Kế thừa và lan tỏa mạch nguồn văn hóa

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Những thanh âm và sắc màu của Ngày hội văn hóa các dân tộc huyện Đak Đoa (tỉnh Gia Lai) khẳng định dòng chảy văn hóa không ngừng được kế thừa và tiếp nối mạnh mẽ. 

Không chỉ tôn vinh bản sắc, sự kiện này còn thắp lên ngọn lửa tự hào trong lòng những người trẻ, kết nối quá khứ và hiện tại trong nhịp sống hôm nay.

Tôn vinh bản sắc, kết nối cộng đồng

500 nghệ nhân, vận động viên đến từ 17 xã, thị trấn của huyện Đak Đoa đã hội tụ về Công viên Đồi thông (thị trấn Đak Đoa) trong 2 ngày cuối tuần vừa qua để tham gia Ngày hội văn hóa các dân tộc.

Ngày hội mở ra một không gian đa sắc màu với chuỗi hoạt động phong phú như trình diễn cồng chiêng qua các nghi lễ truyền thống (lễ mừng chiến thắng, mừng lúa mới, bỏ mả); biểu diễn nhạc cụ dân tộc, hát dân ca, dân vũ…

ngay-hoi-van-hoa-cac-dan-toc-huyen-dak-doa-la-dip-de-ton-vinh-van-hoa-ket-noi-cong-dong-cac-dan-toc.jpg
Ngày hội văn hóa các dân tộc huyện Đak Đoa là dịp để tôn vinh văn hóa, kết nối cộng đồng các dân tộc. Ảnh: M.C

Đoàn nghệ nhân xã Kdang gây ấn tượng mạnh với màn trình diễn nghệ thuật đi cà kheo kết hợp với cồng chiêng, xoang. Trên những đôi cà kheo chạm khắc hoa văn truyền thống, các nghệ nhân uyển chuyển trình diễn ăn ý cùng nhịp chiêng, tái hiện không khí “Mừng chiến thắng”-một bài chiêng cổ được lưu truyền qua nhiều thế hệ.

Ông Poc-Già làng Ktăng (xã Kdang) hồi nhớ: Hơn 30 năm trước, ông và các nghệ nhân trong làng từng biểu diễn bài chiêng này để phục vụ một cảnh quay trong bộ phim “Chiếc vòng bạc”.

Qua năm tháng, “Mừng chiến thắng” vẫn được các thế hệ gìn giữ, tập luyện và biểu diễn tại nhiều sự kiện. Dù đã hàng chục năm, mỗi lần cất chiêng lên, ông vẫn thấy phấn khích, vui mừng.

Bài chiêng thể hiện ý chí bất khuất của cộng đồng trong hành trình chinh phục khó khăn. Mỗi khi có dịp lễ lớn, bà con lại biểu diễn bài chiêng “Mừng chiến thắng” để hòa vào niềm vui chung đó.

Niềm vui càng thêm trọn vẹn khi năm nay, người dân được sử dụng bộ cồng chiêng mới do Nhà nước cấp, thay cho bộ chiêng cũ đã nứt vỡ, sai âm sau nhiều thập kỷ sử dụng.

“Bà con vui lắm. Ngày hội cũng là dịp để các làng giao lưu, học hỏi kinh nghiệm, nâng cao ý thức bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống”-ông Poc phấn khởi nói.

Lan tỏa và tiếp nối

Ngày hội năm nay ghi dấu sự hiện diện đông đảo và nổi bật của thế hệ trẻ. Không chỉ góp sức trẻ trong những đội hình trình diễn cồng chiêng hay xoang, lớp thanh-thiếu niên còn tự tin làm chủ sân khấu với các tiết mục hòa tấu, độc tấu nhạc cụ dân tộc và hát dân ca. Họ thổi luồng sinh khí mới vào những bài chiêng, điệu hát cổ xưa hay phối hợp ăn ý khi trình diễn nhạc cụ dân tộc.

