Linh thiêng lễ khai sắc thần

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Làm công tác chuyên môn ở Bảo tàng tỉnh, tôi đã nhiều lần đến thăm đình Chí Công (xã Cư An, huyện Đak Pơ) và cũng đã đọc nhiều bài viết về 3 đạo sắc thần của đình nhưng chưa một lần nhìn thấy. Năm nay, nhận được giấy mời của Ban Nghi lễ đình mời dự cúng Quý Xuân, trong đó có lễ khai sắc thần, tôi liền hăng hái lên đường.

Sáng sớm 10-3 vừa qua (tức 19 tháng 2 âm lịch), tôi có mặt tại đình Chí Công. Trước mắt tôi là một dàn cờ hội cắm trong sân đình, cao nhất là lá cờ mang dòng chữ “Đại kỳ đình Chí Công” tung bay trước gió. Người dân thôn Chí Công đã có mặt từ rất sớm để chuẩn bị cho lễ hội. Ban Nghi lễ áo dài khăn đóng chỉnh tề kiểm tra lễ vật trước khi tiến hành lễ cúng Quý Xuân. Trò chuyện cùng tôi, Trưởng ban Nghi lễ, Phụng tế Nguyễn Dũng Chinh cho biết: “Sắc thần không được tự ý mở ra vì sợ thần linh trách phạt, 3 năm mới được mở 1 lần sau khi đã làm lễ cúng xin thần linh. Khai sắc là để người dân và du khách được xem sắc thần nhưng cũng là dịp để kiểm tra công tác bảo quản”.

Sau lễ cúng nghi thần, Phụng tế Nguyễn Dũng Chinh xin thần linh cho phép khai sắc thần đình Chí Công. Thủ sắc Đặng Xuân Hùng đưa 2 tay kính cẩn nâng hộp gỗ đựng sắc sơn son đặt lên chiếc bàn nhỏ trước ban thờ chính điện. Thủ sắc cùng với Phụng tế cẩn thận mở nắp hộp đựng sắc, lấy 3 ống nhựa PVC nút kín 2 đầu đặt lên bàn, sau đó rút từng sắc phong ra khỏi ống nhựa. Sắc phong được cuộn tròn, bên ngoài bọc một lớp giấy đỏ. Hai ông mỗi người cầm một đầu, mở lần lượt các sắc phong ra cho người dân và du khách xem, sau đó cẩn thận cuộn lại đưa vào ống nhựa, bỏ vào hộp, cất vào tủ sắc.

Theo Tiến sĩ Lưu Hồng Sơn-Chủ nhiệm đề tài “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản Hán-Nôm trên địa bàn tỉnh Gia Lai”, năm 1911, thời Vua Duy Tân có 2 sắc ban: một sắc ban cho thần Thành hoàng và Thổ địa, một sắc ban cho thần Thiên Y A Na. Loại sắc này khá phổ biến trong các đình ở khu vực Nam Trung Bộ. Sắc thứ ba được Vua Duy Tân ban năm 1913, phong thần Núi Chí Công, là sắc phong thần núi duy nhất tại tỉnh Gia Lai.

Sắc phong ban cho thần Núi Chí Công (năm 1913 thời Vua Duy Tân). Ảnh: Nguyễn Anh Minh

Sắc phong ban cho thần Núi Chí Công (năm 1913 thời Vua Duy Tân). Ảnh: Nguyễn Anh Minh

Sắc phong thần Núi Chí Công màu vàng sậm, viết bằng chữ Nho, có kích thước 126 cm x 50 cm. Sắc được đóng ấn “Sắc mệnh chi bảo”. Ấn của vua được đóng trên dòng chữ thể hiện niên hiệu. Mặt trước của sắc là đồ án hoa văn vẽ rồng bạc 5 móng điểm mây bạc và 5 đồ án bạc lớn, 2 đồ án bạc nhỏ vẽ chữ “thọ” cách điệu, xung quanh là viền hoa văn bạc. Ở giữa mặt sau sắc là đồ án hoa văn bạc vẽ 2 chữ “thọ” hình chữ nhật đứng, nối so le với nhau, hai bên là đồ án hoa văn bạc vẽ dây có tua rua cuốn quanh hộp chữ nhật và lá chuối vươn ra bốn phía.

Đình Chí Công đã trải qua bao thăng trầm của lịch sử nhưng đến nay, 3 đạo sắc thần vẫn còn giữ gần như nguyên vẹn. Theo quan niệm của người dân, cùng với thần linh, 3 đạo sắc thần như vật thiêng phù hộ cho dân làng có cuộc sống ấm no, bình an, hạnh phúc. Chính vì vậy, mọi người dân đều có ý thức bảo vệ 3 đạo sắc thần này.

