Trên tuyến biên giới dài hơn 80 km của tỉnh Gia Lai, mỗi thôn, làng đều là một cứ điểm bảo vệ biên cương; ở đó, nhiều người dân - đặc biệt là già làng, trưởng thôn, người có uy tín - được coi như “cột mốc sống” để bảo vệ biên cương.

Năm nay đã bước qua 75 mùa rẫy, nhưng già làng Rơ Mah Duen (làng Dơk Ngol, xã Ia Dơk) vẫn còn rất minh mẫn. Mỗi sáng sớm, ông đều đến các gia đình động viên họ đi thu mủ cao su đúng giờ, đảm bảo đủ sản lượng để giao cho đơn vị. Vào buổi tối, ông lại cùng các thành viên trong Ban Công tác Mặt trận làng phối hợp với các lực lượng chức năng đi tuyên truyền, vận động, nhắc nhở các gia đình chú trọng giáo dục con em chăm lo học hành, không vướng vào tệ nạn xã hội. “Trước đây, một số thanh niên trong làng quậy phá, tụ tập uống rượu đến khuya. Nhờ được giáo dục, chúng đã biết sai và giảm nhiều rồi”, già làng Rơ Mah Duen nói.
Vai trò của già làng Rơ Mah Duen không chỉ được thể hiện qua việc ông là chỗ dựa tinh thần của người dân trong làng, luôn đi đầu trong việc tuyên truyền, vận động người dân chấp hành các quy định của pháp luật mà còn thể hiện ở tính nêu gương. Ông chia sẻ: "Chỉ tuyên truyền, vận động thôi thì chưa đủ mà mình phải đi trước làm gương. Khi vận động người dân trồng cao su tiểu điền, mình đã đi đầu, trồng hơn 3 ha. Thấy hiệu quả, người dân mới làm theo. Hay như chuyện đưa chuồng trại chăn nuôi xa nơi ở, mình cũng phải làm trước".
Người dân Làng Ba (xã Ia Pnôn) có đất sản xuất ở sát đường biên, cột mốc. Chính vì thế, để người dân chấp hành nghiêm quy chế quản lý bảo vệ biên giới, không xâm lấn đất rừng; kịp thời báo cho chính quyền và lực lượng chức năng khi có người lạ vào địa bàn. Là Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng thôn, ông Rơ Châm Blên đã thể hiện tốt vai trò của mình. Người dân trên địa bàn đã quá quen thuộc với hình ảnh ông luôn tất bật cùng đội công tác địa bàn của Đồn Biên phòng Ia Pnôn hay cùng chính quyền địa phương tham gia xử lý những tình huống phát sinh ở cơ sở. Mỗi lần xử lý công việc, ông là người phát biểu đầu tiên và cũng là người về sau cùng, vì ông phải ở lại để phân tích thêm cho mọi người hiểu cái sai, cái đúng.
“Trong cuộc sống sẽ không tránh khỏi sự mâu thuẫn, bất hòa, mình là người trung gian hòa giải nên phải hiểu cái gốc của sự việc, để thuyết phục, giải quyết. Mình luôn nhắc bà con trong làng phải đoàn kết, thương yêu giúp đỡ nhau, vận động con cháu chấp hành các quy định của pháp luật”, ông Rơ Châm Blên bộc bạch.

Gần 10 năm qua, nữ già làng Siu Phyin (làng Goòng, xã Ia Púch) không chỉ là cầu nối giữa lực lượng chức năng, chính quyền địa phương với người dân mà còn luôn tích cực đi đầu trong việc tuyên truyền, vận động người dân chấp hành các quy định về biên giới.
“Mình vẫn thường nói với bà con phải chấp hành các quy định của pháp luật, tích cực tham gia cùng chính quyền địa phương và lực lượng chức năng bảo vệ vững chắc địa bàn. Biên cương có ổn định thì bà con mới tập trung lao động sản xuất để xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp. Làng mình có 300 hộ dân. Những năm qua, bà con luôn cảnh giác, không nghe, không tin lời kẻ xấu, kịp thời báo cho chính quyền địa phương khi thấy các đối tượng có ý đồ xấu vào địa bàn. Phải tập trung xây dựng để mỗi người dân là một nguồn tin quan trọng của chính quyền và lực lượng chức năng trong công tác bảo vệ biên giới”, bà Siu Phyin chia sẻ.