Định giá tài sản hình thành trong tương lai: Thêm “cánh cửa” tiếp cận vốn cho doanh nghiệp

Hiện nay, tỷ lệ doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) tiếp cận khoản vay trung và dài hạn còn hạn chế. Ông Nguyễn Tuấn-Phó Chủ tịch Thường trực kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội DN tỉnh-nhận định: “Chính phủ có nhiều giải pháp hỗ trợ việc tiếp cận vốn đối với các DNNVV. Sự hỗ trợ này thường thông qua hành lang pháp lý tạo điều kiện cho các ngân hàng nới lỏng điều kiện vay vốn, triển khai các gói vay ưu đãi... Tuy nhiên, số DNNVV tiếp cận các nguồn vốn này không hề dễ dàng bởi những quy định kèm theo như tài sản thế chấp, dự án thế chấp, trong khi đó, các DNNVV khó đáp ứng được yêu cầu”.

Còn ông Đặng Hoài Linh-Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Đặng Nguyên Phát Gia Lai (phường Ia Kring, TP. Pleiku) thì cho rằng: “Hiện nay, mặt bằng lãi suất đã giảm xuống khoảng 6,5% nhưng DN vẫn khó tiếp cận vốn. Muốn vay được lãi suất thấp, DN bắt buộc phải có tài sản thế chấp. Nếu không có tài sản thế chấp thì phải thế chấp bằng dự án đã được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư. Nhưng để có dự án đó thì DN chắc chắn quy mô không nhỏ, trong khi với quy mô như vậy thì lại không thuộc diện được hưởng ưu đãi. Vì thế, DN rất khó để tiếp cận vốn vay”.

Tương tự, ông Trịnh Xuân Anh-Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp và dịch vụ Kông Yang (huyện Kông Chro) cho hay: “Hợp tác xã đi vào hoạt động từ năm 2021 với 40 thành viên, chủ yếu là trồng cây ăn quả với hơn 76 ha. Sản phẩm của Hợp tác xã không chỉ phục vụ thị trường trong nước mà còn xuất khẩu sang một số nước Trung Đông và Trung Quốc. Để phục vụ sản xuất kinh doanh, chúng tôi rất cần có nguồn vốn. Nhưng cũng như nhiều Hợp tác xã khác, chúng tôi chưa thể tiếp cận được các nguồn vốn vay, nhất là các nguồn vay ưu đãi, do không có tài sản thế chấp”.

Từ đầu năm đến nay, Thủ tướng Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước liên tục chỉ đạo các ngân hàng thương mại giảm lãi suất huy động, lãi suất cho vay. Theo đó, một số ngân hàng đã giảm lãi suất huy động và lãi suất cho vay bình quân với mức dao động 5,5-21%/năm. Việc các ngân hàng giảm lãi suất đã giúp DN có cơ hội tiếp cận thêm nguồn vốn để đầu tư, phát triển sản phẩm, nâng cấp công nghệ hoặc cho hoạt động marketing, mở rộng thị trường. Song thực tế cho thấy, không phải DN nào cũng tiếp cận được nguồn vốn vay.

Ông Lý Anh Đào-Giám đốc SHB Gia Lai-cho biết: “Theo quy định, các DN muốn vay vốn thì cần phải có tài sản thế chấp. Để hạn chế rủi ro trong nợ xấu thì ngân hàng cũng sẽ ưu tiên cấp vốn cho các DN, hợp tác xã có uy tín”. Song thực tế cho thấy, bên cạnh việc không có tài sản thế chấp thì các DNNVV gặp khó khăn trong việc tiếp cận vốn tín dụng hầu hết là DN mới thành lập, mới gia nhập các ngành, lĩnh vực kinh tế, các tổ chức tín dụng không có dữ liệu lịch sử hoạt động, không thể thực hiện xếp hạng tín nhiệm khi thẩm định, đánh giá khả năng trả nợ của DN.

Ngày 25-3-2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã ký ban hành Chỉ thị số 10/CT-TTg về thúc đẩy phát triển DNNVV. Theo đó, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ban, ngành, chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố tiếp tục thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp như: cắt giảm tối đa các thủ tục hành chính, trong năm 2025 giảm ít nhất 30% thời gian xử lý thủ tục hành chính; giảm tối thiểu 30% chi phí tuân thủ; bãi bỏ ít nhất 30% điều kiện kinh doanh không cần thiết.

Chuyển mạnh quản lý từ “tiền kiểm” sang “hậu kiểm”, gắn với tăng cường công tác kiểm tra, giám sát; phấn đấu tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công năm 2025 đạt trên 95% kế hoạch được giao, đặc biệt ưu tiên các dự án quan trọng, cấp bách, các dự án hạ tầng chiến lược và các dự án kết nối vùng, kết nối quốc gia.

Thủ tướng cũng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước Việt Nam triển khai quyết liệt các chương trình, chính sách tín dụng cho DN; ưu tiên giữ ổn định lãi suất; điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt nhưng phải phù hợp, hiệu quả, tạo niềm tin cho DN; tập trung tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên và các động lực tăng trưởng kinh tế truyền thống (tiêu dùng, đầu tư, xuất khẩu) và các động lực tăng trưởng mới (chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo...); tiếp tục tăng cường trách nhiệm xã hội, sẵn sàng chia sẻ một phần lợi nhuận để giảm lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ các DNNVV tiếp cận nguồn vốn tín dụng ngân hàng.

Đại diện cho cộng đồng DN trên địa bàn tỉnh, ông Nguyễn Tuấn phấn khởi cho hay: “Điểm đáng chú ý của Chỉ thị số 10/CT-TTg là Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chỉ đạo các tổ chức tín dụng đẩy mạnh hình thức cho vay dựa trên tài sản hình thành trong tương lai phù hợp với quy định của pháp luật nhằm đa dạng hóa, khơi thông nguồn vốn phục vụ sản xuất kinh doanh của DNNVV. Điều này giúp các DNNVV có thêm điều kiện để tiếp cận vốn, phục vụ cho việc phát triển sản xuất kinh doanh”.