Bay xa hương vị "Lệ Cần khoai"

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Mấy chục năm trước, trong hành lý mang theo của người dân xứ Quảng lên dinh điền Lệ Cần (xã Tân Bình, huyện Đak Đoa, tỉnh Gia Lai) có giống khoai Trà Đỏa (huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam). Và hôm nay, giống khoai này đã thành đặc sản nức tiếng, giúp cho nhiều gia đình trở nên khá giả.
Từ Trà Đỏa đến Lệ Cần
Ông Nguyễn Trình-Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp và dịch vụ Tân Bình mở đầu câu chuyện về khoai lang Lệ Cần bằng việc dẫn chúng tôi ra nhà kho xem mấy người thợ sắt cặm cụi chế tạo máy thu hoạch khoai. Ông Trình hồ hởi: “Tôi mất khá nhiều thời gian và tâm sức cho chiếc máy này. Từ suy nghĩ phải làm sao để việc thu hoạch mấy chục héc ta khoai lang Lệ Cần được nhanh nhất, tôi lên mạng tìm hiểu, mày mò học hỏi rồi phác thảo sơ bộ, sau thì gọi mấy người cháu làm nghề thợ sắt thi công. Hiện nay, chiếc máy mới hoàn thành phần khung, chưa khảo nghiệm thực tế nhưng sẽ hoạt động theo nguyên tắc tự động. Chiếc máy sẽ gắn với một đầu kéo, chạy dọc luống, nhổ khoai lên để sàng cho sạch đất. Kế đó, khi củ khoai rơi xuống ruộng thì có người đi sau nhặt, phân loại theo kích cỡ rồi bỏ vào bao. Nếu chế tạo thành công, chiếc máy này sẽ giúp ích rất nhiều cho bà con nông dân khi thu hoạch khoai lang, khoai tây”.
Hỏi chuyện nguồn gốc giống khoai lang Lệ Cần, ông Trình kể: “Nguồn gốc khoai lang Lệ Cần là ở Trà Đỏa. Còn thời gian cụ thể trồng ở đây, ai là người đầu tiên mang giống lên thì cả vùng không ai còn nhớ rõ. Tôi nghe ông bà kể lại rằng, năm 1957, khi người dân ở làng Trà Đỏa (xã Bình Đào, huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam) lên đây sinh sống đã mang theo giống khoai lang để trồng. Đây là một trong những loại lương thực quan trọng đối với nhiều gia đình trong ngày đầu lập nghiệp trên vùng đất mới với biết bao gian khó. Trồng khoai Trà Đỏa cũng là cách để mọi người nhớ về quê hương, nguồn cội”.
Khoai lang Lệ Cần nức tiếng thơm ngon. Ảnh: Thiên Di
Khoai lang Lệ Cần nức tiếng thơm ngon. Ảnh: Thiên Di
Trò chuyện cùng chúng tôi, ông Trương Minh Thắng-Chủ tịch UBND xã Tân Bình-cũng chia sẻ những thông tin về nguồn gốc giống khoai lang Lệ Cần tựa như lời ông Trình. Chỉ tay về mẩu giấy in bài thơ “Khoai lang Lệ Cần” của nhà thơ Xuân Diệu đặt dưới mặt kính chiếc bàn gỗ ở phòng khách, hai người họ gật gù ngâm nga mấy câu: “Tên gọi khoai lang giống Lệ Cần/ruột không vàng lắm thoáng hơi thơm/cũng không ngọt lắm sao mà lạ/ăn mãi ngon lành như thể cơm”. Rồi ông Trình kể thêm: “Bài thơ này viết năm 1976, cũng là năm tôi trồng giống khoai Lệ Cần. Ban đầu, trồng chủ yếu để ăn. Vài năm trở lại đây, giống khoai này người dân được trồng nhiều hơn. So với khoai lang Trà Đỏa, khoai Lệ Cần bùi, màu đẹp hơn và năng suất cao hơn. Tôi cho rằng, thổ nhưỡng là yếu tố quyết định chất lượng của khoai lang. Hơn 90% người dân gốc Quảng Nam trong vùng cũng cảm thấy tự hào khi giống khoai mang từ quê hương vào Gia Lai nay đã trở thành đặc sản”. 
