Linh thiêng lễ khai sắc thần

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Làm công tác chuyên môn ở Bảo tàng tỉnh, tôi đã nhiều lần đến thăm đình Chí Công (xã Cư An, huyện Đak Pơ) và cũng đã đọc nhiều bài viết về 3 đạo sắc thần của đình nhưng chưa một lần nhìn thấy. Năm nay, nhận được giấy mời của Ban Nghi lễ đình mời dự cúng Quý Xuân, trong đó có lễ khai sắc thần, tôi liền hăng hái lên đường.

Sáng sớm 10-3 vừa qua (tức 19 tháng 2 âm lịch), tôi có mặt tại đình Chí Công. Trước mắt tôi là một dàn cờ hội cắm trong sân đình, cao nhất là lá cờ mang dòng chữ “Đại kỳ đình Chí Công” tung bay trước gió. Người dân thôn Chí Công đã có mặt từ rất sớm để chuẩn bị cho lễ hội. Ban Nghi lễ áo dài khăn đóng chỉnh tề kiểm tra lễ vật trước khi tiến hành lễ cúng Quý Xuân. Trò chuyện cùng tôi, Trưởng ban Nghi lễ, Phụng tế Nguyễn Dũng Chinh cho biết: “Sắc thần không được tự ý mở ra vì sợ thần linh trách phạt, 3 năm mới được mở 1 lần sau khi đã làm lễ cúng xin thần linh. Khai sắc là để người dân và du khách được xem sắc thần nhưng cũng là dịp để kiểm tra công tác bảo quản”.

Sau lễ cúng nghi thần, Phụng tế Nguyễn Dũng Chinh xin thần linh cho phép khai sắc thần đình Chí Công. Thủ sắc Đặng Xuân Hùng đưa 2 tay kính cẩn nâng hộp gỗ đựng sắc sơn son đặt lên chiếc bàn nhỏ trước ban thờ chính điện. Thủ sắc cùng với Phụng tế cẩn thận mở nắp hộp đựng sắc, lấy 3 ống nhựa PVC nút kín 2 đầu đặt lên bàn, sau đó rút từng sắc phong ra khỏi ống nhựa. Sắc phong được cuộn tròn, bên ngoài bọc một lớp giấy đỏ. Hai ông mỗi người cầm một đầu, mở lần lượt các sắc phong ra cho người dân và du khách xem, sau đó cẩn thận cuộn lại đưa vào ống nhựa, bỏ vào hộp, cất vào tủ sắc.

Theo Tiến sĩ Lưu Hồng Sơn-Chủ nhiệm đề tài “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản Hán-Nôm trên địa bàn tỉnh Gia Lai”, năm 1911, thời Vua Duy Tân có 2 sắc ban: một sắc ban cho thần Thành hoàng và Thổ địa, một sắc ban cho thần Thiên Y A Na. Loại sắc này khá phổ biến trong các đình ở khu vực Nam Trung Bộ. Sắc thứ ba được Vua Duy Tân ban năm 1913, phong thần Núi Chí Công, là sắc phong thần núi duy nhất tại tỉnh Gia Lai.

Sắc phong ban cho thần Núi Chí Công (năm 1913 thời Vua Duy Tân). Ảnh: Nguyễn Anh Minh

Sắc phong ban cho thần Núi Chí Công (năm 1913 thời Vua Duy Tân). Ảnh: Nguyễn Anh Minh

Sắc phong thần Núi Chí Công màu vàng sậm, viết bằng chữ Nho, có kích thước 126 cm x 50 cm. Sắc được đóng ấn “Sắc mệnh chi bảo”. Ấn của vua được đóng trên dòng chữ thể hiện niên hiệu. Mặt trước của sắc là đồ án hoa văn vẽ rồng bạc 5 móng điểm mây bạc và 5 đồ án bạc lớn, 2 đồ án bạc nhỏ vẽ chữ “thọ” cách điệu, xung quanh là viền hoa văn bạc. Ở giữa mặt sau sắc là đồ án hoa văn bạc vẽ 2 chữ “thọ” hình chữ nhật đứng, nối so le với nhau, hai bên là đồ án hoa văn bạc vẽ dây có tua rua cuốn quanh hộp chữ nhật và lá chuối vươn ra bốn phía.

Đình Chí Công đã trải qua bao thăng trầm của lịch sử nhưng đến nay, 3 đạo sắc thần vẫn còn giữ gần như nguyên vẹn. Theo quan niệm của người dân, cùng với thần linh, 3 đạo sắc thần như vật thiêng phù hộ cho dân làng có cuộc sống ấm no, bình an, hạnh phúc. Chính vì vậy, mọi người dân đều có ý thức bảo vệ 3 đạo sắc thần này.

