Thực trạng hoạt động thương mại
Trong năm 2022, Sở Công thương phối hợp với các đơn vị xây dựng 4 điểm giới thiệu, bán sản phẩm OCOP, sản phẩm đặc trưng tại các huyện: Krông Pa, Đak Pơ, Chư Pưh và Đak Đoa; triển khai các hoạt động xúc tiến, quảng bá sản phẩm tại các hội chợ, hội nghị kết nối cung cầu nhằm giới thiệu, quảng bá, kết nối tiêu thụ sản phẩm, góp phần nâng cao thu nhập của người dân.
Nhờ đa dạng hóa các chương trình, dự án, một số loại hình hạ tầng thương mại đã được đầu tư xây dựng, nâng cấp, từng bước đáp ứng nhu cầu của người dân. Trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ làm công tác thương mại được nâng lên, những người trực tiếp kinh doanh cũng từng bước tiếp cận kiến thức, nắm bắt kịp xu hướng và những đòi hỏi về kỹ năng phát triển thương mại để nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường.
Trên địa bàn tỉnh hiện có 102 chợ (1 chợ hạng I, 13 chợ hạng II, 73 chợ hạng III và 15 chợ tạm); 18 siêu thị (9 siêu thị tổng hợp và 9 siêu thị chuyên doanh); 170 cửa hàng tiện lợi. Hệ thống hạ tầng thương mại cơ bản đáp ứng nhu cầu mua bán, trao đổi hàng hóa của người dân. Hoạt động thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa chủ yếu tập trung ở các chợ truyền thống. Đây là nơi diễn ra các hoạt động mua bán, trao đổi hàng hóa và là nơi phản ánh trình độ phát triển kinh tế-xã hội, phong tục tập quán của một vùng dân cư.
 |
Các doanh nghiệp bắt đầu phát triển hệ thống kinh doanh hiện đại tại vùng nông thôn. Ảnh: V.T |
Ông R'Ô Thí-Phó Trưởng phòng Kinh tế-Hạ tầng huyện Phú Thiện-cho hay: “Phú Thiện có 10 xã, thị trấn nhưng trên địa bàn chỉ có 1 chợ hạng III và 3 chợ tạm. Bên cạnh đó, các loại hình thương mại khác như cửa hàng tiện lợi, siêu thị cũng chưa có. Vì vậy, đa phần hoạt động mua bán là ở các chợ. Tại đây, hàng nông sản của người dân làm ra bày bán nhiều, song vì chưa biết cách quảng bá, sản phẩm làm ra lại không có bao bì, nhãn mác, chưa xây dựng nhãn hiệu nên lợi nhuận từ bán sản phẩm chưa cao. Để hoàn thiện cơ sở hạ tầng thương mại, UBND huyện đã đề xuất UBND tỉnh đăng ký hỗ trợ đầu tư xây dựng mới chợ xã Ia Yeng với tổng kinh phí 3,5 tỷ đồng, quy mô chợ hạng III theo Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Đối với 3 chợ tạm xã Ia Peng, Ia Sol, Ayun Hạ hiện có, Phòng Kinh tế-Hạ tầng tham mưu UBND huyện Phú Thiện tiếp tục bố trí các nguồn vốn và huy động nguồn xã hội hóa từ các nhà đầu tư, người dân, các tiểu thương để đầu tư nâng cấp, mở rộng đáp ứng các tiêu chí về chợ theo quy định”.
Theo đánh giá của bà Đào Thị Thu Nguyệt-Phó Giám đốc Sở Công thương: Hiện đang có sự phát triển không đồng đều giữa các địa phương trong tỉnh, nhiều huyện đất rộng người thưa, đa số là đồng bào dân tộc thiểu số có điều kiện kinh tế khó khăn, thu nhập bình quân đầu người thấp, việc tiếp cận công nghệ tiên tiến còn hạn chế, trình độ dân trí chưa cao, cơ sở hạ tầng thương mại quy mô nhỏ nên hoạt động giao lưu hàng hóa tại các xã vùng sâu, vùng xa chưa sôi động. Bên cạnh đó, công tác thu hút doanh nghiệp đầu tư cơ sở hạ tầng thương mại cho các xã vùng sâu, vùng xa gặp nhiều khó khăn...
Chính vì vậy, việc ban hành kế hoạch triển khai chương trình phát triển thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021-2025 nhằm thúc đẩy phát triển các loại hình thương mại khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa phù hợp với phong tục tập quán và quy mô sản xuất của từng địa phương; phát huy tiềm năng, lợi thế, thu hẹp khoảng cách giữa các khu vực trong tỉnh và với các vùng miền khác, góp phần giảm nghèo bền vững, nâng cao thu nhập của người dân, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội.