Dựa trên kết quả các phần thi: trình diễn cồng chiêng, hát dân ca, dân vũ, hòa tấu nhạc cụ dân tộc, kéo co, giã gạo, Ban tổ chức đã trao giải toàn đoàn cho các đội tham gia Ngày hội văn hóa các dân tộc huyện Đak Đoa. Theo đó, thị trấn Đak Đoa giành giải nhất, xã Hà Bầu giành giải nhì và giải ba thuộc về xã Kdang.

Những làn điệu ru con mộc mạc, êm đềm nơi núi rừng Tây Nguyên mang sức sống mới qua giọng hát trẻ trung của các em nhỏ.

Em H’Thoa (đoàn nghệ nhân xã Glar) mới chỉ học lớp 5 nhưng đã tự tin hát bài “Chờ mẹ dệt vải”. H’Thoa còn thuộc nhiều bài dân ca khác như “Ru em”, “Chim bôr tôk gọi em”, “Đám mây thành kẹo bông”.

“Lâu nay, em chỉ thấy người lớn hát ru, hát dân ca mà ít thấy các bạn trẻ. Do đó, em cũng muốn thử sức. Những bài hát này rất dễ thuộc, khi hát em cảm thấy gần gũi với gia đình. Em nghĩ khi cảm nhận được những bài dân ca này, các bạn sẽ càng thêm yêu quý văn hóa của dân tộc Bahnar”-H’Thoa chia sẻ.

man-hoa-tau-nhac-cu-dan-toc-cua-the-he-tre-xa-ha-bau-huyen-dak-doa.jpg
Màn hòa tấu nhạc cụ dân tộc của thế hệ trẻ xã Hà Bầu, huyện Đak Đoa. Ảnh: M.C

Còn Đanh-chàng trai Bahnar đến từ xã Hà Bầu đã mang đến ngày hội những giai điệu dịu dàng trong bài dân ca “Ru con”. Đanh kể: “Từ nhỏ, em đã được nghe mẹ hát những làn điệu dân ca lúc làm rẫy hay khi làm việc nhà. Mỗi lần cất lên những bài hát mà mẹ từng hát, em lại nhớ về những kỷ niệm tuổi thơ”.

Ngoài giọng hát ngọt ngào, Đanh còn trình diễn cồng chiêng, đàn t’rưng và nhiều nhạc cụ truyền thống khác.

Không gian ngày hội thêm phần sâu lắng khi một số bài dân ca được các nghệ nhân trẻ phối khí cùng nhạc cụ truyền thống như đàn t’rưng, k’lông pút, cồng chiêng…

Các bạn trẻ chọn những bài hát ru, những bài dân ca cổ biểu diễn minh chứng cho vẻ đẹp bất tận và sức sống của kho tàng âm nhạc dân gian trong đời sống hôm nay.

Nghệ nhân Ưu tú Alip-người nhiều năm làm giám khảo tại Ngày hội văn hóa các dân tộc huyện Đak Đoa-nhận xét: “Dù cuộc sống thay đổi nhưng những giá trị tinh thần cốt lõi vẫn được các thế hệ thực hành, gìn giữ. Ngày hội là bức tranh sinh động phản chiếu dòng chảy bền bỉ của văn hóa dân tộc qua thời gian”.

Điều khiến nghệ nhân vui mừng nhất, đó chính là tinh thần kế thừa diễn ra mạnh mẽ khi lực lượng nghệ nhân trẻ chiếm số lượng đông đảo tại ngày hội năm nay.

Bà Kiều Thu Hương-Trưởng phòng Văn hóa-Thông tin huyện Đak Đoa-cho biết: Ngày hội văn hóa các dân tộc được tổ chức thường niên nhằm tôn vinh bản sắc văn hóa và kết nối cộng đồng các dân tộc sinh sống trên địa bàn huyện.

Đây còn là cơ hội để bà con giao lưu, học hỏi kinh nghiệm trong việc bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống giữa thời đại hội nhập.

