Trong dòng chảy mạnh mẽ của kỷ nguyên số, báo chí đang chuyển mình dưới tác động của công nghệ số và nhu cầu thông tin ngày càng đa dạng của công chúng. Báo Đảng - một bộ phận không thể tách rời và có vai trò đặc biệt quan trọng trong hệ thống chính trị Việt Nam - cũng chủ động đổi mới theo xu thế hội nhập để tiếp tục giữ vững vai trò là cơ quan ngôn luận của Đảng, Nhà nước, tiếng nói tin cậy của nhân dân.
Vai trò của báo Đảng trong bối cảnh mới
Báo Đảng - với lịch sử hình thành và phát triển gắn liền với các giai đoạn cách mạng của đất nước, luôn đóng vai trò là công cụ sắc bén trong chuyển tải kịp thời chủ trương, đường lối của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước đến nhân dân. Đồng thời, là diễn đàn phản ánh tâm tư, nguyện vọng chính đáng của các tầng lớp nhân dân, góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Tuy nhiên, với sự bùng nổ của công nghệ thông tin, internet, các loại hình truyền thông xã hội, như: Trang thông tin điện tử, mạng xã hội (Facebook, Zalo, Youtube…) đã tạo ra một xu hướng truyền thông đa dạng, tác động đến nhu cầu tiếp cận thông tin của công chúng, cạnh tranh gay gắt với hoạt động báo chí.
Là tiếng nói của Đảng, Nhà nước và nhân dân, báo Đảng cần đổi mới để bắt nhịp xu hướng truyền thông hiện đại; đồng thời, giữ vững tôn chỉ, mục đích chính trị, tư tưởng của mình. Điều này đặt ra yêu cầu báo Đảng cần có bước chuyển mình mạnh mẽ, không chỉ về chất lượng nội dung, hình thức mà còn thông tin phù hợp với “hơi thở” cuộc sống hiện đại.
Nhà báo Trần Anh Túc, Phó Trưởng Phòng Thông tin điện tử và Nội dung số (Báo Bình Định), cho biết: Báo điện tử là xu hướng phát triển tất yếu, đáp ứng nhu cầu bạn đọc trong thời đại số nên Báo Bình Định đã chuyển đổi tích hợp các quy trình sản xuất nội dung cho nhiều loại hình (báo in, báo điện tử, báo hình, báo nói) trên nền tảng báo điện tử để đáp ứng yêu cầu tuyên truyền hiện nay. Cùng với đó, Báo Bình Định đang từng bước tiến tới xử lý hoàn toàn trên môi trường số, nâng cao chất lượng, nội dung báo điện tử.
 |
| Nhà báo Trần Anh Túc, Phó Trưởng Phòng Thông tin điện tử và Nội dung số (Báo Bình Định) đăng tải nội dung tuyên truyền lên Báo Bình Định điện tử. Ảnh: NGỌC NHUẬN |
Chuyển đổi số để vươn tầm
Kỷ nguyên số đã làm thay đổi mạnh mẽ truyền thông, nhất là sự lên ngôi của mạng xã hội, trí tuệ nhân tạo (AI) và báo chí đa nền tảng. Đây cũng là cơ hội để báo Đảng tái định vị vai trò, phương thức hoạt động và cách tiếp cận bạn đọc nhanh chóng, hiệu quả khi không còn bó hẹp trong khuôn khổ báo in mà có thể tận dụng tối đa các định dạng đa phương tiện, như: Hình ảnh, video, infographic (ấn phẩm đồ họa thông tin), podcast (tệp âm thanh, video)…, để truyền tải thông tin sinh động, hấp dẫn, dễ hiểu và phù hợp với thị hiếu của độc giả hiện nay.
Nhà báo Trần Ngọc Luận, phóng viên Phòng Thời sự (Báo Bình Định), bày tỏ: Trí tuệ nhân tạo và chuyển đổi số đã và đang giúp công việc báo chí trở nên nhanh nhạy, hiệu quả và đa nền tảng hơn. Có thể nói, người làm báo hôm nay không chỉ cầm bút mà còn phải làm chủ công nghệ để làm nghề. Do vậy, mỗi phóng viên cần thay đổi và trang bị những kỹ năng mới, trong đó có thể kể đến, như: Kỹ năng đa phương tiện (multimedia), hiểu và sử dụng thành thạo công nghệ số và AI, tư duy làm báo dữ liệu... để nâng cao hiệu suất làm việc, đáp ứng yêu cầu hiện nay.
 |
| Bộ phận kỹ thuật của Báo Bình Định trực phát sóng các chương trình truyền hình. Ảnh: NGỌC NHUẬN |
Nhà báo Phạm Tiến Sỹ, phóng viên Phòng Chuyên đề (Báo Bình Định), chia sẻ: Bên cạnh những giá trị mang lại, chuyển đổi số trong tác nghiệp báo chí hiện nay cũng đặt ra không ít thách thức và thực tế vẫn còn những rào cản nhất định. Trong đó nổi cộm là vấn đề “thiếu tự chủ về công nghệ”. Không có cách nào khác, phóng viên báo chí phải giữ lập trường chính trị vững vàng, không ngừng học hỏi nâng cao trình độ chuyên môn và nghiệp vụ, từng bước làm chủ công nghệ, để vừa đảm bảo thông tin nhanh, chính xác, khách quan, trung thực, vừa đa dạng về hình thức chuyển tải, đáp ứng nhu cầu của bạn đọc.
Môi trường số cũng là mảnh đất màu mỡ với “biển” thông tin khổng lồ trên mạng internet, đòi hỏi báo Đảng phải nhanh nhạy, kịp thời, chính xác để giữ vững vị thế là nguồn thông tin chính thống, tin cậy khi thực hiện sứ mệnh định hướng dư luận xã hội, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Để đáp ứng yêu cầu của chuyển đổi số, báo Đảng cần đầu tư hạ tầng công nghệ, hệ thống quản lý nội dung; đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, phóng viên, biên tập viên không chỉ giỏi về nghiệp vụ báo chí mà còn có khả năng tiếp cận công nghệ làm báo hiện đại, kỹ năng làm báo đa phương tiện…
Để vượt qua thách thức và tận dụng cơ hội trong kỷ nguyên số, báo Đảng nói chung, Báo Bình Định nói riêng thực hiện yêu cầu, mục tiêu phát triển theo định hướng “Chuyên nghiệp, hiện đại, nhân văn”. Theo nhà báo Nguyễn Thị Bích Sương, Phó Tổng Biên tập Báo Bình Định, việc hợp nhất Báo Bình Định (cũ), Đài PT&TH Bình Định thành Báo Bình Định đã đáp ứng xu thế phát triển hiện nay là tòa soạn hội tụ có 4 loại hình báo chí: Báo in, báo hình, báo nói và báo điện tử. Để tiến tới một lộ trình chuyển đổi số toàn diện và mạnh mẽ, Báo Bình Định sẽ cấu trúc, sắp xếp lại để thành một guồng máy sản xuất các sản phẩm báo chí đáp ứng nhu cầu thị hiếu của công chúng hiện đại. Đồng thời, phát huy sức mạnh tổng thể và nguồn nhân lực, ưu thế vượt trội của công nghệ.
ĐOÀN NGỌC NHUẬN
