(GLO)- Đêm thơ Nguyên tiêu năm 2025 với chủ đề “Gia Lai khát vọng vươn mình” vừa diễn ra vào tối 12-2 tại Quảng trường Đại Đoàn Kết (TP. Pleiku, tỉnh Gia Lai) trong không khí thân tình, ấm áp, bằng một tình yêu trọn vẹn dành cho thi ca.
Đông đảo người yêu thơ đến với đêm thơ Nguyên tiêu năm 2025. Ảnh: Lam Nguyên
Với tâm hồn nhạy cảm, từng chuyển động của mùa luôn gợi những xôn xao trong lòng người nghệ sĩ, nhất là khi xuân đến. Mùa đẹp nhất trong năm được nhiều tác giả chọn gửi gắm bao niềm hân hoan và hy vọng. Đêm thơ Nguyên tiêu năm nay có bài thơ xuân của một tác giả đặc biệt được diễn ngâm, đó là “Mừng xuân đón Tết” của ông Ksor Phước-nguyên Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, nguyên Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội, nguyên Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Gia Lai.
Càng đặc biệt hơn khi bài thơ ra đời cách đây đã 50 năm, bắt đầu bằng những phác họa rất xuân: “Ta đứng đây nhìn thủ đô nhộn nhịp/Đón xuân về, chưa kịp tiễn đông qua/Tiếng pháo giòn xen tiếng hát ai ca/Ôi vui quá, xin chào mừng năm mới/Cả trời đất nhuộm màu xanh phơi phới/Trong nắng vàng hiển hiện phố phường tươi”.
Từ tình yêu tha thiết với cuộc sống, với Đảng, người chính khách bỗng hóa thi sĩ qua cái nhìn hàm ơn: “Giữa hồn ta, đôi cánh thơ lay động/Như con chim thức dậy muốn bay đi/Thơ nâng ta lên thế giới diệu kỳ/Sáng nơi đó: Mặt người và hoa trái/Cảm ơn Đảng cho ta lòng nhân ái/Cho ta bao mơ ước với niềm tin…”.
Một phần diễn ngâm tại đêm thơ Nguyên tiêu năm 2025. Ảnh: Lam Nguyên
Hòa vào mạch sống mùa xuân còn là bao xúc cảm dành cho quê xứ, cho đất và người ở nơi nuôi lớn tâm hồn. Thế nên khung cảnh vùng đất được mệnh danh “chảo lửa” Krông Pa đã đi vào thơ của tác giả Mai Hương từ một góc nhìn khác, lãng mạn và ý vị: “Anh đến quê em một chiều hò hẹn/Sông Ba yêu thương dòng nước xa xanh/Chiều lung linh, cây cầu in soi bóng/Gió đùa trêu mái tóc em dịu hiền/Thuyền ai buông câu nơi hoàng hôn bóng đổ/Mà dòng trong dát bạc mắt em sâu/Thấp thoáng nhà sàn bình yên bên chiều lặng/Sơn nữ trên vai gùi cỏ qua cầu” (Sông Ba một chiều xuân).
Trong khi đó, bằng thể thơ tự do cho phép tung tẩy nhịp điệu, tác giả Lê Vi Thủy đã “ký họa” rất nhanh sắc xuân cao nguyên trong niềm vui được mùa, đúng như sở trường của chị, một giáo viên Mỹ thuật: “Như bông hoa trắng như tuyết/Ngạt ngào hương/Vào ngày mai/Và những ngày mai khác/Quê hương chuyển mình xanh rì/Bội mùa/Những giọt cà phê sóng sánh/Mở ra ngàn yêu thương (Tinh khôi em mùa xuân).