Có thể bạn quan tâm

Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam trở thành Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại

Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam trở thành Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại

(GLO)- Tại Kỳ họp thứ 19 của Ủy ban Liên Chính phủ Công ước 2003 của UNESCO về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể diễn ra tại Thủ đô Asunción (Cộng hòa Paraguay) vào ngày 4-12, UNESCO đã chính thức ghi danh Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam của Việt Nam vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

“Điểm sáng văn hóa vùng biên”

“Điểm sáng văn hóa vùng biên”

(GLO)- Năm 1993, Sở Văn hóa-Thông tin (VH-TT) và Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Gia Lai đã ký kết chương trình phối hợp hành động với nhiều hoạt động thiết thực, trong đó có mô hình “Điểm sáng văn hóa vùng biên”.

Mừng lúa mới trên cao nguyên

Mừng lúa mới trên cao nguyên

(GLO)- Sau khi thu hoạch mùa vụ và đưa lúa về kho, đồng bào Jrai náo nức với lễ mừng lúa mới. Nghi lễ nông nghiệp cổ truyền độc đáo này đã được bà con duy trì từ bao đời nay.

Biến sản phẩm văn hóa thành quà tặng du lịch

Biến sản phẩm văn hóa thành quà tặng du lịch

(GLO)- Quà lưu niệm từ sản phẩm văn hóa vừa là “sứ giả” du lịch, vừa góp phần đem lại thu nhập cho người dân. Việc tổ chức các cuộc thi tay nghề đan lát, dệt thổ cẩm nhằm tìm kiếm sản phẩm đặc sắc làm quà tặng đã góp phần nâng cao đời sống người dân và thúc đẩy du lịch nông thôn phát triển.

Tiết mục hát dân ca của em Đinh Doanh và đoàn nghệ nhân xã Pờ Tó trong chương trình “Cồng chiêng cuối tuần-Thưởng thức và trải nghiệm” tại huyện Ia Pa. Ảnh: V.C

Cồng chiêng cuối tuần trở lại Ia Pa

(GLO)- Tối 17-11, chương trình “Cồng chiêng cuối tuần-Thưởng thức và trải nghiệm” tiếp tục được tổ chức tại huyện Ia Pa, tỉnh Gia Lai. Chương trình mang đến nhiều tiết mục đặc sắc làm nức lòng người dân và du khách.

Giá trị của liên hoan

Giá trị của liên hoan

Liên hoan Cải lương toàn quốc năm 2024 tổ chức tại TP Cần Thơ vừa khép lại. Bên cạnh những hồ hởi, vui vẻ, nhiều nỗi niềm của sân khấu cải lương truyền thống cũng đã bộc lộ trong mùa liên hoan năm nay.

Chuyện một “công trình sư” Bahnar

Chuyện một “công trình sư” Bahnar

(GLO)- Sau khi hoàn tất việc cắt lúa, ông Chánh thư thái ngồi trò chuyện cùng chúng tôi bên ghè rượu. Phẩm chất nghệ sĩ của người nông dân với tư cách “công trình sư” một loạt công trình, mô hình ghi dấu bản sắc văn hóa tại Quảng trường Đại Đoàn Kết (TP. Pleiku) hiện diện trước mặt chúng tôi.

Các nghệ nhân làng Chuet 2 (phường Thắng Lợi) phục dựng lễ báo hiếu cha mẹ tại Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam. Ảnh: Thu

Lễ báo hiếu của người Jrai

(GLO)- Lễ báo hiếu cha mẹ là tập tục văn hóa truyền thống đã có từ xa xưa trong đời sống của cộng đồng người Jrai. Đây là dịp để những người con đền đáp công ơn sinh thành, dưỡng dục và cầu mong thần linh ban sức khỏe cho cha mẹ.

Bảo tồn bản sắc làng Bahnar - Kỳ cuối: Cần phát huy giá trị văn hóa truyền thống

Bảo tồn bản sắc làng Bahnar - Kỳ cuối: Cần phát huy giá trị văn hóa truyền thống

(GLO)- Cách đây gần 18 năm, trong một số công trình điều tra văn hóa các làng đồng bào dân tộc thiểu số ở TP. Pleiku thì người ta xếp một số buôn làng trong khu vực, trong đó có làng Wâu và Ktu (xã Chư Á) là làng tương đối có giá trị, đưa vào diện bảo tồn và phát triển.

Sân trường rộn tiếng cồng chiêng

Sân trường rộn tiếng cồng chiêng

(GLO)- Cứ mỗi buổi sinh hoạt, khuôn viên Trường Phổ thông Dân tộc bán trú THCS Lơ Pang (xã Lơ Pang, huyện Mang Yang, tỉnh Gia Lai) lại rộn ràng tiếng cồng chiêng. Âm thanh quen thuộc ấy đến từ đôi tay nhỏ bé của các em học sinh thuộc Câu lạc bộ (CLB) Cồng chiêng của trường.