nhiên, mấy năm qua, nhờ trồng khoai lang Lệ Cần, gia đình tôi có thêm nguồn thu kha khá. Ví như, nếu trồng 1 ha khoai lang, cuối năm có giá 10 ngàn đồng/kg, chúng tôi thu 60 triệu đồng sau 4 tháng chăm sóc. Năm nay, gia đình tôi trồng 3 ha, lãi hơn 200 triệu đồng”.
Cán bộ, người dân xã Tân Bình (huyện Đak Đoa) trao đổi kinh nghiệm trồng khoai lang Lệ Cần. Ảnh: Thiên Di
Phó Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam Bùi Thị Thơm tham quan vườn khoai lang Lệ Cần. Ảnh: Thiên Di
Còn gia đình Giám đốc HTX Nông nghiệp và dịch vụ Tân Bình có thu nhập “khủng” từ khoai lang Lệ Cần. Lợi nhuận này không chỉ từ bán củ khoai sau thu hoạch mà còn từ chế biến tinh bột, miến khoai. Đặc biệt, sản phẩm miến mang thương hiệu Khoai lang Tám Trình chế biến từ nguyên liệu là khoai lang Lệ Cần được thị trường đón nhận. “Nhiều năm, khoai trồng của nông dân trong vùng ế ẩm, tôi nghĩ ra cách làm tinh bột, miến để bán được giá hơn. Năm nay, gia đình tôi lãi chừng 500 triệu đồng từ bán củ với giá 15-18 ngàn đồng/kg và 100-120 ngàn đồng/kg với miến, tinh bột. Hiện nay, nhu cầu khách hàng mua sản phẩm khoai lang Lệ Cần rất nhiều nhưng chúng tôi không đủ nguồn cung”-ông Trình nói.
Chủ tịch UBND xã Tân Bình cho biết thêm: Khoai lang Lệ Cần là sản phẩm đặc trưng của địa phương. Qua truyền thông và các hội chợ thương mại, sản phẩm từ khoai lang Lệ Cần được giới thiệu rộng rãi đến thị trường trong nước và được sự đón nhận tích cực của khách hàng. Nhờ đó, những năm qua, người dân quay lại trồng khoai lang Lệ Cần nhiều hơn và có nhiều hộ dân vươn lên khá giả. Xã sẽ tiếp tục đồng hành với HTX, nông dân để tìm đầu ra ổn định hơn, giúp bà con có nguồn thu nhập cao hơn.
THIÊN DI

Có thể bạn quan tâm

“Gạo Phú Thiện” khẳng định thương hiệu từ mô hình hợp tác xã kiểu mới

“Gạo Phú Thiện” khẳng định thương hiệu từ mô hình hợp tác xã kiểu mới

(GLO)- Với hướng đi đúng đắn cùng sự đồng thuận của người dân và hỗ trợ từ chính quyền địa phương, Hợp tác xã Nông nghiệp Chư A Thai (xã Phú Thiện, tỉnh Gia Lai) đã tiên phong xây dựng cánh đồng lúa lớn một giống, tạo nền tảng vững chắc để hình thành thương hiệu “Gạo Phú Thiện”.

Siết chặt kiểm soát vận chuyển động vật

Siết chặt kiểm soát vận chuyển động vật

(GLO)- Trước diễn biến phức tạp của dịch tả heo châu Phi tại nhiều tỉnh, đặc biệt là các địa phương giáp ranh, tỉnh Gia Lai đã nhanh chóng triển khai 4 chốt kiểm soát dịch bệnh động vật liên ngành tại các cửa ngõ trọng yếu.

Chủ động phòng trừ sâu bệnh, bảo vệ cây trồng

Chủ động phòng trừ sâu bệnh cho cây trồng

(GLO)- Thời tiết diễn biến thất thường những ngày qua tạo điều kiện cho sâu bệnh phát sinh, gây hại cây trồng. Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Sở Nông nghiệp và Môi trường Gia Lai) hướng dẫn nông dân áp dụng các biện pháp phòng trừ sâu bệnh, bảo vệ cây trồng.

Rong ruổi theo cánh ong bay

Rong ruổi theo cánh ong bay

(GLO)- Cuộc sống của những người nuôi ong mật ở phía Tây tỉnh Gia Lai quanh năm rong ruổi theo cánh ong bay. Họ di chuyển đàn ong khắp núi rừng theo mùa hoa từ Tây Nguyên ra tận miền Bắc để đảm bảo nguồn nguyên liệu cho ong làm mật.

Chủ động phòng, chống dịch tả heo châu Phi

Chủ động phòng-chống dịch tả heo châu Phi

(GLO)- Dịch tả heo châu Phi (ASF) xuất hiện tại phường An Nhơn Đông (tỉnh Gia Lai) buộc chính quyền địa phương đã phải tiêu hủy hơn 200 con heo nhiễm bệnh. Nguy cơ lây lan dịch bệnh đang hiện hữu khi thời tiết diễn biến thất thường, người chăn nuôi đẩy mạnh tái đàn.

Cây dừa xiêm "bén duyên" với vùng đất Ia Dom

Cây dừa xiêm "bén duyên" với vùng đất Ia Dom

(GLO)- Sau nhiều năm tìm kế mưu sinh khắp nơi, anh Dương Văn Thiết (SN 1976, thôn Cửa Khẩu, xã Ia Dom, tỉnh Gia Lai) đã chọn vùng biên viễn làm bến đỗ cho gia đình nhỏ. Không chỉ phát triển chăn nuôi, anh đã mạnh dạn khởi nghiệp với cây dừa xiêm-giống cây mới hứa hẹn mang lại thu nhập ổn định.

Cú hích cho nông sản Gia Lai

Cú hích cho nông sản Gia Lai

(GLO)- Lần đầu tiên tham gia chương trình OCOP, 5 sản phẩm đến từ Hợp tác xã Nông nghiệp và Dịch vụ Nam Yang (xã Kon Gang, tỉnh Gia Lai) đều đạt OCOP 5 sao cấp quốc gia, đây có thể coi là thành tích chưa từng có tiền lệ.

null