Sinh sống trên vùng đất Tây Nguyên, chưa có tác giả thơ nào không từng lẩy ra một ý tứ, một chấm phá về bản sắc trong câu chữ của mình, như thôi thúc tự thân. Lựa chọn những ngôn từ mang màu sắc âm trầm tựa màu đất đỏ cao nguyên, người nghệ sĩ đã gom tất cả mênh mông của một vùng đồi núi, làng rừng vào thơ, trong đó “Nhịp xoang” của tác giả Nguyễn Đình Phê là một ví dụ: “Lời của núi của rừng/Lời của sông của suối/Ngày đêm của đất trời/Nối vòng đời lễ hội/(…) Cho khấn cầu bay lên/Nhận lễ ơn cúi xuống/Có vầng mây bay nghiêng/Làng bình yên mưa nắng…”.
Với một số tứ thơ lạ, ấn tượng, tác giả Kim Sơn cũng đã khẳng định cá tính sáng tạo riêng khi viết về một đề tài tưởng chừng khó làm mới: “Chiều lầm lũi đỏ bụi khô đặc quánh/Không gian ầm ì gió/Lá khô múa/Gửi nỗi nhớ vào lòng nỗi nhớ/Em chân trần gùi nước/Nỗi nhớ ngược gió/Bay vào mắt (Nắng tắt).
Ban tổ chức tặng hoa các tác giả tham dự chương trình. Ảnh: Lam Nguyên
Nhà thơ Nguyễn Đình Thi từng đúc rút: “Thơ là tiếng nói đầu tiên, là tiếng nói thứ nhất của tâm hồn con người khi đụng chạm với cuộc sống”. Vì lẽ đó, thơ dung chứa, cô đọng những hình ảnh rất đời và cũng rất chạm. Hẳn tác giả Giang Nhi đã không mất quá nhiều thời gian để ghi lại cảm xúc trong một chuyến hồi cố hương: “Tiếng gà gáy muộn ngày mưa/Bếp hồng ủ chín thơm mùa bắp khoai/Tiếng bà đưa võng à ơi/Biển ru gió thổi sóng khơi yên lành/Bóng cò chao lượn đồng xanh/Bình minh tỏa nắng ấm quanh xóm làng/Quê hương nỗi nhớ vô vàn/Bầy chim sẻ hót rộn ràng mái hiên…” (Về quê).
Tương tự, tác giả Thuận Ánh cũng dùng thơ để thủ thỉ những tâm tình hết sức đời thường: “Đừng hẹn nhau khi còn rất vội/Hãy thư thả cùng nhau từng bữa dưa cà/Anh bận vườn rau, em bận luống hoa/Mùa xuân hát khúc ca về ngôi nhà rất nhỏ/Khúc ca rộn tiếng cười của lũ trẻ/Tiếng nghĩa nhân sau mỗi tối chúng học bài” (Hẹn nhau về chốn bình thường).
Và có lẽ, chút khắc khoải cũng khiến thơ neo giữ cảm xúc người đọc lâu hơn trong những câu chữ vời vợi nhớ: “Vừa hay mới nghe tiếng gió/Rơi rụng mãi phía mùa qua/Hình như gió lùa mải miết/Chơi hoài ở phía thung xa/(…) Sớm nay pha trà mong gió/Nương một chốn nhỏ trú an/Người đi xa nghe gió gọi/Nhớ đồi, nhớ núi, nhớ em…” (Trong mùa gió, tôi đợi gió mùa-Nguyễn Thị Diễm).
Chủ đề “Gia Lai khát vọng vươn mình” là ước mơ về những đột phá trong phát triển kinh tế-xã hội, là sự nhảy vọt về hình ảnh đầy thanh tân, tươi trẻ của Gia Lai trong lòng bạn bè trong và ngoài nước… “Vươn mình” như là sự mong chờ những cảm xúc, những dư ba trong đời sống văn học tỉnh nhà.
Không chỉ phát huy giá trị và thành quả thơ ca của những năm trước, đêm thơ Nguyên tiêu 2025 còn là cầu nối tâm hồn, là bệ phóng để những người yêu văn chương Gia Lai gặp gỡ, trình hiện những đứa con tinh thần của mình đến với công chúng; khích lệ, động viên sáng tác và cống hiến cho đời, cho công cuộc đổi mới và dựng xây Gia Lai ngày càng tươi đẹp hơn.
