Gia Lai đưa không gian văn hóa từ làng ra phố

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Tựa như mô hình Làng văn hóa các dân tộc Việt Nam ở Đồng Mô (Sơn Tây, Hà Nội), chương trình “Sắc màu văn hóa Gia Lai-Bảo tồn và phát triển” là sáng kiến của Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch trong nỗ lực bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa đặc sắc của các dân tộc thiểu số tỉnh Gia Lai. Đây là mô hình hoạt động theo hình thức đưa không gian văn hóa từ làng ra phố.

Vào sáng chủ nhật hàng tuần, tại khuôn viên Bảo tàng tỉnh, mọi người có thể đến đây để thưởng thức, trải nghiệm văn hóa đặc trưng của các dân tộc Việt Nam đang sinh sống trên mảnh đất Gia Lai. Mỗi tuần có một đoàn nghệ nhân trình diễn, khắc họa rõ nét đời sống sinh hoạt, truyền thống văn hóa của các dân tộc từ vùng sâu, vùng xa đến các ngôi làng trong phố.

Đoàn nghệ nhân Jrai của xã Ia Dêr (huyện Ia Grai) tham gia chương trình “Sắc màu văn hóa Gia Lai-Bảo tồn và phát triển”. Ảnh: H.N

Đoàn nghệ nhân Jrai của xã Ia Dêr (huyện Ia Grai) tham gia chương trình “Sắc màu văn hóa Gia Lai-Bảo tồn và phát triển”. Ảnh: H.N

Đoàn nghệ nhân Jrai của xã Ia Dêr (huyện Ia Grai) đã mở màn cho chương trình này bằng những hoạt động làm mãn nhãn người xem. Không chỉ có cồng chiêng, xoang, nhiều hình thức sinh hoạt văn hóa khác được nghệ nhân tái hiện và hướng dẫn mọi người cùng trải nghiệm. Dàn nhạc cụ truyền thống từ tre nứa như trưng, kni, ting ning được các chàng trai Jrai trình diễn khiến người xem không khỏi kinh ngạc trước sự tài hoa của những con người “sinh ra đã có tư chất nghệ sĩ”. Siu Ting Ning (13 tuổi, làng Jút 1, xã Ia Dêr)-con trai của Nghệ nhân Ưu tú Rơ Châm Tih được khán giả yêu cầu chơi nhiều bản nhạc như: “Em đẹp như hoa pơ lang, “Ca ngợi Anh hùng Núp”, “Như có Bác Hồ trong ngày vui đại thắng”… trên cây đàn klek klok. Đây là nhạc cụ vô cùng độc đáo do Nghệ nhân Ưu tú Rơ Châm Tih sáng chế dựa trên một loại đàn tương tự, nhưng phù hợp với lối chơi và các bài nhạc Tây Nguyên.

Siu Ting Ning cho biết, em chơi được hầu hết các loại nhạc cụ truyền thống của người Jrai. Năm 10 tuổi, em đã thường xuyên đi biểu diễn cùng dàn nhạc của làng tại các sự kiện. Nhỏ tuổi hơn Ting Ning là Ksor Chinh (12 tuổi) cũng khiến khán giả ngạc nhiên trước khả năng chơi thành thạo trưng và nhiều loại nhạc cụ khác. Xem các em làm chủ dàn nhạc cụ dân tộc, làm thăng hoa những bản nhạc về cao nguyên qua thanh âm đẹp đẽ, tự nhiên từ tre nứa, người dân và du khách cảm nhận trọn vẹn dòng chảy văn hóa được các thế hệ trao truyền, tiếp nối một cách tài hoa, sáng tạo.