Có thể bạn quan tâm

Lan tỏa tình yêu thổ cẩm

Lan tỏa tình yêu thổ cẩm

(GLO)- Diễn ra trong gần 1 tháng, cuộc thi “Nét đẹp trang phục truyền thống các dân tộc thiểu số qua ảnh” do Hội Liên hiệp phụ nữ huyện Ia Pa (tỉnh Gia Lai) tổ chức đã nhận được 33 tác phẩm dự thi. Mỗi bức ảnh là một thông điệp ý nghĩa mà những người mẫu không chuyên muốn truyền tải đến mọi người.

Nhà giáo Tạ Chí Tào tặng hiện vật quý cho Bảo tàng tỉnh

Nhà giáo Tạ Chí Tào tặng hiện vật quý cho Bảo tàng tỉnh Gia Lai

(GLO)- Nhiều lần đến tham quan Bảo tàng Hồ Chí Minh (thuộc Bảo tàng tỉnh Gia Lai), nhà giáo Tạ Chí Tào rất tâm đắc với những hiện vật thể hiện tấm lòng của người dân Tây Nguyên đối với Bác. Vì vậy, ông đã quyết định trao tặng một số hiện vật liên quan đến Bác Hồ mà mình đã sưu tầm cho Bảo tàng tỉnh.

Tương lai viết nên từ bản lĩnh văn hóa

Tương lai viết nên từ bản lĩnh văn hóa

Di sản nếu không được số hóa, không được kể lại theo cách của thời đại sẽ dần bị đứt gãy trong trí nhớ cộng đồng. Một thế hệ lớn lên không thấy được những giá trị đã tạo nên cội nguồn sẽ khó tìm thấy niềm tự hào, khó kiến tạo tương lai có chiều sâu văn hóa.

Tái hiện không gian sinh hoạt cộng đồng của cư dân lúa nước vùng hạ lưu sông Ba

Tái hiện không gian sinh hoạt cộng đồng của cư dân lúa nước vùng hạ lưu sông Ba

(GLO)- Thoát khỏi không gian gò bó trên sân khấu, Ngày hội văn hóa-thể thao các dân tộc thiểu số huyện Krông Pa lần thứ III-2025 được tổ chức dưới những bóng cây cổ thụ trong Công viên Phú Túc đã tái hiện một cách chân thực không gian sinh hoạt cộng đồng của cư dân lúa nước vùng hạ lưu sông Ba.

Phụ nữ làng Groi phát huy nghề dệt thổ cẩm

Phụ nữ làng Groi phát huy nghề dệt thổ cẩm

(GLO)- Gần 2 năm đi vào hoạt động, Câu lạc bộ (CLB) Dệt thổ cẩm làng Groi (xã Ya Hội, huyện Đak Pơ) đã trở thành mái nhà chung cho những phụ nữ yêu thích nghề dệt. Thông qua các buổi sinh hoạt, chị em có cơ hội giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm và chung tay gìn giữ, phát huy nghề dệt truyền thống.

Lễ cúng bến nước. Ảnh: M.H

Bến nước buôn Pông

(GLO)- Bến nước, dòng sông cũng như tập tục của bà con Jrai đã trở nên quen thuộc với tôi trong thời gian dài công tác tại ngôi trường bên bờ sông Ba.

Tục thờ thần Bạch Mã ở vùng Tây Sơn Thượng đạo

Tục thờ thần Bạch Mã ở vùng Tây Sơn Thượng đạo

(GLO)- Thần Bạch Mã (hay còn gọi là Thái giám Bạch Mã, Bạch Mã Thái giám) là vị thần có ảnh hưởng lớn trong đời sống tín ngưỡng dân gian ở vùng Tây Sơn Thượng đạo. Hiện nay, một số đình tại thị xã An Khê còn duy trì việc thờ cúng và gìn giữ sắc phong vua ban cho vị thần này.

'Bảo hiểm' cho di sản

'Bảo hiểm' cho di sản

Tại lễ công bố các di sản văn hóa phi vật thể quốc gia và quyết định xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa cấp thành phố tại TPHCM vào cuối tháng 3 vừa qua, Công ty CP Tư vấn Cảng - kỹ thuật biển (Portcoast) đã trao tặng toàn bộ sản phẩm số hóa của Nhà hát Thành phố cho Trung tâm Nghệ thuật TPHCM.