Một thời radio...

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Thập niên 50-60 của thế kỷ trước, mọi người đều thưởng thức các chương trình ca nhạc, thời sự... chủ yếu qua sóng phát thanh. Mà muốn thu được các làn sóng phát thanh phải có chiếc radio.
Thời đó, nhà nào có chiếc radio là thuộc hạng sang nhất làng, 1 chiếc radio bán dẫn 3 bank hiệu National Panasonic của Nhật có khi phải đổi bằng 1 con bò đực to. Nhà tôi khi ấy phải dành 2 mùa đậu phộng tháng ba mới mua nổi 1 chiếc National có bao da.
Cứ tầm 11 giờ trưa có chương trình cải lương của Đài Phát thanh Sài Gòn phát ra là lũ trẻ chúng tôi canh chừng ngồi bu xung quanh bàn để nghe, có lúc sóng ngút mất âm thanh chỉ còn nghe tiếng sôi sè sè. Những lúc như vậy, ba tôi thường kéo cần ăng ten lên và cột vào một sợi dây điện nối với một cây tre dựng cao ở góc nhà, trên ngọn cây tre là một chiếc vòng tròn đan bằng dây thép kết lại hình mạng nhện. Sóng bắt đầu trở lại âm thanh nghe tiếng được tiếng mất, ấy vậy mà cũng cứ thấy vui, thấy thích.
Trong xóm có bà cụ tuổi 90, nghe nói có tiếng người trong cái hộp nhỏ, vậy là tối đến háo hức tay xách đèn chai, tay chống gậy đến ngồi nghe rồi cúi xuống gầm bàn đảo mắt tìm, lấy gậy quơ liên tục. Mọi người hỏi bà làm gì? Bà bảo: “Cái thằng đang hát, nó trốn ở đâu, tài thiệt!”.
Nhớ nhất là mỗi buổi chiều thứ bảy, khoảng 17 giờ có chương trình truyền trực tiếp sân khấu cải lương của Đài Phát thanh Sài Gòn. Chiếc radio được để giữa sân gạch, cả xóm rủ nhau tới nghe cải lương. Tiếng thu thanh của sân khấu phát ra ồn ồn tiếng người, tiếng hát lẫn lộn, có đoạn đang cao trào xuống câu vọng cổ ngọt lịm bỗng dưng có tiếng trẻ em khóc rồi tiếng đàn nhị, vĩ cầm eo éo. Câu hát mất, lời ca lào xào, ngun ngút, vậy mà mọi người vẫn im lặng, nín thở ngồi nghe và thưởng thức trong tưởng tượng.
Chiếc đài của ba tôi được sử dụng 3 viên pin trung làm nguồn, loại pin tương đối hiếm thời bấy giờ. Những lúc hết pin, ba tôi thường lấy đinh đục vào hông viên pin, thủng vào lớp than nhét hạt muối vào rồi lấy ni lông bọc thân viên pin khỏi chảy nước, xong mới lắp vào máy. Những khi như vậy chỉ để dành nghe chương trình cần thiết khoảng vài tiếng đồng hồ là hết.
Còn một cách chế khác là dùng chiếc đĩa sành, đổ nước muối vào, viên pin được bóc hết vỏ giấy bên ngoài, đục thủng đáy viên pin và đặt đứng ngập 1/3 viên pin trong nước muối, dùng dây điện kết nối các cực âm dương liên kết những viên pin với nhau và nối vào đầu nguồn vào của máy. Pin cũng đủ dùng vài tiếng đồng hồ, để vài ngày sau pin hồi lại có thể sử dụng tiếp.
Một hôm, ba tôi đi làm xa không mang pin về kịp để mở đài nghe sân khấu truyền thanh. Anh trai tôi không biết học ở đâu đã bảo chúng tôi lật ngửa chiếc xe đạp có bình điện gắn sẵn lên, nối dây điện từ bình điện đến radio. Lũ chúng tôi phân công ngồi cầm bàn đạp… quay, quay với tốc độ vừa phải mà anh tôi đã hướng dẫn. Có lúc mỏi tay, thay ca, chiếc đài đang hát ngon lành lại tịt, vòng quay khởi lại, chiếc đài tiếp tục phát ra tiếng hát lời ca làm rộn một khoảnh sân.
Nhà dượng tôi khi ấy ở cạnh rìa ấp chiến lược, không biết ông mua hay tìm đâu ra một chiếc đài 1 bank để nghe tin tức. Những đêm radio không có cải lương, tôi thường sang nhà ông để chơi, thấy ông có chiếc tai nghe 1 bên, ông nằm trên võng tòng teng để chiếc đài trên bụng, vừa nghe ông vừa gật đầu và có khi ông lại cười, miệng lẩm bẩm “Được đấy!”. Tôi không biết ông đã nghe những gì trong đó mà vui thế. Nhân lúc ông cởi chiếc tai nghe để trên đài rồi đi ra vườn, tôi tò mò đưa vào tai nghe thử. Âm thanh phát rất mạnh, trong vắt. Cuối câu là “Đây là tiếng nói Việt Nam phát thanh từ Hà Nội…”. Một thời gian sau, cảnh sát đến bắt ông đi vì chính quyền ngụy cấm nghe đài phía ta. Mãi tới ngày giải phóng, ông dượng mới được về nhà.
Ngày nay, phương tiện nghe nhìn đã phổ cập rộng rãi. Cầm trên tay chiếc Smartphone chỉ cần mấy thao tác cài đặt chúng ta đã có thể tiếp sóng hàng loạt đài trong và ngoài nước. Giờ nhớ lại chiếc radio sôi rè rè, rẹt rẹt, những âm thanh quen thuộc một thời đọng bao kỷ niệm, chợt thấy vui vui.
AN SINH