Triển khai đồng bộ nhiều giải pháp
Toàn tỉnh có 311 sản phẩm OCOP cấp tỉnh (49 sản phẩm đạt 4 sao, 262 sản phẩm đạt 3 sao) của 154 chủ thể (30 doanh nghiệp, 42 hợp tác xã, 82 cơ sở sản xuất kinh doanh). Bên cạnh đó, tỉnh có nhiều sản phẩm đạt chứng nhận sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh, cấp khu vực, cùng nhiều mặt hàng đặc sản, đặc trưng có chất lượng tốt được người tiêu dùng đánh giá cao. Đây là tiềm năng để phát triển sản phẩm qua chế biến ra thị trường.
Ông Vũ Đức Hiệu-Phó Trưởng khoa Quản trị kinh doanh (Trường Cao đẳng Kinh tế-Kỹ thuật thương mại) cho rằng: Gia Lai có điều kiện về đất đai, thổ nhưỡng, khí hậu đặc trưng nên sẽ tạo nên các sản phẩm mang nét riêng với giá trị độc đáo, khác biệt với những vùng miền khác. Với các sản phẩm nông-lâm sản chủ lực như cà phê, hồ tiêu, cao su, hoa quả… cùng với đa dạng sản phẩm OCOP, Gia Lai có thể tận dụng lợi thế này để phát triển.
Để nâng cao sức cạnh tranh của các sản phẩm đặc trưng miền núi, vùng sâu, vùng xa cần phải đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong chế biến, bảo quản để nâng cao chất lượng; chú trọng hoàn thiện bao bì, nhãn mác và phát triển chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu, thương hiệu sản phẩm; tổ chức mạng lưới phân phối hiệu quả; đẩy mạnh xúc tiến thương mại, thực hiện chuyển đổi số trong quản lý và quảng bá sản phẩm địa phương.
 |
Sở Công thương phối hợp với Trường Cao đẳng Kinh tế-Kỹ thuật (Bộ Công thương) tập huấn phát triển nguồn nhân lực ngành thương mại tại thị xã Ayun Pa. Ảnh: V.T |
Trên cơ sở định hướng của kế hoạch triển khai chương trình phát triển thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021-2025, ngành Công thương sẽ chủ động triển khai các hoạt động nhằm đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền về phát triển thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa.
Xây dựng các mô hình phát triển các mặt hàng tiềm năng, lợi thế của tỉnh như hướng dẫn, tạo điều kiện cho các cơ sở sản xuất, kinh doanh thiết lập mô hình mua bán, phân phối hàng hóa để kết nối cung cầu, liên kết giữa sản xuất và tiêu thụ sản phẩm phù hợp với quy mô thị trường của từng địa bàn. Phối hợp với UBND các huyện, các sở, ngành liên quan, doanh nghiệp xây dựng các điểm bán hàng OCOP, sản phẩm đặc sản, đặc trưng. Các sản phẩm trưng bày sẽ là các sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP, sản phẩm đặc sản, đặc trưng của 9 huyện (Krông Pa, Kbang, Kông Chro, Chư Prông, Đak Đoa, Đức Cơ, Mang Yang, Chư Sê và Ia Grai) có thế mạnh về xuất khẩu.
Bên cạnh đó, tăng cường kết nối, hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm thông qua các hoạt động kết nối cung cầu sản phẩm vùng miền, chương trình kết nối giao thương giữa Gia Lai với Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và các tỉnh, thành trên cả nước; khuyến khích, hỗ trợ các doanh nghiệp, hợp tác xã, địa phương đưa sản phẩm đặc sản, đặc trưng tham gia các chuỗi cung ứng thương mại điện tử, các sàn thương mại điện tử lớn nhằm tăng khả năng tiếp cận các thị trường trong và ngoài nước.
Hỗ trợ, tạo điều kiện để các doanh nghiệp phát triển hệ thống cung ứng các loại hình dịch vụ phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh theo hướng xã hội hóa đáp ứng nhu cầu phát triển và hội nhập. Đồng thời, hỗ trợ đưa các sản phẩm nông sản của các địa phương vào tiêu thụ tại các siêu thị Co.op Mart, WinMart và một số siêu thị bán lẻ tại các tỉnh, thành khác.
“Song song với đó, tỉnh sẽ triển khai các chính sách ưu đãi, kêu gọi đầu tư kết cấu hạ tầng thương mại; lồng ghép các nguồn lực, kêu gọi, khuyến khích các tổ chức, cá nhân đầu tư hoặc góp vốn cùng các địa phương để xây mới, nâng cấp, cải tạo xây dựng chợ, trung tâm thương mại, siêu thị... đáp ứng nhu cầu mua bán, trao đổi hàng hóa phục vụ người dân trên địa bàn. Ngoài ra, đào tạo phát triển năng lực chuyên môn cho cán bộ, doanh nghiệp, thương nhân làm công tác phát triển thương mại”-Phó Giám đốc Sở Công thương cho biết thêm.