Sản vật của núi rừng Tây Nguyên
Khoai lang Lệ Cần đang là một trong những sản phẩm OCOP của Gia Lai. Dẫu giá cả có sự phập phù theo từng năm nhưng lợi nhuận mang lại cho người trồng khoai lang Lệ Cần ở xã Tân Bình là không hề nhỏ. Đơn cử như năm 2022, mức giá 15-18 ngàn đồng/kg, với tổng sản lượng thu hoạch hơn 400 tấn, 7 thành viên của HTX Nông nghiệp và dịch vụ Tân Bình có nguồn thu không nhỏ từ trồng khoai Lệ Cần theo tiêu chuẩn VietGap. 
Tham gia HTX từ năm 2019, anh Nguyễn Song Viên bộc bạch: “Khoai lang cũng giống các loại nông sản khác, không ổn định về giá cả và đầu ra. Nếu so với khoai lang Nhật thì giá thấp hơn. Tuy nhiên, mấy năm qua, nhờ trồng khoai lang Lệ Cần, gia đình tôi có thêm nguồn thu kha khá. Ví như, nếu trồng 1 ha khoai lang, cuối năm có giá 10 ngàn đồng/kg, chúng tôi thu 60 triệu đồng sau 4 tháng chăm sóc. Năm nay, gia đình tôi trồng 3 ha, lãi hơn 200 triệu đồng”.
Cán bộ, người dân xã Tân Bình (huyện Đak Đoa) trao đổi kinh nghiệm trồng khoai lang Lệ Cần. Ảnh: Thiên Di
Phó Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam Bùi Thị Thơm tham quan vườn khoai lang Lệ Cần. Ảnh: Thiên Di
Còn gia đình Giám đốc HTX Nông nghiệp và dịch vụ Tân Bình có thu nhập “khủng” từ khoai lang Lệ Cần. Lợi nhuận này không chỉ từ bán củ khoai sau thu hoạch mà còn từ chế biến tinh bột, miến khoai. Đặc biệt, sản phẩm miến mang thương hiệu Khoai lang Tám Trình chế biến từ nguyên liệu là khoai lang Lệ Cần được thị trường đón nhận. “Nhiều năm, khoai trồng của nông dân trong vùng ế ẩm, tôi nghĩ ra cách làm tinh bột, miến để bán được giá hơn. Năm nay, gia đình tôi lãi chừng 500 triệu đồng từ bán củ với giá 15-18 ngàn đồng/kg và 100-120 ngàn đồng/kg với miến, tinh bột. Hiện nay, nhu cầu khách hàng mua sản phẩm khoai lang Lệ Cần rất nhiều nhưng chúng tôi không đủ nguồn cung”-ông Trình nói.
Chủ tịch UBND xã Tân Bình cho biết thêm: Khoai lang Lệ Cần là sản phẩm đặc trưng của địa phương. Qua truyền thông và các hội chợ thương mại, sản phẩm từ khoai lang Lệ Cần được giới thiệu rộng rãi đến thị trường trong nước và được sự đón nhận tích cực của khách hàng. Nhờ đó, những năm qua, người dân quay lại trồng khoai lang Lệ Cần nhiều hơn và có nhiều hộ dân vươn lên khá giả. Xã sẽ tiếp tục đồng hành với HTX, nông dân để tìm đầu ra ổn định hơn, giúp bà con có nguồn thu nhập cao hơn.
THIÊN DI