Có thể bạn quan tâm

Phụ nữ làng Groi phát huy nghề dệt thổ cẩm

Phụ nữ làng Groi phát huy nghề dệt thổ cẩm

(GLO)- Gần 2 năm đi vào hoạt động, Câu lạc bộ (CLB) Dệt thổ cẩm làng Groi (xã Ya Hội, huyện Đak Pơ) đã trở thành mái nhà chung cho những phụ nữ yêu thích nghề dệt. Thông qua các buổi sinh hoạt, chị em có cơ hội giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm và chung tay gìn giữ, phát huy nghề dệt truyền thống.

Lễ cúng bến nước. Ảnh: M.H

Bến nước buôn Pông

(GLO)- Bến nước, dòng sông cũng như tập tục của bà con Jrai đã trở nên quen thuộc với tôi trong thời gian dài công tác tại ngôi trường bên bờ sông Ba.

Sáp nhập đơn vị hành chính gắn với bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa

Sáp nhập đơn vị hành chính gắn với bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa

(GLO)- Thực hiện cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị là yêu cầu mang tính sống còn của đất nước trước vận hội phát triển mới. Trong đó, sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã để xây dựng mô hình chính quyền 2 cấp đang được dư luận hết sức quan tâm.

'Bảo hiểm' cho di sản

'Bảo hiểm' cho di sản

Tại lễ công bố các di sản văn hóa phi vật thể quốc gia và quyết định xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa cấp thành phố tại TPHCM vào cuối tháng 3 vừa qua, Công ty CP Tư vấn Cảng - kỹ thuật biển (Portcoast) đã trao tặng toàn bộ sản phẩm số hóa của Nhà hát Thành phố cho Trung tâm Nghệ thuật TPHCM.

Nâng tầm nghề dệt thổ cẩm ở Chư Pưh

Nâng tầm nghề dệt thổ cẩm ở Chư Pưh

(GLO)- Nhờ sự hỗ trợ từ chính quyền địa phương và các đoàn thể chính trị-xã hội, nghề dệt thổ cẩm truyền thống của đồng bào Jrai ở huyện Chư Pưh (tỉnh Gia Lai) đang có cơ hội để nâng tầm phát triển và khẳng định giá trị trong đời sống hiện đại.

Lễ cúng Yă Pum bên bờ sông Ayun

Lễ cúng Yă Pum bên bờ sông Ayun

(GLO)- Sau một thời gian dài gián đoạn, UBND xã Ia Peng (huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai) vừa phục dựng lễ cúng Yă Pum của người Jrai tại thôn Sô Ma Hang A. Đây là hoạt động tâm linh với ý nghĩa xua đuổi tà ma, cầu bình an, sức khỏe cho dân làng.

Vua Lửa: Huyền thoại và hiện thực

Vua Lửa: Huyền thoại và hiện thực

(GLO)- Chuyện về các Pơtao Apui (Vua Lửa) sở hữu gươm thần có quyền năng hô mưa gọi gió không chỉ là huyền thoại mà gắn với dòng chảy văn hóa, lịch sử của người Jrai ở thung lũng Ayun Hạ (huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai) suốt nhiều thế kỷ qua.

Tùy theo điều kiện của từng gia đình để chuẩn bị quy mô lễ cúng lớn hay nhỏ

Gia Lai: Độc đáo lễ thổi tai của người Jrai

(GLO)- Nằm trong chuỗi các hoạt động Lễ cầu mưa Yang Pơtao Apui huyện Phú Thiện năm 2025, sáng 27-3, tại xã Ia Yeng đã diễn ra lễ thổi tai của người Jrai. Nghi lễ được tái hiện rõ nét giúp du khách hiểu được ý nghĩa văn hóa tâm linh trong đời sống của người Jrai nơi đây.

Lễ cầu mưa trên đỉnh núi thần: Di sản đặc biệt

Lễ cầu mưa trên đỉnh núi thần: Di sản đặc biệt

(GLO)- Trên đời có thực sự tồn tại những con người có quyền năng hô mưa gọi gió? Chính hiện thực và truyền thuyết hư ảo đan cài vào nhau khiến lễ cầu mưa của Yang Pơtao Apui ở thung lũng Ayun Hạ trở thành một hiện tượng đặc biệt, hấp dẫn bởi sự linh thiêng, huyền bí.