Nghệ sĩ Ưu tú Đặng Công Hưng-Phó Chủ tịch phụ trách Hội Văn học Nghệ thuật Gia Lai
(GLO)- Sau sáp nhập tỉnh Gia Lai, văn học được nhìn nhận như một dòng chảy đặc biệt, nơi hai mạch nguồn gặp gỡ và cộng hưởng. Chi hội Văn học (Hội Văn học Nghệ thuật Gia Lai) ra đời từ sự hợp nhất 2 Chi hội Văn học trước đây, trong đó có một lực lượng trẻ hùng hậu.
(GLO)- Ghi dấu ấn khi có tranh triển lãm quốc tế lúc còn rất nhỏ, nhưng họa sĩ Vũ Hoàng Tuấn (SN 1970, sinh sống tại TP. Hồ Chí Minh) lại chọn một lối đi âm thầm và độc lập. Suốt nhiều năm, anh lặng lẽ vẽ, sống bằng trực cảm và luôn trung thành với thế giới nội tâm của mình.
Tối 18-9, tại Cung Văn hóa Lao động Hữu nghị Việt - Xô (Hà Nội), chương trình nghệ thuật Ơn nghĩa sinh thành 2025 đã diễn ra trong không khí trang trọng, xúc động.
(GLO)- Từ chỗ “xuất khẩu” thành công sắc màu thổ cẩm, tiếng cồng chiêng và võ cổ truyền, đoàn nghệ nhân và vận động viên Gia Lai tham gia Triển lãm Thế giới 2025 (EXPO 2025) tại Nhật Bản đã phô diễn trọn vẹn vẻ đẹp của tâm hồn xứ sở.
(GLO)- Ghè (còn gọi là ché) là một trong những vật dụng gần như không thể thiếu trong đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên. Từ chất liệu chế tác, kích thước đến kiểu dáng tai ghè, đặc biệt là hoa văn đều ẩn chứa những câu chuyện thú vị.
(GLO)- Trong một số sự kiện văn hóa tại Gia Lai, hình ảnh những nghệ nhân Jrai miệt mài bên khung cửi dệt thổ cẩm hay tỉ mỉ đan gùi đã trở thành điểm nhấn thu hút mọi người. Họ là nhân tố tích cực quảng bá sản phẩm thủ công truyền thống của dân tộc mình.
(GLO)-Không chỉ là loại hình nghệ thuật diễn xướng dân gian gắn với không khí hội hè, bài chòi còn len lỏi vào từng mái ấm, trở thành sợi dây gắn kết gia đình. Tại nhiều địa phương phía Đông tỉnh, nhiều gia đình đang nuôi dưỡng tình yêu với làn điệu quê hương, biến đam mê thành điểm tựa hạnh phúc.
(GLO)- Tin từ Bảo tàng Quang Trung, UBND tỉnh Gia Lai vừa ban hành Kế hoạch số 65/KH-UBND ngày 13-9-2025 về việc tổ chức Lễ giỗ Hoàng đế Quang Trung lần thứ 233 (1792-2025).
(GLO)- Ngày 12-9, tại Nhà văn hoá thôn Plei Ơi, UBND xã Chư A Thai (tỉnh Gia Lai) tổ chức hội nghị công bố điều chỉnh khoanh vùng khu vực bảo vệ di tích lịch sử-văn hóa quốc gia Plei Ơi.
(GLO)- Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” đang tạo sức lan tỏa mạnh mẽ, góp phần gắn kết cộng đồng, nâng cao đời sống tinh thần và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững.
Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi Khu đền tháp Mỹ Sơn (xã Thu Bồn, TP.Đà Nẵng) được kỳ vọng không chỉ tháo gỡ những vướng mắc tồn tại nhiều năm qua mà còn mở ra giải pháp gắn kết với các di tích Chăm lân cận, góp phần nâng tầm di sản văn hóa thế giới này.
(GLO)- Nhiều năm qua, căn bếp của già làng Kpă Jao-người trong buôn vẫn quen gọi là Ma Hoa (buôn Chính Hòa, xã Phú Túc, tỉnh Gia Lai) dần trở thành bảo tàng sống, lưu giữ ký ức về đời sống, văn hóa, gợi lại thanh âm của bao mùa lễ hội đã qua.
Bộ trưởng Bộ VH-TT-DL Nguyễn Văn Hùng vừa ký Quyết định số 3241/QĐ-BVHTTDL xếp hạng Di tích lịch sử sóc Bom Bo (xã Bom Bo, tỉnh Đồng Nai) là Di tích cấp Quốc gia.
(GLO)- Hàng triệu năm trước, núi lửa Chư Đang Ya (xã Biển Hồ, tỉnh Gia Lai) phun trào, những khối dung nham bắn lên cao rồi rơi xuống, nguội dần và kết tụ thành đá với muôn hình vạn trạng. Giới khoa học gọi đó là “bom núi lửa”―một hiện tượng kỳ thú của thiên nhiên.
(GLO)-Trong khuôn khổ Triển lãm Thế giới EXPO 2025 tại TP Sakai (Osaka, Nhật Bản), Ngày Quốc gia Việt Nam diễn ra với nhiều hoạt động đặc sắc. Tham gia sự kiện, đoàn Gia Lai đã gây ấn tượng khi giới thiệu nét độc đáo của văn hóa cồng chiêng và võ cổ truyền đến bạn bè quốc tế.
Trào lưu “năm số 9” hay "năm thế giới số 9" bùng nổ trong ngày 9/9. Không chỉ nhiều bạn trẻ hưởng ứng, chia sẻ những bài học, chiêm nghiệm của bản thân mà nhiều nghệ sĩ Việt cũng hưởng ứng.
(GLO)- Theo thông tin của Ban tổ chức Trại điêu khắc quốc tế ở Huế, nhà điêu khắc Lê Trọng Nghĩa là nghệ sĩ duy nhất của tỉnh Gia Lai có tác phẩm được chọn tham gia triển lãm.
(GLO)- Cuối tuần qua, tại Đền thờ danh nhân văn hóa Đào Tấn (thôn Vinh Thạnh 1, xã Tuy Phước), lễ giỗ tưởng niệm 118 năm ngày mất của Hậu tổ nghệ thuật hát bội không chỉ là dịp tri ân công lao bậc tiền nhân, mà còn là cơ hội để các nghệ nhân giao lưu, chung tay gìn giữ di sản hát bội Bình Định.
Sau thành công vang dội của bản điện ảnh, "Mưa đỏ" tiếp tục gây “cơn sốt” trên thị trường xuất bản. Nhiều hiệu sách cho biết độc giả phải chờ tới 15-20 ngày mới nhận được tiểu thuyết. Hiện tại, lượng đặt hàng sách đã vượt xa dự đoán, lên tới hàng chục nghìn cuốn chỉ trong ít ngày.
(GLO)- Càng gần đến ngày ra mắt triển lãm cá nhân “Những vì sao trong đêm”, ánh đèn bên giá vẽ của nữ họa sĩ Mai Thị Kim Uyên càng thao thức. Nhiều lần, ánh đèn khuya tan hòa vào những tia sáng đầu ngày để cho Uyên được tự do đến tận cùng trong cuộc mê mải tìm kiếm chính mình.
Hôm nay, chính Rằm tháng Bảy, mỗi gia đình người Việt đều sửa soạn cơm cúng để dâng lên tổ tiên, đồng thời hướng tấm lòng thành kính trong mùa Vu lan báo hiếu.