Có thể bạn quan tâm

Gương sáng vượt khó làm giàu ở xã Uar

Gương sáng vượt khó làm giàu ở xã Uar

(GLO)- Những năm qua, phong trào “Nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững” đã lan tỏa sâu rộng tại xã Uar, huyện Krông Pa, tỉnh Gia Lai. Trong số đó, ông Lương Bích Ngọc-Hội viên Chi hội Nông dân thôn Thanh Bình là điển hình tiêu biểu.

Tỷ lệ cà phê chế biến từ nguồn nguyên liệu trên địa bàn tỉnh đạt khoảng 23%. Ảnh: V.T

Gia Lai: Tỷ lệ cà phê chế biến đạt hơn 23%

(GLO)- Gia Lai hiện có hơn 106.400 ha cà phê, sản lượng 312.050 tấn cà phê nhân. Mỗi năm, sản lượng cà phê xuất khẩu của tỉnh khoảng 240.000 tấn, chiếm tỷ lệ gần 77%. Trong khi đó, tỷ lệ cà phê chế biến (cà phê bột, rang xay, hòa tan) chỉ đạt hơn 23%. 

Linh hoạt sản xuất vụ mùa thích ứng với diễn biến thời tiết

Linh hoạt sản xuất vụ mùa thích ứng với diễn biến thời tiết

(GLO)- Hiện nay, nông dân các địa phương trong tỉnh đang tập trung xuống giống vụ mùa 2025. Đây là vụ sản xuất chịu nhiều áp lực bởi mưa lũ xuất hiện bất thường. Vì vậy, chủ động điều chỉnh lịch thời vụ và cơ cấu giống cây trồng phù hợp, thích ứng với diễn biến thời tiết là giải pháp trọng tâm.

Krông Pa kỳ vọng giống lúa LH12

Krông Pa kỳ vọng giống lúa LH12

(GLO)- Vụ Đông Xuân 2024-2025, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Krông Pa (tỉnh Gia Lai) phối hợp với Trung tâm Khuyến nông Quốc gia và Trung tâm Khuyến nông tỉnh triển khai mô hình nhân giống lúa LH12 cấp xác nhận tại xã Chư Gu.

Gia Lai: Tập huấn nâng cao năng lực quản trị cho 80 lãnh đạo quản lý hợp tác xã

Gia Lai: Tập huấn nâng cao năng lực quản trị cho 80 lãnh đạo quản lý hợp tác xã

(GLO)-Từ ngày 27 đến 29-5, tại TP. Pleiku, Liên minh hợp tác xã (HTX) tỉnh phối hợp với Trường Trung cấp Kinh tế kỹ thuật và Đào tạo cán bộ HTX miền Trung-Tây Nguyên tổ chức tập huấn “Quản trị chiến lược và nâng cao năng lực lãnh đạo HTX” cho 80 học viên là lãnh đạo các HTX trên địa bàn tỉnh.

Kỳ vọng giống lúa mới chất lượng cao

Kỳ vọng giống lúa mới chất lượng cao

(GLO)- Những năm gần đây, Trung tâm Nghiên cứu giống cây trồng (Sở Nông nghiệp và Môi trường) đã nghiên cứu, lai tạo một số giống lúa địa phương có năng suất, chất lượng cao. Trong đó, 2 giống lúa mới là Thơm Gia Lai và Tẻ than Gia Lai được kỳ vọng sẽ nhân rộng trong vụ mùa 2025.

Nông dân Ia Trốk thu nhập cao từ cây đậu phộng

Nông dân Ia Trốk thu nhập cao từ cây đậu phộng

(GLO)- Áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất và chuyển đổi đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng đậu phộng, nhiều hộ dân ở xã Ia Trốk (huyện Ia Pa) thu về lợi nhuận vượt trội. Mô hình này đã mở ra cơ hội cho bà con nông dân địa phương.

EU sắp thanh tra sầu riêng Việt Nam

EU sắp thanh tra sầu riêng Việt Nam

Để giám sát và kiểm tra việc kiểm soát dư lượng thuốc bảo vệ thực vật trên một số mặt hàng nông sản xuất khẩu, trong đó có sầu riêng, giữa tháng 6 tới Liên minh châu Âu (EU) sẽ cử đoàn thanh tra đến Việt Nam 10 ngày.

null