Anh Hồ Hoàn Vũ và con gái trải nghiệm cồng chiêng. Ảnh: Hoàng Ngọc

Anh Hồ Hoàn Vũ và con gái trải nghiệm cồng chiêng. Ảnh: Hoàng Ngọc

Anh Hồ Hoàn Vũ (103 Phù Đổng, TP. Pleiku) cho biết: “Bình thường, các hoạt động văn hóa như thế này ở các thành phố phải trả phí cao mới được xem, được thưởng thức. Còn ở Gia Lai lại phục vụ người dân và du khách hoàn toàn miễn phí. Các hoạt động diễn ra rất tự nhiên, trong không gian mở, ai đến cũng có thể tham gia. Ngoài thưởng thức sắc màu văn hóa độc đáo còn có thể tương tác với các nghệ nhân, hỏi về cuộc sống của họ, về cách chơi nhạc, về bất cứ điều gì mình quan tâm… Đây cũng là cách quảng bá, đưa văn hóa đến gần với mọi người”.

Còn anh Nhan Thái Thiên Vương (đường Phạm Văn Đồng, TP. Pleiku) thì bày tỏ: “Chương trình rất hay và ý nghĩa nhưng có lẽ còn mới mẻ nên ít người xem. Cần đẩy mạnh quảng bá, giới thiệu để mọi người cùng biết và đến thưởng thức sắc màu văn hóa của vùng đất mình đang sống. Tôi nghĩ đến với chương trình, ai cũng sẽ thích thú”.

Theo Giám đốc Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch Trần Ngọc Nhung, sau một thời gian duy trì, chương trình “Cồng chiêng cuối tuần-Thưởng thức và trải nghiệm” thành công trên 2 phương diện là bảo tồn, phát triển văn hóa của người Bahnar, Jrai, đồng thời thúc đẩy các hoạt động du lịch. Từ thành công đó, Sở tiếp tục tổ chức mô hình mới, đa dạng hoạt động hơn, có sự tham gia của đông đảo bà con các dân tộc thiểu số sinh sống trên địa bàn tỉnh. “Sắc màu văn hóa Gia Lai là mô hình để cộng đồng các dân tộc giới thiệu, quảng bá về văn hóa truyền thống của dân tộc mình, qua đó đẩy mạnh hơn nữa công tác bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa. Chúng tôi hy vọng mô hình này góp thêm hoạt động mới lạ, hấp dẫn cho du lịch Phố núi”-Giám đốc Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch nhấn mạnh.

Nhiều em nhỏ thích thú tìm hiểu các loại nhạc cụ truyền thống được làm từ tre nứa. Ảnh: Hoàng Ngọc

Nhiều em nhỏ thích thú tìm hiểu các loại nhạc cụ truyền thống được làm từ tre nứa. Ảnh: Hoàng Ngọc

Sau khi chương trình đầu tiên ra mắt và nhận được những góp ý, phản hồi tích cực của người xem, Ban tổ chức tiếp tục hoàn thiện cơ sở vật chất như dựng mô hình nhà rông, sân khấu trình diễn… để hỗ trợ hoạt động trình diễn của các đoàn nghệ nhân. Sáng chủ nhật tuần này (ngày 15-10), chương trình “Sắc màu văn hóa Gia Lai-Bảo tồn và phát triển” có phần trình diễn của đoàn nghệ nhân đến từ làng Kon Sơ Lăh, xã Hà Tây và làng Mrông Yố, xã Ia Ka (huyện Chư Păh). Chương trình của đoàn nghệ nhân huyện Chư Păh sẽ phô diễn sắc màu văn hóa của 2 dân tộc Bahnar và Jrai với các hoạt động trình diễn cồng chiêng, nhạc cụ dân tộc, hát dân ca, đan lát, tạc tượng, dệt thổ cẩm. Cùng với đó là các trò chơi dân gian như: đi cà kheo, kéo co, bắn nỏ. Người dân và du khách có thể tìm hiểu cách thức chế biến món ăn truyền thống của người Bahnar, Jrai thưởng thức tại chỗ trong không gian thiên nhiên trong lành của phố núi Pleiku.

