*Bạn đọc M.V.K. (TP. Pleiku) hỏi:Mới đây, Công an TP. Pleiku đã tạm giữ hình sự 3 đối tượng có hành vi cạy phá hơn 100 ngôi mộ tại Nghĩa trang TP. Pleiku. Với hành vi này thì 3 đối tượng trên có thể phạm tội gì và mức án ra sao?
- Luật sư Bùi Thanh Vũ-Trưởng Văn phòng Luật sư Vinh Phú kiêm Trưởng Chi nhánh Gia Lai-trả lời:
Với hành vi nêu trên thì 3 thanh niên này đã có dấu hiệu phạm tội xâm phạm thi thể, mồ mả, hài cốt được quy định tại Điều 319 Bộ luật Hình sự 2015 với khung hình phạt như sau:
- Người nào đào, phá mồ mả, chiếm đoạt những đồ vật để ở trong mộ, trên mộ hoặc có hành vi khác xâm phạm thi thể, mồ mả, hài cốt, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm.
- Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 2 năm đến 7 năm:
+ Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;
+ Chiếm đoạt hoặc hủy hoại vật có giá trị lịch sử, văn hóa;
+ Vì động cơ đê hèn;
+ Chiếm đoạt bộ phận thi thể, hài cốt.
Ngoài ra, 3 thanh niên này còn phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại do xâm phạm thi thể, mồ mả, hài cốt theo quy định:
Cụ thể, Điều 606 Bộ luật Dân sự 2015 về bồi thường thiệt hại do xâm phạm thi thể quy định:
- Cá nhân, pháp nhân xâm phạm thi thể phải bồi thường thiệt hại.
- Thiệt hại do xâm phạm thi thể gồm chi phí hợp lý để hạn chế, khắc phục thiệt hại.
- Người chịu trách nhiệm bồi thường khi thi thể bị xâm phạm phải bồi thường theo quy định trên và một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần cho những người thân thích thuộc hàng thừa kế thứ nhất của người chết, nếu không có những người này thì người trực tiếp nuôi dưỡng người chết được hưởng khoản tiền này.
Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa đối với mỗi thi thể bị xâm phạm không quá 30 lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định. (Hiện nay, theo Nghị định số 38/2019/NĐ-CP thì mức lương cơ sở là 2.340.000 đồng/tháng).
Điều 607 Bộ luật Dân sự 2015 về bồi thường thiệt hại do xâm phạm mồ mả quy định:
- Cá nhân, pháp nhân xâm phạm đến mồ mả của người khác phải bồi thường thiệt hại.
- Thiệt hại do xâm phạm mồ mả gồm chi phí hợp lý để hạn chế, khắc phục thiệt hại.
- Người chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp mồ mả của người khác bị xâm phạm phải bồi thường theo quy định trên và một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần cho những người thân thích theo thứ tự hàng thừa kế của người chết; nếu không có những người này thì người trực tiếp nuôi dưỡng người chết được hưởng khoản tiền này.
Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa đối với mỗi mồ mả bị xâm phạm không quá 10 mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.
Cấu thành tội xâm phạm thi thể, mồ mả, hài cốt gồm:
- Khách thể: Xâm phạm trật tự công cộng.
- Mặt khách quan: Hành vi đào, phá mồ mả, chiếm đoạt những đồ vật để ở trong mộ, trên mộ hoặc có hành vi khác xâm phạm thi thể, mồ mả, hài cốt.
- Chủ thể: Người từ đủ 16 tuổi trở lên và đủ năng lực trách nhiệm hình sự.
- Mặt chủ quan: Tội phạm được thực hiện dưới hình thức lỗi cố ý.
Cố ý phạm tội là phạm tội trong những trường hợp sau đây:
+ Người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả của hành vi đó và mong muốn hậu quả xảy ra;
+ Người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả của hành vi đó có thể xảy ra, tuy không mong muốn nhưng vẫn có ý thức để mặc cho hậu quả xảy ra.
Do đó, 3 thanh niên này có thể lãnh mức án cao nhất lên đến 7 năm tù và phải chịu trách nhiệm bồi thường cho gia đình, người thân có mộ mà các thanh niên này đã xâm phạm.