Có thể bạn quan tâm

Giải Booker 2025: Danh sách đề cử đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm

Giải Booker 2025: Danh sách đề cử đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm

(GLO)-Danh sách đề cử của Giải Booker 2025 danh giá mới được công bố, trong đó có 13 tác phẩm của các tác giả đến từ nhiều quốc gia khác nhau, cũng như sự cân bằng về tỷ lệ nam - nữ và sự đan xen giữa tên tuổi cũ và mới. Điều này cho thấy sự đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm của giải thưởng này.

Triển vọng “Cây cọ nhí” Nguyễn Trịnh Gia Thy

Triển vọng “Cây cọ nhí” Nguyễn Trịnh Gia Thy

(GLO)- 11 tuổi, Nguyễn Trịnh Gia Thy (học sinh lớp 5.9, Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi, phường Pleiku) được nhiều người ưu ái gọi là “cây cọ nhí”. Những bức tranh của Thy không chỉ khéo léo về đường nét, bố cục, màu sắc mà còn chứa đựng những thông điệp ý nghĩa về cuộc sống.

Hòa điệu cùng tình yêu nghệ thuật múa

Cặp đôi nghệ sĩ Nguyễn Cơ-Hồng Mai: Hòa điệu cùng tình yêu nghệ thuật múa

(GLO)- Cùng sinh năm rồng (1988) và lớn lên với tình yêu dành cho từng nhịp vũ đạo, Nguyễn Văn Cơ và Trần Thị Hồng Mai-hai nghệ sĩ trưởng thành từ Nhà hát Ca múa nhạc tổng hợp Đam San trở thành cặp đôi hiếm hoi của làng múa ở cao nguyên Pleiku, luôn song hành cả trên sân khấu và trong đời sống.

Ngọn đèn nhỏ bên khung cửa

Ngọn đèn nhỏ bên khung cửa

(GLO)- Chồng tôi nhận quyết định chuyển công tác vào một sáng cuối tháng Năm, khi sương vẫn còn giăng mờ trên những con dốc quen thuộc của phố núi Pleiku. Tin anh phải xuống Quy Nhơn theo diện hợp nhất 2 tỉnh không bất ngờ.

Bảo vật quốc gia ngai vua triều Nguyễn đặt tại Điện Thái Hòa, Đại Nội Huế.

Phục chế ngai vàng triều Nguyễn: Trả lại nguyên trạng năm 2015, đảm bảo đúng tinh thần bảo vật quốc gia

(GLO)-Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL) vừa có văn bản chính thức góp ý kế hoạch phục chế ngai vua triều Nguyễn, bảo vật quốc gia bị phá hoại hồi tháng 5 - 2025 tại điện Thái Hòa, yêu cầu phục hồi hiện trạng "gần giống nhất" so với năm 2015, thời điểm hiện vật được lập hồ sơ công nhận.

Vở ca kịch bài chòi trò chơi của quỷ: Tôn vinh chiến sĩ công an, cảnh tỉnh kẻ lầm lạc

Vở ca kịch bài chòi trò chơi của quỷ: Tôn vinh chiến sĩ công an, cảnh tỉnh kẻ lầm lạc

(GLO)- Vở diễn Trò chơi của quỷ do Ðoàn ca kịch bài chòi Bình Ðịnh (thuộc Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh Gia Lai) dàn dựng vừa giành huy chương đồng tại Liên hoan Nghệ thuật sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc về “Hình tượng người chiến sĩ Công an nhân dân” lần thứ V-năm 2025.

"Núi trên đất bằng"

"Núi trên đất bằng"

(GLO)- Tiến sĩ Hà Thanh Vân đã nhận xét Tiểu thuyết "Núi trên đất bằng" của Võ Đình Duy là một tác phẩm văn chương đầu tay ra mắt năm 2025, đánh dấu bước chuyển đầy bất ngờ từ một kiến trúc sư trẻ sống ở Gia Lai sang hành trình kiến tạo thế giới văn chương.

NHÀ THƠ ĐÀO AN DUYÊN: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

Nhà thơ Đào An Duyên: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

(GLO)- Với nhà thơ Đào An Duyên, đọc và viết chính là hành trình nuôi chữ. Trong hành trình ấy, chị chọn một lối đi riêng, chắt chiu xúc cảm, gửi tiếng lòng vào từng con chữ với niềm mong giữ lại những xanh tươi cuộc đời, từ đó góp thêm một giọng thơ giàu hương sắc cho văn chương Gia Lai.

BẢO TỒN CÁC KỊCH BẢN TIÊU BIỂU CỦA HÁT BỘI BÌNH ĐỊNH: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

Bảo tồn các kịch bản tiêu biểu của hát bội Bình Định: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

(GLO)- Hát bội Bình Định là một di sản văn hóa đặc sắc với nhiều vở tuồng kinh điển như: Sơn Hậu, Tam nữ đồ vương, Ngũ hổ Bình Tây, Hồ Nguyệt Cô hóa cáo (còn có tên khác là Chém cáo, Cổ miếu vãn ca) của Nguyễn Diêu, Trầm hương các, Diễn võ đình và Cổ thành… của Đào Tấn.

null