Có thể bạn quan tâm

Hội đồng Di sản văn hóa Quốc gia vừa họp, bỏ phiếu thống nhất đề xuất Thủ tướng Chính phủ công nhận Quần thể di tích Tây Sơn Thượng đạo là di tích quốc gia đặc biệt. Ảnh: Ngọc Minh

Chuyện làm hồ sơ di tích Tây Sơn Thượng đạo

(GLO)- Cuối thập niên 80 của thế kỷ trước, những người làm công tác di sản văn hóa (như cách gọi ngày nay) của tỉnh Gia Lai-Kon Tum bắt tay vào việc thu thập thông tin để làm hồ sơ di tích đề nghị xếp hạng, trong đó có hồ sơ di tích Tây Sơn Thượng đạo.

Chùa Bửu Minh (huyện Chư Păh)

Vọng tiếng chuông ngân

(GLO)- Trên địa bàn tỉnh Gia Lai có nhiều ngôi chùa bắt đầu bằng chữ Bửu như chùa Bửu Minh (huyện Chư Păh), Bửu Thắng, Bửu Nghiêm, Bửu Hải (TP. Pleiku). Riêng cái tên Bửu Tịnh được đặt cho 2 ngôi chùa, 1 ở Ayun Pa, 1 ở Krông Pa. Nhà tôi ở gần chùa Bửu Tịnh (xã Phú Cần, huyện Krông Pa).

Nhân văn lễ trưởng thành của người Jrai

Nhân văn lễ trưởng thành của người Jrai

(GLO)- Tôi thấy vô cùng hạnh phúc và đúng đắn khi quyết định gắn bó đời mình với mảnh đất Krông Pa (tỉnh Gia Lai). Không chỉ là nơi đầy nắng và gió mà Krông Pa còn có nhiều trầm tích văn hóa của người bản địa Jrai, được thể hiện rõ rệt nhất qua các lễ hội.

Một dòng huyền tích

Một dòng huyền tích

Mỗi lần đi qua cầu Đuống, tôi bất giác nhìn về phía hạ lưu, trong đầu ngân lên mấy câu thơ của Hoàng Cầm “Sông Đuống trôi đi một dòng lấp lánh, nằm nghiêng nghiêng trong kháng chiến trường kỳ”.

Theo dấu sử thi

Theo dấu sử thi

Tôi về xã Ea Tul (huyện Cư M’gar, Đắk Lắk) vào một dịp ngành văn hóa Đắk Lắk phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức lớp truyền dạy hát kể sử thi (khan) cho lớp trẻ.

Giữ lửa văn hóa Cơ Tu

Giữ lửa văn hóa Cơ Tu

Cơm rừng, rượu trời, nói lý hay múa tung tung da dá,...là nét đặc sắc trong văn hóa người đồng bào Cơ Tu, đã và đang được TP Đà Nẵng cố gắng bảo tồn.

Từ trái sang: 4 chị em người Bahnar Đinh Thị Hiền, Đinh Thị Hồng, Đinh Thị Hà, Đinh Thị Hương. Ảnh: M.C

Bốn chị em người Bahnar tâm huyết với văn hóa truyền thống

(GLO)- Cả 4 chị em gái trong một gia đình người Bahnar ở làng Kgiang (xã Kông Lơng Khơng, huyện Kbang, tỉnh Gia Lai) đều là thành viên nòng cốt của đội cồng chiêng nữ và câu lạc bộ dệt thổ cẩm của làng. Họ vừa là hạt nhân, vừa là chất xúc tác giúp cộng đồng giữ gìn và phát triển các giá trị văn hóa.

Tác giả bên khối đá có nguồn gốc từ phế tích Chăm An Phú tại nhà thờ Phú Thọ. Ảnh: X.H

Phế tích Chăm ở An Phú: Bí ẩn vẫn còn nằm trong lòng đất

(GLO)- Phế tích Chăm ở xã An Phú (TP. Pleiku) được Trung tâm Khảo cổ học (Viện Khoa học xã hội vùng Nam Bộ) phối hợp với Bảo tàng tỉnh khai quật khảo cổ học vào năm 2023 và năm 2024. Kết quả khai quật đã phác thảo diện mạo của một đền tháp Chăm cổ, nhưng vẫn còn nhiều bí ẩn chờ được khám phá.